Lịch sử 8 bài 15: Cách mạng tháng Mười Nga và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921)

VnDoc xin giới thiệu Lý thuyết Lịch sử lớp 8 bài 15 được trình bày ngắn gọn, dễ hiểu, tổng hợp lý thuyết cơ bản kèm câu hỏi trắc nghiệm Lịch sử 8 bài 15, sẽ giúp các bạn học sinh nhanh chóng nắm được những nội dung chính trong Sách giáo khoa Lịch sử 8 bài 15: Cách mạng tháng Mười Nga và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921). Hi vọng, tài liệu này sẽ giúp các bạn học tốt hơn, đạt kết quả cao trong quá trình học tập. Chúc các bạn học tốt.

A. Giải bài tập Lịch sử 8 bài 15

• Giải bài tập SGK Lịch sử lớp 8 bài 15: Cách mạng tháng Mười Nga và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921)
• Giải bài tập SBT Lịch sử lớp 8 bài 15: Cách mạng tháng Mười Nga và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921)

B. Lý thuyết Lịch sử 8 bài 15

I. Hai cuộc cách mạng ở nước Nga năm 1917

1. Tình hình nước Nga trước cách mạng

• Năm 1914 Nga Hoàng Ni-cô-lai II đẩy nhân dân vào cuộc chiến tranh đế quốc, gây nên những hậu quả nghiêm trọng cho đất nước.
• Các tầng lớp nhân dân chịu đựng mọi nỗi khổ.
• Phong trào phản đối chiến tranh, đòi lật đổ chế độ Nga Hoàng lan rộng khắp nơi

2. Cách mạng tháng Hai năm 1917

a. Diễn biến

• 23-2, chín vạn nữ công nhân ở Pê-trô-grat biểu tình.
• Ba ngày sau tổng bãi công được sự hưởng ứng của công nhân.
• 27-2 do Đảng Bôn sê vích lãnh đạo, công nhân chuyển từ tổng bãi công thành khởi nghĩa vũ trang, binh lính ngả theo Cách mạng, chế độ quân chủ chuyên chế bị lật đổ.

b. Kết quả

• Cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai đã lật đổ chế độ Nga Hoàng.
• Hai chính quyền song song tồn tại: các Xô viết đại biểu công nhân, nông dân, binh lính và chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản.

c. Tính chất

• Cách mạng tháng Hai là cuộc cách mạng dân chủ tư sản, lật đổ chế độ Nga Hoàng.

3. Cách mạng tháng 10 năm 1917

a. Diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Pê-trô-grat

• 7-10-1917 Lê nin bí mật từ Phần Lan về Pê-trô-grat chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.
• 24-10 Lê-nin đến điện Xmô-nưi chỉ huy… và chiếm toàn bộ Pê-trô-grat, vây Cung điện mùa đông.
• 25-10-1917 (7-11) Cung điện mùa đông bị chiếm, chính phủ lâm thời tư sản sụp đổ.
• Đầu 1918 cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng 10 Nga thắng lợi.

b. Tính chất của cách mạng Tháng 10

• Cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế giới lật đổ chính phủ lâm thời tư sản.

II. Cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ thành quả cách mạng. Ý nghĩa của cách mạng Tháng 10 Nga năm 1917

1. Xây dựng chính quyền Xô Viết

• Đêm 25-10 tại Đại hội Xô Viết toàn Nga lần II thông qua: Tuyên bố thành lập chính quyền Xô Viết do Lê nin đứng đầu.
• Thông qua 2 sắc lệnh:
  • “Sắc lệnh hòa bình”: đáp ứng mong muốn hòa bình,chấm dứt chiến tranh của đại đa số nhân dân lao động.
  • “Sắc lệnh ruộng đất”: đem lại hơn 150 triệu ha ruộng đất cho nông dân, đáp ứng nguyện vọng thiết thực cho nông dân.
• Thực hiện:
  • Xóa bỏ đẳng cấp xã hội và đặc quyền của giáo hội.
  • Thực hiện nam nữ bình quyền, quyền tự quyết của các dân tộc.
  • Nhà Nước nắm các ngành kinh tế then chốt.
  • Giao cho công nhân kiểm soát, quản lý xí nghiệp nhà máy.
  • Ký hòa ước Brét-li-tốp với Đức (3-1918) nhằm rút nước Nga ra khỏi chiến tranh thế giới thứ nhất, để có thời gian hòa hoãn củng cố chính quyền, xây dựng quân đội và khôi phục kinh tế

2. Chống thù trong giặc ngoài

• Năm 1919 chính quyền Xô Viết bị 14 nước đế quốc bao vây 4 phía,tình hình rất nghiêm trọng, kiên quyết chống thù trong giặc ngoài.
• Nội dung chính sách Cộng sản thời chiến.
  
  • Quốc hữu hóa toàn bộ xí nghiệp.
  • Trưng thu lương thực của nông dân.
  • Nhà nước nắm độc quyền quản lý phân phối lương thực, thực phẩm.
  • Lao động cưỡng bức
• Tác dụng
  • Đã động viên sức người sức của, năm 1920 Hồng quân đã đánh tan nội phản và ngoại xâm, bảo vệ và giữ vững Nhà nước Nga Xô Viết
• Nhân dân Xô Viết bảo vệ được thành quả của Cách mạng tháng 10:
  • Do sức mạnh và sự ủng hộ của nhân dân.
  • Lòng yêu nước dưới chế độ mới được phát huy mạnh mẽ.
  • Chính sách cộng sản thời chiến được mang ra thực hiện có hiệu quả.
  • Hồng Quân chiến đấu dũng cảm.
  • Chỉ huy quân sự tài ba của nhà lãnh đạo Xô Viết.

3. Ý nghĩa lịch sử của cuộc cách mạng tháng 10

a. Đối với nước Nga

• Làm thay đổi hoàn toàn vận mệnh đất nước và số phận hàng triệu con người Nga.
• Đưa những người lao động lên chính quyền, xây dựng chế độ mới – chế độ xã hội chủ nghĩa.

b. Đối với thế giới

• Dẫn đến biến đổi lớn lao trên thế giới.
• Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức.
• Tạo ra những điếu kiện thuận lợi cho sự phát triển của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, phong trào giải phóng dân tộc ở nhiều nước.

C. Trắc nghiệm Sử 8 bài 15

Câu 1: Đầu thế kỉ XX, về chính trị, Nga là nước như thế nào?

A. Quân chủ chuyên chế

B. Phong kiến

C. Cộng hòa

D. Quân chủ lập hiến.

Câu 2: Hình thức đấu tranh lúc đầu trong Cách mạng tháng Hai năm 1917 là gì?

A. Bãi công

B. Biểu tình

C. Tổng bãi công chính trị.

D. Khởi nghĩa vũ trang

Câu 3: Sự kiện mở đầu Cách mạng tháng Hai năm 1917 là gì?

A. Khởi nghĩa vũ trang ở Pê-tơ-rô-grat

B. Tổng bãi công của công nhân Pê-tơ-ro-grat

C. Biểu tình của công nhân Pê-tơ-rô-grat

D. Bãi công của công nhân Pê-tơ-rô-grat.

Câu 4: Hình thức đấu tranh cao nhất trong cách mạng tháng Hai năm 1917 là gì?

A. Tổng bãi công chính trị

B. Bãi công

C. Biểu tình

D. Khởi nghĩa vũ trang.

Câu 5: Nước Nga thực hiện Chính sách cộng sản thời chiến trong hoàn cảnh nào?

A. Cách mạng tháng Mười thành công

B. Nội chiến kết thúc

C. Khôi phục kinh tế.

D. Chống thù trong giặc ngoài.

Câu 6: Nga hoàng tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất ( 1914-1918) đã đẩy nước Nga vào tình trạng gì?

A. Khủng hoảng trầm trọng về kinh tế.

B. Nạn thất nghiệp tăng nhanh, nạn đói xảy ra trầm.

C. Khủng hoảng trầm trọng về kinh tế, chính trị - xã hội.

D. Bị các nước đế quốc thôn tính.

Câu 7: Tình hình nước Nga trước khi cách mạng bùng nổ?

A. Là một đế quốc quân chủ chuyên chế bảo thủ về chính trị, lạc hậu về kinh tế.

B. Hậu quả của cuộc chiến tranh (1914) đè nặng lên các tầng lớp nhân dân đặc biệt là nông dân, mâu thuẫn xã hội phát triển gay gắt.

C. Chính phủ Nga hoàng bất lực, không còn khả năng tiếp tục thống trị.

D. Tất cả ý trên.

Câu 8: Hậu quả nghiêm trọng nhất nước Nga gánh chịu do chiến tranh đế quốc ( 1914 – 1918) để lại là gì?

A. Kinh tế suy sụp

B. Liên tiếp thua trận, xã hội không ổn định.

C. Kinh tế suy sụp, quân đội thiếu vũ khí lương thực.

D. Kinh tế suy sụp, mâu thuẫn xã hội gay gắt.

Câu 9: Cách mạng tháng hai năm 1917 ở Nga đã giải quyết được nhiệm vụ chính gì?

A. Đưa nước Nga thoát khỏi cuộc chiến tranh đế quốc.

B. Đánh bại chế độ Nga hoàng và giai cấp tư sản.

C. Giải quyết được vấn đề ruộng đất, một vấn đề cấp thiết của nông dân.

D. Lật đổ chế độ Nga hoàng

Câu 10: Sau Cách mạng tháng Hai, tình hình nước Nga có điểm gì nổi bật?

A. Hai chính quyền song song tồn tại

B. Chính phủ lâm thời tiếp tục tham gia chiến tranh.

C. Chính quyền Xô viết tuyên bố nước Nga rút khỏi chiến tranh.

D. Quần chúng nhân dân phản đối mạnh mẽ chiến tranh.