Lý thuyết Khoa học tự nhiên 7 bài 17 KNTT

Hình ảnh của vật nhìn thấy trong gương phẳng được gọi là ảnh của vật qua gương phẳng.

Hình 17.1. Ảnh của người qua gương phẳng

- Thí nghiệm:

- Dụng cụ:

+ Một tấm kính mỏng, phẳng thay cho gương phẳng

+ Hai cây nến giống nhau

+ Thước đo có ĐCNN tới mm, tờ giấy trắng

- Tiến hành:

+ Đặt cây nến 1 trước tấm kính và thắp sáng

+ Di chuyển tờ giấy phía sau tấm kính để hứng ảnh → không hứng được ảnh trên màn

+ Di chuyển cây nến 2 ra sau tấm kính đến đúng vị trí ảnh của cây nến 1 → độ lớn ảnh của cây nến 1 cao đúng bằng cây nến 2 và khoảng cách từ 2 cây nến đến gương bằng nhau

- Kết luận tính chất ảnh của vật qua gương phẳng:

+ Ảnh ảo, không hứng được trên màn

+ Độ lớn ảnh bằng độ lớn vật

+ Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương

a. Dựng ảnh của một điểm S (nguồn sáng rất nhỏ)

- Bước 1: Từ S vẽ một chùm sáng được giới hạn bởi hai tia SI1 và SI2 tới gương.

- Bước 2: Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng, vẽ chùm tia sáng phản xạ được giới hạn bởi các tia sáng phản xạ I1R1 và I2R2 tương ứng.

- Bước 3: Tìm giao điểm S' của chùm tia phản xạ bằng cách kéo dài các tia sáng phản xạ (biểu diễn bằng nét đứt). Các đường này cắt nhau tại S'. S' là ảnh ảo của S.

→ Ta nhìn thấy ảnh ảo S' của S khi các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S'.

b. Dựng ảnh của một vật qua gương phẳng

- Ảnh A'B' của một vật hình mũi tên AB là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật.

- Ảnh của vật sáng tạo bởi gương phẳng được vẽ đối xứng với vật qua gương phẳng.

Bài 1: Hãy nêu thêm ví dụ về ảnh của vật qua gương phẳng hoặc các mặt phản xạ khác?

Hướng dẫn giải

- Khi mặt nước yên lặng, ta thấy ảnh của tháp rùa trên mặt nước.

- Ảnh của bàn, ghế trên gạch men nhẵn bóng.

Bài 2: Cho một điểm sáng S đặt trước một gương phẳng, cách gương 5cm.

1. Hãy vẽ ảnh của S tạo bởi gương theo hai cách

a. Áp dụng tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng

b. Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng

2. Ảnh vẽ theo hai cách trên có trùng nhau không?

Hướng dẫn giải

1. Vẽ ảnh của S theo 2 cách:

a) Áp dụng tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng

Vì ảnh S’ và S đối xứng nhau qua mặt gương nên ta vẽ ảnh S’ như sau:

+ Từ S vẽ tia SH vuông góc với mặt gương tại H.

+ Trên tia đối của tia HS ta lấy điểm S’ sao cho S’H = SH. S’ chính là ảnh của S qua gương cần vẽ.

b) Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng

+ Vẽ hai tia tới SI, SK và các pháp tuyến IN1 và KN2

+ Sau đó vẽ hai tia phản xạ IR và KR’ dựa vào tính chất góc tới bằng góc phản xạ.

+ Kéo dài hai tia phản xạ IR và KR’ gặp nhau ở đúng điểm S’ mà ta đã vẽ trong cách a.

2. Ảnh vẽ theo hai cách trên trùng nhau.

C. Trắc nghiệm KHTN 7 bài 17