Toán học

1. Thời gian là gì?

Thời gian là quãng đường đi được trong một đơn vị vận tốc.

2. Công thức tính Thời gian

Muốn tính thời gian, ta lấy quãng đường chia cho vận tốc:

Trong đó 

• v là vận tốc di chuyển
• s là quãng đường di chuyển
• t là thời gian di chuyển

Lưu ý:

Các đơn vị của quãng đường, vận tốc và thời gian phải tương ứng với nhau. Ví dụ vận tốc có đơn vị đo là km/giờ, thời gian có đơn vị là giờ thì quãng đường cũng phải có đơn vị là km.

Đơn vị của vận tốc và thời gian phải tương ứng với nhau thì mới thực hiện phép tính nhân để tìm quãng đường. Ví dụ vận tốc có đơn vị là km/giờ, thời gian có đơn vị là phút thì ta phải đổi thời gian từ đơn vị phút sang đơn vị là giờ rồi mới áp dụng quy tắc để tính quãng đường.

3. Ví dụ tính Thời gian

Ví dụ: Quãng đường AB dài 120 km . Lúc 7 giờ một ô tô đi từ A đến B với vận tốc 50 km /giờ và nghỉ trả khách 45 phút. Sau đó ô tô đi từ B về A với vận tốc 60km/giờ. Hỏi ô tô về đến A lúc mấy giờ?

Gợi ý trả lời

Thời gian ô tô đi đến B là:

120 : 50 = 2,4 (giờ)

2,4 giờ =2 giờ 24 phút

Ô tô đến B lúc:

7 giờ + 2 giờ 24 phút = 9 giờ 24 phút

Ô tô về A lúc:

9 giờ 24 phút + 45 phút = 10 giờ 9 phút

Thời gian về A là:

120 : 60 = 2 (giờ)

Ô tô về A lúc:

10 giờ 9 phút + 2 giờ = 12 giờ 9 phút

Đáp số: 12 giờ 9 phút

4. Lý thuyết Thời gian

a) Bài toán 1: Một ô tô đi được quãng đường 170km với vận tốc 42,5km/giờ. Tính thời gian ô tô đi quãng đường đó.

Bài giải:

Thời gian ô tô đi là:

170 : 42,5 = 4 (giờ)

Đáp số: 4 giờ.

Nhận xét: Để tính thời gian đi của ô tô ta lấy quãng đường đi được chia cho quãng đường ô tô đi được trong 11 giờ hay vận tốc của ô tô.

Muốn tính thời gian ta lấy quãng đường chia cho vận tốc

Ta có: t = s : v

Gọi vận tốc là v, quãng đường là s, thời gian là t, ta có:

- Một số công thức cần nhớ:

b) Bài toán 2: Một ca nô đi với vận tốc 36km/giờ trên quãng đường sông dài 42km. Tính thời gian đi của ca nô trên quãng đường đó.

Bài giải:

Thời gian đi của ca nô là:

42 : 36 = \(\dfrac{7}{6}\) (giờ)

\(\dfrac{7}{6}\) giờ = \(1\dfrac{1}{6}\) giờ = 1 giờ 10 phút.

Đáp số: 1 giờ 10 phút.

c) Bài toán 3: Trên quãng đường dài 2km, một người chạy với vận tốc 8 m/giây. Hỏi người đó chạy quãng đường đó hết bao nhiêu giây?.

Bài giải:

Đổi 2km = 2000m

Thời gian chạy của người đó là:

2000:8 = 250 (giây)

Đáp số: 250 giây.

Chú ý:

- Đơn vị của thời gian sẽ tương ứng với đơn vị của quãng đường và vận tốc, ví dụ quãng đường có đơn vị là km, vận tốc có đơn vị đo là km/giờ thì thời gian có đơn vị là giờ; …

- Đơn vị của quãng đường và vận tốc phải tương ứng với nhau thì mới thực hiện được phép tính chia để tìm thời gian.

Ví dụ quãng đường có đơn vị làm, vận tốc có đơn vị là km/giờ, muốn tìm thời gian có đơn vị là giờ thì ta phải đổi quãng đường ra đơn vị là km rồi mới áp dụng quy tắc để tính thời gian; hoặc phải đổi vận tốc từ ra đơn vị km/giờ ra đơn vị là m/giây, hay m/phút, … từ đó áp dụng quy tắc sẽ tính được thời gian tương ứng có đơn vị giây hoặc phút.

5. Bài tập tính thời gian

Một số bài Toán luyện tập:

Bài 1: Một con chuột túi chạy với vận tốc không đổi là 0,85km/phút thì được quãng đường dài 17km. Tính thời gian con chuột túi chạy được quãng đường đó.

Bài 2: Vận tốc chạy con ngựa là 70km/h. Tính thời gian để con ngựa chạy được quãng đường dài 105km.

Đáp án:

Áp dụng công thức t = s : v để giải các bài tập.

Bài 1:

Thời gian con chuột túi chạy được quãng đường đó là:

17 : 0,85 = 20 (phút)

Đáp số: 20 phút

Bài 2:

Thời gian để con ngựa chạy được quãng đường đó là:

105 : 70 = 1,5 (giờ)

Đáp số: 1,5 giờ.

Xem thêm:

• Bài tập Toán lớp 5: Thời gian (Có đáp án)
• Bài tập nâng cao Toán lớp 5: Thời gian
• Toán lớp 5 trang 142, 143 Thời gian
• Vở bài tập Toán lớp 5 bài 134 Thời gian

6. Trắc nghiệm Thời gian