Phân tích hướng gió về mùa đông

Ôn tập môn Địa lý 8

1 177

Chúng tôi xin giới thiệu bài Phân tích hướng gió về mùa đông được VnDoc sưu tầm và tổng hợp các câu hỏi lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Địa lý lớp 8. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Phân tích hướng gió về mùa đông

- Dựa vào hình 4.1, em hãy:

- Xác định và đọc tên các trung tâm áp thấp và áp cao.

- Xác định các hướng gió chính theo từng khu vực về mùa đông và ghi vào vở học theo mẫu bảng 4.1.

Trả lời:

phân tích gió mùa đông

Phân tích hướng gió về mùa hạ(trang 15 sgk Địa Lí 8):

- Dựa vào hình 4.2, em hãy:

- Xác định các trung tâm áp thấp và áp cao.

- Xác định các hướng gió chính theo từng khu vực về mùa hạ và ghi vào vở học theo mẫu bảng 4.1.

Trả lời:

Xem bảng ở mục 1.

phân tích gió mùa đông

Tổng kết

Các em ghi kiến thức đã biết quan các phân tích ở trên vào vở học theo mẫu bảng (SGK trang 15).

THÔNG TIN BỔ SUNG HOÀN LƯU KHÍ QUYỂN VÀ SỰ THAY ĐỔI THỜI TIẾT THEO MÙA Ở CHÂU Á

Mùa đông

Không khí vùng trung tâm và nhất là vùng đông bắc Xibia bị hóa lạnh mạnh, nhiệt độ trung bình tháng 1 xuống tới -40 đến -50°C. Do sự hóa lạnh đó, trên lục địa hình thành một áp cao, được gọi là áp cao Xibia có trị số khí áp trung bình nhiều năm ở vùng trung tâm đạt tới 1040mb. Vào giữa mùa đông, áp cao Xibia bao phủ gần như toàn bộ châu Á. Cũng trong thời gian này, ở Tây Bắc Âu có áp thấp Aixơlen phát triển và kéo dài tới các biển phía bắc châu Á, vì thế phía tây bắc và bắc lục địa có gió Tây Nam thổi từ nội địa về phía bắc gây ra thời tiết khô và rất lạnh.

Ở phía đông áp thấp Alêút phát triển mạnh, bao phủ gần toàn bộ bắc Thái Bình Dương làm cho Đông Á về mùa này cũng có gió từ lục địa thổi ra biển theo hướng tây bắc đông nam. Đấy là gió mùa đông khô và rất lạnh.

Ở phía nam lục địa, khí áp giảm dần từ bắc xuống nam và sau đó chuyển sang đới áp thấp xích đạo. Tuy nhiên, trên các sơn nguyên Ácmêni, Tây Tạng và Nam Trung Quốc vẫn tồn tại các áp cao địa phương, còn trên Thái Bình Dương có áp cao Hawai thường tác động đến vùng đông nam Trung Quốc và bán đảo Trung Ân.

Sự tương phản khí áp như vậy đã làm cho các bán đảo Trung Ấn, Ấn Độ và Arabi về mùa này có gió mùa Đông Bắc, mà thực chất là gió Mậu dịch với thời tiết khô và tương đối nóng.

Như vậy, về mùa đông, trên toàn bộ châu lục đều có gió từ lục địa thổi ra biển. Thời tiết khắp nơi khô lạnh. Nhiệt độ giảm dần từ nam lên bắc và phần lớn lãnh thổ có nhiệt độ dưới 0°C, chỉ có phần Nam Trung Quốc, các bán đảo Trung Ấn, Ấn Độ, Arabi và Tiểu A có nhiệt độ trên 0°c. Các vùng nội địa và nhất là đông Xibia là nơi có nhiệt độ trung bình thấp nhất, từ -30°C trở xuống.

Mùa hạ

Không khí trên lục địa nóng dần lên, áp cao Xibia suy yếu rồi biến mất, còn ở phía nam, trên sơn nguyên Iran hình thành một áp thấp, được gọi là áp thấp Iran hay áp thấp Nam Á. Áp thấp Iran có trị số áp trung bình nhiều năm ở vùng trung tâm là 994mb. Vào giữa mùa hạ áp thấp Nam Á cùng áp thấp Bắc Phi và Xích đạo phối hợp với nhau tạo thành một đai áp thấp bao phủ phần lớn châu Á và gần toàn bộ châu Phi.

Do ảnh hưởng của đai áp thấp này, về mùa hạ ở Bắc và Trung Á có gió Bắc và Đông Bắc thổi từ bắc xuống. Vì không khí chuyển từ vĩ độ cao xuống vĩ độ thấp, độ ẩm giảm dần nên thời tiết ở vùng này khô khan, không có mưa.

Khu vực Đông Á, lúc này áp thấp Alêút cũng biến mất và thay vào đó là áp cao Hawaii cũng bao phủ gần toàn bộ Bắc Thái Bình Dương và gây ra tương phản khí áp giữa lục địa và biển, làm cho toàn bộ khu vực có gió Đông Nam từ biển thổi vào lục địa. Đây là gió mùa mùa hạ mang lại thời tiết nóng, ẩm ướt và có mưa nhiều.

Ở bán cầu Nam vào thời kì này tồn tại một đai áp cao liên tục từ lục địa ức đến lục địa Phi tương phản với đai áp thấp Nam Á, vì thế gió Mậu dịch đông nam ở bán cầu Nam mùa này vượt qua Xích đạo, đổi hướng và trở thành gió mùa Tây Nam thổi vào vùng Nam Á và Đông Nam Á. Gió mùa Tây Nam mang theo khối khí xích đạo nóng ẩm và gây mưa lớn, nhất là trên các sườn đón gió. Gió mùa Tây Nam đẩy đường hội tụ nhiệt đới (FIT) lên các vĩ độ cao, tới chân núi Himalaya ở Nam Á và Tần Lĩnh ở Đông Á. Riêng vùng Tây Nam Á do ảnh hưởng của áp cao Axo ở. phía tây nên gió Tây Bắc, mà thực chất là gió Mậu dịch với thời tiết khô và rất nóng.

Như vậy, về mùa hạ trên toàn bộ lục địa có gió từ biển hoặc các lục địa khác thối tới, nhưng chỉ có các vùng Đông Á, Đông Nam Á và Nam Á có mưa nhiều. Lục địa được sưởi nóng nên khắp nơi có nhiệt độ trên 0°C. Đường đẳng nhiệt 0°C vào tháng 7 nằm rất xa về phía bắc lục địa, đi qua khoảng 75-80°B. Các vùng Trung Á và Tây Nam Á là những nơi nóng nhất, có nhiệt độ trung bình tới 30-35°C.

3. Bài tập

Bài tập Tập bản đồ

Câu 1 trang 11 SBT Địa Lí 8: Ghi chữ Đ vào ô trống ở câu đúng, chữ S vào ô trống ở câu sai.

Lời giải:

( Đ ) a) Gió mùa là loại gió thổi theo mùa, hướng gió ở hai mùa có chiều ngược nhau.

(S) b) Gió mùa thường có ở ôn đới.

(S) c) Gió mùa thường có ở Nam Á, Đông Nam Á, Đông Phi, Đông Bắc Ô-xtrây-li-a.

(Đ) d) Nguyên nhân hình thành gió mùa chủ yếu do sự nóng lên hoặc lạnh đi không đều giữa đại dương và lục địa theo mùa.

Câu 2 trang 11 SBT Địa Lí 8: Quan sát hình 4.1. Lược đồ phân bố khí áp và các hướng gió chính về mùa đông (tháng 1) ở khu vực khí hậu gió mùa châu Á, tr 14 SGK, em hãy:

Lời giải:

a) Nêu tên:

- Các trung tâm áp thấp: Ai-xơ-len, A-lê-út, Trung và Nam Phi, xích đạo, xích đạo Ôxtrâylia.

- Các trung tâm áp cao: A-xo, Xi-bia, Nam Ấn Độ Dương, Nam Đại Tây Dương.

b) Hoàn thành cột (1) trong bảng dưới đây:

Hướng gió theo mùa	(1) Hướng gió mùa đông (tháng 1)	(1) Hướng gió mùa hạ (tháng 7)
Khu vực
Đông Á	Tây Bắc	Đông Nam
Đông Nam Á	Đông Bắc	Tây Nam
Nam Á	Đông Bắc	Tây Nam

Câu 3 trang 11 SBT Địa Lí 8: Quan sát hình 4.2. Lược đồ phân bố khí áp và hướng gió chính về mùa hạ (tháng 7) ở các khu vực khí hậu gió mùa châu Á, tr 15 SGK, em hãy:

Lời giải:

a) Nêu lên:

- Các trung tâm áp cao: Ha –oai, Nam Đại Tây Dương, Nam Ấn Độ Dương.

- Các trung tâm áp thấp: I-ran.

b) Xác định hướng gió chính theo từng khu vực và ghi vào cột (2) trong mục b, câu 2.

Câu 4 trang 12 SBT Địa Lí 8: Hoàn thành bảng tổng kết dưới đây:

Lời giải:

Hoàn lưu gió mùa ở châu Á

	Khu vực	Đông Á	Đông Nam Á	Nam Á
Mùa đông	Hướng gió chính	Tây Bắc	Đông Bắc	Đông Bắc
Mùa đông	Từ áp cao…đến áp thấp…	Từ áp cao Xi-bia đên áp thấp A-lê-út	Từ áp cao Xi-bia đên áp thấp xích đạo, xích đạo Ôxtrâylia	Từ áp cao Xi-bia đên áp thấp xích đạo, xích đạo Ôxtrâylia
Mùa hạ	Hướng gió chính	Đông Nam	Tây Nam	Tây Nam
Mùa hạ	Từ áp cao…đến áp thấp…	Từ áp cao Ha-oai đến áp thấp I-ran	Từ áp cao Nam Đại Tây Dương, Nam Ấn Độ Dương đến áp thấp I-ran	Từ áp cao Nam Đại Tây Dương, Nam Ấn Độ Dương đến áp thấp I-ran