Tổng ôn câu hỏi thực tiễn Hóa học trong đề thi THPT Quốc gia thí sinh cần biết

Những năm gần đây, câu hỏi thực tiễn Hóa học ngày càng xuất hiện nhiều trong đề thi THPT Quốc gia. Không chỉ kiểm tra kiến thức sách giáo khoa, dạng câu hỏi này còn yêu cầu học sinh vận dụng vào các tình huống gần gũi với đời sống, như xử lý nước thải, tác hại khí độc, ứng dụng phân bón, vật liệu mới, dược phẩm, mỹ phẩm…

Với xu hướng ra đề đổi mới của Bộ GD&ĐT, việc tổng ôn các câu hỏi thực tiễn Hóa học không chỉ là cần thiết mà còn là “chìa khóa vàng” để chinh phục 8+, 9+, đặc biệt khi phân loại rõ học sinh trung bình – khá – giỏi.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn:

• Hệ thống lại các dạng thực tiễn thường gặp
• Phân tích xu hướng đề minh họa
• Cung cấp bộ câu hỏi thực tiễn có lời giải chi tiết

CHƯƠNG 1. ESTER – LIPID

Câu 1. DEP (diethyl phtalate) được dùng làm thuốc điều trị bệnh ghẻ và giảm triệu chứng sưng tấy ở vùng da bị côn trùng cắn. Công thức cấu tạo của DEP như sau

Cho các phát biểu sau:

1. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol DEP cần tối thiểu 13,5 mol O₂.
2. DEP chứa 10 nguyên tử carbon trong phân tử.
3. DEP là hợp chất tạp chức.
4. DEP được tạo thành từ alcohol hai chức và carboxylic acid đơn chức.
5. DEP là ester hai chức.

Số phát biểu đúng là

A. 3.

B. 2.

C. 4.

D. 5

Câu 2. Propyl tiglate là một loại chất tạo nên mùi hương của quả táo, có công thức cấu tạo như sau:

Phát biểu nào sau đây sai?

1. Thủy phân propyl tiglate trong dung dịch NaOH thu được ethanol.
2. Propyl tiglate có 23 liên kết sigma (σ).
3. Propyl tiglate là ester không no, đơn chức, mạch hở.
4. Công thức phân tử của propyl tiglate là C₈H₁₄O₂

Câu 3. Y là một ester mùi thom của quả anh đào và quả nho. Cho sơ đồ tổng hợp Y từ benzene như sau:

Phát biểu nào sau đây là sai?

1. Phản ứng (1) là phản ứng acyl hóa, nguyên tử H thế bằng nhóm CH₃CO-.
2. Phản ứng (2) là phản ứng idoform, tạo thành kết tủa CHI₃có màu vàng nhạt.
3. Ở giai đoạn (1) có thể dùng (CH₃CO)₂O/xt AlCI₃để thay cho CH₃COCl/xt AlCI₃.
4. Phản ứng ở giai đoạn (4) xảy ra hoàn toàn và có hiệu suất 100%.

Câu 4. Hợp chất hữu cơ X chứa một loại nhóm chức, có thành phần nguyên tố gồm: 54,54% C; 9,10% H và 36,36% O. Cho phổ khối lượng MS và phổ hồng ngoại IR của chất hữu cơ X như sau:

Phát biểu nào sau đây sai?

1. X có phân tử khối là
2. Tên gọi của X là methyl
3. X có nhiệt độ sôi thấp hơn nhiệt độ sôi của butanoic
4. Thuỷ phân hoàn toàn X trong môi trường kiềm thu được chất lỏng Y có khối lượng phân tử là 46 amu

Câu 5. Benzyl acetate (có mùi hoa nhài) được tổng hợp từ benzyl alcohol và acetic acid. Phương trình

phản ứng như sau:

CH₃COOH + C₆H₅CH₂OH $\stackrel{H+,t^o}{\rightleftharpoons }$CH ₃COOCH₂C₆H₅ +H₂O

Sau phản ứng, hỗn hợp thu được đem đi phân tích bằng phổ hồng ngoại. Biết số sóng hấp thụ đặc trưng của một số liên kết như sau:

Liên kết	O-H (alcohol)	O-H (carboxylic acid)	C=C (vòng benzene)	C=O (ester )	C=O (carboxylic acid)
Số sóng (cm⁻¹)	3650-3200	3300-2500	1600-1450	1750 – 1735	1725 – 1700

a) Phản ứng trên là phản ứng cộng.

b) Phổ hồng ngoại của benzyl alcohol có số sóng hấp thụ đặc trưng ở vùng 3650-3200 cm^-1và 1600-1450 cm^-1.

c) Acetic acid có phổ hồng ngoại với số sóng hấp thụ mạnh ở vùng 3300-2500 cm^-1và 1725– 1700 cm^-1

d) Benzyl acetate có phổ hồng ngoại với số sóng hấp thụ đặc trưng ở 1740 cm^-1 và 1600-1450 cm⁻¹ nhưng không có peak hấp thụ ở vùng 3650-3200 cm^-1

Câu 6: Một học sinh tiến hành tổng hợp ethyl butyrate (thành phần chính tạo mùi dứa) từ butyric acid và ethanol theo phương trình hóa học sau:

CH₃CH₂CH₂COOH + C₂H₅OH $\stackrel{H+,t^o}{\rightleftharpoons }$ CH₃CH₂CH₂COOC₂H₅ + H₂O

Sau thí nghiệm, tiến hành phân tách sản phẩm. Ghi phổ hồng ngoại của butyric acid, ethanol và ethyl butyrate. Cho biết số sóng hấp thụ đặc trưng của một số liên kết trên phổ hồng ngoại như sau:

Liên kết	O-H (alcohol)	O-H (carboxylic acid)	C=O (ester, carboxylic acid)
Số sóng (cm⁻¹)	3650 – 3200	3300 – 2500	1780 – 1650

1. Phản ứng tổng hợp trong thí nghiệm này là phản ứng thủy phân
2. Phổ hồng ngoại có số sóng hấp thụ ở 3400 cm⁻¹ là phổ của
3. Phổ hồng ngoại có số sóng hấp thụ ở 1730 cm⁻¹ mà không có số sóng hấp thụ đặc trưng của liên kết O-H là phổ của ethyl butyrate.
4. Dựa vào phổ hồng ngoại, phân biệt được butyric acid, ethanol và ethyl butyrate

Câu 7: Đun nóng hỗn hợp gồm ethyl alcohol, acetic acid và sulfuric acid đặc ở điều kiện thích hợp để tổng hợp ra ester E. Sau một thời gian phản ứng thì thu được hỗn hợp X. Tiến hành tách được chất E từ X. Cho các thông số tính chất vật lý sau

Chất	Khối lượng riêng (g/mL)	Độ tan	Nhiệt độ sôi (°C)
H2O	1,00	∞	100
C2H5OH	0,79	∞	78
CH3COOH	1,05	∞	118
CH3COO C2H5	0,90	2	77

1. Phản ứng ester hóa giữa ethyl alcohol và acetic acid là phản ứng một chiều.
2. Để tách E ra khỏi X, sử dụng phương pháp chưng cất sẽ phù hợp hơn phương pháp chiết.
3. Phổ IR của E có peak hấp thụ đặc trưng của liên kết C=O và C-
4. Ở phản ứng trên có sự tách OH từ phân tử acetic acid và H từ phân tử ethyl

Câu 8: Trong phòng thí nghiệm, ethyl acetate được điều chế từ acetic acid và ethanol, xúc tác H₂SO₄ đặc, theo mô hình thí nghiệm sau:

Biết nhiệt độ trong bình cầu (4) giữ ở mức 65-70°C, nhiệt độ trong ống sinh hàn (3) duy trì ở 250C. Sau thí nghiệm, tiến hành phân tách sản phẩm. Ghi phổ hồng ngoại của acetic acid, ethanol và ethyl acetate. Cho biết số sóng hấp thụ đặc trưng của một số liên kết trên phổ hồng ngoại như sau

Liên kết	O-H (alcohol)	O-H (carboxylic acid)	C=O (ester, carboxylic acid)
Số sóng (cm-1)	3650 - 3200	3300 - 2500	1780 - 1650

1. Chất lỏng trong bình hứng (5) có ethyl
2. Vai trò của ống sinh hàn (3) để ngưng tụ hơi; nước vào từ (1), nước ra ở (2).
3. Nhiệt độ phản ứng ở bình cầu (4) càng cao thì phản ứng điều chế ethyl acetate xảy ra càng
4. Dựa vào phổ hồng ngoại, phân biệt được acetic acid, ethanol và ethyl

CHƯƠNG 2: CARBOHYDRATE 

Xem tại: Bài tập thực tế hóa học Carbohydrate (Có đáp án)

CHƯƠNG 3: HỢP CHẤT CHỨA NITROGEN

Xem tại: Bài tập thực tế hóa học Hợp chất chứa Nitrogen (Có đáp án)

CHƯƠNG 4: POLYMER

Xem tại: Bài tập thực tế hóa học Polymer (Có đáp án)

CHƯƠNG 5: PIN ĐIỆN VÀ ĐIỆN PHÂN

Xem tại: Bài tập thực tế hóa học Pin điện và điện phân (Có đáp án)

CHƯƠNG 8. SƠ LƯỢC VỀ DÃY KIM LOẠI CHUYỂN TIẾP THỨ NHẤT VÀ PHỨC CHẤT

Xem tại: Bài tập thực tế hóa học Sơ lược về dãy kim loại chuyển tiếp thứ nhất và phức chất (Có đáp án)

Chi tiết toàn bộ câu hỏi đáp án nằm trong FILE TẢI VỀ