Giải Chuyên đề Tin học 12 Chân trời sáng tạo bài 3: Biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ
Bài 3: Biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ
- Khởi động trang 73 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Câu hỏi 1 trang 74 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Câu hỏi 2 trang 74 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Luyện tập 1 trang 75 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Luyện tập 2 trang 75 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Nhiệm vụ 1 trang 75 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Nhiệm vụ 2 trang 76 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Nhiệm vụ 3 trang 77 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Vận dụng 1 trang 79 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Vận dụng 2 trang 79 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
- Vận dụng 3 trang 79 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Giải Chuyên đề Tin học 12 Biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ là tài liệu hữu ích được VnDoc.com tổng hợp và gửi tới bạn đọc cùng theo dõi. Mời các bạn cùng tham khảo thêm tại mục Tin học 12 Chân trời sáng tạo.
Khởi động trang 73 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Quan sát Hình 1, em nhận xét gì về điểm của môn Toán? Từ đó, em hãy cho biết sự phân bố của điểm Toán và biểu diễn số liệu ở Bảng 1 thành biểu đồ như Hình 1.
Lời giải:
Quan sát Hình 1, em thấy Điểm môn Toán nhiều người đạt nhất là 5 điểm với 10/42 người.
Sự phân bố điểm Toán của học sinh lớp 12 chủ yếu phân bố ở điểm 5.
Câu hỏi 1 trang 74 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Để biểu diễn tỉ lệ giữa các thuộc tính của dữ liệu, em dùng loại biểu đồ nào?
Lời giải:
Để biểu diễn tỉ lệ giữa các thuộc tính của dữ liệu, em dùng loại biểu đồ sau: biểu đồ cột (bar chart), biểu đồ hình tròn (pie chart).
* Biểu đồ cột (Bar chart):
- Sử dụng để so sánh số liệu giữa các nhóm khác nhau.
- Thích hợp khi bạn cần so sánh tỉ lệ giữa các nhóm hoặc khi có nhiều giá trị cần hiển thị chi tiết.
* Biểu đồ hình tròn (Pie chart):
- Sử dụng để biểu diễn tỉ lệ phần trăm của các phần thành so với tổng thể.
- Mỗi miếng trong biểu đồ hình tròn biểu thị một phần trăm của toàn bộ.
Câu hỏi 2 trang 74 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Để so sánh và hiển thị các dữ liệu ở dạng hình chữ nhật, em dùng loại biểu đồ nào
Lời giải:
Để so sánh và hiển thị các dữ liệu ở dạng hình chữ nhật, em dùng loại biểu đồ sau: biểu đồ cột (Bar Chart), (Horizontal Bar Chart).
* Biểu đồ cột (Bar Chart): Thích hợp để so sánh trực tiếp các danh mục như doanh thu theo tháng, điểm số của các học sinh, hoặc số lượng sản phẩm bán ra theo từng loại.
* Biểu đồ thanh ngang (Horizontal Bar Chart): Thích hợp để so sánh các danh mục có tên dài hoặc khi muốn tận dụng không gian màn hình theo chiều ngang.
Luyện tập 1 trang 75 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Để biểu diễn tần suất, sự biến thiên, thay đổi của dữ liệu, em chọn dạng biểu đồ nào
A. Histogram.
B. 3-D Pie.
C. Clustered Column.
D. Pie.
Lời giải:
- Histogram: Biểu đồ histogram thường được sử dụng để biểu diễn tần suất của dữ liệu trong các khoảng giá trị (bins). Đây là loại biểu đồ thích hợp để hiển thị sự phân phối của một tập dữ liệu và giúp hiểu rõ hơn về sự biến thiên và tần suất xuất hiện của các giá trị khác nhau trong tập dữ liệu.
- 3-D Pie: Biểu đồ này chủ yếu được dùng để hiển thị tỉ lệ phần trăm của các phần tử so với tổng thể và không phù hợp để biểu diễn tần suất hoặc sự biến thiên của dữ liệu.
- Clustered Column: Biểu đồ cột nhóm thường được sử dụng để so sánh giá trị giữa các nhóm hoặc danh mục khác nhau, nhưng không phải là lựa chọn tốt nhất để biểu diễn tần suất và sự biến thiên.
- Pie: Biểu đồ hình tròn cũng chủ yếu được dùng để hiển thị tỉ lệ phần trăm và không thích hợp để biểu diễn tần suất hoặc sự biến thiên của dữ liệu.
Vậy đáp án đúng là: A. Histogram.
Luyện tập 2 trang 75 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Biểu đồ nào cho phép người dùng thấy được mối quan hệ của từng phần đối với toàn bộ dữ liệu?
A. Histogram.
B. Stacked Column.
C. Clustered Column.
D. Pie.
Lời giải:
- Pie Chart (Biểu đồ hình tròn): Biểu đồ hình tròn được thiết kế để hiển thị tỉ lệ phần trăm của các phần tử so với tổng thể. Mỗi phần của biểu đồ hình tròn biểu thị một phần của tổng dữ liệu, giúp người dùng dễ dàng thấy được mối quan hệ của từng phần đối với toàn bộ dữ liệu.
- Histogram: Biểu đồ histogram hiển thị sự phân bố tần suất của dữ liệu trong các khoảng giá trị (bins) và không tập trung vào việc biểu diễn mối quan hệ của từng phần so với toàn bộ.
- Stacked Column: Biểu đồ cột xếp chồng cho phép so sánh tổng của các giá trị và cũng có thể hiển thị mối quan hệ của từng phần đối với tổng, nhưng không trực quan và rõ ràng như biểu đồ hình tròn.
- Clustered Column: Biểu đồ cột nhóm được sử dụng để so sánh các giá trị giữa các nhóm hoặc danh mục khác nhau, nhưng không hiển thị mối quan hệ của từng phần đối với toàn bộ một cách rõ ràng.
Vậy đáp án đúng là: D. Pie.
Nhiệm vụ 1 trang 75 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ cột
Yêu cầu: Sử dụng dữ liệu Bảng 1, hãy thực hiện thống kê và vẽ biểu đồ dạng cột để biểu diễn điểm Toán. Từ kết quả biểu đồ, em hãy nhận xét sự phân bố của điểm Toán và cho biết lớp có học đều môn này hay không.
Lời giải:
a) Thực hiện vẽ biểu đồ
1. Bước 1. Sử dụng bảng dữ liệu Bảng 1.
2. Bước 2: Nhập dữ liệu vào Excel gồm các cột như sau:
Cột A: Học sinh
Cột B: Điểm Toán
3. Bước 3: Thống kê và vẽ biểu đồ dạng cột
- Chọn dữ liệu: từ A1 đến B11 (bao gồm tiêu đề).
- Tạo biểu đồ cột: chọn Insert, trong nhóm Charts, chọn Insert Column or Bar Chart, Chọn Clustered Column.
4. Bước 4. Định dạng biểu đồ: có thể điều chỉnh kích thước và vị trí của biểu đồ, đặt tên biểu đồ bằng cách nhấp vào Chart Title và nhập "Biểu đồ cột biểu diễn điểm Toán của lớp học". Đặt tên cho trục X và trục Y bằng cách nhấp chuột phải vào biểu đồ, chọn Add Chart Element, rồi chọn Axis Titles.
b) Nhận xét sự phân bố của điểm Toán
- Điểm Toán của các học sinh phân bố từ 5 đến 10 điểm, điểm thấp nhất là 5 và điểm cao nhất là 10 (có sự biến thiên).
- Điểm số phổ biến nhất là 7, 8 và 9.
- Điểm Toán được phân bố đều chứng tỏ học sinh học rất tốt môn Toán.
Nhiệm vụ 2 trang 76 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ hình tròn
Yêu cầu: Sử dụng dữ liệu Bảng 1, thực hiện thống kê và vẽ biểu đồ hình tròn để biểu diễn tỉ lệ điểm Toán với số nhóm là 2 (điểm từ 1 đến 4, điểm từ 5 đến 9). Từ kết quả biểu đồ, em hãy cho biết tỉ lệ điểm Toán của học sinh lớp 12 ở mức trên trung bình là bao nhiêu phần trăm.
Lời giải:
a) Sử dụng dữ liệu Bảng 1, thực hiện thống kê và vẽ biểu đồ hình tròn để biểu diễn tỉ lệ điểm Toán với số nhóm là 2 (điểm từ 1 đến 4, điểm từ 5 đến 9).
1. Sử dụng công cụ PivotTable để tạo bảng dữ liệu
2. Vẽ biểu đồ
2a. Chọn vùng dữ liệu cần vẽ biểu đồ (khối ô tính I2:J5). Nháy chọn thẻ PivotTable Analyze, chọn biểu tượng PivotChart. Tại hộp thoại Insert Chart, nháy chọn Pie, chọn biểu đồ 3-D Pie, chọn OK
2b. Chèn tiêu đề, nhãn dữ liệu cho biểu đồ: Nháy chọn biểu đồ, chọn thẻ Design, chọn Qick Layout.
2c. Nhập nội dung tiêu đề, định dạng biểu đồ hình tròn.
Nhiệm vụ 3 trang 77 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ tần suất
Yêu cầu: Sử dụng dữ liệu Bảng 1, hãy thực hiện thống kê và sử dụng biểu đồ biểu diễn tần suất ghép nhóm điểm Toán của học sinh lớp 12 (số lượng dữ liệu điểm ở mỗi nhóm là 2). Em hãy cho biết nhóm điểm nào có tần suất nhiều nhất.
Lời giải:
Để thực hiện, em sử dụng công cụ Charts tạo biểu đồ tần suất để biểu diễn dữ liệu điểm Toán, thiết lập ghép nhóm với số lượng dữ liệu điểm ở mỗi nhóm là 2, thay đổi tiêu đề, định dạng. Các bước thực hiện như sau:
1. Chọn vùng dữ liệu của cột Điểm Toán (khối ô tính E2:E42) để vẽ biểu đồ.
2. Vẽ biểu đồ.
2a. Nháy chọn thẻ Insert, chọn biểu tượng Insert Statistic Chart, chọn Histogram (Hình 13).
2b. Để biểu diễn biểu đồ tần suất ghép nhóm điểm Toán (số lượng dữ liệu điểm ở mỗi nhóm là 2), em điều chỉnh lại biểu đồ. Chọn vùng dữ liệu bên dưới biểu đồ (Horizontal Axis), nháy phải chuột và chọn Format Axis
2c. Trong hộp thoại Format Axis, nháy chọn Bin width và nhập 2
2d. Nháy chọn biểu đồ, chọn thẻ Chart Design.
Vận dụng 1 trang 79 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Số lượng trường THPT của các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk và Lâm Đồng trong hai năm 2008 và 2018 được cho như sau:
a) Em hãy biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ cột.
b) Em có nhận xét gì về số lượng trường THPT của các tỉnh năm 2018 so với năm 2008?
Lời giải:
a) Em hãy biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ cột:
- Chọn loại biểu đồ cột (dọc hoặc ngang).
- Vẽ trục hoành cho các tỉnh (Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng) và trục tung cho số lượng trường THPT.
- Vẽ hai cột cho mỗi tỉnh, một cột cho năm 2008 và một cột cho năm 2018.
- Chiều cao (hoặc chiều dài nếu là biểu đồ ngang) của mỗi cột tương ứng với số lượng trường THPT.
- Sử dụng màu sắc hoặc hoa văn khác nhau để phân biệt giữa các năm.
- Ghi chú giải thích màu sắc hoặc hoa văn tương ứng với từng năm.
- Ghi nhãn giá trị cụ thể cho mỗi cột để dễ nhìn.
b) Em có nhận xét gì về số lượng trường THPT của các tỉnh năm 2018 so với năm 2008:
- Gia Lai: Tăng từ 34 trường năm 2008 lên 43 trường năm 2018.
- Đắk Lắk: Tăng từ 47 trường lên 54 trường.
- Lâm Đồng: Tăng đáng kể từ 33 trường lên 46 trường.
Vận dụng 2 trang 79 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Cho bảng số liệu thể hiện cơ cấu sử dụng lao động phân theo khu vực kinh tế năm 2019 và 2020 (đơn vị: %) như sau:
a) Em hãy biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ hình tròn theo từng năm
b) Em có nhận xét gì về cấu sử dụng lao động khu vực nông, lâm, thuỷ sản?
c) Theo em, dữ liệu trên có nên biểu diễn dưới dạng biểu đồ cột hay không? Tại sao?
Lời giải:
a) Em hãy biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ hình tròn theo từng năm:
- Nhập dữ liệu vào bảng tính Excel.
- Chọn dữ liệu của một năm.
- Truy cập tab ‘Insert’.
- Chọn ‘Pie’ trong nhóm ‘Charts’ và chọn kiểu biểu đồ bạn thích.
- Lặp lại các bước cho năm còn lại.
b) Em có nhận xét gì về cấu sử dụng lao động khu vực nông, lâm, thuỷ sản: Có sự giảm nhẹ từ 34.5% năm 2019 xuống 33.1% năm 2020, cho thấy sự chuyển dịch nhẹ khỏi khu vực này.
c) Theo em, dữ liệu trên có nên biểu diễn dưới dạng biểu đồ cột:
Biểu đồ cột có thể hữu ích để so sánh sự thay đổi giữa các năm trong từng khu vực, vì nó cho phép xem xét sự khác biệt rõ ràng giữa các khu vực một cách dễ dàng. Tuy nhiên, biểu đồ hình tròn cũng cung cấp cái nhìn trực quan về tỷ lệ phần trăm tổng thể, giúp người xem dễ dàng nhận biết sự phân bổ lao động giữa các khu vực. Điều này phụ thuộc vào mục tiêu cụ thể của việc phân tích dữ liệu. Biểu đồ cột sẽ hữu ích nếu bạn muốn nhấn mạnh sự so sánh, trong khi biểu đồ hình tròn tốt hơn cho việc hiển thị tỷ lệ phần trăm.
Vận dụng 3 trang 79 Chuyên đề Tin 12 Chân trời
Cho bảng số liệu độ dài 75 lá dương xỉ (đơn vị: cm) trưởng thành như sau:
a) Em hãy biểu diễn Bảng 4 dưới dạng biểu đồ tần suất (với số lượng dữ liệu độ dài lá dương xỉ ở mỗi nhóm là 10).
b) Quan sát biểu đồ tần suất ở câu a, độ dài lá dương xỉ của nhóm nào nhiều nhất?
Lời giải:
a) Biểu diễn Bảng 4 dưới dạng biểu đồ tần suất (với số lượng dữ liệu độ dài lá dương xỉ ở mỗi nhóm là 10).
- Nhập dữ liệu độ dài lá dương xỉ vào bảng tính Excel.
- Sắp xếp dữ liệu thành các nhóm (bins) với khoảng cách là 10 cm.
- Sử dụng công cụ “Data Analysis” hoặc tạo histogram bằng cách chọn ‘Insert’ > ‘Charts’ > ‘Histogram’.
- Điều chỉnh các nhóm tần suất để mỗi nhóm chứa số lượng dữ liệu là 10.
b) Sau khi tạo biểu đồ tần suất ở câu a, có thể quan sát và xác định nhóm có số lượng lá dương xỉ nhiều nhất dựa trên độ cao của các cột trên biểu đồ. Đây sẽ là nhóm có cột cao nhất, biểu thị số lượng lá dương xỉ thuộc nhóm đó là lớn nhất.
