Lịch sử 9 bài 22: Cao trào cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945

Lý thuyết Lịch sử lớp 9 bài 22: Cao trào cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 được VnDoc đăng tải sau đây tổng hợp lý thuyết cơ bản môn Lịch sử lớp 9 kèm câu hỏi trắc nghiệm cho các em tham khảo làm bài. Tài liệu giúp các em nắm vững kiến thức được học trong bài, vận dụng trả lời câu hỏi dễ dàng hơn. Sau đây mời các bạn tham khảo chi tiết.

A. Lý thuyết Lịch sử 9 bài 22

I. Mặt trận Việt Minh ra đời (19-5-1941)

1. Bối cảnh lịch sử:

*Thế giới:

- Chiến tranh thế giới thứ hai bước sau năm thứ ba. Tháng 6-1941, phát xít Đức mở cuộc tấn công Liên xô.

- Trong thế giới hình thành hai trận tuyến, một bên là các lực lượng dân chủ do Liên Xô dẫn đầu, một bên là khối phát xít Đức – Ý – Nhật. Cuộc đấu tranh của nhân dân ta là một phần trong cuộc đấu tranh của lực lượng dân chủ.

*Trong nước:

- Nhật vào Đông Dương, Pháp - Nhật câu kết với nhau để gây áp bức, thống trị nhân dân Đông Dương, vận mệnh của dân tộc nguy vong hơn bao giờ hết.

- Ngày 28-1-1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước. Hội nghị Trung ương lần thứ 8 do Nguyễn Ái Quốc chủ trì (từ ngày 10 đến ngày 19-5-1941) đã chủ trương:

+ Đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên trên hết.

+ Chủ trương thành lập “Việt Nam độc lập đồng minh" gọi tắt là Việt Minh.

* Hoạt động của Mặt trận Việt Minh

- Xây dựng lực lượng cách mạng:

+ Ở căn cứ Bắc Sơn - Võ Nhai: Các đội du kích đã thống nhất thành đội Cứu quốc quân và phát động chiến tranh du kích, sau phân tán nhỏ để gây cơ sở trong quần chúng,

+ Ở các nơi khác: Đảng tranh thủ tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân như học sinh, sinh viên, trí thức, tư sản dân tộc vào Mặt trận cứu quốc.

- Đảng và Mặt trận Việt Minh đã xuất bản một số tờ báo để tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng.

- Tiến lên đấu tranh vũ trang:

+ Tháng 5-1944, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị sửa soạn khởi nghĩa.

+ Ngày 22-12-1944, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân được thành lập.

+ Lực lượng vũ trang và lực lượng chính trị phát triển mạnh, hỗ trợ cho nhau, góp phần mở rộng căn cứ cách mạng trong cả nước.

II. Cao trào kháng Nhật, cứu nước tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945.

1. Nhật đảo chính Pháp (9-3-1945)

- Cuối 1944 đầu 1945, chiến tranh thế giới bước vào giai đoạn kết thúc. Trên chiến trường châu Âu, phát xít Đức bị quét khỏi lãnh thổ Liên Xô, nhiều nước Đông Âu được giải phóng. Berlin sắp thất thủ, nước Pháp được giải phóng.

- Ở Mặt trận Thái Bình Dương, phát xít Nhật khốn đốn vì những đòn tấn công của Anh, Mĩ.

- Ở Đông Dương: Thực dân Pháp ráo riết chuẩn bị chờ quân đồng minh vào.

- Đêm 9-3-1945, khi tình thế thất bại của phát xít Nhật gần kề, buộc Nhật đảo chính Pháp để độc chiếm Đông Dương.

2. Tiến tới khởi nghĩa tháng Tám 1945

- Ngay khi Nhật đảo chính Pháp, Hội nghị Thường vụ Trung ương Đảng đã họp:

+ Ra bản chi thị “Nhật-Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”.

+ Xác định kẻ thù cụ thể lúc này là: Phát xít Nhật. Thay khẩu hiệu “đánh đổ phát xít Pháp-Nhật” bằng khẩu hiệu “đánh đổ phát xít Nhật”, đưa ra khẩu hiệu "thành lập chính phủ cách mạng” để chống lại chính quyền bù nhìn Nhật.

+ Hội nghị Ban thường vụ quyết định phát động một cao trào “kháng Nhật cứu nước” mạnh mẽ làm tiền đề cho cuộc Tổng khởi nghĩa. Tiếp đó Mặt trận Việt Minh ra “hịch” kêu gọi đồng bào toàn quốc đẩy mạnh cao trào kháng Nhật cứu nước.

- Những hoạt động tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng Tám.

+ Phong trào đấu tranh, khởi nghĩa từng phần phát triển mạnh ở thượng du và trung du miền Bắc.

+ Ngày 15-4-1945, Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kì quyết định thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam Giải phóng quân.

+ Khu giải phóng Việt Bắc ra đời (4-6-1945).

+ Phong trào “phá kho thóc, giải quyết nạn đói”.

Một bầu không khí tiền khởi nghĩa lan rộng khắp cả nước, báo trước giờ hành động quyết định sắp tới.

B. Giải Lịch sử 9 bài 22

• Giải bài tập SGK Lịch sử 9 bài 22
• Giải vở bài tập Lịch sử 9 bài 22

C. Trắc nghiệm Lịch sử 9 bài 22

Câu 1. Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân được thành lập vào ngày tháng năm nào?

A. 22/12/1942.

B. 22/12/1943.

C. 22/12/1944.

D. 22/12/1945.

Câu 2. Mặt trận Việt Minh ra đời vào ngày tháng năm nào?

A. 19/5/1940.

B. 19/5/1941.

C. 19/5/1942.

D. 19/5/1943.

Câu 3. Tình hình Đông Dương trước khi xảy ra cuộc Nhật đảo chính Pháp là

A. Pháp tự nguyện đầu hàng Nhật.

B. Pháp ráo riết hành động để lấy lại vị trí thống trị.

C. Pháp đảo chính Nhật thất bại.

D. Pháp bị hất cẳng khỏi Đông Dương.

Câu 3. Chỉ thị “Nhật –Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” được Đảng đưa ra trong hội nghị nào?

A. Hội nghị BCH Trung ương 8 (5/1941), tại Cao Bằng.

B. Hội nghị mở rộng (3/1945), tại Bắc Ninh.

C. Hội nghị quân sự Cách mạng Bắc Kỳ (4/1945), tại Bắc Giang.

D. Hội nghị toàn quốc của ĐCS Đông Dương (8/1945), tại Tuyên Quang.

Câu 4. Hội nghị mở rộng của Ban Thường vụ Trung ương Đảng (3/1945), tại Từ Sơn, Bắc Ninh đã xác định kẻ thù trước mắt của cách mạng Đông Dương là

A. Bọn tay sai phản cách mạng.

B. Phe phát xít.

C. Thực dân Pháp.

D. Phát xít Nhật.

Câu 5. Nhà thơ Tố Hữu viết:

“Ba mươi năm bước chân không mỏi

Mà bây giờ mới tới nơi”

Đó là hai câu thơ viết về quá trình đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc và đến khi Người về Tổ Quốc. Vậy Nguyễn Ái Quốc về nước vào ngày tháng năm nào và ở đâu?

A. Ngày 25/1/1941, tại Pác Bó, Cao Bằng.

B. Ngày 28/1/1942, tại Tân Trào, Tuyên Quang.

C. Ngày 28/1/1941, tại Pác Bó, Cao Bằng.

D. Ngày 28/2/1941, tại Tân Trào, Tuyên Quang.

Câu 6. Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân do ai làm đội trưởng, lúc thành lập có bao nhiêu người?

A. Đồng chí Võ Nguyên Giáp làm đội trưởng, có 34 người.

B. Đồng chí Trường Chinh làm đội trưởng, có 34 người.

C. Đồng chí Phạm Hùng làm đội trưởng, có 35 người.

D. Đồng chí Hoàng Sâm làm đội trưởng, có 33 người.

Câu 7. Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng xác định nhiệm vụ trước hết của cách mạng là gì?

A. Giải phóng dân tộc

B. Giành ruộng đất cho dân cày

C. Đánh đổ phong kiến

D. Đánh đổ đế quốc, phong kiến.

Câu 8. Nơi thí điểm xây dựng các Hội Cứu quốc trong Mặt trận Việt Minh là ở đâu?

A. Lạng Sơn

B. Cao Bằng

C. Thái Nguyên

D. Bắc Cạn

Câu 9. Tổ chức nào kêu gọi nhân dân “sắm vũ khí đuổi thù chung”?

A. Ban Chấp hành Trung ương Đảng

B. Ban Thường vụ Trung ương Đảng

C. Tổng bộ Việt Minh

D. Ủy Ban quân sự Cách mạng Bắc kì