Đề thi thử tốt nghiệp THPT 2025 môn Ngữ văn bám sát đề minh họa - Đề 23
Đề thi thử bám sát đề minh họa 2025 môn Ngữ văn
Đề thi thử tốt nghiệp THPT Quốc gia 2025 môn Ngữ văn bám sát đề minh họa - Đề 23 có đáp án là tài liệu hữu ích giúp bạn đọc có thể trau dồi, luyện tập nội dung kiến thức chuẩn bị thật tốt cho kì thi tốt nghiệp THPT Quốc gia nhé. Đề gồm có 2 phần đọc hiểu và làm văn. Thí sinh làm bài trong thời gian 90 phút. Đề có đáp án và lời giải chi tiết kèm theo. Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây.
1. Đề thi thử tốt nghiệp môn Văn
PHẦN I. ĐỌC - HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
VIỆT NAM – “KHO BÁU” DỰ TRỮ SINH QUYỂN THẾ GIỚI
Với 11 khu dự trữ sinh quyển thế giới, Việt Nam trở thành quốc gia có số lượng khu dự trữ sinh quyển thế giới đứng thứ hai Đông Nam Á. Đây là những khu vực có giá trị bảo tồn đa dạng sinh học cao, có tiềm năng trở thành các mô hình phát triển bền vững.
20 năm gìn giữ “tương lai xanh”
Ngày 21/1/2000, rừng ngập mặn Cần Giờ đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển đầu tiên của Việt Nam (nằm trong mạng lưới các khu dự trữ sinh quyển của thế giới). Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ là một quần thể gồm các loài động, thực vật rừng và thủy sinh, được hình thành trên vùng châu thổ rộng lớn của các sông Đồng Nai, Sài Gòn, Vàm Cỏ Đông, ...
Gần một năm sau, ngày 10/11/2001, Khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai tiếp tục được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới. Nơi đây được xem như “lá phổi xanh” của miền Ðông Nam Bộ với giá trị đa dạng sinh học cao, có rừng mưa ẩm nhiệt đới cuối cùng còn sót lại ở miền Nam và rất nhiều loài động, thực vật quý hiếm. Từ năm 2002 đến nay, Việt Nam tiếp tục có thêm 9 khu dự trữ sinh quyển được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới.
Có những khu dự trữ sinh quyển sau khi được ghi danh đã đạt tốc độ phát triển nhanh. Điển hình như Khu dự trữ sinh quyển Cát Bà (thành phố Hải Phòng), 16 năm qua đã liên tục bứt phá đạt nhiều dấu mốc mới trong phát triển kinh tế - xã hội. Không chỉ dự trữ sinh quyển cho nhân loại, đây còn được xem là khu vực dự trữ nguồn sống, dự trữ cả tương lai sinh tồn và sự phát triển cho quốc gia sở hữu nó. Hay khu vực Núi Chúa (Ninh Thuận) - với hệ thực vật Núi Chúa rất đặc trưng (đá sa thạch già, cây bụi gai rất nhiều để tiết chế mất nước), Núi Chúa là mẫu chuẩn duy nhất về hệ sinh thái rừng khô hạn đặc trưng và độc đáo của Việt Nam cũng như Đông Nam Á - là một trong 200 vùng sinh thái quan trọng toàn cầu được lựa chọn là vùng ưu tiên bảo tồn cao nhất trong tất cả các kiểu sinh cảnh chính trên Trái Đất.
“Chiến lược xanh” trong phát triển kinh tế - xã hội bền vững
Để phát huy giá trị các khu dự trữ sinh quyển, điều cần thiết là phải nâng cao nhận thức về vai trò quan trọng của các khu dự trữ sinh quyển đối với việc bảo vệ tài nguyên đa dạng sinh học. Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tấn Nhân cho biết Bộ đã phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) thực hiện dự án “Lồng ghép quản lý tài nguyên thiên nhiên và các mục tiêu về bảo tồn đa dạng sinh học vào quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội và quản lý các khu dự trữ sinh quyển ở Việt Nam” nhằm hướng đến mục tiêu thúc đẩy việc quản lí tổng hợp, bảo vệ và phát triển bền vững các khu dự trữ sinh quyển.
Công tác bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển mạng lưới khu dự trữ sinh quyển thế giới đã và đang huy động được sự tham gia của nhiều bộ, ngành, đặc biệt là các địa phương sở hữu khu dự trữ sinh quyển thế giới, các tổ chức bảo tồn trong nước và quốc tế; từ đó, có nhiều đóng góp vào việc bảo tồn các hệ sinh thái tự nhiên, các loài hoang dã nguy cấp, quý hiếm, bảo vệ đa dạng sinh học của Việt Nam và thế giới.
(Theo Hùng Võ, đăng trên Báo điện tử của Thông tấn xã Việt Nam, VietnamPlus,
https://special.vietnamplus.vn/2021/12/29/kho-bau-sinh-quyen-vn/, 29/12/2021)
Thực hiện các yêu cầu (trình bày ngắn gọn, trọng tâm):
Câu 1 (0,5 điểm): Thông tin dữ liệu của văn bản trên được trình bày chủ yếu theo cách nào?
Câu 2 (0,5 điểm): Thông tin cơ bản của văn bản trên là gì?
Câu 3 (1,0 điểm): Phân tích hiệu quả của việc sử dụng đồ họa thông tin trong việc biểu đạt thông tin chính.
Câu 4 (1,0 điểm): Nhận xét quan điểm của người viết được thể hiện trong văn bản.
Câu 5 (1,0 điểm): Thông tin nào về vai trò của khu dự trữ sinh quyển trong văn bản anh/ chị ấn tượng hơn cả? Lí giải.
PHẦN II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Anh/ Chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về những điều thế hệ trẻ cần hành động để chung tay gìn giữ “tương lai xanh”.
Câu 2 (4,0 điểm): Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh, đánh giá bài thơ Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng (Lí Bạch) và đoạn thơ (trích Tống biệt hành – Thâm Tâm):
(Yêu cầu: So sánh đề tài, hình thức thể loại, tâm trạng của nhân vật trữ tình.)
Ngữ liệu 1:
HOÀNG HẠC LÂU TỐNG MẠNH HẠO NHIÊN CHI QUẢNG LĂNG
(LÍ BẠCH)
Phiên âm:
Cố nhân tây từ Hoàng Hạc lâu,
Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu.
Cô phàm viễn ảnh bích không tận,
Duy kiến Trường Giang thiên tế lưu.
Dịch nghĩa:
Bạn cũ từ biệt tại lầu Hoàng Hạc đi về phía tây,
Tháng ba hoa khói, xuống Dương Châu.
Bóng chiếc buồm lẻ phía xa dần khuất vào trong nền trời xanh,
Chỉ còn thấy dòng Trường Giang vẫn chảy bên trời.
Dịch thơ (Bản dịch của Ngô Tất Tố):
TẠI LẦU HOÀNG HẠC TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN ĐI QUẢNG LĂNG
Bạn từ lầu Hạc lên đường,
Giữa mùa hoa khói Châu Dương xuôi dòng.
Bóng buồm đã khuất bầu không,
Trông theo chỉ thấy dòng sông bên trời.
(Ngữ văn 10, Tập một, Phan Trọng Luận (Chủ biên), NXB Giáo dục Việt Nam, 2012, tr. 142-143)
Ngữ liệu 2:
TỐNG BIỆT HÀNH (THÂM TÂM)
|
Đưa người, ta không đưa qua sông,
Đưa người, ta chỉ đưa người ấy |
‚ - Ly khách! Ly khách! Con đường nhỏ, Chí nhớn chưa về bàn tay không, Thì không bao giờ nói trở lại! Ba năm mẹ già cũng đừng mong! [...] * |
2. Đáp án đề thi thử tốt nghiệp môn Văn
|
PHẦN |
CÂU |
NỘI DUNG |
ĐIỂM |
|||||||
|
I |
|
ĐỌC HIỂU |
4,0 |
|||||||
|
1 |
* Đáp án: Cách trình bày thông tin chủ yếu: ý chính - nội dung chi tiết. * Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời sai/ không trả lời: không cho điểm. |
0,5 |
||||||||
|
2 |
* Đáp án: Thông tin cơ bản: Việt Nam – “Kho báu” dự trữ sinh quyển thế giới. * Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời sai/ không trả lời: không cho điểm. - Lưu ý: Chấp nhận những cách diễn đạt khác nhưng cần nêu đúng bản chất vấn đề. |
0,5 |
||||||||
|
3 |
* Đáp án: Hiệu quả của việc dử dụng đồ họa thông tin trong việc thể hiện nội dung văn bản: - Đồ họa thông tin 11 khu dự trữ sinh quyển thế giới của Việt Nam giúp truyền tải nội dung thông tin đến độc giả mà không cần thêm văn bản, người đọc tiếp nhận được thông tin về số lượng, thời gian, vị trí của 11 khu dự trự sinh quyển một cách trực quan. - Đồ họa thông tin giúp nâng cao hiệu quả trong việc truyền tải thông tin, thông tin trở nên hấp dẫn hơn, thu hút sự chú ý nhiều hơn, dễ hiểu – dễ nhớ. * Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: ý (1): 0,75 điểm; ý (2): 0,25 điểm. - Học sinh trả lời sai/ không trả lời: không cho điểm. - Lưu ý: Chấp nhận những cách diễn đạt khác nhưng cần nêu đúng bản chất vấn đề. |
1,0 |
||||||||
|
4 |
* Đáp án: - Quan điểm của người viết: khẳng định giá trị của các khu dự trữ sinh quyển thế giới của Việt Nam – được ví như “kho báu”; từ đó, người viết đề xuất các giải pháp phát triển bền vững, các “chiến lược xanh” để bảo vệ giá trị quý báu này, đặc biệt là các địa phương sở hữu. - Nhận xét: Quan điểm xác đáng vì những giá trị không thể bàn cãi của các khu dự trữ sinh quyển, tác động đến nhận thức và kêu gọi ý thức trách nhiệm của con người trong việc bảo tồn và phát huy “kho báu” dự trữ sinh quyển thế giới của Việt Nam. * Hướng dẫn chấm: - Học sinh có nêu quan điểm: 0,5 điểm; cách nhận xét sâu sắc, thuyết phục, trình bày rõ ràng, đúng chính tả: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời chung chung: 0,25 điểm. - Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm. - Lưu ý: Chấp nhận những cách diễn đạt khác nhưng cần nêu đúng bản chất vấn đề. |
1,0 |
||||||||
|
5 |
* Đáp án: - Học sinh lựa chọn thông tin về vai trò. Ví dụ: + Bảo vệ tài nguyên đa dạng sinh học; + Khu vực dự trữ nguồn sống, dự trữ cả tương lai sinh tồn và sự phát triển cho quốc gia sở hữu; + Phát triển kinh tế - xã hội. + ... - Lí giải sâu sắc, thuyết phục. * Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: ý (1): 0,5 điểm; ý (2): 0,5 điểm. - Học sinh trả lời sai/ không trả lời: không cho điểm. - Lưu ý: Chấp nhận những cách diễn đạt khác nhưng cần nêu đúng bản chất vấn đề. |
1,0 |
||||||||
|
II |
|
VIẾT |
6,0 |
|||||||
|
1 |
Anh/ Chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về những điều thế hệ trẻ cần hành động để chung tay gìn giữ “tương lai xanh”. |
2,0 |
||||||||
|
|
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành. |
0,25 |
||||||||
|
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận Những điều thế hệ trẻ cần hành động để chung tay gìn giữ “tương lai xanh”. |
0,25 |
|||||||||
|
c. Triển khai vấn đề nghị luận Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ những điều thế hệ trẻ cần hành động để chung tay gìn giữ “tương lai xanh”. Có thể theo hướng sau: - Tương lai xanh nơi mà con người sống hài hòa với thiên nhiên, sử dụng tài nguyên một cách bền vững và giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường. - Giải pháp cụ thể: + Trồng cây phục hồi tự nhiên, sử dụng năng lượng tái tạo, thu gom - phân loại - tái chế rác thải, sử dụng các sản phẩm xanh… thông qua các dự án nổi bật như Xanh Việt Nam, Green Saigòn, các dự án điện mặt trời, điện gió, trồng rừng. + Lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường thông qua các chiến dịch tuyên truyền. + Tiết kiệm tài nguyên là ưu tiên, cùng với việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng. + Ghi nhận, phản ánh, và lên án các hành động thiếu ý thức và gây hại cho môi trường sống. +... Hướng dẫn chấm: - Học sinh lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng (1,0 điểm). - Học sinh lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng nhưng không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (0,75 điểm) - Học sinh lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không xác đáng, không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp (0,25-0,5 điểm). Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. |
1,0 |
|||||||||
|
d. Chính tả, ngữ pháp Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. |
0,25 |
|||||||||
|
e. Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh biết huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề; có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, đoạn văn giàu sức thuyết phục. |
0,25 |
|||||||||
|
2 |
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh, đánh giá bài thơ Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Hiên chi Quảng Lăng (Lí Bạch) và đoạn thơ (trích từ Tống biệt hành – Thâm Tâm). (Yêu cầu: So sánh đề tài, hình thức thể loại, tâm trạng của nhân vật trữ tình.) |
4,0 |
||||||||
|
|
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận Mở bài: Giới thiệu hai tác phẩm thơ và nêu nội dung, vấn đề cần so sánh, đánh giá. Thân bài: Phân tích, so sánh hai tác phẩm để làm rõ điểm tương đồng/ khác biệt về đặc điểm/ giá trị nội dung và nghệ thuật của hai tác phẩm thơ. Có thể lần lượt chỉ ra những điểm tương đồng/ khác biệt về nội dung/ hình thức hoặc điểm tương đồng/ khác biệt trên từng khía cạnh của nội dung, vấn đề. Kết bài: Khẳng định lại đặc điểm thể loại của tác phẩm; những giá trị chung và nét độc đáo ở mỗi tác phẩm; nêu cảm nghĩ về phong cách sáng tác của mỗi tác giả. |
0,25 |
||||||||
|
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận So sánh đề tài, hình thức thể loại và tâm trạng của nhân vật trữ tình của bài thơ Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Hiên chi Quảng Lăng (Lí Bạch) và đoạn thơ (trích từ Tống biệt hành – Thâm Tâm). |
0,25 |
|||||||||
|
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: |
|
|||||||||
|
(1) Mở bài: - Dẫn dắt, giới thiệu hai tác giả, hai tác phẩm thơ. - Nêu khái quát nội dung, vấn đề cần so sánh, đánh giá. (2) Thân bài: - Khái quát chung về hai tác phẩm thơ (xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác). - Phân tích, so sánh điểm tương đồng: Gợi ý: + Tương đồng về đề tài sáng tác: cả hai tác phẩm chọn đề tài tống biệt (đưa tiễn) làm cảm hứng sáng tác. + Tương đồng về thủ pháp “tả cảnh ngụ tình”: mượn việc khắc họa bức tranh thiên nhiên để kí thác tâm trạng của nhân vật trữ tình (nỗi buồn của người tiễn đưa và người được đưa tiễn). + Tương đồng về một số hình thức nghệ thuật như: dạng thức xuất hiện của chủ thể trữ tình; cả hai đều có hệ thống thi liệu, thủ pháp nghệ thuật để làm nổi bật nội dung từng bài. - Phân tích, so sánh điểm khác biệt:
- Lí giải nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt và đánh giá phong cách sáng tác: Cả hai bài thơ cùng viết về đề tài tống biệt nhưng cả hai tác giả sống và viết ở hai thời đại khác nhau: Lí Bạch (thời Đường) sống và viết ở thời phong kiến; Thâm Tâm sống và viết ở thời Pháp thuộc. Mỗi thời đại có hoàn cảnh lịch sử, những đặc trưng thi pháp riêng, mỗi tác giả có cá tính sáng tạo riêng. Điều đó dẫn mỗi nhà thơ có những nét đến sự khác nhau cơ bản trong việc xây dựng bức tranh thiên nhiên và kí thác tâm trạng khác nhau. (3) Kết bài Khẳng định giá trị/ ý nghĩa và nét độc đáo riêng của mỗi tác phẩm thơ; cảm nghĩ của bản thân về phong cách sáng tác ở mỗi tác giả. Một vài gợi ý: Hướng dẫn chấm: Lưu ý hai yêu cầu: - Mở bài và kết bài gây ấn tượng. - Sắp xếp luận điểm, lí lẽ, bằng chứng hợp lí. |
3,0 |
|||||||||
|
d. Chính tả, ngữ pháp Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp |
0,25 |
|||||||||
|
e. Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để làm nổi bật nét đặc sắc của tác phẩm; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc. - Học sinh đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. - Học sinh đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm. |
0,25 |
|||||||||
|
TỔNG |
10,0 |
|||||||||
