Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho loại đất nào?

Ôn tập môn Công nghệ lớp 7

1 28

Chúng tôi xin giới thiệu bài Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho loại đất nào? được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Công nghệ lớp 7. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho loại đất nào?

I. Các loại vôi và tác dụng của từng loại
II. Bón vôi vào đất có tác dụng gì?
III. Hướng dẫn cách sử dụng vôi đúng cách

Câu hỏi: Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho loại đất nào?

Đất đồi dốc
Đất chua
Đất phèn
Đất mặn

Trả lời:

Đáp án: B. Đất chua

Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho loại đất chua.

Giải thích:

Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho đất chua để khử độ chua của đất.

I. Các loại vôi và tác dụng của từng loại

- Bột đá vôi (CaCO₃): được làm ra bằng cách nghiền mịn đá vôi. Loại tác dụng chậm, thường từ 2-6 tháng sau khi bón tùy theo độ mịn của bột đá;

- Vôi nung (CaO): được tạo ra bằng cách nung đá vôi trong lò nung như làm gạch ở nhiệt độ khoảng 900-1.000^oC. Loại này có tác dụng mạnh và nhanh nhất nhưng dễ gây bỏng khi gặp nước;

- Vôi tôi (Ca(OH)₂): được tạo ra bằng cách tưới lên vôi nung một lượng nước gần bằng trọng lượng của nó, lúc đó vôi tả ra thành bột, sinh nhiệt (khoảng 150^oC) và bốc hơi. Dạng vôi này có tác dụng cũng khá nhanh;

- Vôi thạch cao (CaSO₄): Đây là dạng vôi đặc biệt có chứa lưu huỳnh, tác dụng nhanh nhưng không nên sử dụng ở đất có phèn.

II. Bón vôi vào đất có tác dụng gì?

Theo một số báo cáo về Thực trạng pH đất ở Việt Nam: tại Việt Nam, đa số có pH đất thấp (dưới 4.0) do bà con lạm dụng phân hóa học sau một thời gian dài dẫn đến đất chua, chai và cằn. Một phần khác, pH ở mức trung bình (từ 4.5 đến 7) và rất ít trường hợp là pH cao – quá 7.

Khi độ pH trong đất thấp, các chất dinh dưỡng có trong đất sẽ bị thiếu hụt khiến năng suất cây trồng bị giảm sút nghiêm trọng. Để cân bằng độ pH có trong đất, bà con nông dân thường bón vôi định kỳ.

Vôi cung cấp dưỡng chất Canxi cho cây trồng: Canxi là dưỡng chất trung lượng nên cây trồng cần nhiều Canxi để làm vững chắc vách tế bào. Do đó, thiếu Canxi cây yếu ớt dễ đổ ngã, dễ bị sâu bệnh tấn công, trái hay bị nứt; khi thiếu trầm trọng đọt lá non biến dạng, quăn queo rồi chết khô. Ngoài ra, Canxi còn giúp cây trồng giải độc, tăng khả năng chống chịu với điều kiện bất lợi của nắng nóng, mặn và phèn. Đối với cây Lúa, nên bón lúc làm đất vụ Hè Thu.

Vôi ngăn chặn sự suy thoái của đất: Ở đất có phèn, đất thâm canh, đất canh tác bón nhiều phân đạm (urê) và kali lâu năm, và nhất là điều kiện thời tiết nắng nóng và thời gian chuyển vụ gấp từ Đông Xuân qua Hè Thu làm cho đất suy thoái dần. Khi đất bị suy thoái, năng suất cây trồng giảm dần theo thời gian canh tác, khoáng sét trong đất bị phá hủy, đất mất dần cấu trúc, trở nên rời rạc, mềm nhão khi gặp nước và kết dính đóng váng khi khô, đất trở nên bí chặt kém thông thoáng. Nếu để tình trạng suy thoái kéo dài, bạc màu, sức sản xuất kém, năng suất và chất lượng của cây trồng giảm, lúc đó không thể khôi phục lại sức sống của đất được.

Vôi khử được tác hại của mặn: Mực nước biển dâng lên do tác động của biến đổi khí hậu, cùng với lượng nước cung cấp không thường xuyên trong vụ Hè Thu làm cho nước biển xâm nhập sâu vào đất liền gây nhiễm mặn nhiều vùng đất ven phá. Đất nhiễm mặn bị mất dần cấu trúc, rời rạc; trong đó cây Lúa không hút được nước và dưỡng chất. Để hạn chế tác hại của mặn, những vùng đất mặn có phèn nên bón vôi nung (CaO) để rửa mặn, còn đất mặn không phèn nên bón vôi thạch cao (CaSO₄). Bón bằng cách rải đều trên đất ruộng đã được cày xới và ngập nước trước khi bón vôi. Sau khi rải vôi cần bừa hoặc trục cho vôi trộn đều trong đất, ngâm nước từ 1-2 ngày rồi rút bỏ nước.

Vôi phát huy hiệu lực của chất hữu cơ, phân vô cơ và thuốc diệt cỏ.

Bón vôi giúp chất hữu cơ phân hủy nhanh hơn, làm giảm ngộ độc hữu cơ ở đất lúa; Vôi giúp giữ chất mùn (từ sự phân hủy chất hữu cơ) không bị rửa trôi ở đất có nhiều cát, nên đã phát huy vai trò của chất hữu khi được cung cấp vào đất.

Ở đất phèn, phân lân bón vào đất chỉ hữu dụng khoảng 30%, bón vôi trước khi bón phân lân, nhất là lân supe sẽ làm gia tăng sự hữu dụng của phân lân. Bón vôi còn làm gia tăng sự hấp thu Kali (K) của cây trồng.

III. Hướng dẫn cách sử dụng vôi đúng cách

Vôi bón với lượng thấp, bón không đúng cách, vôi không được trộn đều với đất thì hiệu quả cải tạo đất thấp. Ngược lại bón quá nhiều vôi làm đất bị chai cứng, khả năng giữ phân của đất cũng không tốt.

Lượng vôi bón và thời điểm bón cụ thể cho từng loại đất tuỳ thuộc vào độ chua của đất, thành phần cơ giới đất, cũng như đặc điểm các loại cây trồng.

1. Liều lượng

pH	Đất sét	Đất cát
4,6 – 5,5	1 tấn vôi/ ha	0,5 tấn vôi/ ha
5,6 – 6,5	0,5 tấn vôi/ ha	0,25 tấn vôi/ ha
> 6,5	Không cần bón vôi

2. Thời điểm

Với đất trồng lúa, bón theo chu kỳ:

Đất sét: 1 lần/ năm
Đất cát: 2 lần/ năm

Với đất trồng cây ăn quả:

Vườn cây chưa thu hoạch có thể bón bất cứ thời điểm nào
Vườn đang cho trái chỉ bón sau khi đã thu hoạch xong, kết hợp với các biện pháp chăm sóc khác như tạo hình, cắt cành, bồi đắp mặt liếp, bón phân, phòng trừ sâu bệnh