Soạn bài Bếp lửa ngắn gọn

Soạn Văn 9 bài Bếp lửa được biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu, giúp các em học sinh nắm được nội dung chính trong bài. Tài liệu giúp các em biết cách soạn Văn 9 một cách dễ dàng hơn và có sự chuẩn bị bài kỹ lưỡng trước khi đến lớp. Mời các em tham khảo chi tiết.

1. Soạn bài Bếp lửa

Bố cục:

- Phần 1 (khổ 1): Hình ảnh bếp lửa và sự khơi nguồn cảm xúc.

- Phần 2 (4 khổ tiếp): Những kỉ niệm thơ ấu bên bếp lửa và bà.

- Phần 3 (2 khổ tiếp): Suy ngẫm của cháu về bếp lửa và bà.

- Phần 4 (khổ cuối): Niềm thương nhớ của người cháu.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (trang 145 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):

Bài thơ là lời của người cháu nói về bà, nói về tình yêu thương tha thiết mà bà đã dành cho cháu trong nhữn ngày gian khổ.

Câu 2 (trang 145 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):

- Trong hồi tưởng người cháu, những kỉ niệm về bà và tình bà cháu:

+ Năm lên 4 tuổi (nạn đói 1945).

+ Tám năm ở cùng bà khi cha mẹ bận công tác, bà dạy cháu làm, chăm cháu học, kể chuyện cháu nghe...bà dạy cháu nên người.

+ Năm giặc đốt làng, đốt nhà, bà vẫn vững lòng dặn cháu giữ kín để bố mẹ yên tâm.

- Bài thơ kết hợp biểu cảm với miêu tả, tự sự, bình luận: Tả bếp lửa chờn vờn, cảnh đói, người bà cặm cụi, tần tảo...qua đó thấy được tình cảm của tác giả với bà của mình... → tạo sự sinh động, cụ thể, giàu sức gợi cảm, giàu tính triết lí sâu xa.

Câu 3 (trang 145 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):

Hình ảnh bếp lửa được nhắc tới 12 lần trong suốt bài thơ. Đó là hình ảnh quen thuộc bà nhóm lửa mỗi sáng. Bà và bếp lửa là hai mà như một, bà châm ngọn lửa, không chỉ là lửa củi, đó còn là “ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng”, ngọn lửa của tình thương yêu ấp ủ.

- “Ôi kì lạ và thiên liêng – bếp lửa!”: Một hình ảnh giản dị ghi dấu tình bà cháu thiêng liêng, lưu giữ cả một tuổi thơ khổ cực gian khó.

Câu 4 (trang 146 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):

Hai câu cuối tác giả dùng từ “ngọn lửa” vì nó mang tính khái quát cao, ngọn lửa mang nghĩa biểu tượng. Ngọn lửa thắp sáng và duy trì niềm tin tình thương yêu to lớn của bà, tiếp nối truyền lửa tình yêu từ bà sang cháu và cho thế hệ sau.

Câu 5 (trang 146 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):

Tình cảm bà cháu thể hiện trong bài thơ cứ nhẹ nhàng, giản dị mà thấm thía sâu xa. Tình cảm ấy vượt qua chiều dài thời gian, chiều rộng không gian, mãi ở trong tim cháu. Tình yêu, lòng biết ơn người cháu với bà cũng chính là lòng biết ơn với gia đình, quê hương, đất nước.

Luyện tập (trang 146 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):

Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh bếp lửa trong bài thơ.

Đoạn văn tham khảo:

Bếp lửa chờn vờn sương sớm, bếp lửa ấp iu nồng đượm, bếp lửa mang hình bóng của bà. Bếp lửa là tuổi thơ, là những sớm hôm tần tảo của bà, mang hơi ấm của bà truyền vào cháu tình thương âm thầm, truyền cho cháu sức mạnh vượt qua gian khó. Thời gian cứ trôi đi, không gian cũng đã khác, nhưng ngọn lửa ấy, tình yêu của bà, mãi mãi đi theo cháu, mang theo hình ảnh bếp lửa. Cháu hôm nay vẫn luôn nuôi dưỡng ngọn lửa niềm tin bà đã truyền để rồi tiếp nối cho thế hệ mai sau.

2. Tìm hiểu thêm về bài thơ Bếp lửa

1. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Bếp lửa

Những năm đầu theo học luật, tác giả rất nhớ nhà. Tháng 9 ở bên Nga trời se se lạnh, buổi sáng sương khói thường bay mờ mờ mặt đất, ngoài cửa sổ, trên các vòm cây, gợi nhớ cảnh mùa đông ở quê nhà. Mỗi buổi dạy sớm đi học, ông hay nhớ đến khung cảnh một bếp lửa thân quen, nhớ lại hình ảnh bà nội lụi cụi dạy sớm nấu nồi xôi, luộc củ khoai, củ sắn cho cả nhà. Đó là nền tảng để Bằng Việt sáng tác bài thơ Bếp lửa năm 1963.

Bài thơ được in trong tập “Hương cây – bếp lửa” – tập thơ đầu tay của Bằng Việt in chung với Lưu Quang Vũ.

2. Nội dung và nghệ thuật bài thơ Bếp lửa

Nội dung: gợi lại những kỉ niệm đầy xúc động về người bà và tình bà cháu, đồng thời thể hiện lòng kính yêu trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà và cũng là đối với gia đình, quê hương đất nước.

Nghệ thuật: Bài thơ đã kết hợp nhuần nhuyễn giữa biểu cảm với miêu tả, tự sự và bình luận. Sự sáng tạo hình ảnh bếp lửa gắn liền với hình ảnh người bà, làm điểm tựa khơi gợi mọi kỉ niệm, cảm xúc, suy nghĩ về bà và tình bà cháu.

3. Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cho dòng hồi tưởng cảm xúc về bà

Bếp lửa: là hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong mỗi gia đình với bàn tay kiên nhẫn, khéo léo, chi chút của người bà.

- "Chờn vờn": sớm đang bay nhè nhẹ bên bếp lửa.

- "Ấp iu": gợi bàn tay kiên nhẫn và tấm lòng người bà mỗi khi nhóm lửa.

- Để rồi tác giả nhớ thương về bà với một thời dãi dầu mưa nắng.

- "Cháu thương bà biết mấy nắng mưa": hình ảnh ẩn dụ gợi lên những lo toan vất vả của người bà

4. Những hồi tưởng về bà và tình bà cháu

Bà hay kể, bà bảo cháu nghe, bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học: thay cha mẹ, bà chăm lo cho cháu từng chút một, bà cháu gắn bó sống bên nhau với bao điều khổ cực.

“Rồi… .dai dẳng…”: Bếp lửa hiện diện cho tình bà ấm áp, như chỗ dựa tinh thần, như sự cưu mang đùm bọc đầy tình thương của bà.

“Lận đận… nồng đượm”: sự tảo tần, đức hi sinh chăm lo cho mọi người của bà. Nhóm bếp lửa buổi sớm mai, bà nhóm lên niềm yêu thương, “Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ”. Chính vì vậy mà nhà thơ đã cảm nhận “Ôi kì lạ và thiêng liêng-bếp lửa!”

→ Giọng thơ tâm tình, có sự chuyển đổi tự nhiên hợp lí thể hiện tình cảm tự nhiên chân thành, cảm động của người cháu đối với bà.

5. Hình ảnh ngọn lửa và tình cảm thấm thía của tác giả đối với người bà

Hình ảnh bếp lửa gắn với hình ảnh người bà, gắn với những tần tảo vất vả đời bà cũng như tình yêu thương, đức hi sinh của bà và trở thành một mảnh tâm hồn, một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần cháu.

Khi đã trưởng thành: Người cháu tự nhắc nhở lòng mình không quên những tận tụy, hi sinh và tình cảm ấm áp của bà, không quên hình ảnh thân thuộc của quê hương.

.............................

Ngoài tài liệu trên, mời các bạn tham khảo thêm Văn mẫu lớp 9, Trắc nghiệm Ngữ Văn, Lý thuyết Ngữ Văn được cập nhật liên tục trên VnDoc để học tốt Văn 9 hơn.

Đánh giá bài viết
19 6.124
Sắp xếp theo

    Lớp 9

    Xem thêm