Đề thi thử THPT Quốc gia môn Ngữ văn đợt 2 năm học 2015 - 2016 trường THPT Hàm Long, Bắc Ninh

Hai phương thức biểu đạt nổi bật trong đoạn thơ thứ nhất: Miêu tả, biểu cảm.

1. Giải thích ý kiến (0,5 điểm)
- Người nổi tiếng được khâm phục, được nhiều người biết đến về tài năng và sự thành công ở một lĩnh vực nào đó.
- Người có ích là người đem lại lợi ích, giá trị tốt đẹp cho xã hội bằng những việc làm cụ thể của mình
Ý kiến trên đã khẳng định giá trị đích thực của mỗi cá nhân thông qua những đóng góp của họ đối với gia đình và xã hội.
2. Bàn luận về ý kiến (2,0 điểm)
- Khát vọng trở thành người nổi tiếng là khát vọng chính đáng, nhưng không phải ai cũng có năng lực tố chất và điều kiện để đạt được (0,5 điểm)
- Nếu cố gắng bằng mọi cách chỉ để nổi tiếng, con người dễ trở nên mù quáng, ảo tưởng về bản thân, thậm chí gây tác hại cho xã hội. (0,5 điểm)
- Mỗi cá nhân, bằng những suy nghĩ, việc làm bình thường, hoàn toàn có thể khẳng định được giá trị của bản thân, đóng góp cho cộng đồng, trở thành người có ích mà vẫn có cơ hội nổi tiếng; tuy nhiên, có ích là điều kiện để nổi tiếng, vì thế trước khi thành người nổi tiếng hãy là người có ích. (0,5 điểm)
- Những người chỉ bằng lòng, an phận với những gì mình đã có, thiếu ý chí và khát vọng thì cuộc sống sẽ mất dần ý nghĩa và sẽ không còn hy vọng trở thành người nổi tiếng. (0,5 điểm)
3. Bài học nhận thức và hành động (0,5 điểm)
- Cần xác định rõ mục đích sống, ý thức được điều quan trọng trong cuộc đời là sự khẳng định giá trị của bản thân bằng những đóng góp tích cực cho xã hội.
- Không ngừng nuôi dưỡng khát vọng vươn lên trong cuộc sống.

1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm và đoạn trích (0,5 điểm)
2. Cảm nhận về đoạn trích (2,75 điểm)
3. - Kết cấu đối đáp: (0,25 điểm)
4 câu đầu là lời ướm hỏi ngọt ngào tình tứ của người ở lại, 4 câu sau là tiếng lòng của người ra đi.
Kết cấu đã góp phần thể hiện thành công đạo lý cách mạng, cũng là truyền thống của dân tộc uống nước nhớ nguồn, thủy chung với quá khứ.
4. - 4 câu đầu: (1,25 điểm)
Nỗi nhớ bao trùm thời gian, bao trùm không gian. Biểu hiện:
+ Đại từ nhân xưng: mình – ta: Sự gắn bó quấn quýt giữa kẻ ở, người đi
+ Thời gian mười lăm năm ấy sâu nặng ân tình. Đó là 15 năm cách mạng gắn bó với Việt Bắc để làm nên một Việt Bắc dân chủ cộng hòa.
+ Hình ảnh núi, nguồn biểu tượng cho Việt Bắc và đồng bào chiến khu. Đồng bào nhắn nhủ người Cách mạng hãy luôn nhớ tới Việt Bắc, giữ lấy đạo lý tốt đẹp của dân tộc uống nước nhớ nguồn.
5. - 4 câu sau: (1,25 điểm)
Sự lưu luyến bịn rịn của người đi – người ở lại, của ta – mình:
+ Bâng khuâng: là nỗi niềm nhớ thương với cảnh và người, cuộc sống kháng chiến
+ Bồn chồn: bước chân mang tâm trạng của người về xuôi, mỗi bước mỗi nhớ nhung không yên.
+ Áo chàm đưa buổi phân li/ Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…
Dấu (…) ở cuối câu là một dấu lặng thể hiện ân tình sâu lắng thiết tha. Im lặng để lắng nghe tiếng đồng vọng trong tâm hồn mình.
6. Đánh giá (0,75 điểm).
- Đoạn thơ thể hiện tình cảm thủy chung, son sắt giữa kẻ ở - người đi. Tình cảm đó tiêu biểu cho chủ nghia anh hùng của nhân dân trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
- Thể thơ lục bát, cách dùng đại từ nhân xưng mình – ta thân mật, điệp từ nhớ diễn tả được chiều sâu cung bậc tâm hồn, tình cảm của con người Việt Nam ở một thời điểm lịch sử : chia tay với miền ngược, về miền xuôi, chia tay chiến khu về với thủ đô.