Quy tắc dịch chuyển của sự phóng xạ

Phóng xạ hạt nhân lớp 12

Chào mừng bạn đến với bài viết Quy tắc dịch chuyển của sự phóng xạ, một phần kiến thức quan trọng trong chương trình Vật lý 12 phóng xạ. Phóng xạ là một hiện tượng vật lý thú vị và có ý nghĩa quan trọng trong việc nghiên cứu các hạt nhân nguyên tử. Quy tắc dịch chuyển của sự phóng xạ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quá trình thay đổi của hạt nhân trong các dạng phóng xạ alpha, beta và gamma. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về các quy tắc này, đồng thời cung cấp các ví dụ giúp bạn dễ dàng áp dụng vào bài tập và kỳ thi Vật lý 12.

Phóng xạ α (\(_{2}^{4}\ He\))

\(_{Z}^{A}\ X \rightarrow_{2}^{4}\ He +_{Z - 2}^{A - 4}\ Y\)

So với hạt nhân mẹ, hạt nhân con lùi 2 ô trong bảng tuần hoàn và có số khối giảm 4 đơn vị.

Phóng xạ β^- (\(_{0}^{- 1}\ e\))

\(_{Z}^{A}\ X \rightarrow_{- 1}^{0}\ e +_{Z + 1}^{A}\ Y\)

+ So với hạt nhân mẹ, hạt nhân con tiến 1 ô trong bảng tuần hoàn và có cùng số khối.

+ Thực chất của phóng xạ β^- là một hạt nơtrôn biến thành 1 hạt prôtôn, 1 hạt electrôn và một hạt neutrinô: \(n \rightarrow p + e^{-} + v\)

Lưu ý:

- Bản chất (thực chất) của tia phóng xạ β^- là hạt electron (e^-)

- Hạt neutrino (v) không mang điện, không khối lượng (hoặc rất nhỏ) chuyển động với vận tốc của ánh sáng và hầu như không tương tác với vật chất.

Phóng xạ β⁺ (\(_{0}^{+ 1}\ e\))

\(_{Z}^{A}\ X \rightarrow_{+ 1}^{0}\ e +_{Z - 1}^{A}\ Y\)

So với hạt nhân mẹ, hạt nhân con lùi 1 ô trong bảng tuần hoàn và có cùng số khối.

+ Thực chất của phóng xạ β⁺ là 1 hạt prôtôn biến thành 1 hạt nơtrôn, 1 hạt pôzitrôn và 1 hạt neutrinô: \(p \rightarrow n + e^{+} + v\)

Lưu ý: Bản chất (thực chất) của tia phóng xạ β⁺ là hạt pôzitrôn (e⁺)

Phóng xạ γ (hạt phôtôn)

Hạt nhân con sinh ra ở trạng thái kích thích có mức năng lượng E₁ chuyển xuống mức năng lượng E₂ đồng thời phóng ra một phôtôn có năng lượng : \(\varepsilon = hf = \frac{hc}{\lambda} = E_{1} - E_{2}\)

Lưu ý: Trong phóng xạ γ không có sự biến đổi hạt nhân ⇒ phóng xạ γ thường đi kèm theo pxạ α và β.

---------------------------------------------------------------

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm bắt được quy tắc dịch chuyển của sự phóng xạ và hiểu rõ hơn về sự thay đổi của các hạt nhân trong quá trình phóng xạ. Việc hiểu và áp dụng những quy tắc này sẽ giúp bạn giải quyết các bài tập phóng xạ một cách chính xác và hiệu quả. Đừng quên tiếp tục theo dõi các bài viết liên quan đến Vật lý 12 phóng xạ để củng cố kiến thức và chuẩn bị tốt cho kỳ thi. Chúc bạn học tốt và đạt kết quả cao trong môn học!