Lịch sử 8 bài 17: Châu Âu giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939)

Lý thuyết Lịch sử lớp 8 bài 17 tổng hợp lý thuyết cơ bản trong bài 17 Sử 8, kèm câu hỏi trắc nghiệm cho các em dễ dàng trả lời câu hỏi trong bài. Tài liệu được trình bày ngắn gọn, dễ hiểu sẽ giúp các em học sinh nhanh chóng nắm được những nội dung chính trong Sách giáo khoa Lịch sử 8 bài 17: Châu Âu giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939). Hi vọng, tài liệu này sẽ giúp các em học tốt hơn, đạt kết quả cao trong quá trình học tập.

A. Giải bài tập Lịch sử 8 bài 17

• Giải SGK Lịch sử lớp 8 bài 17: Châu Âu giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939)
• Giải SBT Lịch sử lớp 8 bài 17: Châu Âu giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939)

B. Lý thuyết Lịch sử 8 bài 17

I. Châu Âu trong những năm 1918-1929

1. Những nét chung

• Do hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất và ảnh hưởng cúa Cách mạng tháng Mười Nga, xuất hiện các quốc gia mới.
• Xuất hiện 1 số quốc gia mới
• 1918-1923 kinh tế suy sụp, nền thống trị của giai cấp tư sàn không ổn định do cao trào cách mạng bùng nổ.
• 19241929: chính quyền tư sản đẩy lùi cao trào cách mạng, củng cố nền thống trị.
• Từ 1924: sản xuất công nghiệp phát triển nhanh chóng.

Bảng thống kê cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Anh, Pháp, Đức trong thập niên 1920.

2. Cao trào cách mạng 1918-1923. Quốc tế Cộng sản thành lập

a. Cao trào cách mạng 1918-1923

• Nguyên nhân:
  • Do hậu quả của chiến tranh thế giới thứ nhất.
  • Ảnh hưởng của cách mạng tháng 10 Nga.
  • Cách mạng 11-1918 ở Đức:1918 nước Đức bị khủng hoảng do bại trận.
  • 9-11-1918 tổng bãi công nổ ra ớ Béc-lin dẫn đến khởi nghĩa vũ trang, Xô viết đại biểu được thành lập.
  • Tháng 12-1918 đảng Cộng sản Đức thành lập.
• Kết quả
  • Lật đổ nền quân chủ, lập nền cộng hòa tư sản.
• Hạn chế
  • Thành quả cách mạng rơi vào tay tư sản.

b. Quốc tế Cộng sản

• Hoàn cảnh:
  • Cao trào cách mạng dâng cao.
  • Nhiều đảng Cộng sản ra đời ở Đức 1918, Hung-ga-ri 1918, Pháp 1920, Anh 1920, Ý 1921.
  • Với những hoạt động tích cực của Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích ngày 2-3-1919 Quốc tế thứ III, Quốc tế Cộng sản thành lập ở Mátxcơva.
• Hoạt động: từ 1919-1943:
  • 7 lần đại hội, đề ra đường lối cách mạng đúng đắn cho từng thời kỳ.
  • Tại đại hội II (1920) thông qua Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lê-nin, Bác Hồ tìm thấy ở đó con đường giải phóng cho dân tộc Việt Nam, theo hướng cách mạng xã hội chủ nghĩa.
  • Tại đại hội lần thứ VII (7-1935), Quốc tế cộng sản xác định chủ nghĩa phát xít là kẻ thù chung của nhân dân thế giới, chủ trương thành lập Mặt trận nhân dân ở các nước để chống lại phát xít và nguy cơ chiến tranh.
    1943 tự giải tán do sự thay đổi của tình hình thế giới
• Công lao
  • Thống nhất và phát triển phong trào cách mạng thế giới.

II. Châu Âu trong những năm 1929-1939

1. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 và những hậu quả của nó

a. Nguyên nhân

• Khủng hoảng kinh tế thừa do sản xuất ồ ạt, chạy theo lợi nhuận năm 1924-1929.
• Nền kinh tế các nước tư bản phát triển quá mức.
• Hậu quả
  • Tàn phá nặng nề kinh tế tư bản chủ nghĩa, nhân dân đói khổ, hàng chục triệu người thất nghiệp.

(Sơ đồ so sánh sự phát triển của sản xuất thép giữa Anh và Liên Xô trong những năm 1929-1931.)

• Nhận xét
  • Sản lượng thép của Liên xô tăng nhanh, của Anh tụt hẳn xuống.
  • Điều đó cho thấy khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 không ảnh hưởng đến Liên Xô.
  • Ngược lại, khủng hoảng kinh tế làm cho các ngành kinh tế của Anh bị đình đốn.
• Các nước tư bản tìm cách thoát khỏi kinh tế bằng 2 cách:
  • Anh, Pháp, Mỹ thoát khỏi khủng hoảng bằng chính sách cải cách kinh tế – xã hội.
  • Đức - Ý - Nhật phát xít hóa chế độ thống trị và phát động cuộc chiến tranh để chia lại thế giới.

2. Phong trào Mặt trận nhân dân chống chủ nghĩa phát xít và chống chiến tranh 1929-1939

• Nguyên nhân
  • Nguy cơ xuất hiện chủ nghĩa phát xít, Quốc tế Cộng sản chỉ đạo thành lập Mặt trận nhân dân chống phát xít.
• Chủ nghĩa phát xít thắng lợi ở Đức:
  • Để thoát khỏi khủng hoảng kinh tế, Đức phát xít hóa chế độ thống trị.
  • Ngày 30-1-1933 đưa Hít-le - lãnh tụ Đức Quốc xã lên nắm chính quyền, biến Đức thành lò lửa chiến tranh.
  • Đảng Cộng sản kiên quyết đấu tranh nhưng không thành công.

Chủ nghĩa phát xít thất bại ở Pháp:

• Ngày 6-2-1934 bọn phát xít “Chữ thập lửa” âm mưu lật đổ chính phủ và lập chế độ phát xít.
• Đảng Cộng sản Pháp kịp thời huy động công nhân, các đảng phái đáng bại lực lượng phát xít.
• Tháng 5-1935 Mặt trận nhân dân chống chủ nghĩa phát xít thành lập bao gồm Đảng công sản, Đảng xã hội và nhiều đảng phái khác.
• Mặt trận nhân dân ở Tây ban Nha thành lập vào 2-1936

C. Trắc nghiệm Lịch sử 8 bài 17

Câu 1: Trong những năm 1918 – 1923, khủng hoảng chính trị diễn ra trầm trọng nhất ở đâu?

A. Đức và Hung-ga-ri

B. Đức

C. Anh

D. Anh và Pháp.

Câu 2: Cao trào cách mạng 1918 – 1923 lên cao nhất ở đâu?

A. Anh

B. Đức

C. Pháp

D. Hung-ga-ri

Câu 3: Kết quả của phong trào Mặt trận nhân dân Pháp là gì?

A. Đập tan chủ nghĩa phát xít.

B. Bảo vệ được nền dân chủ.

C. Thành lập chính phủ mới.

D. Giành thắng lợi trong tuyển cử.

Câu 4: Trong những năm 1918 – 1923, phần lớn các nước tư bản chủ nghĩa tình hình kinh thế như thế nào?

A. Ổn định và phát triển

B. Tương đối ổn định

C. Lâm vào tình trạng khủng hoảng.

D. Khủng hoảng trầm trọng và kéo dài.

Câu 5: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918) đã để lại hậu quả nghiêm trọng gì đối với các nước tư bản châu Âu?

A. Xuất hiện một số quốc gia mới.

B. Các nước thắng trận và bại trận đều bị suy sụp về kinh tế.

C. Sự khủng hoảng về chính trị.

D. Cao trào cách mạng bùng nổ mạnh mẽ.

Câu 6: Sự khủng hoảng về chính trị của các nước tư bản chủ nghĩa trong những năm 1918 – 1923 biểu hiện như thế nào?

A. Cao trào cách mạng bùng lên mạnh mẽ ở châu Âu cũng như nhiều nước thuộc địa và phụ thuộc.

B. Mâu thuẫn giữa các nước tư bản chủ nghĩa ngày càng gay gắt.

C. Cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chống chủ nghĩa tư bản ngày càng quyết liệt.

D. Những người đứng đầu của các nước tư bản mâu thuẫn và đấu tranh với nhau.

Câu 7: Vì sao giai đoạn 1924 – 1929 các nước tư bản châu Âu ổn định được về chính trị?

A. Các chính quyền tư sản củng cố được nền thống trị của mình.

B. Đàn áp, đẩy lùi các cuộc đấu tranh của quần chúng.

C. Tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh.

D. Mâu thuẫn xã hội được điều hòa.

Câu 8: Hoàn cảnh nào cơ bản nhất dẫn đến sự ra đời của Quốc tế cộng sản?

A. Cao trào cách mạng dâng cao ở các nước thuộc châu Âu dẫn đến sự thành lập các đảng cộng sản ở nhiều nước.

B. Chính quyền tư sản đàn áp khủng bố phong trào của quần chúng.

C. Những hoạt động tích cực của Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích Nga.

D. Quốc tế thứ hai giải tán.

Câu 9: Quốc tế cộng sản trở thành một tổ chức của lực lượng nào?

A. Giai cấp công nhân thế giới.

B. Đảng cộng sản của các nước trên thế giới.

C. Khối liên minh công – nông tất cả các nước.

D. Giai cấp vô sản và các dân tộc bị áp bức trên thế giới.

Câu 10: Tại Đại hội lần thứ hai Quốc tế cộng sản đã thông qua vấn đề gì quan trọng?

A. Sự cần thiết phải khởi nghĩa giành chính quyền từ tay tư sản.

B. Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa do Lê-nin dự thảo.

C. Nghị quyết thành lập Đảng cộng sản ở các nước.

D. Nghị quyết chống chiến tranh đế quốc.