Cảm nhận về câu ca dao: Thân em như tấm lụa đào Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Thân phận người phụ nữ trong chế độ phong kiến đã chịu rất nhiều thiệt thòi và bất hạnh. Đã có nhiều điển hình về sự bất hạnh đó. Một nàng Kiều gian truân, ngậm đắng nuốt cay khóc thầm cho cuộc đời mình. Một Vũ Nương chịu hàm oan phải nuốt nước mắt tìm đến cái chết. Và còn bao nhiêu, bao nhiêu được biết và không biết nữa. Đến nỗi chuyện người phụ nữ bị bạc đãi đã trở thành thông lệ. Còn phụ nữ, họ không có khả năng chống chọi nữa hay là sức phản kháng của họ đã yếu dần, yếu dần cho đến khi lời cáo buộc trở thành một lời than thân buồn tủi:

Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.

Lời than thân đó nghe chứa chan nước mắt và mỏng mảnh như sợi khói tỏa vào không gian, như thân phận người phụ nữ vậy.

Ca dao là hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian rất phổ biến, đúc kết trong đó nhiều tình cảm và cũng là lời than thân trách phận. Các tác giả dân gian có lẽ đã thấu suốt được nỗi đau đó, thông cảm với thân phận người phụ nữ nên mở đầu ca dao là một lời xưng hô nhỏ nhẹ, mềm mỏng: Thán em. Từ thân gợi nên một cảm giác nhỏ nhoi, yếu đuối; Người con gái khi tự giới thiệu mình cũng rụt rè, khiêm nhường thốt lên hai tiếng "thân em". Thân phận của người phụ nữ đã được văn học thành văn nhắc đến. Hồ Xuân Hương thì đồng cảm với phận bảy nổi ba chìm của thân em vừa trắng lại vừa tròn. Nguyễn Du thương xót thốt lên: đau đớn thay phận đàn bà và Tú Xương cũng thổn thức khi viết về bà Tú: lặn lội thân cò khi quãng vắng. Còn ca dao lại nói về đời người con gái qua hình ảnh liên tưởng như tấm lụa đào. Biện pháp so sánh ở đây thật nhẹ nhàng và thanh thoát, thấm vào lòng người đọc, người nghe. Tấm lụa đào mang dáng vẻ đẹp, nhẹ nhàng như chính tâm hồn và phẩm chất người phụ nữ, lại là một thứ vật liệu mềm mỏng dùng để may mặc, trang trí thêm cho người hay khung ảnh. Và phải chăng người phụ nữ trong cuộc đời cũ cũng vậy, họ là một món đồ trang sức, là chiếc bóng lặng lẽ, âm thầm trước những bất công. Tấm lụa đào là một hình ảnh so sánh thật thanh cao, thật mềm mại nhưng quấn trong đó một nỗi niềm nặng trĩu. Vì thế câu tiếp theo là tất cả tâm trạng đau khổ vắt ra mà thành:

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Tấm lụa đào lại ở giữa chợ, giữa cảnh xô bồ kẻ bán người mua. Liệu ai có con mắt xanh để biết giá trị của tấm lụa đào. Từ phất phơ không có hướng cố định cũng như hoa trôi man mác biết là về đâu. Bị số phận đưa đẩy đến như vậy mà nữ nhi lại không đủ sức, không thể chủ động định được một hướng đi cho mình để rồi đêm ngày tự hỏi cuộc đời mình sẽ vào tay ai. Một gã Giám Sinh buôn sắc bán hương. Một Trương Sinh đa nghi, ích kỉ hay là một Kim Trọng hào hoa phong nhã? Họ hoàn toàn biết về số phận của mình cũng như mảnh lụa mềm nhẹ kia không biết có được một người tri kỉ chọn lựa hay không? Trong suốt cuộc đời mình, người phụ nữ xưa bị đẩy vào trạng thái thụ động, chỉ quanh quẩn trong nhà và quanh quẩn với việc thờ chồng, thờ cha, theo con. Tấm lụa bay nhè nhẹ trong gió, phó mặc ngọn gió đưa mình đến một bàn tay thô bạo. Bay vào đôi mắt hữu tình, phong nhã. Câu hỏi buông ra biết vào tay ai thật tinh tế và khéo léo, nó tạo cho người đọc một cảm giác xót xa. Câu hỏi đó có lẽ đã bám suốt cuộc đời người con gái.

Toàn bộ câu ca dao là một lời than. Nó được sinh ra từ số phận cam chịu của người phụ nữ thời phong kiến. Không một ai trong số những tác giả vô danh sáng tác câu ca dao trên lại có thể thanh thản khi nghĩ về đứa con tinh thần của mình. Câu ca dao là sản phẩm quá trình đông tụ những giọt nước mắt ngược vào lòng. Từng lời từng chữ trong câu ca toát lên ý ngậm ngùi. Nước mắt đã chảy. Câu ca dao là tiếng lòng của bao nhiêu người, là tiếng than của bao nhiêu thân phận!

Với cách so sánh thật linh động và cũng rất gần với đời thường, câu ca dao đã tạo ra một hình ảnh gây nhiều cảm xúc. Tưởng chừng như những đám mây đang quấn lấy cảm xúc của con người, ôm trọn trong lòng nó tâm trạng của những người phụ nữ để rồi dần dần len lỏi vào từng ngóc ngách của tấm lụa đào đang phấp phới giữa chợ. Bao nhiêu câu hát than thân của người phụ nữ được sáng tác và lan truyền nhưng câu nào cũng có sự liên hệ, liên tưởng đến những thứ nhỏ bé mỏng manh như: nước, hạt mưa, miếng cau, trái bầu... Vì thế câu ca dao đã lột tả được tâm trạng của hầu hết giới nữ: người thiếu nữ vừa tới tuổi trâm cài lược giắt đã lo âu cho số phận của mình. Lo ngại cho hạnh phúc hẩm hiu của mình. Tất cả tạo nên một dòng cảm xúc buồn thương không ngừng chảy từ người này sang người khác, từ đời này sang đời khác vào không gian một tiếng vang vọng mãi. Người phụ nữ thời phong kiến đã chịu nhiều đau khổ, chấp nhận làm đẹp cho những người xung quanh. Số phận của họ như tấm lụa bay trong gió không biết sẽ về đâu. Câu ca dao trong đề là lời than thân yếu ớt. Phải chăng người phụ nữ xưa cũng từng ao ước: Ví đây đổi phận làm trai được. Những ước muốn đó tồn tại được bao lâu hay là lại phải quay trở về với những câu than thân bất lực?

Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào...mẫu 3

Trong kho tàng ca dao truyền thống của ta, bộ phận nói về chủ đề than thân của người phụ nữ chiếm một tỉ lệ rất lớn và trong đó, đáng chú ý nhất là loại bài ngắn (hai câu lục bát hoặc bốn câu). Đó là một trong những mảng ca dao hay nhất, giàu ý nghĩa xã hội và cũng giàu chất ca dao nhất. Chúng thường được mở đầu bằng những mô típ truyền thống quen thuộc: "Em như..." hoặc "Thân em...". Đọc qua hoặc nghe qua thì thấy chúng có dáng dấp bề ngoài hao hao giống nhau, nhưng đi sâu vào từng bài cụ thể thì sẽ thấy mỗi câu, mỗi bài đều có những nét riêng không lặp lại về nội dung cũng như về nghệ thuật:

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?"

Đây là niềm băn khoăn của cô con gái mới lớn, bước vào tuổi lấy chồng. Hình ảnh tấm lụa đào lộng lẫy tượng trưng cho nhan sắc và tuổi xuân phơi phới của người con gái đến tuổi dậy thì, chứng tỏ người con gái ý thức được rất rõ giá trị của mình. Nhưng đây không phải là tấm lụa đào cất trong rương, vắt trong nhà mà đem bán giữa chợ: phất phơ giữa chợ. Cô gái thấy mình đến tuổi gả bán. Trong điều kiện chưa có hôn nhân tự do, mà do mai mối đưa đường, người con gái cảm thấy như là đang ở giữa chợ. "Biết vào tay ai" là một băn khoăn, không phải sợ ế, sợ rẻ, mà chỉ sợ người chủ tương lai của đời mình sẽ thế nào.

Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào...mẫu 4

Những bài ca dao quen thuộc về những người phụ nữ xa xưa trong chế độ phong kiến cũ thường được bắt đầu bằng mô típ “ thân em” . Có thể là lời than trách hoặc là sự khao khát tự do. Có thể lấy ví dụ như:

Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Thay vì ví von như củ ấu gai hay hạt mưa sa. “Thân em” – người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa được so sánh như tấm lụa đào. Tấm lụa đào óng ả, mềm mượt cũng như người con gái nhẹ nhàng đẹp đẽ. Người ta cảm nhận được sự giá trị của người con gái hơn, có lẽ đây là biện pháp tu từ thanh thoát và dễ đi vào lòng người. Thế nhưng, trong đó còn ẩn đâu đó một nỗi niềm sâu xa. Tấm lụa đào cũng vốn dĩ chỉ là một tấm vải để con người may mặc lên người hay trang trí lên các vật dụng. Tấm lụa âm thầm chịu đựng theo sự sắp đặt của chủ nhân phải chăng cũng giống như người phụ nữ phải luôn chịu ấm ức áp đặt. Một dáng vẻ đẹp đẽ, thanh tao nhưng âm thầm làm con người ta phải suy nghĩ. Dù tấm lụa rất đẹp nhưng vẫn không thể thoát khỏi số phận mong manh.

Với cách so sánh thật linh động và cũng rất gần với đời thường, câu ca dao đã tạo ra một hình ảnh gây nhiều cảm xúc. Tưởng chừng như những đám mây đang quấn lấy cảm xúc của con người, ôm trọn trong lòng nó tâm trạng của những người phụ nữ để rồi dần dần len lỏi vào từng ngóc ngách của dải lụa đào đang phất phơ giữa chợ. Bao nhiêu câu hát than thân của người phụ nữ được sáng tác và lan truyền nhưng câu nào cũng có sự liên hệ, liên tưởng đến những thứ nhỏ bé mỏng manh như: nước, hạt mưa, miếng cau, trái bầu... Vì thế câu ca dao đã lột tả được tâm trạng của hầu hết giới nữ: người thiếu nữ vừa tới tuổi trâm cài lược giắt đã lo âu cho số phận của mình. Lo ngại cho hạnh phúc hẩm hiu của mình. Tất cả tạo nên một dòng cảm xúc buồn thương không ngừng chảy từ người này sang người khác, từ đời này sang đời khác vào không gian một tiếng vang vọng mãi. Người phụ nữ thời phong kiến đã chịu nhiều đau khổ, chấp nhận làm đẹp cho những người xung quanh. Số phận của họ như vải lụa bay trong gió không biết sẽ về đâu. Câu ca dao trong đề là lời than thân yếu ớt. Phải chăng người phụ nữ xưa cũng từng ao ước:

Ví đây đổi phận làm trai được.

Những ước muốn đó tồn tại được bao lâu hay là lại phải quay trở về với những câu than thân bất lực.

Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào...mẫu 5

Trong xã hội xưa người phụ nữ luôn là những người bé cổ thấp họng phải chịu nhiều thiệt thòi. Họ không dám cất lên tiếng nói đòi quyền sống, quyền đấu tranh. Thân phận người phụ nữ đã đi vào văn học dân gian xưa qua những bài ca dao quen thuộc:

“Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”

Ca dao là hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian rất phổ biến, đúc kết trong đó nhiều tình cảm và cũng là lời than thân trách phận. Các tác giả dân gian có lẽ đã thấu suốt được nỗi đau đó, thông cảm với thân phận người phụ nữ. Bài ca dao mở đầu bằng công thứ quen thuộc “thân em” tựa như những khúc tự hát buồn. Ta còn bắt gặp ở trong rất nhiều bài ca dao khác, trở thành tiếng nói thân phận chung của người phụ nữ xuất hiện trong xã hội xưa. Bài ca dao là sự tự ý thức về thân phận mình giữa cuộc đời người phụ nữ tự ví mình với những vật nhỏ bé “tấm lụa đào” gợi vẻ dịu dàng, duyên dáng. Lụa là thứ vải quý qua đó cho thấy vẻ đẹp duyên dáng, trẻ trung nữ tính của người phụ nữ. Người phụ nữ rất có ý thức về giá trị của mình, tự khẳng định bản thân. Hai câu ca dao tưởng đây là lời ca ngợi vẻ đẹp của người phụ nữ, tuy nhiên dải lụa đào đẹp, sang trọng, kiêu hãnh như thế lại bị đặt vào giữa chợ, trở thành đối tượng sở hữu của nhiều người có nhu cầu mua bán. Hình ảnh khiến người đọc thấm thía số phận lệ thuộc, bị định đoạt, nổi trôi, mong manh của người phụ nữ. Thân phận của người phụ nữ đã được văn học thành văn nhắc đến. Hồ Xuân Hương thì đồng cảm với phận bảy nổi ba chìm của thân em vừa trắng lại vừa tròn. Nguyễn Du thương xót thốt lên: “Đau đớn thay phận đàn bà” và Tú Xương cũng thổn thức khi viết về bà Tú: “Lặn lội thân cò khi quãng vắng.”

Đặc biệt câu hỏi tu từ “biết vào tay ai” đã diễn tả nỗi xót xa, lo âu về số phận không thể định đoạt. Người phụ nữ không chỉ khổ về cái nghèo, cơ cực mà còn khổ về những dày vò trong tâm hồn. Chính xã hội phong kiến với hủ tục hà khắc ràng buộc lễ nghi đã đẩy họ chìm vào nỗi khổ không thể thoát ra. Và cùng là nỗi đau xót nhất là nhân vật trữ tình trong lời than thân khi người con gái ở trong lứa tuổi đẹp nhất của cuộc đời thì nỗi lo âu về thân phận lại ập ngay đến với họ. Sự đối lập giữa hai dòng thơ cho ta thấm thía nỗi lo và nỗi đau về thân phận người phụ nữ giữa cuộc đời. Câu hỏi mà cũng là lời than, lời mong trước cuộc đời đầy bất trắc là biểu hiện của trạng thái sống lo âu, bị động xét đến cùng là tiếng than thân. Câu hỏi như tiếng vọng bi ai, vang mãi đến thời đại sau này, khiến ta thương cảm xót xa trước sự cam chịu của người phụ nữ, những giọt nước mắt chảy vào trong đúc kết lại thành bài ca dao lưu giữ muôn đời.

Bài ca dao với việc sử dụng khéo léo những hình ảnh so sánh, ví von ẩn dụ từ những sự vật quen thuộc hàng ngày đã truyền tải sâu sắc thấm thía nỗi niềm của người phụ nữ trong xã hội xưa.

Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào...mẫu 6

Những câu ca dao than thân luôn để lại trong lòng người đọc nhiều cảm xúc ngổn ngang khác nhau. Có người nghe xong lắc đầu chán ngán, có người lại sụt sùi mà suy ngẫm về những phận đời, phận người nổi trôi.

Nổi bật nhất trong dòng ca dao than thân là chủ đề viết cho người phụ nữ, nhất là phụ nữ thời phong kiến. Phải ở trong hoàn cảnh thời ấy, mới thấu hiểu sâu sắc cái khó và cái khổ của họ.

“Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.”

“Thân em như tấm lụa đào”

Phải công nhận rằng, tấm lụa đào thời phong kiến rất quý. Ngày xưa, gấm vóc hay tơ lụa là thuộc hàng hóa thượng hạng, không phải ai cũng có thể sở hữu. Chỉ những người có tiền của hay chức sắc trong vùng may ra mới mua nổi. Vậy nên “Thân em như tấm lụa đào”, câu ca dao này chứng tỏ người phụ nữ ở đây rất đẹp và cao quý.

“Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.”

Thế nhưng, phụ nữ thời xưa lại có được xem trọng bao nhiêu đâu.Lúc nhỏ ở nhà mới đỡ cơ cực một tí vì có cha mẹ bên cạnh chăm sóc và lo lắng. Khi lớn hơn một chút lại phải bắt đầu học hành nữ công gia chánh, việc đồng án trong ngoài. Lớn thêm chút nữa thì phải theo như thông lệ xuất giá theo chồng. Sinh ra là phụ nữ đã khổ, nếu chọn nhầm người đàn ông của đời mình thì càng khổ hơn.

Có ai biết trước mình sẽ được gả vào một gia đình như thế nào, rồi người mà mình gọi là chồng sẽ đối xử với mình ra sao? Người con gái đẹp như một tấm lụa đào nhưng số phận về sau đâu ai biết trước!

Là may mắn hay bất hạnh?

“Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.”

Tấm lụa đào được đem ra so sánh với người phụ nữ. Mặc dù đẹp và quý nhưng trước sau gì cũng cũng phải vào tay một người. Mà người ấy chưa biết là người như thế nào? Là người kẻ phàm tục hay người nho nhã? Hệt như phụ nữ lấy chồng tuổi mới lớn vậy. Nếu may mắn sẽ gặp được người yêu thương và đỡ đần cho mình. Còn bằng bất hạnh thì đành phải chấp nhận số phận.

Phụ nữ không chỉ phải công dung ngôn hạnh chu toàn và còn cần học theo tam tòng tứ đức. Lúc sống bên chồng dù có được yêu thương thì vẫn là nhà người ta, đắng cay không dám than còn khổ cực không nỡ để cha mẹ già hay biết. Nhiều người còn khổ hơn, đã không được chồng thương mà mẹ chồng còn khắt khe cộng thêm em chồng cay nghiệt. Nhiều lúc nghĩ không biết phải sống tiếp vì điều gì?

Người xưa bảo “Hồng nhan bạc phận”, hễ người đẹp thì thường khổ. Mà ai biết có khi người con gái xấu lại càng khổ hơn. Chung quy, nếu may mắn gặp người trân trọng mình thì còn có chút động lực, bằng ngược lại thật chỉ biết rửa mặt bằng nước mắt cho qua ngày.

Tấm lụa đào sẽ vào tay ai?

Ai bảo phụ nữ chỉ nên yếu đuối thì mới nhận được nhiều yêu thương. Thử hỏi cái thời xa xưa ấy, người phụ nữ đã khổ cực trăm bề mà lại còn yếu đuối nữa thì làm thế nào để tồn tại đây? Đời có mấy khi được dễ dàng đâu! Đừng nói tới phụ nữ thời xưa, cả bây giờ vẫn chưa đoán trước được chuyện gì cả.

Lúc mới yêu thật vui biết bao nhiêu. Những năm độ tuổi thanh xuân rực rỡ, phụ nữ đẹp và thơm ngát như những đóa hoa. Biết bao anh chàng say mê nhìn ngắm, rồi ước được một lần chìm đắm trong ánh mắt kia. Khi mới quen thì chiều chuộng đủ điều, khiến phụ nữ lâng lâng như một nàng công chúa nhỏ. Họ cảm thấy đời thật đẹp và mình cũng thật là vui.

Có ai biết cuộc sống mới đó mà lại đổi thay nhanh. Cưới nhau về là thiên đường dần khép lại. Áp lực từ công việc và các mối quan hệ bên ngoài cho đến áp lực gia đình và việc nhà làm họ gần như suy sụp. Rồi con cái lần lượt ra đời, họ phải quên đi những mộng ước hay thú vui đời thường. Tất cả nhường chỗ cho gánh nặng và trách nhiệm. Có ai đeo thử cái gánh trên vai của phụ nữ đâu mà biết nó nặng?

Hãy tự cứu lấy mình

Tấm lụa đào về tay người ta đã trở nên nhiều số phận. Người trân trọng may áo quý, người không biết thưởng thức chỉ để làm những việc phàm tục. Tựa như người phụ nữ, biết làm sao những may rủi trong đời.

Tấm lụa đào sẽ vào tay ai?

Nếu gặp được người chồng thấu hiểu bạn, yêu thương bạn thì thật hạnh phúc. Tất cả khó khăn hay áp lực ít ra cũng có người sẻ chia. Bạn sẽ cảm thấy vững tin và không còn đơn độc trên cuộc hành trình này nữa. Lúc đó, chúng ta hãy thầm cảm ơn vì điều may mắn trong cuộc đời.

Còn gặp sai người thì thế nào? Tôi đã từng nghe một câu nói “Khi bạn gặp một người, bạn ngỡ rằng người ấy sẽ mang đến hạnh phúc và niềm vui cho cuộc đời của bạn. Nào ngờ đâu sóng gió sau này đều lại từ người ấy mà ra.” Bởi vậy, có ai biết trước được chữ ngờ? Nhưng ở thời đại bây giờ, người phụ nữ có quyền chọn lựa hơn. Chọn sai vẫn có thể chọn lại mà! Chúng ta phải biết rằng, có những người nên để họ đi thì cuộc sống của mình mới có thể trời quang mây tạnh được.

Yêu thương thì cùng nhau xây đắp, tình yêu từ một phía có bao giờ bền lâu? Vậy nên, hãy đứng lên giải thoát cho bản thân nếu bạn cảm thấy mình không thể nào tiếp tục được nữa.

Tạm kết

Khi mọi chuyện đã rồi thì có than trách cũng vô ích. Nhiều chuyện ở trên đời còn do cái duyên, cái nợ, không phải mình muốn là được. Mỗi số phận đã được định sẵn cuộc đời của riêng mình, quan trọng là cách bạn đối mặt với nó. Ai trên đời mà không trải qua sóng gió, nhưng chúng ta chọn cách chấp nhận hay là đấu tranh?

Khi tự làm chủ cuộc đời của mình, bạn sẽ không phải đau lòng vì những chuyện không đáng nữa. Mạnh mẽ đối mặt chính là cách bạn chiến thắng cuộc sống này. Người phụ nữ của tôi ơi, bạn đừng để bị đánh bại nhé!

Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào...mẫu 7

Ca dao là tiếng tơ lòng muôn điệu, trải dài với những cung bậc cảm xúc, tâm tư và tình cảm của người lao động bình dân. Lắng đọng và trữ tình là những câu hát than thân thường mở đầu bằng mô típ “thân em”. Qua đó, phản ánh một cách sâu sắc số phận của người phụ nữ đầy bi kịch, oan trái trong xã hội phong kiến mục nát, suy tàn – tạo cho độc giả sự đồng cảm, chia sẻ và trân trọng! Mảng ca dao mở đầu bằng “thân em” trở thành mô típ để nói về thân phận, cuộc đời người phụ nữ trong xã hội xưa. Đó thường là số phận bi kịch và đắng cay được gửi gắm vào trong ca dao bằng giọng điệu buồn tẻ, chua xót và ngậm ngùi. Cách nói giản dị, khiêm nhường song hàm súc nhiều ý nghĩa. Người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa trở thành chủ thể trữ tình của câu hát than thân trách phận. Bởi lẽ, chế độ phong kiến mục nát với luật lệ hà khắc đã chà đạp lên quyền sống, mưu cầu hạnh phúc của con người đặc biệt là người phụ nữ. Cuộc sống lao động cực nhọc, vất vả mưu sinh và lệ thuộc vào hoàn cảnh đã đẩy người phụ nữ vào vòng xoay của bi kịch, khổ đau khó cất lên tiếng nói giãi bày:

“Thân em như trái bần trôi

Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu.”

Hình ảnh “trái bần trôi” lênh đênh trên mặt nước bị “gió dập sóng dồi” phải chăng là cuộc đời, số phận của người phụ nữ xưa. Họ như những cánh hoa bé nhỏ, mong manh trôi dạt nơi bến bờ vô định, bị cuốn vào bi kịch của khổ đau, oan trái bởi thế lực đen tối. Không chỉ thế, những ràng buộc hữu hình hay vô hình lại hoành hành, khiến người phụ nữ không thể vươn lên:

“Thân em như con cá rô thia

Vào trong mắc cạn, ra ngoài mắc câu.”

Hình ảnh con cá rô đang vùng vẫy không lối thoát như chính sự bế tắt, tuyệt vọng của người phụ nữ. Họ không có quyền quyết định hạnh phúc cho bản thân, bị rào cản của xã hội, gia đình ngăn cấm, phải tùy vào “trong nhờ đục chịu”. Hơn thế, ngay trong xã hội xưa, người phụ nữ không tìm thấy tiếng nói chung, sự bất bình đẵng giữa nam giới và nữ giới đã gieo bao khổ đau, bất hạnh. Điều này, không chỉ thể hiện trong câu hát than thân:

“Thân lòn cúi vợ tôi chồng chúa

Đạo phu thê như đũa nên đôi

Dầu cho lúc đứng khi ngồi

Chồng làm chúa cả, thiếp thời gia nô.”

Số phận, cuộc đời của người phụ nữ là chuỗi ngày bi kịch, đắng cay đến tủi thẹn. Song, vượt lên trên hết người phụ nữ xưa vẫn vẹn toàn đức hạnh, phẩm giá; họ tự hào khẳng định về vẻ đẹp của bản thân. Nét đẹp đáng quý ấy như một đóa sen tỏa hương thơm ngát giữa chốn bùn nhơ của xã hội điêu tàn:

“Thân em như cây quế tiên non

Trăm năm khô rụi vỏ còn dính cây”

Hay:

“Thân em như củ ấu gai

Ruột trong thì trắng, vỏ ngoài thì đen

Ai ơi nếm thử mà xem

Nếm ra mới biết rằng em ngọt bùi.”

Vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ được khẳng định mạnh mẽ, đó là đức hạnh, tấm lòng trong trắng, thuần khiết đáng trân trọng! Song, âm điệu của câu ca vang vọng nỗi ngậm ngùi, chua xót về cuộc đời, xã hội với những thế lực đen tối. Không chỉ đừng lại ở các câu ca dao về “Thân em” mà nỗi lòng về sự bất bình trong xã hội đã cho ra đời những câu ca:

“Thân em như hạt gạo lắc trên sàng

Thân anh như hạt lúa lép giữa đàn gà bươi.”

Sự đề cao vai trò, vị trí của “thân em” hơn “thân anh” không chỉ là nỗi lòng mà còn là niềm khát khao về cuộc sống bình quyền. Nơi đó, người phụ nữ tìm được tiếng nói, vị thế và hạnh phúc đích thực. Thiên chức người phụ nữ đâu chỉ "lấy nước, sinh con, giữ lửa” mà còn là sự vươn xa hơn, khẳng định tầm vóc của bản thân đã góp phần làm nên cuộc sống tốt đẹp.

Các câu hát than thân, trách phận thường sử dụng thể thơ lục bát hay lục bát biến thể đầy hàm súc, mang đậm tính dân tộc, thuần Việt. Từ ngữ bình dị, gắn liền với các hình ảnh so sánh gần gũi, giàu ý nghĩa ở nông thôn như chính sự mộc mạc, chân thành của hầu hết các câu ca dao.

Những câu hát than thân mở đầu bằng mô típ “thân em” dẫu khép lại nhưng khi đọc xong vẫn vang vọng trong trái tim người đọc. Bên cạnh sự trân trọng, ngưỡng mộ về phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ còn là niềm thương cảm cho cuộc đời bất hạnh, đầy oan trái của họ trong xã hội phong kiến xưa. Lời ca than thân không chỉ là tiếng lòng mà còn thể hiện sự phản kháng, đấu tranh cho quyền lợi người phụ nữ. Xã hội phong kiến mục nát, bất công sẽ sụp đổ, thay vào đó sẽ là xã hội mới, bình đẳng, tôn trọng quyền lợi và khát vọng của con người. Nơi ấy người phụ nữ sẽ tìm được hạnh phúc đích thực cho bản thân mình.

Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào...mẫu 8

Sống sau lũy tre xanh, cuộc đời người nông dân xưa không chỉ khổ vì nỗi vất vả cơ cực trong lao động, mà còn khổ vì những ràng buộc của lễ giáo phong kiến, của định kiến xã hội. Đặc biệt là những người phụ nữ thời xưa. Nỗi niềm đau khổ, than thân trách phận được gửi vào điệu buồn của bài ca dao .

Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?

Bài ca dao mở đầu bằng hai tiếng ‘Thân em” dịu dàng, ngọt ngào, đằm thắm, tạo sự chú ý đối với người nghe.

Nét riêng bắt đầu từ hình ảnh so sánh. Bài ca dao gợi lên một hình ảnh đẹp. Cô gái có ý thức cá nhân cao, nhận ra vẻ đẹp, giá trị của mình. Lụa đào rất đẹp, rất quý, hơn hẳn các loại vải thô khác. Lụa đào tôn lên vẻ đẹp của má hồng! Nhưng tấm lụa đào này không được trưng bày nơi trang trọng, mà lại để “phất phơ giữa chợ”, một phiên chợ quê bình dị. Cô gái thốt ra lời than này hẳn không phải là cành vàng lá ngọc để được gả vào chốn giàu sang, môn đăng hộ đối, để biết trước đời mình như hạt mưa vào nơi đài các, không phải rơi xuống ruộng cày. Cô chân quê, hồn hậu, đảm đang buôn bán nên mới có cách so sánh thân mình như tấm lụa. Tấm lụa đào ấy chẳng biết rồi sẽ vào tay ai. Hạnh phúc cuộc đời không do cô định đoạt, mà phụ thuộc vào người khác.

Bài ca dao thể hiện sắc thái tình cảm riêng. Đó là sự đối lập giữa sắc đẹp, giá trị của người phụ nữ với số phận của họ. Tấm lụa đào đẹp bao nhiêu thì thân phận giữa chợ của họ lại càng đau xót, ngậm ngùi bấy nhiêu! Nỗi đau của nhận vật trữ tình trong bài ca dao chính là ở chỗ : khi người con gái bước vào cái tuổi đẹp nhất, hạnh phúc nhất, ý thức được sắc đẹp, tuổi xuân và giá trị của mình ( như tấm lụa đào) thì nỗi lo về thân phận lại ập đến ngay với họ. Bởi sắc đẹp đó thật chông chênh không có gì đảm bảo, có khác gì một món hàng mua bán?

Bài ca dao chỉ 14 tiếng, viết theo thể lục bát truyền thống. Mở đầu là hai tiếng “Thân em” quen thuộc, thường lặp đi lặp lại ở nhiều bài ca dao khác (Thân em như giếng giữa đàng…). Biện pháp tu từ so sánh, hoán dụ, ẩn dụ, câu hỏi tu từ được sử dụng khéo léo. Hình ảnh ca dao gần gũi, từ láy gợi hình cũng là gợi thân phận của cô gái ngày xưa

Tóm lại, bài ca dao đề cao vẻ đẹp, phẩm giá, diễn tả những băn khoăn đau khổ của người phụ nữ thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc, khơi nguồn cảm hứng cho tiếng nói đề cao, bênh vực người phụ nữ trong văn học trung đại, làm phong phú thêm cho truyền thống nhân đạo trong văn học Việt Nam từ xưa đến nay.

Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào...mẫu 9

Trong kho tàng ca dao của Việt Nam có rất nhiều bài ca dao phản ánh một cách chân thực đời sống tâm hồn của con người. Mỗi một bài ca dao đề cập đến một nội dung riêng của đời sống mà trong đó nội dung than thân khiến người đọc cảm thấy xúc động và xót xa hơn cả. Người phụ nữ sống trong xã hội cũ đã phải chịu quá nhiều thiệt thòi và họ chỉ có một cách duy nhất để thương cho chính mình đó là gửi tâm tư vào trong những bài ca dao như:

Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Có rất nhiều bài ca dao bắt đầu bằng hai chữ thân em như vậy chẳng hạn “Thân em như hạt mưa sa”, “Thân em như giếng nước giữa đàng”, “Thân em như lá đài bi”,… Tất cả đều nằm trong nhóm ca dao than thân và ta thấy ở mỗi một bài ca dao người phụ nữ lại bị đẩy vào những hoàn cảnh khác nhau. Họ chủ yếu bị phụ thuộc, sống nhưng không có tiếng nói, không được coi trọng. Mặc dù cũng bắt đầu bằng hai chữ thân em nhưng bài ca dao Thân em như tấm lụa đào vẫn mang những nét riêng biệt. Ở đây người phụ nữ đã ví thân mình như tấm lụa đào. Rõ ràng sự so sánh này so với những sự so sánh khác như tôi lấy ví dụ ở trên có sự khác biệt hoàn toàn. Khi ví thân mình như tấm lụa đào, người phụ nữ đã nhận thức được vẻ đẹp của bản thân mình. Đó là vẻ đẹp mềm mại, nổi bật và đầy sức sống. Có thể nói người phụ nữ trong bài ca dao đang ở thời kì thanh xuân đầy rực rỡ. Đây cũng là giai đoạn đẹp nhất của người phụ nữ. Đáng lẽ ở giai đoạn này người phụ nữ phải được hưởng hạnh phúc nhiều nhất nhưng câu ca dao sau lại dập tắt mọi hi vọng.

Tấm lụa đào vừa đẹp đẽ lại vừa giá trị nhưng nó không được nằm ở vị trí trang trọng mà lại phất phơ giữa chợ. Chợ là nơi đông đúc người qua kẻ lại, là nơi mà mọi thứ đều có thể mua được bằng tiền. Như vậy tấm lụa đào cũng chỉ như một món hàng hóa mà bất cứ ai cũng đều có thể sở hữu. Tấm lụa đào không có quyền tự quyết, không biết rồi đây mình sẽ rơi vào tay ai. Rơi vào tay người biết trân trọng thì cuộc sống bớt tủi hờn còn rơi vào tay người không biết trân trọng thì coi như cuộc sống không còn những niềm vui.

Bài ca dao đã bộc lộ rõ sự lo lắng của người phụ nữ về số phận của mình. Dù có đẹp đến mấy, có giá trị đến mấy thì cũng còn phụ thuộc vào tay người sở hữu. Cách ngắt nhịp 2/2/2 khiến cho bài ca dao nghe nhẹ nhàng nhưng lại vô cùng thấm thía và bộc lộ được tâm trạng của nhân vật trữ tình.

Thông qua bài ca dao chúng ta thấy được vẻ đẹp của người phụ nữ trong xã hội cũ. Họ đã nhận thức được giá trị của bản thân mình, chỉ tiếc là xã hội chưa công nhận họ nên họ vẫn chưa có cái quyền mưu cầu hạnh phúc, chưa có quyền tự quyết. Qua đây chúng ta hiểu và càng trân trọng hơn những người phụ nữ ấy.

-------------------------------------------------------

Trên đây, VnDoc.com vừa giới thiệu đến các em tài liệu: Cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào/ Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai. Bài viết được tổng hợp gồm có dàn ý và và 7 bài văn mẫu cảm nhận về câu ca dao Thân em như tấm lụa đào/ Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai. Mong rằng, với tài liệu này, các em sẽ hiểu hơn về kho tàng văn học dân gian Việt Nam cũng như những câu ca dao than thân, hiểu thêm về số phận của người phụ nữ trong xã hội xưa. Chúc các em gặt hái được nhiều kiến thức hay và thú vị từ tài liệu trên.

• Phân tích bài ca dao bắt đầu bằng chữ Thân em
• Phân tích những câu ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa
• Phân tích bài ca dao: Thân em như củ ấu gai... ngọt bùi

Ngoài ra, để giúp bạn đọc có thêm nhiều tài liệu học tập hơn nữa, VnDoc xin giới thiệu thêm tới các bạn học sinh tài liệu học tập tại các mục Đề thi học kì 1 lớp 10, Đề thi học kì 2 lớp 10, Soạn bài lớp 10, Học tốt Ngữ văn 10, Tài liệu học tập lớp 10 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải để đạt kết quả cao trong học tập. Mời các bạn học sinh tham khảo.