Soạn Văn 8 bài Tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận VNEN

(1) Các yếu tố tự sự và miêu tả trong đoạn trích:

Yếu tố tự sự: - Chi tiết “vị chúa tỉnh” ra lệnh cho quan dưới quền trong một thời hạn phải nộp cho đủ người nhất định.

- Thoạt tiên, chúng tóm những người khoẻ mạnh… "đi lính tình nguyện, hoặc xì tiền ra".

Yếu tố miêu tả: “tốp thì bị xích tay điệu về tỉnh lị, tốp thì trước lúc xuống tàu bị nhốt (…) có lính (…) lưỡi lê tuốt trần, đạn đã lên nòng” ...

(2) Các yếu tố tự sự kể về kiểu bắt lính kỳ quặc, tàn ác và nhẫn tâm của bọn thực dân. Nếu không có những chi tiết được kể như trên thì ta không thể lường được việc một lính “tình nguyện” đã nhũng nhiễu và làm tiền một cách trắng trợn.

Các yếu tố miêu tả giúp bóc trần sự lừa gạt trắng trợn, ngụy biện giả dối, những lời lẽ rêu rao về "lòng sốt sắng đầu quân tấp nập và không ngần ngại" của phủ toàn quyền.

Nhờ có các yếu tố tự sự, miêu tả giúp cho việc trình bày luận cứ được cụ thể, sinh động, do đó có tính thuyết phục mạnh mẽ hơn.

(3) Nếu lược bỏ đi những yếu tố tự sự và miêu tả trên, việc trình bày luận cứ sẽ không được rõ ràng, cụ thể, sinh động và vì vậy văn bản sẽ giảm đi sức thuyết phục.

1. Những yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn trên:

Yếu tố tự sự:

• Trong chuyện chàng Trăng: Là những chi tiết kể lại chuyện mẹ chàng Trăng nằm mơ, đẻ ra chàng và chuyện chàng giết tên bạo chúa rồi biến vào mặt trăng.
• Trong chuyện nàng Han: Là những chi tiết kể lại chuyện nàng Han đánh giặc ngoại xâm và sau đó là hóa ra tiên, tắm rửa rồi về trời.

Yếu tố miêu tả:

• Mơ thấy thỏ trắng nhảy qua ngực.
• Chàng không nói, không cười, chỉ thích chơi khiên đao.
• Dòng thác Pông-gơ-ni những vầng sáng bạc.
• Cờ lệnh bằng chăn dệt ngũ sắc.
• Những vũng, những ao chi chít nối tiếp vết chân voi ngựa của quân nàng.

2. Tác giả văn bản trên đã không kể lại đầy đủ và cặn kẽ toàn bộ hai truyện Chàng Trăng và Nàng Han, mà chỉ tả cụ thể một số hình ảnh và kể kĩ một số chi tiết trong những câu chuyện ấy là vì mục đích chính của văn bản là nhằm khẳng định các dân tộc anh em trên đất nước chúng ta đã sáng tạo ra muôn vàn truyện anh hùng đẹp. Vì thế việc miêu tả và tự sự chỉ được dùng khi những yếu tố đó có lợi cho việc làm nổi rõ luận điểm này.

3. Em đồng ý với ý kiến trên nội dung đoạn trích trở nên rõ ràng hơn. Thông qua những câu chuyện ngắn kể lại về chàng Trăng, nàng Han hay như lấy Thánh Gióng làm dẫn chứng làm sáng tỏ rõ luận điểm: các dân tộc anh em trên đất nước chúng ta đã sáng tạo ra muôn vàn truyện anh hùng đẹp

(1) Có thể thay đổi trật tự từ trong câu in đậm theo những cách sau mà không làm thay đổi nghĩa của câu như VD:

• Anh vừa uể oải chống tay xuống phản, rên vừa ngỏng đầu lên
• Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất.

(2) Cai lệ bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất” thì ý nghĩa câu được nhấn mạnh ở “giọng khàn khàn” của cai lệ thay vì thể hiện sự hung hăng hống hách của cai lệ như câu in đậm trong đoạn văn

Anh vừa uể oải chống tay xuống phản, rên vừa ngỏng đầu lên: thứ tự trước sau của hành động bị thay đổi nên không làm rõ được sắc thái uể oải, mệt nhọc của anh Dậu

Trong một câu có thể có nhiều cách sắp xếp trật tự từ, mỗi cách đem lại hiệu quả diễn đạt riêng. Người nói (người viết) cần biết lựa chọn trật tự từ thích hợp với yêu cầu giao tiếp.

a. Đoạn trích là lời kêu gọi toàn quân hãy đứng lên sẵn sàng nêu cao tinh thần chiến đấu bảo vệ tổ quốc của Trần Quốc Tuấn. Bằng lời lẽ đanh thép, trần Quốc Tuấn đã phê phán những hành động sai trái về thú ăn chơi hưởng lạc của các tướng sĩ từ đó sẽ kiến đất nước lâm vào cảnh nước mất nhà tan. Thông qua đó ông đã nêu cao tinh thần cảnh giác, chăm lo học tập binh thư, tập dược cung tên để thực hiện mục tiêu quyết chiến, quyết thắng với kẻ thù xâm lược không chỉ với toàn binh lính mà với cả người đọc như chúng ta.

b. Tác dụng: Dùng để bộc lộ cảm xúc

c. Câu nghi vấn 7 ở cuối đoạn trích dùng để bộc lộ cảm xúc. Đây không chỉ là một câu hỏi xoáy sâu vào lòng tướng sĩ mà còn là một sự khẳng định của Trần Quốc Tuấn đó chính là nhìn hoàn cảnh đất nước như thế trong khi bản thân ăn chơi hưởng lạc chắc chắn không thể vui vẻ được.

d. Em đồng ý với ý kiến cả 2 bạn bởi qua đó ta hiểu được tấm lòng yêu nước thiết tha, sâu sắc của Trần Quốc Tuấn và nghệ thuật thuyết phục quân sĩ của trần quốc tuấn thật tài tình.

Qua bài hịch, Trần Quốc Tuấn không chỉ thể hiện lòng căm thù sục sôi quân cướp nước mà còn thể hiện ý chí quyết chiến, quyết thắng, quyết xả thân cho độc lập dân tộc. Nghệ thuật thuyết phục quân sĩ thể hiện ở chỗ, ông đã nêu tội ác và sự ngang ngược của kẻ thù vừa bằng những sự việc cụ thể, vừa bằng những hình ảnh ẩn dụ, với lời lẽ rất mạnh mẽ, biểu lộ lòng căm thù, sự khinh bỉ tột độ quân giặc của tác giả "đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, đòi ngọc lụa, thu bạc vàng, để vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói". Tác giả tự bộc bạch nỗi lòng của mình để khích lệ các tướng sĩ. Lòng yêu nước, chí căm thù giặc của Trần Quốc Tuấn thật mãnh liệt, thiết tha, sôi sục, khiến lời văn như có máu chảy ở đầu ngọn bút, gây xúc động cao độ cho người nghe. Trần Quốc Tuấn đã nói đến ân tình sâu nặng của ông với tướng sĩ, kêu gọi tướng sĩ vì quan hệ tốt đẹp đó mà nâng cao trách nhiệm và danh dự của kẻ làm tướng, chung lòng chung sức với ông trong cuộc chiến. Trần Quốc Tuấn cũng nói tới tình cảm nhân bản thân thiết, sâu xa, cao quý, thiêng liêng nhất của mỗi con người (gia quyến, vợ con, mồ mả cha ông, tông niếu xã tắc) sẽ có kết cục bi thảm như thế nào nếu không chống nổi giặc ngoại xâm. Giọng điệu của bài Hịch rất phong phú và linh hoạt: khi thì ôn tồn, thống thiết nghĩa nặng tình sâu, khi thì chì chiết chua cay, trách mắng nghiêm khắc, khi thì mỉa mai châm chọc. Cùng với giọng điệu là lời văn giàu cảm xúc, giàu sắc thái biểu cảm, vừa hùng hồn, vừa khúc chiết. Thêm vào đó là sự xuất hiện cái tôi trữ tình yêu nước vĩ đại Trần Quốc Tuấn. Như vậy nghệ thuật trong Hịch tướng sĩ là nghệ thuật trữ tình hùng biện rất giàu cảm xúc, hình tượng và đầy sức thuyết phục, xứng đáng là một kiệt tác văn chương yêu nước bất hủ của thời đại chống Mông Nguyên nói riêng và mọi thời đại nói chung.

a. Lập dàn ý:

1. Mở bài: Dẫn dắt vấn đề

2, Thân bài:

Giải:

• Những mong muốn của học sinh đó là những điều giấu kín trong lòng của mỗi học sinh suy nghĩ về cách giảng dạy, về bài giảng của thầy cô mình
• Đây là cách tỏ suy nghĩa, ước muốn của mình trong học tập với giáo viên
• Đây cũng là cách giáo viên thêm hiểu học sinh mình cần gì và mong muốn điều gì trong hoc tập

Bình:

• Những mong ước, nguyện vọng mà chúng ta bày tỏ với thấy cô cũng là một các rút ngắn khoảng cách thầy cô- học sinh, giúp thầy cô hiểu được những mong muốn của học sinh mình từ đó tìm ra cách giảng dạy đúng, phù hợp với từng lứa học trò.
• Hiểu được học sinh cần gì, giáo viên có thể chủ động trong bài giảng, giúp đỡ các em trong học tập, tiếp thu bài tốt.
• Đưa ra lời khuyên đúng đắn cho học sinh để học sinh học tập rèn luyện tốt hơn.

Luận:

Cụ thể, đó có thể là những mong ước:

• Mong thầy cô gần gũi, quan tâm học sinh hơn
• Mong thầy cô cảm thông với hoàn cảnh gia đình
• Mong muốn được học tập, phấn đấu, tương lai phân vân không biết lựa chọn như thế nào cần thầy cô tư vấn
• Mong thầy cô truyền cho em tinh thần khoa học, thái độ dũng cảm
• Bài giảng XXX của thầy cô chưa có sự lôi cuốn, học sinh dễ buồn ngủ
• ...

Thái độ tích cực với học sinh của thầy cô được rút ra:

• Khó tính nhưng đừng cáu gắt,
• Hiền nhưng không khoang dung cho những việc làm trái với đạo đức của học sinh.
• Theo dõi sát sao từ phía thầy cô về việc học tập của chính học sinh mình
• Hiểu tâm lí của học sinh.

Rút:

• Cần tỏ chức những buổi tọa đàm hoặc phiếu chia sẻ cá nhân từ phía học sinh- thầy cô để có thể có môi trường giảo dục hoàn thiện và tốt nhất.

3. Kết bài: Khẳng định lạ vấn đề một lần nữa.

b. Có thể xen lẫn yếu tố biểu cảm, tự sự, miêu tả vào bài văn ở phần bình, luận, để nêu ra những dân chứng cụ thể của học sinh cảm nhận qua những giờ học.

c, Viết đoạn văn:

Thật vậy, đó là những mong ước, nguyện vọng mà chúng ta bày tỏ với thấy cô cũng là một các rút ngắn khoảng cách thầy cô- học sinh, giúp thầy cô hiểu được những mong muốn của học sinh mình từ đó tìm ra cách giảng dạy đúng, phù hợp với từng lứa học trò. Thông qua những chia sẻ của học sinh, thầu cố hiểu được học sinh cần gì, muốn tiếp nhận kiến như thế nào để có thể chủ động điều chỉnh trong bài giảng, giúp đỡ các em trong học tập, tiếp thu bài tốt. Không những thế giáo viên còn có thể đưa ra lời khuyên đúng đắn cho học sinh để học sinh học tập rèn luyện tốt hơn đặc biệt đối với học sinh cuối cấp. Các em căng thẳng nhiều trong việc học, áp lực từ gia đình, học tập rất nhiều. Nhiều học sinh vì quá áp lực, stress mà có những suy nghĩ tiêu cực. Các em chưa thể định hình được điều mình cần, mình muốn là gì. Học hành áp lực, bài tập dồn dập, kiến thức quá nhiều, áp lựa thi cử đề nặng lên vai các em. Nhiều em không tìm cho mình lối suy nghĩ thấu đáo dễ trầm cảm. Những trường hợp như thế rất cần sự chia sẻ giúp đỡ từ giáo viên. Hay như chỉ riêng việc bài giảng gây nhàm chán cũng có thể ảnh hưởng đến việc tiếp thu kiến thức của các em mà giáo viên cần thay đổi.

(1) Trật tự từ được sắp xếp theo thứ tự trước sau của hành động nhấn mạnh ý nghĩa của tre hơn.

(2) Trật tự từ được sắp xếp theo thứ tự xuất hiện của các vị anh hùng trong lịch sử.

(3)

• Cụm từ Đẹp vô cùng được đặt lên trước hô ngữ Tổ quốc ta ơi để nhằm nhấn mạnh niềm vui trước sự rạng ngời, tươi đẹp của non sông sau ngày giải phóng.
• Từ "hò ô" được đảo lên trước tiếng hát để hiệp vần với từ "sông Lô" trước đó nhằm tạo ra âm hưởng kéo dài, gợi ra sự mênh mông của sông nước => đảm bảo sự hài hoà về âm điệu cho thơ.

(4) Đây là nói nhằm nói rõ về ý nghĩa cho người ta hiểu vế trước. Mua về làm gì? bổ sung ý nghĩa