Tại sao trong chất rắn không xảy ra đối lưu?

Tại sao trong chất rắn không xảy ra đối lưu? được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Vật lý lớp 8. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Tại sao trong chất rắn không xảy ra đối lưu?

1. Vì khối lượng riêng của chất rắn thường rất lớn.
2. Vì các phân tử của chất rắn liên kết với nhau rất chặt, chúng không thể di chuyển thành dòng được.
3. Vì nhiệt độ của chất rắn thường không lớn lắm.
4. Vì các phân tử trong chất rắn không chuyển động

Lời giải:

Đáp án đúng là : B. Vì các phân tử của chất rắn liên kết với nhau rất chặt, chúng không thể di chuyển thành dòng được.

Giải thích:

Trong chất rắn không xảy ra đối lưu vì các phân tử của chất rắn liên kết với nhau rất chặt, chúng không thể di chuyển thành dòng được. Đối lưu chỉ xảy ra ở chất lỏng và chất khí, đó là hình thức truyền nhiệt chính của chất lỏng và chất khí.

1. Đối lưu

Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng và chất khí, đó là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí.

Chú ý: Trong chân không và trong chất rắn không xảy ra đối lưu.

Thí nghiệm: Đặt một gói nhỏ đựng các hạt thuốc tím vào đáy của một cốc thủy tinh đựng nước rồi dùng đèn cồn đun nóng cốc nước ở phía có đặt thuốc tím. Quan sát hiện tượng xảy ra.

Kết quả: Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên trên rồi từ trên xuống.

Giải thích: Khi đun, nước ở dưới đáy cốc nóng lên trước và nở ra, trọng lượng riêng của lớp nước này nhỏ hơn lớp nước lạnh ở trên nên nổi lên trên, lớp nước lạnh dịch chuyển xuống dưới để được đun nóng. Cứ như thế cho tới khi cả khối chất lỏng cùng nóng lên.

Sự truyền nhiệt năng như trong thí nghiệm trên gọi là sự đối lưu.

Sự đối lưu cũng xảy ra trong chất khí.

* Các ví dụ về đối lưu

- Chiếc đèn dầu đang cháy. Nhờ có bóng đèn mà hiện tượng đối lưu diễn ra nhanh hơn, duy trì tốt sự cháy và làm cho đèn sáng hơn.

- Đèn kéo quân quay được là nhờ dòng đối lưu của không khí

- Ống khói lò sử dụng ở các gia đình, các lò ở nhà máy càng cao thì quá trình đối lưu xảy ra càng nhanh, hiệu quả làm việc cao hơn.

- Ống thông gió tròn đặt trên mái nhà tạo sự đối lưu không khí

2. Bức xạ nhiệt

- Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng.

- Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không.

- Khả năng hấp thụ nhiệt của một vật phụ thuộc vào tính chất của bề mặt vật ấy. Vật có bề mặt càng xù xì, màu càng sẫm thì hấp thụ nhiệt càng nhiều.

Thí nghiệm: Hai bình thủy tinh được đậy kín, trong mỗi bình có đặt một nhiệt kế. Mặt trong của một bình được phủ kín bởi lớp giấy than. Một đèn sưởi được thắp nóng sáng rồi đặt ở gần hai bình. Quan sát sự thay đổi số chỉ trên nhiệt kế.

Không khí giữa đèn và các bình dẫn nhiệt kém. Tuy nhiên một lúc sau ta thấy số chỉ của các nhiệt kế tăng dần chứng tỏ bình và không khí trong bình đã nóng lên. Nhiệt năng được truyền từ đèn tới các bình.

Nếu dùng tấm gỗ chặn giữa đèn và hai bình thì thấy nhiệt độ lại giảm dần. Chứng tỏ nhiệt năng đã không còn truyền tới các bình.

Trong thí nghiệm trên, hình thức truyền nhiệt không phải đối lưu hay dẫn nhiệt, mà là bức xạ nhiệt.

Ví dụ:

- Nhiệt do Mặt Trời truyền xuống Trái Đất chủ yếu bằng bức xạ nhiệt.

Ứng dụng: Nước nóng tạo ra từ Mặt Trời do các tia nhiệt truyền xuống ống nước.

- Nhiệt truyền từ bếp lửa ra môi trường xung quanh chủ yếu cũng bằng bức xạ nhiệt. Chẳng hạn như sưởi ấm hai bàn tay lên bếp lửa, hình thức truyền nhiệt từ bếp lửa sang bàn tay chủ yếu là bức xạ nhiệt.

----------------------------------------

Như vậy chúng tôi đã giới thiệu các bạn tài liệu Tại sao trong chất rắn không xảy ra đối lưu? Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Lý thuyết môn Vật lí lớp 8, Giải bài tập môn Vật lý lớp 8, Giải vở bài tập Vật Lý 8, Tài liệu học tập lớp 8, ngoài ra các bạn học sinh có thể tham khảo thêm đề học kì 1 lớp 8 và đề thi học kì 2 lớp 8 mới nhất được cập nhật.