Giáo án môn Hóa học lớp 9 bài 50

Metan

Etilen

Axetilen

Benzen

Công thức CT

ĐĐ cấu tạo

P/ư đặc trưng

Metan

Etilen

Axetilen

Benzen

Công thức cấu tạo

H

H – C – H

H

H H

C = C

H H

H – C = C – H

ĐĐ cấu tạo

- Có 4 liên kết đơn

- Có một liên kết đôi

- Có một liên kết ba

- Mạch vòng 6 cạnh khép kín. Có 3 liên kết đơn xen kẽ 3 liên kết đôi.

P/ư đặc trưng

- Phản ứng thế

- Phản ứng cộng (làm mất màu dd nước Brom)

- Phản ứng cộng (làm mất màu dd nước Brom)

- Phản ứng thế với brom lỏng

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV: Đưa nội dung bài tập 1

Cho các hiđrocacbon sau:

C₂H₂, C₂H₄, CH₄, C₂H₆, C₃H₆, C₆H₆

- Viết CTCT cuả các chất trên?

- Chất nào là chất có phản ứng đặc trưng là phản ứng thế?

- Chất nào làm mất màu nước brom?

- Viết các PTHH?

Bài tập 2: BT 2 SGK trang 133

Bài tập 3: Đốt cháy hoàn toàn 1,68l hỗn hợp gồm khí metan và axetilen rồi hấp thụ hoàn toàn sản phẩm vào nước vôi trong dư, thu được 10b kết tủa.

a. Viết PTHH xảy ra.

b. Tính V của mmỗi chất khí trong hỗn hợp ban đầu.

c. Nếu dẫn từ từ 3,36l hh trên vào dd brom dư thì khối lượng brom phản ứng là bao nhiêu?

GV: Gọi HS tóm taét và nêu cách tính

HS: Lên bảng làm bài tập

GV: Dửa sai nếu có

Bài tập 1:

a. C₂H₂: H – C = C – H

b.C₂H₄:

c. CH₄:

d.C₂H₆: CH₃ – CH₃

e. C₃H₆: CH₃ – CH₂ – CH₃

f. C₆H₆:

- Những chất có phản ứng thế:

CH₄ + Cl₂ ^as CH₃Cl + HCl

C₂H₆ + Cl₂ C₂H₅Cl + HCl

C₆H₆ + Br₂ ^{Fe , t} C₆H₅Br + HBr

- Những chất làm mất màu dd brom:

C₂H₂ + 2Br₂ C₂H₂Br₄

C₂H₄ + Br₂ C₂H₄Br₂

Bài tập 2: Chỉ dùng dd brom có thể phân biệt được 2 chất khí metan và etilen:

Cách tiến hành: Sục cả 2 khí vào ống nghiệm đựng dd brom. Khí nào làm cho dd brom mất màu đó là bình đựng etilen. Bình khí nào không làm mất mầu dd brom bình đó đựng metan.

PTHH: C₂H₄ + Br₂ C₂H₄Br₂

Bài tập 3:

a. PTHH xảy ra:

CH₄ + 2O₂ ^t CO₂ + 2H₂O (1)

x x

2C₂H₂ + 5O₂ ^t 4CO₂ + H₂O (2)

y 2y

CO₂ + Ca(OH)₂ CaCO₃ + H₂O (3)

b. Vì nước vôi trong dư nên phản ứng giữa CO₂ và Ca(OH)₂ tạo thành muối trung hòa.

n CaCO₃ = 10: 100 = 0,1mol

Theo PT 1,2,3

n CO_{2(1+ 2)} = n CO_{2 (3)} = 0,1mol

V 1,68

nhh khí = = = 0,0075 mol

22,4 22,4

Gọi số mol của metan và axetilen lần lượt là x, y. Theo bài ra ta có hệ phương trình:

x + y = 0,0075

x + 2y = 0,1

Giải ra ta có: x = 0,05

y = 0,0025 mol

Vậy VCH₄ = 0,05 . 22,4 = 1,12l

V C₂H₂ = 1,68 – 1,12 = 0,56l

c. Trong 3,36l hh (ĐKTC) có:

0,05 . 3.36

n CH₄ = = 0,1mol

1,68

0,0025 . 3.36

n C₂H₂ = = 0,05mol

1,68

- Dẫn hh khí vào dd brom có PTHH sau:

C₂H₂ + 2Br₂ C₂H₂Br₄ (4)

Theo PT (4)

n Br₂ = 2nC₂H₂ = 0,05 . 2 = 0,1mol

Vậy m Br₂ = 0,1. 160 = 16g