Giáo án Ngữ văn lớp 11 bài Thao tác lập luận bác bỏ
Giáo án môn Ngữ văn lớp 11
Giáo án Ngữ văn lớp 11 bài Thao tác lập luận bác bỏ có nội dung được trình bày khoa học với mục đích làm nổi bật kiến thức trọng tâm, giúp học sinh hiểu được mục đích, yêu cầu, khái niệm của thao tác lập luận bác bỏ.
THAO TÁC LẬP LUẬN BÁC BỎ
A. MỤC ĐÍCH – YÊU CẦU:
Giúp học sinh:
- Hiểu được mục đích, yêu cầu, khái niệm của thao tác lập luận bác bỏ; các thao tác và cách thức bác bỏ.
- Biết cách bác bỏ một ý kiến, quan niệm sai lầm.
B. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
Các thao tác lập luận phân tích và so sánh.
3. Bài mới:
- Đoạn văn trong tác phẩm Tam Quốc diễn nghĩa của La Quán Trung:
Huyền Đức lại nói:
- "... Viên Thiệu ở Hà Bắc, bốn đời làm tam công, có nhiều đầy tớ cũ; hiện nay như con hổ dữ hùng cứ ở Kí Châu; bộ hạ nhiều tay tài giỏi, có thể cho là anh hùng được chăng?
Tháo lại cười nói:
- Viên Thiệu ngoài mặt mạnh bạo, trong bụng nhút nhát, thích mưu mẹo mà không quyết đoán, làm việc lớn lại lo đến bản thân, thấy lợi nhỏ thì lại quên mình, không thể gọi là anh hùng được!
- Em có nhận xét gì về cách lập luận trong đoạn văn trên?
- HS trả lời.
Đó là cách phủ định vấn đề mà mình cho là không đúng. Thao tác này trong văn nghị luận gọi là thao tác lập luận bác bỏ. Vậy bác bỏ là gì? Bác bỏ như thế nào? Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu những vấn đề đó.
| Hoạt động của GV và HS | Kiến thức cơ bản cần đạt |
Phân tích ngữ liệu sau: Có người nói: "Đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy là không cần thiết". Suy nghĩ đó hoàn toàn sai lầm. Đội mũ bảo hiểm giúp bảo vệ chính bản thân người đội mũ khi đi lại trên đường nếu chẳng may gặp phải tai nạn rủi ro. Các số liệu thống kê cũng cho thấy đội mũ bảo hiểm giúp giảm 30% thương vong do chấn thương sọ não trong các vụ tai nạn giao thông. Vì vậy việc đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy là hết sức cần thiết. Ta dùng thao tác bác bỏ để làm gì? Thế nào là bác bỏ? Để bác bỏ thành công ta cần nắm vững những yêu cầu nào? Chia lớp thành các nhóm học tập thảo luận về ba ngữ liệu trong SGK.
| I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ: 1. Mục đích: → Phủ định những ý kiến chưa chuẩn xác. 2. Khái niệm: Thao tác lập luận bác bỏ là dùng lí lẽ và dẫn chứng đúng đắn, khoa học để chỉ rõ những sai lầm, lệch lạc, thiếu khoa học của một quan điểm, ý kiến nào đó. 3. Yêu cầu: → Nắm chắc những ý kiến sai lầm, đưa ra những lí lẽ và bằng chứng thuyết phục với thái độ thẳng thắn, cẩn trọng, phù hợp. II. Cách bác bỏ: 1. Phân tích ngữ liệu: a) Ngữ liệu 1: - Nội dung bác bỏ: Ý kiến: "Nguyễn Du là một con bệnh thần kinh". - Cách thức bác bỏ: + Chỉ ra sự suy diễn vô căn cứ:
→ Quyết đoán rằng Nguyễn Du bị mắc chứng loạn thần kinh. |
