Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 59

Hoạt động thầy và trò

Nội dung kiến thức

Hoạt động 1: Phân tích đề.

Bài tập: Khi phân tích một đề bài, cần phân tích những gì? Hãy áp dụng để phân tích đề bài viết số 6.

Học sinh nhớ lại kiến thức phân tích đề, áp dụng phân tích.

Giáo viên định hướng, gạch dưới những từ quan trọng để chỉ ra các yêu cầu cụ thể.

Hoạt động 2: Xây dựng đáp an (dàn ý).

Bài tập: Hãy xây dựng dàn ý chi tiết cho đề bài số 6.

Giáo viên nêu câu hỏi để hướng dẫn học sinh hoàn chính dàn ý, làm cơ sở đề học sinh đối chiếu với bài viết của mình.

Hoạt động 3: Nhận xét đánh giá bài viết.

Giáo viên cho học sinh tự nhận xét và trao đổi bài đề nhận xét lẫn nhau, nhận xét những ưu, khuyết điểm.

Hoạt động 4: Sữa chữa lỗi bài viết.

Giáo viên hướng dẫn học sinh trao đổi để nhận thức lỗi và hướng sữa chữa, khắc phục.

Hoạt động 5: Tổng kết, rút kinh nghiệm.

Giáo viên tổng kết và nêu một số điểm cơ bản cần rút kinh nghiệm.

I. Phân tích đề.

Khi phân tích một đề bài cần phân tích:

-Nội dung vấn đề.

-Thể loại nghị luận và những thao tác lập luận chính.

-Phạm vi tư liệu cần sử dụng cho bài viết.

*Phân tích đề bài viết số 6 (chọn đề 1-Sgk).

Đề: Trong truyện ngắn những đứa con trong gia đình của Nguyễn Đình Thi có nêu lên quan niệm: Chuyện gia đình cũng dài như sông, mỗi thế hệ phải ghi vào một khúc. Rồi trăm con sông của gia đình lại cùng đổ về một biển, "mà biển thì rộng lắm […], rộng bằng cả nước ta và ra ngoài cả nước ta".

Chứng minh rằng, trong thiên truyện của Nguyễn Đình Thi, quả đã có một dòng sông trong truyền thống gia đình liên tục chảy từ lớp người đi trước: tổ tiên, ông cha, cho đến đời chị em Chiến Việt.

*Phân tích:

-Nội dung vấn đề: quan niệm của Nguyễn Đình Thi.

-Thể loại nghị luận văn học.

-Thao tác chính: chứng minh.

-Phạm vi tư liệu: Tác phẩm Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Đình Thi.

II. Xây dựng đáp án (dàn ý).

-Dàn ý được xây dựng theo bao phần: mở bài, thân bài, kết bài. Phầm thân bài cần xây dựng hệ thống luận điểm. Mỗi luận điểm cần có các luận cứ luận chứng.

-Dàn ý cho đề bài số 6 (đề bài trên).

Nội dung: Xem lại phần gợi ý đáp án cho đề bài này ở tiết Viết bài làm văn số 6-Nghị luận văn học.

III. Nhận xét, đánh giá bài viết.

Nội dung nhận xét đánh giá:

-Đã nhân thức đúng vấn đề nghị luận chưa?

-Đã vận dụng đúng các thao tác lập luận chưa?

-Hệ thông luận điểm đủ hay thiếu? Sắp xếp hợp lí hay chưa hợp lí?

-Các luận cứ (lí lẽ, dẫn chứng) có chặt chẽ, tiểu biểu, phù hợp với vấn đề hay không?

-Những lỗi về kỹ năng diễn đạt…

IV. Sữa lỗi bài viết.

Các lối thường gặp:

-Thiểu ý, thiếu trọng tâm. ý không rõ, sắp xếp ý không hợp lí.

-Sự kết hợp giữa các thao tác nghị luận chưa hài hoà, chưa phù hợp với từng ý.

-Kỹ năng phân tích, cảm thụ còn kém.

-Diễn đạt chưa tốt, còn dùng từ viết câu sai, diễn đạt tối nghĩa, trùng lặp,…

V. Tổng kết, rút kinh nghiệm.

Nội dung tổng kết và rút kinh nghiệm dựa trên cơ sở chấm, chữa bài cụ thể.