Lịch sử 10 bài 35: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa

Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 35: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa được VnDoc sưu tầm và đăng tải xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết tổng hợp các câu hỏi lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Lịch sử lớp 10. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo tài liệu dưới đây.

Bài: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa

A/ Lý thuyết Lịch sử 10 bài 35

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 35: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa

Lược đồ chủ nghĩa tư bản (thế kỷ XVI - 1914)

I. Nước Anh

* Tình hình kinh tế

  • Đầu thập niên 70 của thế kỷ XIX, nền công nghiệp Anh vẫn đứng đầu thế giới. Sản lượng than của Anh gấp 3 lần Mĩ và Đức; sản lượng gang gấp 4 lần Mĩ và gần 5 lần Đức. Về xuất khẩu kim loại sản lượng của 3 nước Pháp, Đức, Mĩ gộp lại không bằng Anh.
  • Từ cuối thập niên 70, Anh mất dần địa vị độc quyền công nghiệp, mất cả vai trò lũng đoạn thị trường thế giới, bị Mĩ và Đức vượt qua.

Nguyên nhân của sự giảm sút:

  • Máy móc xuất hiện sớm nên cũ và lạc hậu, việc hiện đại hóa rất tốn kém.
  • Một số lớn tư bản chạy sang thuộc địa, vì ở đây lợi nhuận tư bản đẻ ra nhiều hơn chính quốc. Mặt khác, cướp đoạt thuộc địa có lợi nhiều hơn so với đầu tư cải tạo công nghiệp.
  • Tuy vậy, Anh vẫn chiếm ưu thế về tài chính, xuất cảng tư bản, thương mại, hải quân và thuộc địa.
  • Công nghiệp: Quá trình tập trung tư bản diễn ra mạnh mẽ, nhiều tổ chức độc quyền ra đời chi phối toàn bộ đời sống kinh tế nước Anh. (5 ngân hàng ở khu Xi-ti Luân Đôn nắm 70% số tư bản cả nước.)
  • Nông nghiệp: khủng hoảng trầm trọng, phải nhập khẩu lương thực.

* Tình hình chính trị

Đối nội: Anh là nước quân chủ lập hiến, thực hiện chế độ hai Đảng (Đảng Tự do và Đảng Bảo thủ) thay nhau cầm quyền, bảo vệ quyền lợi của giai cấp tư sản, đàn áp phong trào quần chúng và đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.

Đối ngoại

  • Đây là thời kì giai cấp tư sản Anh tăng cường mở hệ thống thuộc địa đặc biệt ở châu Á và châu Phi.
  • Đặc điểm đế quốc Anh: là chủ nghĩa đế quốc thực dân.

Chủ nghĩa đế quốc Anh tồn tại và phát triển dựa trên sự bóc lột một hệ thống thuộc địa rộng lớn (chiếm 1/4 dân số thế giới) do vậy được mệnh danh là chủ nghĩa đế quốc thực dân "Mặt trời không bao giờ lặn" trên đất nước Anh. (hệ thống thuộc địa rộng lớn của đế quốc Anh đầu thế kỷ XX trải dài từ Bắc Mĩ, châu Phi, châu Á đến châu Đại Dương.)

Lê-nin nhận xét: "Nước Anh không chỉ là quê hương của hệ thống công xưởng của chủ nghĩa tư bản, mà còn là thủy tổ của chủ nghĩa đế quốc hiện đại".

Chủ nghĩa thực dân Anh đã trở thành đặc trưng riêng của chủ nghĩa đế quốc Anh.Việc xuất khẩu tư bản của Anh mang những qui mô to lớn. Nước Anh là một cường quốc thuộc địa chính.

Đế quốc mà mặt trời không bao giờ lặn: thuộc địa có khắp nơi Niu Di lân, Ôx-trây-lia, Ấn Độ, Ai Cập, Xu đăng, Nam Phi, Ca na đa …., nên gọi là “Chủ nghĩa đế quốc thực dân”.

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 35: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa

Lược đồ hệ thống thuộc địa Anh.

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 35: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa

Tranh biếm họa về chủ nghĩa thực dân Anh

II. Nước Pháp

* Tình hình kinh tế

  • Trước 1870, công nghiệp Pháp đứng hàng thứ hai thế giới, cuối thập niên 70 trở đi công nghiệp Pháp bắt đầu chậm lại. tụt xuống hàng thứ tư sau Đức, Mĩ, Anh
  • Nguyên nhân:
    • Kĩ thuật lạc hậu
    • Pháp thất bại trong cuộc chiến tranh Pháp - Phổ, mất đất, phải bồi thường chiến tranh
    • Nghèo tài nguyên và nhiên liệu, đặc biệt là than đá.
    • Giai cấp tư sản chỉ chú trọng đến xuất cảng tư bản, không chú trọng phát triển công nghiệp trong nước.
  • Sự thâm nhập của phương thức: sản xuất tư bản chủ nghĩa trong nông nghiệp ở Pháp diễn ra chậm chạp do đất đai bị chia nhỏ, không cho phép sử dụng máy móc và kĩ thuật canh tác mới.
  • Đầu thế kỷ XX quá trình tập trung sản xuất diễn ra trong lĩnh vực công nghiệp, dẫn đến việc hình thành các công ty độc quyền, chi phối nền kinh tế Pháp, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng (chậm hơn các nước khác)

Đặc điểm nổi bật của các tổ chức độc quyền ở Pháp:

  • Sự tập trung ngân hàng đạt đến mức cao: 5 ngân hàng lớn ở Pa-ri nắm 2/3 tư bản của các ngân hàng trong cả nước.
  • Khác với Anh tư bản chủ yếu đầu tư vào thuộc địa, còn ở Pháp tư bản phần lớn đưa vốn ra nước ngoài, cho các nước chậm tiến vay với lãi suất lớn.
  • Đặc điểm: Tư bản Pháp phần lớn đưa vốn ra nước ngoài, cho các nước chậm tiến vay với lãi suất lớn. Chủ nghĩa đế quốc cho vay nặng lãi.

* Tình hình chính trị

  • Đối nội
    • Sau cách mạng tháng 9 - 1870, nước Pháp thành lập nền cộng hòa thứ ba, song phái cộng hòa đã sớm chia thành hai nhóm: Ôn hòa và Cấp tiến thay nhau cầm quyền.
    • Đặc điểm của nền cộng hòa là tình trạng thường xuyên khủng hoảng nội các. (Trong vòng 40 năm (1875 - 1914) ở Pháp diễn ra 50 lần thay đổi chính phủ.)
  • Đối ngoại:
    • Pháp tăng cường chạy đua vũ trang để trả mối thù với Đức.
    • Tiến hành những cuộc chiến tranh xâm lược thuộc địa chủ yếu ở khu vực châu Á và châu Phi, hệ thống thuộc địa của Pháp rất rộng lớn, chỉ sau Anh.…

B/ Trắc nghiệm Lịch sử 10 bài 35

Câu 1. Hai Đảng thay nhau cầm quyền ở nước Anh là

  1. Đảng Tự do và Đảng Dân chủ.
  2. Đảng Tự do và Đảng Bảo thủ.
  3. Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa.
  4. Đảng Bảo thủ và Đảng Cộng hòa.

Câu 2. Nội dung nào không phải nguyên nhân của tình trạng suy giảm nền công nghiệp Anh so với Đức, Mĩ từ cuối thập niên 70 của thế kỉ XIX?

  1. Máy móc xuất hiện ở Anh sớm hơn các nước khác mấy chục năm, nhiều thiết bị cũ kĩ tích lại và việc hiện đại hóa rất tốn kém.
  2. Sự tồn tại của một đế quốc thuộc địa to lớn, một số lớn tư bản đã được đầu tư vào thuộc địa.
  3. Cướp đoạt thuộc địa có lợi hơn nhiều so với đầu tư cải tạo công nghiệp trong nước.
  4. Chi phí cho việc đàn áp phong trào đấu tranh ở các nước thuộc địa tốn kém.

Câu 3. Lê-nin đã nhận định, đế quốc Anh là

  1. Chủ nghĩa đế quốc thực dân.
  2. Chủ nghĩa đế quốc nghèo khổ.
  3. Chủ nghĩa đế quốc đi vay lãi.
  4. Chủ nghĩa đế quốc thuộc địa.

Câu 4. Điểm nổi bật của các tổ chức độc quyền ở Pháp là gì?

  1. Sự tập trung ngân hàng đạt mức cao.
  2. Sự tập trung sản xuất diễn ra chủ yếu trong ngành hóa chất.
  3. Các công ty độc quyền liên kết chặt chẽ với nhau.
  4. Các ông ty độc quyền chủ yếu xuất khẩu tư bản dưới hình thức đầu tư khai thác thuộc địa.

Câu 5. Nước Pháp thành lập nền Cộng hòa thứ ba vào thời gian nào?

  1. 7/1870.
  2. 8/1870.
  3. 9/1870.
  4. 10/1870.

Câu 6. Đặc điểm nổi bật của nền cộng hòa Pháp là gì?

  1. Nội các ổn định không thay đổi.
  2. Thường xuyên diễn ra xung đột bằng vũ lực để thay đổi nội các.
  3. Thường xuyên khủng hoảng nội các.
  4. Không có tình trạng hối lộ và tham nhũng.

Câu 7. Nội dung nào không phải là nguyên nhân khiến sau khi đất nước thống nhất, nền kinh tế Đức phát triển với tốc độ nhanh chóng, đặc biệt là trong sản xuất công nghiệp?

  1. Thị trường dân tộc được thống nhất. Nước Đức có nguồn tài nguyên giàu có, nhất là than đá, sắt và nguồn nhân lực dồi dào với số lượng lớn.
  2. Đức nhận được số tiền bồi thường chiến tranh 5 tỉ Phrăng của Pháp.
  3. Do Đức tận dụng tốt cuộc chiến tranh bên ngoài để buôn bán vũ khí.
  4. Do tiến hành công nghiệp hóa muộn nên Đức có thể sử dụng thành tựu kĩ thuật của những nước đi trước.

Câu 8. Điểm nổi bật của quá trình phát triển công nghiệp Đức cuối thế kỉ XIX là gì?

  1. Sự tập trung sản xuất diễn ra chủ yếu trong ngành công nghiệp nhẹ.
  2. Sự tập trung sản xuất và hình thành các tổ chức độc quyền diễn ra sớm hơn nhiều nước khác ở châu Âu.
  3. Sự tập trung sản xuất diễn ra mạnh mẽ trong nông nghiệp.
  4. Sự tập trung sản xuất diễn ra chủ yếu trong ngành công nghiệp nặng.

Câu 9. Đặc điểm nổi bật của chủ nghĩa Đức là tính chất

  1. Dân chủ tự do.
  2. Dân chủ quân sự.
  3. Quân phiệt hiếu chiến.
  4. Thực dân cho vay lãi.

Câu 10. Hình thức độc quyền cao và phổ biến ở Mĩ là gì?

  1. Liên minh các nhà tư bản nhỏ và vừa.
  2. Liên minh các ngân hàng.
  3. Xanh-đi-ca.
  4. Tơ-rớt.

Câu 11. Biểu hiện quan trọng nhất của sự xuất hiện chủ nghĩa đế quốc là

  1. Xuất hiện giai cấp tư sản và vô sản
  2. Sự ra đời của các tổ chức độc quyền
  3. Chiến tranh đế quốc nhằm phân chia thuộc địa
  4. Mâu thuẫn xã hội gay gắt

Câu 12. Cuối thập niên 70 thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, Anh vẫn chiếm ưu thế về:

  1. tài chính, xuất khẩu tư bản, thương mại, hải quân và thuộc địa.
  2. hải quân và thương mại.
  3. tài chính và xuất khẩu tư bản.
  4. hàng hải và thương mại.

Câu 13. Ý không phản ánh đúng tình hình nông nghiệp nước Pháp cuối thế kỉ XIX là

  1. Giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế Pháp, nhưng vẫn lạc hậu
  2. Ruộng đất phân tán, manh mún
  3. Một số ngành nghề nổi tiếng bị cạnh tranh gay gắt nên cũng giảm sút
  4. Hình thành một số công ti đặc quyền

Câu 14. Đến cuối thế kỉ XIX, sản xuất công nghiệp của Pháp tụt xuống hàng thứ tư, sau:

  1. Đức, Mĩ, Anh.
  2. Mĩ, Nhật, Trung Quốc.
  3. Mĩ, Anh, Nhật.
  4. Anh, Đức, Nhật.

Câu 15. Từ cuối thập niên 70, tình hình công nghiệp nước Anh như thế nào?

  1. Đứng đầu thế giới
  2. Đứng thứ hai thế giới
  3. Mất dần địa vị độc quyền
  4. Lạc hậu nhất châu Âu

Câu 16. Đến năm 1900, nước nào đứng đầu châu Âu về tổng sản lượng công nghiệp?

  1. Nước Mĩ.
  2. Nước Đức.
  3. Nước Anh.
  4. Nước Pháp.

Câu 17. Đặc điểm của chủ nghĩa đề quốc Anh là gì?

  1. Chủ nghĩa đế quốc thực dân.
  2. Chủ nghĩa đế quốc cho vay nặng lãi.
  3. Chủ nghĩa đế quốc quân phiệt và hiếu chiến.
  4. Tất cả các đặc điểm trên.

Đáp án

1B

2D

3A

4A

5C

6C

7C

8B

9C

10D

11B

12A

13D

14A

15C

16B

17A

--------------------------------

Với nội dung bài Lịch sử 10 bài 35: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa các bạn học sinh cùng quý thầy cô chắc hẳn đã nắm vững được nội dung kiến thức của bài học rồi đúng không ạ? Bài viết cho chúng ta thấy được về đế quốc Anh, Pháp, Mĩ và các cuộc xâm chiếm thuộc địa ở các châu lục...

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 35: Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa. Hi vọng qua bài viết bạn đọc có thể học tập tốt hơn môn Lịch sử lớp 10 nhé. Để giúp bạn đọc có thêm nhiều tài liệu học tập hơn nữa, VnDoc.com mời các bạn tham khảo thêm tài liệu học tập các môn được chúng tôi biên soạn và tổng hợp tại các mục sau: Trắc nghiệm Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10, Giải vở bài tập Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10 ngắn nhất, Giải tập bản đồ Lịch Sử 10, Tài liệu học tập lớp 10.

Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 10, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 10 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 10. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.

Đánh giá bài viết
1 7.635
Sắp xếp theo

    Lịch sử lớp 10

    Xem thêm