Giao diện mới của VnDoc Pro: Dễ sử dụng hơn - chỉ tập trung vào lớp bạn quan tâm. Vui lòng chọn lớp mà bạn quan tâm: Lưu và trải nghiệm

Phân tích 2 khổ đầu bài Sóng hay nhất

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh vừa được VnDoc.com tổng hợp và xin gửi tới bạn đọc. Bài viết gồm có dàn ý và bài phân tích về 2 khổ thơ đầu của bài thơ Sóng - Xuân Quỳnh. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết và tải về tại đây nhé.

Dàn ý phân tích 2 khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh

1. Mở bài

Giới thiệu tác phẩm: Bằng tâm hồn nhạy cảm, nữ tính Xuân Quỳnh đã mang đến hơi thở đầy mới mẻ cho thơ tình Việt Nam, đặc sắc nhất trong những sáng tác của bà có thể kể đến bài thơ “Sóng”.

2. Thân bài

– Thơ Xuân Quỳnh là tiếng nói đằm thắm, nữ tính của tâm hồn người phụ nữ đầy nhạy cảm, tinh tế.

– Mượn hình ảnh con sóng ngoài tự nhiên, Xuân Quỳnh đã gợi ra biểu tượng tuyệt đẹp của tình yêu, những trạng thái của sóng đã trở thành những ẩn dụ về cảm xúc, tâm trạng và những khát khao của người con gái trong tình yêu.

– Trong hai khổ thơ đầu, tác giả Xuân Quỳnh không chỉ thể hiện được những trạng thái đối lập của cảm xúc trong tình yêu mà còn là những khát khao vươn tới những điều vĩ đại, cao cả.

– Nữ sĩ sử dụng liên từ “và” để thể hiện quan hệ cộng hưởng, nối tiếp của những trạng thái đối lập trong tình yêu để tạo nên chỉnh thể thống nhất về cảm xúc.

– Khi yêu, người phụ nữ không chỉ có những giây phút nồng nhiệt, sôi nổi mà còn có những lúc bình lặng, lắng sâu.

– Trong tình yêu, trái tim của chủ thể trữ tình thường có xu hướng tìm đến thế giới rộng lớn, nơi tình yêu có thể bộc lộ trọn vẹn những nồng nhiệt cũng như lắng sâu mà không chịu bó hẹp trong phạm vi nhỏ hẹp, tù túng.

– “Hiểu nổi mình” là khát vọng muôn đời của con người, để hiểu được mình thì cần đặt bản thân trong phạm vi rộng lớn của cuộc đời

– Tác giả khẳng định sự tồn tại bất biến của tình yêu trong cuộc đời

– Tác giả đã khái quát về quy luật của tình cảm, tình yêu là thứ tình cảm thiêng liêng, cháy bỏng, là nỗi khát vọng muôn đời trong trái tim những con người trẻ tuổi, trẻ lòng.

3. Kết bài

Bằng hình tượng sóng đầy đặc sắc, Xuân Quỳnh đã mang đến hơi thở đầy mới mẻ cho thơ tình Việt Nam, tình cảm nhẹ nhàng đầy nữ tính trong sóng cũng như bông hoa dọc chiến hào có thể làm dịu đi cái khốc liệt của chiến tranh, làm đắm say độc giả bao thế hệ.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 1

“Làm sao sống được mà không yêu
Không nhớ không thương một kẻ nào”

(Bài thơ tuổi nhỏ – Xuân Diệu)

Đó cũng là lý do tình yêu được đưa rất nhiều vào trong thơ ca và nghệ thuật, trở thành nguồn cảm hứng bất tận với nhiều thi nhân. Có rất nhiều những nhà thơ, nhà văn từng viết về tình yêu trong đó không thể không kể đến cây bút thơ tình xuất sắc của nền văn học Việt Nam - Xuân Quỳnh - nhà thơ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mỹ đã thể hiện tình cảm người con gái qua bài thơ “Sóng”.

Khi nhắc đến tên tuổi của Xuân Quỳnh, từ trong tiềm thức của mỗi người yêu văn chương đều biết tiếng thơ bà là tiếng nói nhân hậu, thủy chung, giàu trực cảm, tha thiết khát vọng hạnh phúc đời thường và Sóng là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách văn chương đặc trưng đó. Năm 1967, nhân một một chuyến đi thực tế ở biển Diêm Điền (Thái Bình), khi đứng trước biển khơi rộng lớn, những tâm tư tình cảm của bà được bộc bạch qua những vần thơ và đó là cơ sở để Sóng ra đời. Bài thơ được in trong tập “Hoa dọc chiến hào”. Bài thơ là sự đan xen giữa hình ảnh Sóng và hình ảnh “em” - người con gái trong tình yêu. Mở đầu bài thơ tác giả mang đến cho bạn đọc những trạng thái khác nhau của con sóng:

“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”

“dữ dội - dịu êm, ồn ào - lặng lẽ” là những tính từ trái nghĩa thể hiện những thái cực đối lập của con sóng: có lúc hiền lành dịu dàng nhưng cũng có lúc vô cùng dữ dội. Đó cũng là những tâm trạng khác nhau của người con gái trong tình yêu, họ luôn dịu dàng, nhỏ nhẹ với tình yêu, với người yêu của mình nhưng cũng có lúc họ trở nên mạnh mẽ, cương trực trước tình yêu ấy. Hình ảnh dòng sông không hiểu chính mình nên tìm ra biển khơi rộng lớn tìm câu trả lời cũng chính là tâm tư của người con gái luôn trăn trở, suy tư nhiều điều và có ước muốn là khám phá được những điều lớn lao hơn trong tình yêu.

Bốn câu thơ tiếp theo nỗi khát vọng của người con gái:

“Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”

Con sóng từ ngàn năm vẫn thế, vẫn tính chất, đặc điểm ấy không bao giờ thay đổi. Và người con gái cũng vậy khát vọng tình yêu luôn thường trực, rạo rực trong trái tim, bao nhiêu năm vẫn hướng về tình yêu, về người yêu.

Xuân Quỳnh đã tìm được một cách nói riêng để bộc lộ tình yêu, những dung động của lòng mình với một giọng thơ kể lể, tâm tình vừa êm ái, nhẹ nhàng vừa thiết tha. Âm hưởng, nhịp điệu bài thơ ngân nga do sự phối âm, phối vần tài tình như những con sóng cứ nối nhau không dứt. Bài thơ vì thế có cả âm vang của sóng, gió thiên nhiên và sóng của tâm hồn.

Sóng là bài thơ tiêu biểu của Xuân Quỳnh và của thơ ca Việt Nam hiện đại viết về đề tài tình yêu. Nhiều năm tháng qua đi nhưng bài thơ vẫn giữ nguyên giá trị ban đầu và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 2

Xuân Quỳnh là một trong số những nhà thơ trẻ xuất sắc trưởng thành từ kháng chiến chống Mỹ và là một trong số ít những nhà thơ nữ viết rất nhiều và rất thành công về đề tài tình yêu. Một trong những thành công xuất sắc về đề tài này của nữ sĩ là bài thơ “Sóng”, hai khổ thơ đầu bài thơ nữ thi sĩ viết:

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ”

Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của tâm hồn người phụ nữ nhiều trắc ẩn, vần thơ của bà vừa chân thành đằm thắm, vừa nồng nàn mãnh liệt và hơn hết luôn bật lên khát vọng da diết về hạnh phúc bình dị đời thường. Bài thơ “Sóng” ra đời năm 1967 trong chuyến đi thực tế của nhà thơ về vùng biển Diêm Điền tỉnh Thái Bình và lúc này thì bản thân nhà thơ cũng vừa trải qua một sự đổ vỡ trong tình yêu. Bài thơ được in trong tập “Hoa dọc chiến hào” năm 1968. Tình yêu là điều bí ẩn nên ngàn đời vẫn cuốn hút con người, tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh chính là những bông hoa dọc chiến hào làm dịu đi sự khốc liệt của chiến tranh.

Trong bài thơ “Sóng”, nhà thơ sử dụng thể thơ năm chữ, đây là thể thơ có nhịp điệu nhanh, mạnh, dồn dập. Thể thơ này thường dùng để diễn tả những dòng cảm xúc ào ạt, hối hả, mãnh liệt . Bài thơ sử dụng cách hiệp vần giãn cách, hiệp vần chân ở những tiếng cuối của các câu chẵn. Hơn nữa bài thơ có sự luân phiên về thanh điệu ở các tiếng cuối của các câu thơ. Như vậy những thủ pháp nghệ thuật sáng tạo đã tạo nên âm hưởng nhịp nhàng, uyển chuyển cho cả bài thơ. Âm hưởng của bài thơ là âm hưởng dạt dào của những con sóng mà mỗi câu thơ là một con sóng, chúng gối lên nhau chạy đều, chạy đều đến cuối bài thơ. Những con sóng là sự trào dâng mãnh liệt của dòng cảm xúc ào ạt trong lòng nữ sĩ. Có lẽ vì thế mà ấn tượng về con sóng trong bài thơ không chỉ là của sóng biển mà còn là của sóng tình. Đây cũng chính là hai hình tượng nghệ thuật mà tác giả đã tập trung xây dựng trong bài thơ. Sóng biển và sóng tình có lúc tồn tại song song để soi chiếu, tôn vinh vẻ đẹp cho nhau, có lúc lại hòa làm một, trong sóng biển có sóng tình, trong sóng tình ta lại thấy nhịp dào dạt của sóng biển. Suy cho cùng sóng biển và sóng tình là hai hình tượng nghệ thuật để biểu đạt cho cái tôi trữ tình của nhà thơ.

Qua hai khổ thơ đầu nữ sĩ đã cho chúng ta cảm nhận được đặc điểm của những con sóng biển và những con sóng tình yêu, những con sóng luôn chứa đựng những trạng thái đối lập và luôn có những khát khao vươn tới những sự vĩ đại, bao la. Mở đầu, nhà thơ viết:

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ”

Trong hai câu thơ mở đầu tác giả đã sử dụng tới hai cặp tính từ trái nghĩa để miêu tả đặc điểm của sóng biển: “dữ dội – dịu êm”, “ồn ào – lặng lẽ”. Thông thường đứng giữa những cặp tính từ trái nghĩa là quan hệ từ biểu đạt sự tương phản “tuy – nhưng”, thế nhưng ở đây nhà thơ nữ Xuân Quỳnh lại sử dụng quan hệ từ “và” vốn biểu đạt quan hệ cộng hưởng, cộng thêm, nối tiếp. Như vậy những đặc điểm tưởng như đối lập lại thống nhất với nhau và luôn tồn tại trong một chỉnh thể là sóng. Trong cái dữ dội có cái dịu êm, trong sự ồn ào lại chứa đựng sự lặng lẽ.Những trạng thái đối lập của sóng cũng chính là những trạng thái đối lập trong tâm hồn người phụ nữ khi yêu. Trong tình yêu, tâm hồn người phụ nữ không hề bình lặng mà đầy biến động: có khi sôi nổi cuồng nhiệt, cũng có khi e lệ, kín đáo, có lúc đằm thắm, lúc hờn ghen.

Tác giả tiếp tục sử dụng biện pháp nhân hóa trong hai câu thơ tiếp theo, con sóng được nhân hóa qua động từ “tìm” trong hành trình từ sông ra tới biển:

“Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Tác giả đã khéo léo sử dụng động từ “tìm” trong việc nhân hóa con sóng đã cho ta thấy được sự chủ động của con sóng, con sóng chủ động chối bỏ những phạm vi chật hẹp “sông” để vươn tới những phạm vi rộng lớn bao la “bể”. Như vậy trong bốn câu thơ đầu nhà thơ đã giúp ta nhìn lại hai đặc điểm tự nhiên, vốn có của những con sóng và chính tác giả cũng đã phải sử dụng tới hai câu thơ để khẳng định sự hiển nhiên, vốn có này:

“Ôi con sóng ngày xưa

và ngày sau vẫn thế”

Nữ sĩ đã khẳng định đặc điểm ngàn đời vốn có của sóng, từ quá khứ “ngày xưa” cho đến tương lai “ngày sau” con sóng vẫn luôn chứa đựng những trạng thái đối lập, vẫn luôn vận động theo quy luật trăm sông đều đổ về với biển. Trạng từ khẳng định “vẫn thế” một lần nữa biểu đạt một chân lí không bao giờ đổi thay.

Thơ ca, nghệ thuật là những sự sáng tạo mang đến cho người đọc những cảm xúc mới, đem đến cho tâm hồn con người những sự trải nghiệm phong phú. Ta tự hỏi vì sao trong sáu câu thơ đầu tác giả chỉ cho chúng ta hai đặc điểm tự nhiên, vốn có của con sóng? Để giải đáp cho điều này nữ sĩ viết tiếp hai câu thơ:

“Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ”

Đến đây ta đã cảm nhận được sự xuất hiện của một con sóng nữa đó là con sóng của tâm hồn, là con sóng của tình yêu, mà lại là tình yêu của tuổi trẻ đang bồi hồi, đang thổn thức trong trái tim, trong lồng ngực. Khát vọng tình yêu cháy bỏng mãnh liệt đang trào dâng trong lòng nữ sĩ. Như vậy đứng trước biển, trước những con sóng ào ạt ạt vỗ bờ dòng cảm xúc trong lòng nữ sĩ cũng trào dâng. Những con sóng biển ở sáu câu thơ đầu đã gọi những con sóng tình trong lòng nhà thơ. Sóng biển đã gọi sóng tình hay sóng biển chính là yếu tố khơi nguồn cảm xúc trong lòng thi sĩ.

Vì sao sóng biển lại gọi được sóng tình, lại có sức khơi gợi cảm xúc mãnh liệt như vậy? Có lẽ giữa sóng biển và sóng tình có sự tương đồng, nếu sóng biển biển chứa đựng những trạng thái đối lập thì tâm trạng người con gái đang yêu cũng có những lúc giận dỗi, hờn ghen, có những lúc yêu thương dịu dàng đằm thắm:

“Em bảo anh đi đi

Sao anh không đứng lại?

Em bảo anh đừng đợi

Sao anh vội về ngay?”

Con gái khi yêu luôn là như thế, luôn mâu thuẫn, đối lập trong lời nói và hành động. Nếu yêu một người con gái mà không biết nhìn thẳng vào mắt người đó thì chắc chắn một điều rằng anh chàng sẽ khó lòng hiểu và yêu thương cô gái trọn vẹn.Hành trình của sóng chính là hành trình của tình yêu. Nếu con sóng luôn luôn chủ động chối bỏ những chật chội hẹp hòi để vươn tới những điều rộng lớn thì người con gái đang yêu cũng luôn luôn có khát khao như thế. Họ dũng cảm từ bỏ những ích kỉ, nhỏ nhen để vươn tới tình yêu bao dung. Việt Nam là một nước có lịch sử ơn một nghìn năm phong kiến và chế độ phong kiến đã đè nặng tư tưởng phụ nữ Việt. Thời kì những năm 1967 ảnh hưởng của tư tưởng hệ phong kiến chắc chắn còn, mà thậm chí còn rơi rớt đến một số thế hệ trẻ hiện nay thế nhưng ở Xuân Quỳnh ta bắt gặp một con người hiện đại, thông minh và sắc sảo,luôn khát khao hướng tới một tình yêu vĩ đại.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 3

Trong nền thơ ca Việt Nam nếu người ta thường nhắc Xuân Diệu trong danh xưng là ông hoàng thơ tình thì Xuân Quỳnh chính là bà hoàng thơ tình. Ở Xuân Quỳnh luôn đem đến cho độc giả những cái nhìn sâu sắc về tình yêu, nhà thơ thổn thức những lời thơ chân thành, có chút hồn nhiên, da diết của một trái tim khao khát yêu đương. Bài thơ Sóng không chỉ thành công trong cách truyền đạt ngôn ngữ mà còn ở việc nhà thơ tạo nên nhịp điệu riêng để thơ đi vào lòng người đọc một cách thú vị. Một người phụ nữ luôn da diết yêu và được yêu được nhà thơ mượn hình tượng sóng cùng nhịp điệu của sóng để nói về tiếng lòng mình. Vì thế mà bao trùm toàn bộ bài thơ là hình ảnh ẩn dụ độc đáo “Sóng”:

“Dữ dội và dịu êm

Sóng tìm ra tận bể”

Nhà thơ đã nhìn thấy chính lòng mình hiện tại trước đại dương bao la với những con sóng có lúc nổi lúc lại lặng yên kia. Đã bao lần chúng ta tìm về biển xanh để nói hết nỗi niềm, suy nghĩ trong bản thân, để khi đứng trước sự mênh mông, lớn lao kia, đợt sóng lần lượt va vào nhau dội lại mới thấy được trong nhà thơ những rung cảm đến thế. Biển mang khúc ca hát lên câu chuyện về con người, cuộc đời trong suy nghĩ của nhà thơ qua trái tim đa sầu đa cảm của thi sĩ. Với từ ngữ ngắn gọn ở khổ thơ đầu tiên nhưng lại khá lạ, tạo nên nét đặc biệt cho thơ Xuân Quỳnh. Nghệ thuật đối lập sử dụng linh hoạt ở các cặp từ: “Dữ dội – dịu êm”, “Ồn ào – lặng lẽ” đấy chính là những trạng thái trái ngược của con sóng biển hay chính là con sóng lòng. Đại dương, biển cả sẽ có lúc này lúc kia, khi hiền hòa thì ta sẽ thấy những đợt sóng nhẹ nhàng, thướt tha từng đợt nhưng một khi bão đến, biến động biển cả thì con sóng ấy bỗng nổi cơn hùng vĩ, va đập vào nhau. Nhìn thấy trạng tháo của sóng như thế nhà thơ thấy lòng mình trước tình yêu cũng có những lúc đối cực như vậy. Trái tim có lúc reo vui, bình yên nhưng không tránh khỏi những ngày buồn bã, rạo rực, đấu tranh bão tố. Trong tình yêu không phải lúc nào cũng êm ả niềm vui, hạnh phúc, tiếng cười mà sẽ có lúc dỗi hờn, giận dữ, trách móc, buồn phiền… và chính con sóng lúc êm đềm và dữ dội nói thay những cảm xúc đa dạng của người phụ nữ trong tình yêu. Bởi “Vì tình yêu muôn thuở/ Có bao giờ đứng yên”.

Hình ảnh của dòng sông, bể chúng ta có thể mường tượng là biển và đaị dương. Dù chảy thể nào, trôi về đâu thì đích cuối cùng suối sẽ trở về sông, trăm sông lại timg đến biển lớn, đặc biệt con sóng kia không chịu những ràng buột, giới hạn nhỏ bé nên nó tìm về nơi thuộc về đó là biển lớn, đại dương. Nối liền mạch thơ ở đây chính là trái tìm của người con gái khi yêu luôn mong muốn có được một điểm tựa vững chắc, hứa hẹn sẽ làm , đích đến đúng nghĩa chứ không phải những lời hoa mỹ tầm thường rồi để đó. Xuân Quỳnh cho thấy nét hiện đại trong suy nghĩ và viết thơ của mình, một quan điểm táo bạo, hướng ngoại mới mẻ về người phụ nữ hiện đại luôn mãnh liệt chủ động, sống hết mình, vượt qua tất cả để có được tình yêu cho mình.

Khổ thơ thứ hai không dừng lại trong khuôn khổ về trạng thái của sóng nữa, lúc này nhà thơ đặt cả lòng mình nương nhờ con sóng nói lên tất cả mọi điều:

“Ôi con sóng… trong ngực trẻ”

Trong con sóng ngoài kia tình yêu chứa đựng là những khát khao yêu và được yêu, cảm giác trong tình yêu của lứa đôi. Thán từ “ôi” ở ngay câu đầu của đoạn thơ đủ cho ta thấy được xúc cảm dâng trào nổi trội trong lòng nhà thơ. Rồi tiếp đến cặp từ “ngày xưa” – “ngày sau” tiếp tục đưa lối người đọc khám phá trạng thaí đối lập để khẳng định thời gian muôn đời của con sóng từ quá khứ đến tương lai và dù thế nào thì sóng vẫn vận hành theo quy luật của chính nó. Trạng từ “vẫn thế” theo cùng để một lần nữa khẳng định chắc nịch hơn chân lí đó mãi không đổi thay. Ở những dòng thơ trên nhà thơ muốn diễn tả những đặc điểm tự nhiên của con sóng chỉ để đến đây nhằm nói đến con sóng tâm hồn chứ không chỉ là sóng biển, sóng lòng nữa. Trái tim khát khao tình yêu nơi tác giả lúc này trào dâng đến đỉnh điểm, nó luôn thường trực, chất chứa trong trái tim tuổi trẻ.

Câu chuyện tình yêu sẽ không là của riêng một ai, trong trái tim chúng ta đều tồn tại một tình yêu có lúc bình lặng rồi sẽ có lúc trào dâng mạnh mẽ, luôn muốn yêu và được yêu. Hai khổ thơ đầu bài Sóng cho thấy rõ hơn về phong cách thơ của Xuân Quỳnh và nét hiện đại của thi sĩ trước tình yêu nồng nàn, sôi nổi, chủ động.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 4

“Yêu là chết trong lòng một ít

Vì mấy khi yêu mà chẳng được yêu”

Tình yêu luôn là những cung bậc cảm xúc rất khó định hình, khó diễn tả. Tình yêu cho người ta cảm nhận rõ nhất những hỉ, nộ, ái, ố ở đời. Yêu là vui vẻ, đắm say, yêu là cả buồn đau, tủi hờn. Tiếng lòng tình yêu đã được nữ thi sĩ Xuân Quỳnh khắc họa rõ nét qua bài thơ Sóng, đặc biệt là trong hai khổ thơ đầu của bài thơ.

Đặt tên cho tác phẩm bài thơ là Sóng. Tuy đơn giản về mặt chữ nghĩa nhưng lại có ý nghĩa vô cùng lớn. Xuyên suốt bài thơ là hình tượng con sóng, đây là hình ảnh ẩn dụ cho cái tôi trữ tình và thi nhân của Xuân Quỳnh. Sóng và em tuy hai mà môt, khi tách rời khi lại hòa nhập cộng hưởng trầm bổng tạo ra những rung động mãnh liệt trong tình yêu. Sóng và em luôn quấn quýt đan hòa tô vẽ nên tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.

Mở đầu bài thơ tác giả soi mình vào sóng để thấy được những nét tương đồng:

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ”

Xuân quỳnh đã rất tinh tế khi quan sát các tính chất của thực thể sóng: dữ dội; dịu êm; ồn ào; lặng lẽ. Hai cặp tính từ mang sắc thái tương phản được đặt liền kề cho thấy trong bản thân thực thể luôn tồn tại nhiều đối cực khác nhau; khi hiền hòa dịu êm, khi lại mãnh mẽ, ồn ào. Mượn hình ảnh sóng nhà thơ muốn nói lên nỗi niềm, tính khí thất thường của người phụ nữ trong tình yêu: khi nhiệt huyến đắm say khi lại giận hơn, trầm lặng. Tình yêu là thế, luôn chứa đựng biết bao cung bậc những xúc cảm thật khó lí giải. Tình yêu khiến cho bản tính con người vì thế cũng có sự giao hòa đan xen khác lạ.

Để rồi khi đến những câu thơ thứ hai, không kìm nén được cảm xúc người phụ nữ đã xé tan mọi rào cản để vươn mình đến với cánh cửa của tình yêu đích thực:

“Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Ở đây ta thấy xuất hiện hai phạm trù không gian là sông và bể. Bể chính là thế giới rộng lớn, khoáng đạt, là khát vọng lớn lao, chân trời mơ ước của biết trăm ngàn con sóng; chỉ có bể mới có thể chứa đựng được tính khí thất thường của sóng. Còn sông, trong tương quan với bể, sông ở vị trí nhỏ hẹp hơn, sông có giới hạn, chật chội. Sông không thể hiểu hết tâm tư tình cảm không thể đồng cảm, chứa đựng với tính khí thất thường của sóng nên sóng phải buộc lòng tìm ra bể để được an ủi, sẻ chia, để được đắm say. Sóng là em, tình yêu của sóng cũng chính là tình yêu của em. Sóng tìm ra bể chính là hiện thân cho khát khao của em, khát khao được vươn ra biển lớn, kiếm tìm một bến bờ tình yêu trân thành, thấu hiểu. Từ “tận” mang sắc thái biểu trưng cho xa xôi, khó khăn. Soi chiếu đối sánh với sóng ta thấy được hành trình gian nan, xa xôi, trắc trở của người phụ nữ khi kiếm tìm tình yêu đích thực của cuộc đời mình. Thế nhưng câu thơ mang sắc thái manh mẽ thể hiện được sự kì công, quyết liệt của người phụ nữ trong tình yêu. Dám khát khao, dám mơ ước và dám hành động để đi tìm hạnh phúc cho cuộc đời mình. Con sóng tìn hcuar Xuân quỳnh thật phi thường có bản lixng và đầy cá tính. Đây là nét độc đáo của người phụ nữ hiện đại, vô cùng chủ động, táo bạo và đầy dũng cảm.

Lúc này trong tâm hồn và trái tim người phụ nữ đang chan chứa biết bao hạnh phúc, bao ước niệm tươi đẹp về tình yêu:

“Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày nay vẫn thế

Trong câu thơ có sựu xuất hiện của cặp từ hô ứng : ngày xưa và ngày sau. Ngày xưa chỉ chiều sâu của quá khứ; Ngày sau lại biểu trưng cho tương lại cho ý niệm vĩnh cửu mãi mãi. Nối ngày xưa với ngày nay, quá khứ với hiện tại và tương lại tác giả muốn nói đến vấn đề muôn thuở, dài rộng của thời gian. Thời gian cứ chảy trôi không ngừng còn con sóng lại vẫn thế. “Vẫn” là ổn định, là bất biến chẳng đổi thay, thế là đại từ thay thế cho cả đoạn thơ trên. Du thời gian cứ tuân hoàn đổi thay nhưng những khát vọng tình yêu thì chẳng bao giờ thay đổi. Con người của trước và nay, của quá khứ hiện tại hay tương lai vẫn thủy chung, sắt son, kiên định với khát khao hạnh phúc trân thành.

Bởi tình yêu cho con người ta sức hút diệu kì

“Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ”

Từ láy “Bồi hồi” khéo léo được đặt đầu dòng thơ nhấn mạnh cảm giác đắm chìm, si mê, rạo rực trong tình yêu. Yêu và được yêu là quãng thời gian đẹp nhất của cuộc đời mỗi người. Khát vọng tình yêu là khát vọng thổn thức, đặc trưng cho tuổi trẻ mỗi con người. Cũng giống như nhà thờ Tố Hữu đã từng ví:

“Đời có gì đẹp hơn thế

Người yêu người sống để yêu nhau.”

Đứng trước không gian mênh mông rộng lớn là đại dương bao la, vị nữ sĩ tài hoa Xuân Quỳnh đã không ngại ngần mà thốt lên những câu thơ rạo rực cảm xúc về tình yêu. Đây là những khám phá hết sức tinh tế, mới mẻ, làm nên những nét rất riêng, đặc trưng cho hồn thơ Xuân Quỳnh. Tiếng thơ Xuân Quỳnh cũng là nỗi lòng chung của biết bao người phụ nữ Việt Nam son sắt, thủy chung, đức hạnh;

“Nếu phải cách xa anh

Em chỉ còn bão tố”

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 5

Xuân Quỳnh vẫn qua từng câu thơ, từng giai điệu mà khát vọng được đồng cảm, đồng điệu với tâm hồn của người đọc muôn thế hệ, và Sóng dường như là bài thơ thể hiện tha thiết nhất chị gửi lại trước khi rời xa, là tiếng thơ đậm chất tâm hồn chị, và hai khổ thơ đầu bài Sóng chính là những khao khát tuổi trẻ, cháy bỏng từ hôn thơ của nữ sĩ về khát vọng được khám phá, được thấu hiểu bản thân, và đồng thời bày tỏ chân lý quy luật về tình yêu của tâm hôn tuổi trẻ.

Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể.

Đoạn thơ mở đầu bài những thái cực đối lập "dữ dội - dịu êm" "ồn ào - lặng lẽ". Đó là hai vẻ đẹp đối chọi mà hòa điệu của con sóng biển khơi, hay chăng nó cũng đời thời là vẻ đẹp trong tâm hồn của người phụ nữ, vừa mang nét dịu dàng, êm đềm, vừa mang những khát khao mãnh liệt. Nhưng có một điều rằng, nếu chú ý kĩ ta mới thực sự nhận ra vẻ tinh tế trong cách đặt từ của Xuân Quỳnh, đó là dù ở hai thế cực đối lập nhau, nhưng chốt hạ ở cuối mỗi câu thơ đều là những gì rất đỗi êm dịu, đằm thắm. Phải chăng đó cũng là mong muốn của sóng với cội nguồn của mình, luôn hy vọng khát khao được tựa mình vào một nơi vững chắc, bình yên, bao nhiêu người phụ nữ khác, dẫu vinh quang với ánh đèn chói lọi, sân khấu xa hoa thì niềm khao khát mãnh liệt, bình dị nhất vẫn là khao khát tìm được bến đỗ bình yên, vững chắc, hạnh phúc ấm êm. Đó cũng là lâu đài mà bất kể người phụ nữ nào đều vun vén, xây dựng.

Những người con gái ấy không phải chỉ vì khát khao hạnh phúc ấm êm mãnh liệt mà chấp nhận đánh mất bản thân, trái lại nếu sông không hiểu nổi mình, sóng chủ động tìm ra tận bể. Không phải đợi chờ một ai đến để dẫn đường chỉ lối cho chúng đi. Sóng chủ động hòa mình để kiếm tìm, chinh phục và đặc biệt là để thấu hiểu, khám phá những nội lực sâu thẳm trong bản thân. Từ đó, giúp người đọc nhận ra, hóa ra tình yêu không chỉ cần cảm giác yên bình của một điểm tựa, mà còn cần sự thấu hiểu, đồng cảm lẫn nhau, cần phải từ cả hai phía, có như vậy thì tình yêu mới bền chặt vĩnh cửu.

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ

Mượn sự vĩnh cửu, bất tử và bất biến của con sóng biển khơi để nói về nỗi khát khao được yêu cháy bỏng của tuổi trẻ, còn sự ví von nào giàu cảm xúc và giàu sức gợi đến thế. Trái tim ngực trẻ vẫn mãi mãi một tình yêu, vẫn mãi một niềm rong ruổi bất tận cho hạnh phúc của cuộc đời mình, bởi như Xuân Diệu cũng đã từng nói, tuổi trẻ là mùa xuân của đời người, và tình yêu của mùa xuân ấy trở nên sắc đượm hương hơn. Có thể thấy trong ý thơ của Xuân Quỳnh, cũng có sự gặp gỡ, đồng điệu với những gì Xuân Diệu đã từng miêu tả, nhưng chính hình tượng sóng đã giúp cách diễn đạt của Xuân Quỳnh trở nên mới mẻ, giàu chất thơ và tình cảm ơn.

Hai khổ thơ đầu giống như một bản nhạc dạo nhưng đã mở ra toàn bộ mạch cảm xúc của bài thơ Sóng, đồng thời nó cũng gợi lên cho người đọc một cách diễn đạt trẻ trung, mà vô cùng sâu sắc, thiết tha hơn.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 6

Văn học Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ vẫn là một cái gì đó rất đặc biệt, nó đã để lại nhiều tác phẩm mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn viết về đề tài đất nước. Thế nhưng đâu đó trên bước đường hành quân vẫn có những vần thơ tươi xanh, vẫn có những bông hoa nở dọc chiến cao cất lên bao lời ca say đắm về tình yêu đôi lứa. Bài thơ "Sóng" của nhà thơ Xuân Quỳnh sẽ mang người đọc vào một thế giới mới của tình yêu và cạm nhận những nét đặc sắc trong thế giới thơ tình của Xuân Quỳnh. Hai khổ thơ đầu bài thơ là những cảm nhận tinh tế sâu sắc của một trái tim đang yêu.

Mở đầu bài thơ Xuân Quỳnh đã quan sát và miêu tả những đặc tính đối lập của sóng"

Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ

Cặp tiểu đối "dữ dội - dịu êm" "ồn ào - lặng lẽ" đã diễn tả những trạng thái đối lập bất thường, đa dạng của sóng. Cách ngắt nhịp câu thơ 2/3 đều đặn, nhịp nhàng đã tạo nên giai điệu của những cong sóng gối lên nhau vô hồi, vô hạn trôi dạt vào bờ. Cách sử dụng liên từ "và" cho thấy những trạng thái đối lập này luôn tồn tại trong một thể thống nhất không mâu thuẫn mà đan xen vận động chuyển hóa không ngừng. Những trạng thái đối nghịch của sóng cũng chính là tượng trưng cho những cảm xúc bất thường của người phụ nữ khi yêu.

Hình ảnh nhân hóa "sóng" tìm ra tận bể gợi người đọc liên tưởng đến hành trình tìm đến cái rộng lớn, bao la hơn của sóng:

Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể

Dòng sông chật hẹp không chứa nổi sự xoay trở của sóng. Sóng sẽ từ bỏ không gian chật hẹp ấy để đến với cái rộng lớn, bao la của biển cả một cách đầy tự tin, chủ động. Động từ "tìm" cùng với giới hạn "tận bể" cho thấy sự kì công, quyết tâm và khao khát bứt phá của sóng. Khát vọng bứt phá của sóng cũng chính là khát vọng đi tìm hạnh phúc trong trái tim em. Người con gái đang yêu luôn cảm nhận được sự khác thường trong lòng mình, muốn vượt qua cái tôi hạn hẹp cá nhân không chấp nhận một tình yêu ích kỉ tầm thường mà muốn vươn tới một tình yêu lớn đẹp đẻ, đích thực, bao dung.

Ra đến bể con sóng thấy những dao động trái ngược kia là muôn thở, vĩnh hằng với thời gian.

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ

Đứng trước biển cả con người ta thường có cảm giác nghìn năm trước khi chưa có con người biển vẫn thế này, nghìn năm sau khi mình đã về với cát bụi thì mặt biển vẫn thế kia, sẽ vẫn mãi còn hình ảnh những con sóng xa mải miết chạy về bờ tan hòa mình vào bờ bãi. Đối diện với sự bất diệt, trường tồn của biển nhà thơ liên tưởng tới một sự bất diệt khác. Đó là sự bất diệu của khát vọng tình yêu. Khát vọng tình yêu là khát vọng vĩnh hẳng mà muôn thở từ xưa đến nay biết bao nhiêu là thế kỉ đã qua con người vẫn sống mà không thể thiếu tình yêu. Tình yêu như khiến con người ta trẻ hóa, yêu đời, tràn đầy sức sống hơn, tái sinh như con sóng biển ào lên rồi lại tan ra hòa nhập vào biển cả.

Đoạn thơ đã giúp chúng ta hiểu được về tình cảm và hồn thơ của Xuân Quỳnh. Dù trong hoàn cảnh nào đi nữa thì tiếng thơ của Xuân Quỳnh vẫn hồn nhiên tươi tắn với những khát vọng hạnh phúc đời thường. Đúng như lời chị viết.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 7

Xuân Quỳnh là nhà thơ nữ nổi tiếng của nền thơ ca Việt Nam. Bà có một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và dạt dào cảm xúc. Điều này được thể hiện rõ qua bài thơ "Sóng" in trong tập "Hoa dọc chiến hào" năm 1968. Thông qua hình tượng sóng, nhà thơ đã làm nổi bật tính cách và khát vọng tình yêu của người phụ nữ.

Trong khổ thơ đầu, tác giả đem đến cho người đọc những hình dung về các trạng thái khác nhau của sóng:

"Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ"

"Dữ dội", "dịu êm", "ồn ào", "lặng lẽ" là tính từ miêu tả trạng thái của sự vật. Đây đều là những từ mang ý nghĩa đối lập nhau. Sóng có lúc mạnh mẽ, ồn ã, lúc lại êm ái, dịu dàng. Tính cách của sóng cũng giống như đặc điểm của người con gái khi yêu.

Ở hai câu tiếp theo, Xuân Quỳnh đã sử dụng biện pháp nhân hóa: "Sông không hiểu nổi mình/ Sóng tìm ra tận bể". Từ "tìm" đã diễn tả được sự chủ động của những con sóng. Sóng từ bỏ không gian tù túng, chật hẹp để đến với nơi rộng lớn, bao la. Từ "sông" tới "bể", sóng đã làm một cuộc hành trình đầy dứt khoát. Hình ảnh dòng sông tìm ra biển lớn ẩn dụ cho khát vọng khám phá những điều lớn lao của người con gái trong tình yêu. Như vậy, bản chất, tính cách và hành trình nhận thức của sóng cũng là đặc điểm của người con gái khi yêu.

Đến với khổ thơ thứ hai, nhà thơ Xuân Quỳnh đã khẳng định sự bất diệt của sóng đối với đại dương:

"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ"

"Ôi" là từ cảm thán thể hiện sự bồi hồi, xao xuyến của một trái tim đang yêu. Nếu ngày "xưa" chỉ quá khứ thì "ngày sau" lại biểu trưng cho tương lai. Nối liền "ngày xưa" với "ngày sau", tác giả muốn nói đến sự dài rộng của năm tháng. Dù là quá khứ hay tương lai thì sóng không bao giờ thay đổi. Đặc biệt, từ "bồi hồi" được đặt ngay đầu dòng càng nhấn mạnh vào cảm giác đắm say, rạo rực của chủ thể trữ tình. Khát vọng tình yêu vẫn luôn thổn thức trong lồng ngực như sự vĩnh cửu của những con sóng.

Bên cạnh nét hấp dẫn về mặt nội dung, ta không thể bỏ qua nét đặc sắc về nghệ thuật. Bằng biện pháp lặp cấu trúc cùng nghệ thuật đối lập và ngôn ngữ tinh tế, gợi hình, gợi cảm, nhà thơ Xuân Quỳnh đã thể hiện đặc điểm của người con gái và khát vọng hạnh phúc trong tình yêu một cách sống động.

Có thể nói, hình tượng sóng là hình tượng trung tâm của văn bản. Qua việc phân tích sự tương đồng giữa "em" và "sóng", ta càng hiểu thêm được nét duyên dáng, tế nhị trong cách biểu hiện tình yêu ở người con gái.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 8

Đã có biết bao nhiêu thi nhân lựa chọn hình ảnh sóng làm hình tượng chính trong những tác phẩm của mình, bởi một lẽ đây là hình tượng chuyển động, mãnh liệt và kì vĩ. Thế nhưng, con sóng ấy khi đi vào thơ Xuân Quỳnh lại trở nên mềm mại, dịu dàng, đầy nữ tính. Hai khổ đầu bài thơ Sóng biểu hiện rõ trạng thái ấy:

“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”

Nếu Xuân Diệu lựa chọn hình ảnh sóng để biểu hiện cho tình yêu của anh dành cho em, một tình yêu nồng nàn, mãnh liệt, muốn ôm trọn em vào lòng, muốn hôn lấy em,… thì Xuân Quỳnh, lại lựa chọn hình tượng này, viết về sóng để gửi gắm tình yêu của trái tim người phụ nữ. Với những khao khát trong tình yêu, với những cung bậc cảm xúc nhiều khi biến động, hai hình tượng “sóng và em” khi song hành, khi tách biệt, khi hòa nhập để em soi mình vào trong sóng nhìn ra những tình cảm của riêng mình. Xuân Quỳnh đã bắt đầu thi phẩm này một cách vô cùng tinh tế:

“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”.

Nguyễn Đình Thi từng nói rằng khi người ta yêu, thường hay đứng trước biển. Bởi chỉ có biển mới sánh sánh được với cái mênh mông tình yêu trong họ. Xuân Quỳnh cũng thế, cô đang yêu, đăng đắm say trong cảm giác vừa trong trẻo vừa rối bời trong trái tim mình. Thế nên, cô về với biển, ngắm nhìn con sóng bạc đầu bồi hồi suy tưởng.

Khi đứng trước đại dương bao la, trước muôn trùng con sóng vỗ bạc đầu, người nghệ sĩ lại có trong mình nhiều rung cảm đến vậy, để cho tới tận bây giờ, biển vẫn hát khúc ca của đại dương. Đọc giả của những năm tháng thời kì ấy, vẫn ru hoài giấc mơ qua những thi phẩm khởi nguồn từ con sóng như thế.

Trong khổ thơ đầu tiên, nghệ thuật đối đã được sử dụng một cách rất tinh tế. Các cặp từ đối lập: “dữ dội – dịu êm”, “ồn ào – lặng lẽ” là biểu hiện rõ ràng nhất cho những trạng thái đối cực của con sóng ngoài đại dương. Khi đại dương hiền hòa, những con sóng thật nhẹ nhàng, êm dịu. Khi giông bão đi ngang, biển động sóng mạnh mang theo bao cuồng nộ. Những trạng thái đối cực của sóng cũng chính là những trạng thái đối cực của tình yêu, có những khi rất bình yên, nhưng cũng có những ngày bão tố.

Ta cũng có thể hiểu hai câu thơ này theo một trường nghĩa khác. Với trạng thái đối cực của trái tim người phụ nữ khi yêu, một người phụ nữ khao khát tình yêu. Khi vui, khi buồn, khi giận hờn, khi trách móc, khi hạnh phúc, khi tổn thương,… những cung bậc cảm xúc của tình yêu quả thật rất diệu kỳ bởi một lẽ:

“Vì tình yêu muôn thuở
Có bao giờ đứng yên”

Chuyển đến hai câu thơ tiếp theo, ta nhìn thấy sự mới lạ trong tứ thơ của Xuân Quỳnh:

“Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”

Những hình ảnh xuất hiện liên tiếp, hình ảnh của dòng sông, của con sóng và của “bể”, ở đây có thể hiểu là biển, là đại dương. Trăm suối đổ về một sông, trăm sông đổ về biển lớn, sóng không chấp nhận giới hạn nhỏ bé tầm thường, sóng chuyển mình ra biển lớn, tìm về đại dương, tìm đến nơi thuộc về. Ở hai câu thơ này, mạch sóng như bứt phá ra khỏi một không gian chật hẹp để tìm đến những điều lớn lao.

Cũng giống như trái tim tình yêu của những người phụ nữ, vượt qua những giới hạn nhỏ bé tầm thường, để tìm đến với tình yêu đích thực của cuộc đời mình. Có thể thấy rằng, đây cũng chính là một trong những nét hiện đại trong thơ Xuân Quỳnh, cũng là góc nhìn, một quan niệm mới mẻ về người phụ nữ hiện đại, dám đấu tranh vì tình yêu, vượt qua những thứ lễ giáo phong kiến để đến với hạnh phúc đích thực của cuộc đời mình. Ở khổ thơ đầu của mình, Xuân Quỳnh đã rất tinh tế khi gửi gắm tới bạn đọc một thông điệp mới mẻ trong thời đại lúc bấy giờ: “Người phụ nữ chủ động tìm đến với tình yêu để được sống với chính mình”.

Xuân Quỳnh viết “Sóng”, cô đang hát những khúc hát về tình yêu để đến bây giờ, biết bao nhiêu thập kỷ trôi qua rồi, những độc giả vẫn dành biết bao nhiêu tình yêu của mình cho một mảnh “tình thơ” đã cũ. Và tình yêu trong “Sóng” – mãi mãi là khát vọng của tuổi trẻ, của lứa đôi:

“Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”

Thán từ “ôi” được sử dụng, bộc lộ mạnh mẽ những trạng thái cảm xúc đang trào lên trong lòng. Cặp từ đối “ngày xưa” – “ngày sau” khiến cho người đọc có biết bao nhiêu liên tưởng khi đọc đoạn thơ này. Trải qua hàng ngàn hàng vạn năm, từ khi đại dương xuất hiện, những con sóng cũng ra đời.

Hai khổ thơ khép lại nhưng sóng mãi còn lan tỏa. Dẫu cho thời gian mãi là một dòng tuyến tính không bao giờ quay trở lại thì sóng vẫn cứ mãi hát khúc ca của đại dương bất diệt, vẫn cứ là mình, vẫn “dữ dội, dịu êm, ồn ào, lặng lẽ”. Cũng giống như tình yêu, những khát khao về tình yêu luôn luôn là những hoài bão đang đập nhanh trong trái tim của những người trẻ. Câu chuyện tình yêu là câu chuyện của tôi, của bạn, của chúng ta, của quá khứ, hiện tại và muôn đời sau sẽ còn nhắc mãi, nhắc hoài. Còn đại dương là còn sóng, còn những trái tim đang đập trong lồng ngực là còn tình yêu.

Phân tích hai khổ thơ đầu bài Sóng của Xuân Quỳnh mẫu 9

Nhà phê bình văn học, giáo sư Lê Ngọc Trà từng khẳng định: "Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói tình cảm của con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư". Trong chuyến đi thực tế tại vùng biển Diêm Điền (Thái Bình), Xuân Quỳnh đã gửi gắm nỗi niềm của mình qua bài thơ "Sóng". Thông qua hai khổ thơ đầu, nhà thơ đã đem đến cho người đọc những hình dung độc đáo về bản chất và hành trình nhận thức của sóng.

Trong tác phẩm, hình ảnh "sóng" và "em" luôn sánh đôi, soi chiếu và bổ sung cho nhau. Trạng thái của sóng cũng chính là nét tính cách của em - người con gái khi yêu:

"Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ"

Trong hai câu thơ đầu, Xuân Quỳnh đã sử dụng hình thức lặp cấu trúc kết hợp với hàng loạt tính từ có ý nghĩa trái ngược nhau nhằm diễn tả bản chất của sóng. Khi phong ba, bão táp, sóng trở nên dữ dội, thét gào. Lúc giông tố đi qua, sóng trở về với vẻ dịu nhẹ, êm đềm vốn có. Trạng thái của sóng biểu trưng cho các cung bậc cảm xúc của người con gái đang yêu: khi thì nhẹ nhàng, sâu lắng, lúc lại cáu giận, hờn ghen. Điều đặc biệt ở hai câu thơ này nằm ở chỗ tác giả dùng liên từ "và" vốn để biểu đạt sự tương đồng, cộng hưởng. Có lẽ, nhà thơ muốn nhấn mạnh vào những nét tính cách đối lập nhưng lại đan cài tự nhiên ở người con gái.

Bằng biện pháp nhân hóa, Xuân Quỳnh đã tái hiện lại hành trình từ sông tới biển của sóng. Sóng lúc này không chỉ là con sóng thông thường mà đã trở thành thực thể có linh hồn, cảm xúc, suy nghĩ như con người. Từ "tìm" đã cho thấy sự chủ động của sóng. Sóng từ bỏ không gian chật hẹp, tù túng là những con sông để tìm ra "bể" lớn, nơi có đại dương mênh mông, bao la. Có lẽ, vì sông quá nhỏ bé nên không thể hiểu hết nỗi lòng của sóng, buộc sóng phải đi đến "bể". Mong ước của sóng cũng là khát khao vượt qua điều tầm thường để đến hạnh phúc lớn lao của "em". Dù đích đến có xa xôi, cách trở thì "em" vẫn luôn kiên định, mạnh mẽ.

Sang đến khổ hai, nhà thơ Xuân Quỳnh đã khẳng định sự bất diệt của những con sóng với đại dương và khát vọng tình yêu, tuổi trẻ. Thán từ "Ôi" được đặt ngay ở dòng đầu tiên nhằm nhấn mạnh vào nỗi xúc động mạnh mẽ của nhân vật trữ tình. "Ngày xưa" và "ngày nay" là những từ chỉ ý niệm về thời gian. Thi sĩ muốn khẳng định tính chất bất biến, muôn thuở của những con sóng. Đồng thời, nói lên khát vọng tình yêu của "em". "Em" cũng như "sóng", dù thời gian có thay đổi, dù tương lai hay hiện tại thì vẫn mang trong mình ngọn lửa tình yêu. Trái tim vẫn không ngừng thổn thức trước cuộc đời.

Bằng thể thơ năm chữ ngắn gọn, ngôn từ tinh tế cùng biện pháp nhân hóa "Sông không hiểu nổi mình/ Sóng tìm ra tận bể", điệp cấu trúc "Dữ dội và dịu êm/ Ồn ào và lặng lẽ", nữ sĩ Xuân Quỳnh đã miêu tả một cách đầy gợi cảm về tính khí của sóng.

Như vậy, hai khổ thơ đầu đã đem đến cho người đọc những rung cảm sâu sắc. Đây là tiếng nói của một hồn hồn thơ mãnh liệt, dạt dào cảm xúc. Hiểu về đoạn trích cũng như tác phẩm, ta càng thêm ngưỡng mộ, cảm phục trước tài năng của nhà thơ Xuân Quỳnh.

Đánh giá bài viết
4 21.957
Sắp xếp theo

    Ngữ văn lớp 12

    Xem thêm