Bảng tính tan Hóa học Chi tiết đầy đủ

Bảng tính tan trong nước của một số chất

Khoa học tự nhiên 9: Bảng tính tan hóa học được VnDoc biên soạn, giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo là bảng tính tan sgk Khoa học tự nhiên 9 phân môn Hóa 9, cũng như cách học thuộc bảng tính tan một cách nhanh nhất.

>> Mời các bạn tham khảo thêm một số nội dung liên quan.

Bảng chất tan trong hóa học

I. Chất tan và chất không tan
II. Bảng tính tan SGK Khoa học tự nhiên 9 môn Hóa
- Bảng tính tan trong nước của một số chất
III. Bảng tính tan của muối
IV. Màu sắc của một số Hydroxide không tan
V. Độ tan của một chất trong nước
VII. Câu hỏi bài tập vận dụng liên quan

I. Chất tan và chất không tan

Ở trong nước có chất tan và chất không tan, có chất tan ít, có chất tan nhiều.

Tính tan của một số acid, base, muối

Bảng tính tan của Acid: Hầu hết acid tan được trong nước, trừ axit silixic.

Bảng tính tan của Base: phần lớn các base không tan trong nước, trừ một số như: KOH, NaOH,..

Bảng tính tan của Muối:

Những muối sodium, potassium đều tan.
Những muối nitrate đều tan.
Phần lớn các muối chloride, sulfate tan được. Nhưng phần lớn các muối carbonate không tan.

II. Bảng tính tan SGK Khoa học tự nhiên 9 môn Hóa

Bảng tính tan trong nước của một số chất

Nhóm hydroxide và gốc acid

Hydrogen và các kim loại

H

I

K

I

Na

I

Ag

I

Mg

II

Ca

II

Ba

II

Zn

II

Hg

II

Pb

II

Cu

II

Fe

II

Fe

III

Al

III

–OH

T/B

T

–

K

I

K

–

K

–Cl

T/B

T

K

T

I

T

–NO₃

T/B

T

CH₃COO-

T/B

T

–

I

=S

T/B

T

–

T

K

–

=SO₃

T/B

T

K

–

=SO₄

T/Kb

T

I

K

I

K

T

–

K

T

=CO₃

T/B

T

K

–

K

–

K

–

=SiO₃

K/Kb

T

–

K

–

K

–

K

≡PO₄

T/Kb

T

K

T: Hợp chất dễ tan trong nước
I: Hợp chất ít tan
K: Hợp chất thực tế không tan
"–": Hợp chất không tồn tại hoặc bị phân hủy trong nước
B: Hợp chất bay hơi hoặc dễ phân hủy thành khí bay lên
Kb: Hợp chất không bay hơi

III. Bảng tính tan của muối

STT	Hợp chất	Đều	Trừ
1	Muối nitrate (NO₃-)	Đều tan
2	Muối axetat (CH₃COOH-)	Đều tan
3	Muối chloride (Cl-) Muối Bromide (Br-) Muối iodide (I-)	Đều tan	AgCl: Kết tủa trắng PbCl₂: Ít tan (tan trong nước nóng) CuCl, HgCl (Hg₂Cl₂) AgBr: Kết tủa màu vàng AgI: Kết tủa vàng đậm, HgI2 (đỏ)
4	Muối Fluoride (F-)	Không tan	trừ muối kim loại kiềm, nhôm, bạc, thiếc, thủy ngân
5	Muối sulfate (SO₄^2-)	Đều tan	BaSO₄, CaSO₄, PbSO₄ (kết tủa trắng) Ag₂SO₄ (ít tan) Hg₂SO₄
6	Muối Sulfide (S^2-)	Không tan	Trừ muối Sulfide của kim loại kiềm (Na, K) và ammonium (NH₄⁺)
7	Muối Sulfite (SO₃^2-)	Không tan	Trừ muối sulfite của kim loại kiềm (Na, K) và ammonium (NH₄⁺)
8	Muối carbonate (CO₃)^2-	Không tan	Trừ muối carbonate của kim loại kiềm (Na, K) và ammonium (NH₄⁺)
9	Muối Photphate (PO₄^3-)	Không tan	Trừ muối Photphate của kim loại kiềm (Na, K) và ammonium (NH₄+)

Tuỳ thuộc vào khả năng tan trong nước của muối, ta có: muối tan, muối không tan hoặc ít tan.

- Một số muối tan được trong nước:

+ Tất cả các muối của kim loại nhóm IA (Li, Na, K, …)

+ Tất cả các muối ammonium.

+ Tất cả các muối nitrate.

+ Các muối sulfate ngoại trừ BaSO₄, PbSO₄.

+ Các muối chloride ngoại trừ AgCl, PbCl₂.

- Một số muối không tan trong nước:

+ Các muối carbonate ngoại trừ Na₂CO₃, K₂CO₃, (NH₄)₂CO₃ …

+ BaSO₄, PbSO₄ …

+ AgCl, PbCl₂ …

>> Tài liệu tham khảo chi tiết : Muối là gì? Tính chất hóa học của muối

IV. Màu sắc của một số Hydroxide không tan

Cu(OH)₂: kết tủa xanh lam
Fe(OH)₂: kết tủa lục nhạt
Fe(OH)₃: kết tủa nâu đỏ
Mg(OH)₂: kết tủa trắng không tan trong kiềm dư
Al(OH)₃, Zn(OH)₂, Pb(OH)₂, Sn(OH)₂: kết tủa trắng tan trong kiềm dư.

>> Tài liệu tham khảo chi tiết: Nhận biết màu của các chất hóa học

V. Độ tan của một chất trong nước

1. Định nghĩa độ tan

Độ tan (kí hiệu là S) của một trong nước là số gam chất đó hòa tan trong 100 gam nước để tạo thành dung dịch bão hòa ở một nhiệt độ xác định.

2. Những yếu tố ảnh hưởng đến độ tan

Độ tan của một chất phụ thuộc vào nhiều yếu tố: nhiệt độ, áp suất, bản chất của chất.

Với chất rắn, phụ thuộc vào nhiệt độ, thường nhiệt độ tăng thì độ tan tăng.

Ví dụ: Khi hoà tan đường vào cốc nước nóng đường sẽ tan nhanh hơn khi hoà tan vào cốc nước lạnh.

Với chất khí, khi tăng nhiệt độ hoặc giảm áp suất thì độ tan giảm.

3. Ý nghĩa bảng tính tan

Bảng tính tan cho ta biết, tính tan các chất trong nước: chất nào tan được trong nước, chất nào không tan trong nước, chất nào ít tan trong nước, chất nào dễ phân hủy, bay hơi …Từ đó ta có thể làm các bài nhận biết và các bài toán có kiến thức liên quan.

Thí dụ: Nhận biết dung dịch muối Iron (III) bằng dung dịch NaOH tạo thành kết tủa màu nâu đỏ Fe(OH)₃

FeCl₃ + 3NaOH → Fe(OH)₃ ↓ + 3NaCl

VII. Câu hỏi bài tập vận dụng liên quan

1. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1. Acid không tan trong nước là

A. H₂SO₄

B. H₃PO₄

C. HCl

D. H₂SiO₃

Câu 2. Cặp chất nào sau đây cùng tồn tại trong dung dịch?

A. HCl và NaNO₃

B. HCl và Ca(OH)₂

C. H₂SO₄ và BaCl₂

D. NaOH và H₂SO₄

Câu 3. Dãy gồm base tan trong nước là:

A. NaOH, Ca(OH)₂, LiOH và Zn(OH)₂

B. KOH, Ba(OH)₂, Cu(OH)₂ và Zn(OH)₂

C. NaOH, CaOH)₂, Cu(OH)₂ và KOH

D. NaOH, KOH, Ca(OH)₂ và Ba(OH)₂

Câu 4. Kết luận nào đúng khi nói về muối

A. Muối clorua đều là muối tan

B. Muối sắt là muối tan

C. Muối của kim loại kiềm đều là muối tan

D. AgCl là muối tan

Câu 5. Muối không tan trong nước là

A. Na₂S

B. NaNO₃

C. K₂CO₃

D. HgS

Câu 6. Dãy gồm chất tác dụng được với dung dịch CuCl₂ là

A. NaOH, K₂SO₄ và Zn

B. NaOH, AgNO₃và Zn

C. K₂SO₄, KOH và Fe

D. HCl, Zn và AgNO₃

Câu 7. Cặp chất khi phản ứng không tạo ra chất khí.

A. Na₂SO₃ và HCl

B. NH₄Cl và KOH

C. Na₂SO₄ và BaCl₂

D. BaCO₃ và HCl

Câu 8. Cho từ từ dung dịch KOH đến dư vào dung dịch AlCl₃ thấy xuất hiện

A. xuất hiện kết tủa màu xanh.

B. xuất hiện kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa không tan.

C. xuất hiện kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan dần.

D. xuất hiện kết tủa màu xanh, sau đó kết tủa tan dần.

Câu 9. Cho các mệnh đề sau:

1) Các muối nitrate đều tan trong nước và đều là chất điện li mạnh.

2) Ion NO₃- có tính oxi hóa trong môi trường acid.

3) Khi nhiệt phân muối nitrat rắn ta đều thu được khí NO₂.

4) Hầu hết muối nitrat đều bền nhiệt.

Các mệnh đề đúng là:

A.(1), (2), (3).

B. (2) và (4).

C.(2) và (3).

D.(1) và (2).

Câu 10. Nhỏ từ từ dung dịch H₂SO₄ vào ống nghiệm đựng Cu(OH)₂ thấy?

A. Cu(OH)₂không tan

B. Cu(OH)₂ tan dần, dung dịch không màu.

C. Cu(OH)₂ tan dần, dung dịch màu xanh lam và có khí bay ra

D. Cu(OH)₂ tan dần, dung dịch có màu xanh lam.

2. Đáp án câu hỏi trắc nghiệm

1 D	2 A	3 D	4 C	5 D
6 B	7 C	8 C	9 D	10 D

3. Câu hỏi tự luận

Câu 1. Có 4 chất rắn: KNO₃, NaNO₃, KCl, NaCl. Hãy nêu cách phân biệt chúng.

Hướng dẫn giải chi tiết bài tập

Đem đốt mẫu thử 4 chất rắn:

Ngọn lửa chuyển màu vàng tươi: NaNO₃ và NaCl

Ngọn lửa chuyển màu tím đỏ: KNO₃ và KCl

Dùng dung dịch AgNO₃:

Ống nghiệm nào xuất hiện kết tủa trắng → NaCl và KCl

NaCl (dd) + AgNO_{3 (dd)} → NaNO_{3 (dd)} + AgCl (r)

KCl (dd) + AgNO_{3 (dd)} → KNO_{3 (dd)} + AgCl (r)

còn lại → NaNO₃ và KNO₃

Câu 2. Chỉ dùng 1 hóa chất nào sau đây để nhận biết các dung dịch: NH₄Cl, KOH, KCl, H₂SO₄, K₂SO₄, Ba(OH)₂?

Hướng dẫn giải chi tiết bài tập

Dùng dung dịch quỳ tím ta chia thành 3 nhóm

Nhóm (I): quỳ tím hóa đỏ : NH₄Cl, H₂SO₄
Nhóm (II) quỳ tím hóa xanh: KOH, Ba(OH)₂
Nhóm (III): quỳ tím không đổi màu: KCl, Na₂SO₄

Cho lần lượt từng chất ở nhóm (II) vào từng chất ở nhóm (I)

	NH₄Cl	H₂SO₄
KOH	Khí mùi khai	Không hiện tượng
Ba(OH)₂	Khí mùi khai	Kết tủa trắng

Cho Ba(OH)₂ nhận biết được vào từng chất ở nhóm (III), chất tạo kết tủa trắng là K₂SO₄, chất không hiện tượng là KCl

Câu 3. Cho các chất sau: Na₂SO₄, Al(OH)₃, Al₂O₃, NaHCO₃, (NH₄)₂CO₃, CuSO₄, Na₂CO₃, HNO₃, BaCl_2.Các chất tác dụng với cả hai dung dịch NaOH và dung dịch HCl, viết phương trình phản ứng.

Hướng dẫn giải chi tiết bài tập

Dãy gồm các chất có tác dụng với cả hai dung dịch NaOH và dung dịch HCl là Al(OH)₃, Al₂O₃, NaHCO₃, (NH₄)₂CO₃.

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

(NH₄)₂CO₃ + 2NaOH → Na₂CO₃ + 2NH₃ + 2H₂O

(NH₄)₂CO₃ + 2HCl → 2NH₄Cl + CO₂ + H₂O

Câu 4. Có 4 ống nghiệm, mỗi ống chứa 1 dung dịch muối (không trùng kim loại cũng như gốc acid) là: Chloride, sulfate, nitrate, carbonate của các kim loại Ba, Zn, K, Pb.

a) Hỏi mỗi ống nghiệm chứa dung dịch của muối nào?

b) Nêu phương pháp phân biệt 4 ống nghiệm đó?

Hướng dẫn giải chi tiết bài tập

a) Ta có các ống nghiệm sau: K₂CO_3, Pb(NO₃)₂, MgSO₄, BaCl₂.

Giải thích. Lọ K₂CO₃ là phải có vì gốc CO₃^2- kết hợp với các gốc kim loại Ba, Mg, Pb đều tạo kết tủa không tạo dung dịch.

b) Phân biệt:

Cho HCl vào 4 dung dịch: K₂CO_3, Pb(NO₃)₂, ZnSO₄, BaCl₂.

→Tạo khí: K₂CO₃

K₂CO₃ + 2HCl → 2KCl + H₂O + CO₂↑

Không hiện tượng: Pb(NO₃)₂, ZnSO₄, BaCl₂: Nhóm A

Cho dd NaCl vào nhóm A:

+ Tạo kết tủa: Pb(NO₃)₂:

2NaCl + Pb(NO₃)₂ → PbCl₂↓ + 2NaNO₃

+ Không hiện tượng: ZnSO₄, BaCl₂: Nhóm B

Cho tiếp dung dịch Na₂SO₄ vào nhóm B:

→ Tạo kết tủa: BaCl₂:

Na₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄↓ + 2NaCl

→ Không hiện tượng: ZnSO₄.

.........................................

Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu liên quan

Chia sẻ, đánh giá bài viết

13

32.411

Chia sẻ bởi:
Nguyễn Nam Hoài
Nhóm:
Sưu tầm
Ngày: 20/12/2024

Tải về

Chọn file muốn tải về: