Giải bài tập SGK Địa lý lớp 6 Bài 23: Sông và hồ
Giải bài tập SGK Địa lý lớp 6 Bài 23: Sông và hồ
Sau bài Địa lý lớp 6 Bài 23: Sông và hồ, các em học sinh cần trình bày được khái niệm sông, lưu vực sông, hệ thống sông, lưu lượng nước; nêu được mối quan hệ giữa nguồn cấp nước và chế độ nước sông; trình bày được khái niệm hồ, phân loại hồ căn cứ vào nguồn gốc, tính chất của nước.
Tập bản đồ Địa lý lớp 6 bài 23: Sông và hồ
Giải bài tập SGK Địa lý lớp 6 Bài 26: Đất. Các nhân tố hình thành đất
Giải bài tập SGK Địa lý lớp 6 Bài 25: Thực hành: Sự chuyển động của các dòng biển trong đại dương
1. Sông và lượng nước của sông:
a) Sông:
- Là dòng chảy tự nhiên thường xuyên, tương đối ổn định trên bề mặt thực địa.
- Nguồn cung cấp nước cho sông: mưa, nước ngầm, băng tuyết tan.
- Là diện tích đất đai cung cấp thường xuyên cho sông gọi là: Lưu vực sông.
- Sông chính cùng với phụ lưu, chi lưu hợp thành hệ thống sông.
b) Lượng nước của sông:
- Lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở 1 địa điểm trong 1 giây (m3/S)
- Lượng nước của một con sông phụ thuộc vào diện tích lưu vực và nguồn cung cấp nước.
- Thủy chế sông: Là nhịp điệu thay đổi lưu lượng của 1 con sông trong 1 năm.
- Đặc điểm của 1con sông thể hiện qua lưu lượng và chế độ chảy của nó
2. Hồ:
- Là khoảng nước đọng tương đối sâu và rộng trong đất liền.
- Có 2 loại hồ:
+ Hồ nước mặn
+ Hồ nước ngọt
- Nguồn gốc hình thành khác nhau.
+ Hồ vết tích của các khúc sông (Hồ Tây)
+ Hồ miệng núi lửa (Pleiku)
- Hồ nhân tạo (Phục vụ thủy điện)
- Tác dụng của hồ: Điều hòa dòng chảy, tưới tiêu, giao thông, phát điện...
- Tạo các phong cảnh đẹp, khí hậu trong lành, phục vụ nhu cầu an dưỡng, nghỉ ngơi, du lịch.
Ví dụ: Hồ Than Thở (Đà Lạt), Hồ Tây (Hà Nội), hồ Gươm (Hà Nội)
* HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI LÝ THUYẾT
1. Dựa vào lược đồ hình 59 (SGK trang 70), hãy xác định lưu vực, các phụ lưu và chi lưu của con sông chính?
Trả lời:
Dựa vào tên của sông chính, phụ lưu, chi lưu ghi trên lược đồ hình 59 để xác định. Lưu vực sông của con sông chính là toàn bộ diện tích đất đai cung cấp nước thường xuyên cho nó
2. Theo em, lưu lượng của một con sông lớn hay nhỏ phụ thuộc vào những điều kiện nào?
Trả lời:
Lưu lượng của một con sông lớn hay nhỏ phụ thuộc vào diện tích lưu vực và nguồn cung cấp nước
3. Quan sát bảng Lưu vực và lưu lượng nước sông Hồng và sông Mê Công (SGK trang 71), hãy so sánh lưu vực và tổng lượng nước của sông Mê Công và sông Hồng?
Trả lời:
- Diện tích lưu vực, tổng lượng nước, tỉ lệ tổng lượng nước mùa lũ của công Mê Công lớn hơn sông Hồng.
- Tỉ lệ tổng lượng nước mùa cạ của sông Hồng lớn hơn sông Mê Công
4. Bằng những hiểu biết thực tế, em hãy cho ví dụ về những lợi ích của sông?
Trả lời:
Những lợi ích của sông:
- Cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và sinh hoạt
- Phát triển giao thông vận tải đường sông
- Xây dựng các nhà máy thủy điện
- Thoát nước về mùa lũ
- Bồi đắp phù sa
- Là nơi khai thác và nuôi trồng thủy sản...
5. Căn cứ vào tính chất của nước, em hãy cho biết trên thế giới có mấy loại hồ?
Trả lời:
Căn cứ vào tính chất của nước, trên thế giới có hai loại hồ: hồ nước ngọt và hồ nước mặn
6. Em hãy nên tên một số hồ nhân tạo mà em biết? Các hồ này có tác dụng gì?
Trả lời:
- Hồ Thác Bà, hồ Hòa Bình, hồ Trị An... có tác dụng: thủy điện, nuôi trồng thủy sản, du lịch....
- Hồ Dầu Tiếng: có tác dụng thủy lợi, nuôi trồng thủy sản, du lịch
* HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI BÀI TẬP
1. Thế nào là hệ thống sông? Thế nào là lưu vực sông?
Trả lời:
- Sông chính cùng với các phụ lưu, chi lưu hợp thành hệ thống sông
- Lưu vực sông là vùng đất đai cung cấp nước thường xuyên cho một con sông.
2. Sông và hồ khác nhau như thế nào?
Trả lời:
- Sông là dòng nước chảy thường xuyên tương đối ổn định trên bề mặt lục địa
- Hồ là khoảng nước đọng tương đối rộng và sâu trong đất liên
3. Em hiểu thế nào là tổng lượng nước trong mùa cạn và tổng lượng nước trong mùa lũ của một con sông?
Trả lời
- Tổng lượng nước trong mùa cạn của một con sông là lượng nước tổng cộng của con sông đó trong các tháng mùa cạn
- Tổng lượng nước trong mùa lũ là lượng nước tổng cộng trong các tháng mùa mưa.
4. Dựa vào bảng ở trang 71, hãy tính và so sánh tổng lượng nước (m3) của sông Hồng và sông Cửu Long trong mùa cạn và mùa lũ. Vì sao có sự chênh lệch đó?
Trả lời:
- Tổng lượng nước (m3) của sông Hồng và sông Cửu Long trong mùa cạn và mùa lũ:
Sông Hồng | Sông Mê Công | |
Tổng lượng nước trong mùa cạn (m3) Tổng lượng nước trong mùa lũ (m3) | 30 90 | 101,4 405,6 |
- So sánh tổng lượng nước (m3) của sông Hồng và sông Cửu Long trong mùa cạn và mùa lũ và giải thích nguyên nhân:
+ Tổng lượng nước mùa lũ ở sông đều lớn hơn rất nhiều tổng lượng nước trong mùa cạn do mùa lũ có nguồn cung cấp nước mưa, băng tuyết tan nên sông có lượng nước lớn.
+ Tổng lượng nước mùa cạn của sông Mê Công nhỏ hơn tổng lượng nước mùa lũ (4 lần), do mùa cận hầu như không có mưa. Tổng lượng nước trong mùa cạn của sông Hồng nhỏ hơn tổng lượng nước mùa lũ (3 lần), do trong mùa cạn ở miền Bắc có mưa phùn.
+ Tổng lượng nước mùa lũ và mùa cạn ở sông Mê Công đều lớn hơn sông Hồng do đây là con sông lớn, có diện tích lưu vực rộng.
5. Sông là gì? Lưu lượng nước là gì?
Trả lời:
- Sông là dòng nước chảy thường xuyên tương đối ổn định trên bề mặt lục địa
- Lưu lượng là lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một điểm nào đó, trong một giây đồng hồ được biểu hiện bằng m3/s
6. Hãy cho biết mối quan hệ giữa nguồn cấp nước và thủy chế của sông?
Trả lời:
Mối quan hệ giữa nguồn cấp nước và thủy chế của sông?
- Nếu sông chỉ phụ thuộc vào một nguồn cấp nước (Ví dụ: nước mưa) thì thủy chế của nó tương đối đơn giản
- Những sông phụ thuộc vào nhiều nguồn cấp nước khác nhau (Ví dụ: vừa phụ thuộc vào nước mưa, vừa phụ thuộc vào nước do băng tuyết tan) thì thủy chế của nó phức tạp hơn
7. Thế nào là hồ? Người ta phân loại các hồ như thế nào?
Trả lời:
- Hồ là các khoảng nước đọng tương đối rộng và sâu
- Phân loại hồ:
+ Dựa vào tính chất của nước, hồ được phân thành hai loại: Hồ nước ngọt và hồ nước mặn
+ Dựa vào nguồn gốc hình thành: Hồ vết tích của các khúc sông, hồ miệng núi lửa, hồ nhân tạo....
