Lịch sử 10 bài 34: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa
VnDoc xin giới thiệu bài Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 34: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa được chúng tôi sưu tầm và đăng tải và xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết tổng hợp các câu hỏi lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Lịch sử lớp 10. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo chi tiết tài liệu dưới đây.
Bài: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa
A/ Lý thuyết Lịch sử 10 bài 34
1. Những thành tựu về khoa học- kĩ thuật cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX
* Vật lý
- Phát minh về điện của các nhà bác học G.Ôm người Đức, G.Jun người Anh, E.Len-xơ người Nga mở ra khả năng ứng dụng nguồn năng lượng mới.
- Phát hiện về phóng xạ của Hăng-ri Béc-cơ-ren (Pháp), Ma-ri Quy-ri đã đặt nền tảng cho việc tìm kiếm nguồn năng lượng hạt nhân.
- Rơ-dơ-pho (Anh) có bước tiến vĩ đại trong việc tìm hiểu cấu trúc vật chất.
- Phát minh của Rơn-ghen (Đức) về tia X vào năm 1895 có ứng dụng quan trọng trong y học.
* Trong lĩnh vực sinh học
- Học thuyết Đác-uyn (Anh) đề cập đến sự tiến hóa và di truyền...
- Phát minh của nhà bác học Lu-i Paster (Pháp) giúp phát hiện vi trùng và chế tạo thành công vắc xin chống bệnh chó dại.
- Pap-lốp (Nga) nghiên cứu hoạt động của hệ thần kinh cao cấp của động vật và người.
Louis Pasteur
Ivan Petrovich Pavlov
* Những phát minh khoa học được áp dụng vào sản xuất
- Kĩ thuật luyện kim được cải tiến, với việc sử dụng lò Bét-xme và lò Mác-tanh, tuốc bin phát điện được sử dụng để cung cấp điện năng.
- Dầu hỏa được khai thác để thắp sáng và cung cấp nguồn nhiên liệu mới cho giao thông vận tải. Công nghiệp hóa học ra đời.
- Việc phát minh ra điện tín.
- Cuối thế kỷ XIX ô tô được đưa vào sử dụng nhờ phát minh về động cơ đốt trong.
- Tháng 12 - 1903 anh em người Mĩ đã chế tạo những chiếc máy bay đầu tiên.
* Trong nông nghiệp
- Máy móc được sử dụng nhiều như máy kéo, máy cày, máy gặt...
- Phương pháp canh tác được cải tiến, việc sử dụng phân hóa học nâng cao năng suất cây trồng.
Đã làm thay đổi cơ bản nền sản xuất và cơ cấu kinh tế tư bản chủ nghĩa, đánh dấu bước tiến mới của chủ nghĩa tư bản ở giai đoạn này.
Pie Qui ri và Mari Quyri
2. Sự hình thành các tổ chức độc quyền
* Nguyên nhân
- Do tiến bộ của khoa học - kĩ thuật sản xuất công nghiệp của các nước Âu - Mĩ tăng nhanh dẫn đến tích tụ tư bản. Đây là thời kỳ "Cá lớn nuốt cá bé".
- Các ngành kinh tế chuyển từ tự do cạnh tranh sang tổ chức độc quyền dưới nhiều hình thức: Các-ten, Xanh-đi-ca, Tờ-rớt.
* Đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc
- Trong công nghiệp: Diễn ra quá trình tập trung vốn lớn thành lập những công ty độc quyền như ở Pháp, Đức, Mĩ... lũng đoạn đời sống kinh tế các nước tư bản.
- Trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng: Một vài ngân hàng lớn khống chế mọi hoạt động kinh doanh của cả nước, hình thành tư bản tài chính.
- Tư bản tài chính còn đầu tư vốn ra nước ngoài đem lợi nhuận cao: năm 1900, nước Anh đầu tư vốn ra ngoài 2 tỉ Li-vrơ xtéc-ling, đến năm 1913 lên gần 4 tỉ.
- Ở Pháp, ngành luyện kim và khai thác mỏ tập trung trong tay hai công ty lớn, công ty "Snây-đơ Crơ-dô" nắm nhà máy quân sự Crơ-dô và các nhà máy chế tạo đồ đồng, thép cùng các ngành khác ở nhiều vùng trong nước.
- Tổng công ty đường sắt và điện khí cùng 6 công ty khác độc quyền ngành đường sắt trong nước, 50% trọng tải biển do 3 công ty lớn nắm. Hai công ty "Xanh Gô-ben" và "Cu-man" kiểm soát toàn bộ công nghiệp hóa chất.
- Ở Đức: Công ty than Ranh-Vet-xpha-len đã kiểm soát 95% tổng sản lượng than vùng Rua - vùng công nghiệp lớn nhất của Đức và hơn 55% tổng sản lượng than cả nước.
* Mỗi đế quốc còn có đặc điểm riêng:
- Mĩ là sự hình thành các Tờ-rớt khổng lồ với những tập đoàn tài chính giàu sụ.
- Anh là đế quốc thực dân với hệ thống thuộc địa rộng lớn và đông dân.
- Pháp là đế quốc cho vay nặng lãi.
* Xuất hiện nhiều mâu thuẫn:
- Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc trong việc tranh chấp thuộc địa gay gắt dẫn đến các cuộc chiến tranh để phân chia thuộc địa.
- Mâu thuẫn giữa nhân dân thuộc địa với đế quốc; giữa giai cấp tư sản với nhân dân lao động giữa các nước tư bản.
- Mâu thuẫn trên đã dẫn đến cuộc đấu tranh giai cấp và cách mạng xã hội.
B/ Trắc nghiệm Lịch sử 10 bài 34
Câu 1. Pi-e Quy-ri và Ma-ri Quy-ri là các nhà bác học thuộc lĩnh vực nào?
- Toán học.
- Vật lí học.
- Thiên văn học.
- Sinh học.
Câu 2. Tia X là phát minh của nhà bác học nào?
- V. Rơn-ghen.
- H. Béc-cơ-ren.
- E. Rơ-dơ-pho.
- M. Pha-ra-đây.
Câu 3. Học thuyết của nhà bác học người Anh - Đác-uyn trong đó giải thích nguồn gốc chung của sinh giới và sự tiến hóa bằng con đường chọn lọc tự nhiên được gọi học thuyết
- Chọn lọc tự nhiên.
- Tiến hóa.
- Đấu tranh sinh tồn.
- Bảo vệ tự nhiên.
Câu 4. Nhà bác học người Pháp Lu-i Pax-tơ (1822 - 1895) đã chế tạo thành công vắc-xin phòng bệnh gì?
- Bệnh hen.
- Bệnh lao phổi.
- Bệnh dịch hạch.
- Bệnh chó dại.
Câu 5. Sự kết hợp giữa nhà tư bản công nghiệp và tư bản ngân hàng đã tạo nên tầng lớp nào?
- Đại tư bản ngân hàng.
- Tư bản công nghiệp - ngân hàng.
- Tư bản tài chính.
- Tư bản cho vay nặng lãi.
Câu 6. Quá trình tập trung sản xuất ở các nước tư bản chủ nghĩa dẫn tới hệ quả gì?
- Các công ty nhỏ bị phá sản, sáp nhập vào các công ti lớn.
- Xuất hiện giai cấp công nhân công nghiệp.
- Xuất hiện tầng lớp vô sản thành thị.
- Nền kinh tế bị khủng hoảng.
Câu 7. Bước chuyển từ chủ nghĩa tư bản sang chủ nghĩa đế quốc được đánh dấu bằng
- Chiến tranh đế quốc nhằm chia lại thị trường.
- Mâu thuẫn giữa đế quốc với nhân dân các thuộc địa.
- Đấu tranh của công nhân và nhân dân lao động chống tư sản.
- Sự ra đời của các tổ chức độc quyền.
Câu 8. Phát hiện về phóng xạ của Hăng-ri Béc-cơ-ren (Pháp) thuộc lĩnh vực nào
- Lĩnh vực toán học.
- Lĩnh vực vật lí.
- Lĩnh vực hoá học.
- Lĩnh vực sinh học.
Câu 9. Nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến sự hình thành các công ti độc quyền là gì?
- Do tiến bộ của khoa học - kĩ thuật sản xuất công nghiệp các nước Âu – Mĩ tăng nhanh dẫn đến tích tụ tư bản.
- Các ngành kinh tế chuyển từ tự do cạnh tranh sang tổ chức độc quyền dưới nhiều hình thức: các ten, xanhđica, tơrơt.
- Do sử dụng năng lượng mới trong sản xuất công nghiệp.
- Tất cả các nguyên nhân trên.
Câu 10. Rô-dơ-pho (Anh) có bước tiến vĩ đại trong việc tìm hiểu cấu trúc vật chất. Đó là phát minh thuộc lĩnh vực nào?
- Hóa học.
- Sinh học.
- Địa lí học.
- Vật lí học.
Câu 11. Một trong các lí do để giải thích vì sao trong giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt là:
- chủ nghĩa đế quốc với đế quốc luôn tranh chấp thuộc địa.
- chủ nghĩa để quốc luôn bóc lột giai cấp công nhân.
- chủ nghĩa đế quốc luôn gây chiến tranh.
- chủ nghĩa đế quốc là kẻ thù của nhân loại.
Câu 12. Năm 1895 đã ghi dấu ấn gì trong phát minh của Rơn-ghen (Đức) có ứng dụng quan trọng trong y học?
- Sự tiên hoá và dị truyền.
- Phát hiện vi trùng và chế tạo thành công văc xin chống bệnh chó dại.
- Phát minh tia X.
- Nghiên cứu hoạt động của hệ thần kinh cao cấp của động vật và người.
Câu 13. Nguyên nhân nào dẫn đến các cuộc đấu tranh đề phân chia thuộc địa?
- Do mâu thuẫn giữa các nước đế quốc với các nước thuộc địa.
- Do mâu thuẫn giữa các nước đế quốc trong việc tranh chấp thuộc địa.
- Do mâu thuẫn giữa các nước tư bản trong việc xuất khẩu hàng hoá đến các nước thuộc địa.
- Tất cả các nguyên nhân trên.
Câu 14. Khi dầu hoả được khai thác để thắp sáng và cung cấp nguồn nhiên liệu mới cho giao thông vận tải đã đưa đến điều gì?
- Ngành vật lí ra đời.
- Ngành công nghiệp hoá học ra đời.
- Ngành hóa dầu ra đời.
- Ngành công nghệ điện lực ra đời.
Câu 15. Đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Mĩ là gì?
- Là sự hình thành các torớt không lồ với những tập đoàn tài chính giàu sụ.
- Là đế quốc thực dân với hệ thống thuộc địa rộng lớn và đông dân.
- Là đế quốc cho vay nặng lãi.
- Xuất hiện nhiều mâu thuẫn trong nội bộ.
Câu 16. Các tổ chức độc quyền ra đời đánh dấu:
- Bước phát triển của chủ nghĩa tư bản.
- Việc chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn để quốc chủ nghĩa.
- Bước phát triển vượt bậc của chủ nghĩa tư bản.
- Sự cạnh tranh quyết liệt của chủ nghĩa tư bản.
Đáp án
1B | 2A | 3B | 4D | 5C | 6C | 7D |
8B | 9A | 10D | 11A | 12C | 13B | 14B |
15A | 16B | 17 | 18 |
--------------------------------
Với nội dung bài Lịch sử 10 bài 34: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa các bạn học sinh cùng quý thầy cô chắc hẳn đã nắm vững được nội dung kiến thức của bài học rồi đúng không ạ? Bài viết cho chúng ta thấy được về quá trình chuyển từ tư bản sang đế quốc chủ nghĩa của các nước Tây Âu và Mĩ, sự hình thành các tổ chức đặc quyền, những thành tựu về khoa học- kĩ thuật cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX...
Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 34: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. Hi vọng qua bài viết bạn đọc có thể học tập tốt hơn môn Lịch sử lớp 10 nhé. Để giúp bạn đọc có thêm nhiều tài liệu học tập hơn nữa, VnDoc.com mời các bạn học sinh cùng tham khảo thêm tài liệu học tập các môn được chúng tôi biên soạn và tổng hợp tại các mục sau: Trắc nghiệm Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10, Giải vở bài tập Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10 ngắn nhất, Giải tập bản đồ Lịch Sử 10, Tài liệu học tập lớp 10.
Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 10, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 10 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 10. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.