Địa lý 12 bài 28: Vấn đề tổ chức lãnh thổ công nghiệp

Lý thuyết, trắc nghiệm môn Địa lý 12

VnDoc xin giới thiệu bài Lý thuyết Địa lý 12 bài 28: Vấn đề tổ chức lãnh thổ công nghiệp để bạn đọc cùng tham khảo. Bài biết gồm các kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa Địa lý 12. Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé.

A. Lý thuyết Địa lý 12 bài 28

I. Khái niệm

Tổ chức lãnh thổ công nghiệp là sự sắp xếp, phối hợp giữa các quá trình và cơ sở sản xuất công nghiệp trên một lãnh thổ nhất định để sử dụng hợp lý các nguồn lực sẵn có nhằm đạt hiệu quả cao về các mặt kinh tế, xã hội, môi trường.

II. Các nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp

1. Các nhân tố bên trong

a. Vị trí địa lý

b. Tài nguyên thiên nhiên:

Khoáng sản
Nguồn nước
Tài nguyên khác

c. Điều kiện kinh tế - xã hội:

Dân cư và lao động
Trung tâm kinh tế và mạng lưới đô thị
Điều kiện khác như vốn, nguyên liệu...

2. Nhân tố bên ngoài

a. Thị trường

b. Hợp tác quốc tế:

Vốn
Công nghệ
Tổ chức quản lý

III. Các hình thức chủ yêu tổ chức lãnh thổ công nghiệp

1. Điểm công nghiệp

a. Khái niệm: Là hình thức tổ chức đơn giản nhất, trên đó gồm 1, 2, 3 xí nghiệp được phân bố ở nơi gần nguồn nguyên, nhiên liệu.

b. Đặc điểm:

Gồm nhiều xí nghiệp phân bố lẻ tẻ, phân tán.
Nằm cùng với một điểm dân cư.
Phân công lao động về mặt địa lý, các xí nghiệp độc lập về kinh tế có công nghệ sản phẩm hoàn chỉnh.

2. Khu công nghiệp

a. Khái niệm: Là khu vực có ranh giới nhất định, có kết cấu hạn tầng tương đối tốt và sản phẩm có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

b. Đặc điểm:

Có ranh giới rõ ràng.
Vị trí địa lý thuận lợi, không có dân sinh sống.
Tập trung nhiều các xí nghiệp công nghiệp, hợp tác sản xuất cao.
Chi phí sản xuất thấp, các sản phẩm để tiêu dùng trong nước hoặc xuất khẩu.
Được hưởng các chính sách ưu tiên của Nhà nước.

c. Qui mô:

Diện tích 50ha trở lên đến vài trăm ha.
Gồm nhiều xí nghiệp liên kết với nhau nên có số lượng công nhân nhiều và có tay nghề.

3. Trung tâm công nghiệp

a. Khái niệm: Là hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở trình độ cao, là khu vực tập trung công nghiệp gắn với đô thị vừa và lớn.

b. Đặc điểm:

Gồm nhiều điểm công nghiệp, khu công nghiệp có mối quan hệ chặt chẽ về qui trình, công nghệ.
Có các xí nghiệp nòng cốt (hạt nhân), các xí nghiệp bổ trợ, phục vụ.
Là nơi ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến.
Nơi có cư dân sinh sống, cơ sở hạn tầng vật chất tương đối đồng bộ.

c. Qui mô:

Qui mô lớn.
Có tầm ảnh hưởng khá lớn đối với nền kinh tế của quốc gia đó.
Ví dụ: Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh...

4. Vùng công nghiệp

a. Khái niệm: Đây là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ công nghiệp.

Có hai loại:

Vùng ngành: là tập hợp về lãnh thổ các xí nghiệp cùng loại => Đơn ngành.
Vùng tổng hợp: gồm các xí nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghiệp, trung tâm công nghiệp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau => Đa ngành.

b. Đặc điểm:

Bao gồm các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp khác nhau, có mối quan hệ mật thiết với nhau.
Có ngành công nghiệp chủ chốt, chuyên môn hóa cao.
Các ngành phục vụ bổ trợ.

c. Qui mô:

Vùng công nghiệp phân bố trên một qui mô lãnh thổ rộng lớn.
Có tầm ảnh hưởng lớn nền kinh tế trong nước và sức hút với khu vực và thế giới.

B. Trắc nghiệm Địa lý 12 bài 28

Câu 1. Ở nước ta, vùng có nhiều khu công nghiệp tập trung nhất là

Đồng bằng sông Hồng.
Duyên hải miền Trung.
Đông Nam Bộ.
Đồng bằng sông Cửu Long.

Câu 2. Tỉnh Lâm Đồng nằm trong vùng công nghiệp số

3.
4.
5.
6

Câu 3. Việt Trì là một trung tâm công nghiệp có quy mô

Lớn, có ý nghĩa quốc gia.
Rất nhỏ, chỉ có ý nghĩa địa phương.
Trung bình, có ý nghĩa địa phương.
Trung bình, có ý nghĩa quốc gia.

Câu 4. Sự phân chia các trung tâm công nghiệp thành 3 nhóm là dựa vào

Quy mô và chức năng của các trung tâm.
Sự phân bố các trung tâm trên phạm vi lãnh thổ.
Vai trò của các trung tâm trong phân công lao động theo lãnh thổ.
Hướng chuyên môn hóa và quy mô của các trung tâm.

Câu 5. Đâu là tỉnh không nằm trong vùng công nghiệp số 3 theo quy hoạch của Bộ Công nghiệp?

Hà Tĩnh.
Thừa Thiên - Huế.
Đà Nẵng.
Ninh Thuận.

Câu 6. Không được xem tương đương với một khu công nghiệp là khu

Chế xuất
Công nghệ cao.
Công nghiệp tập trung.
Kinh tế mở.

Câu 7. Trong các nhóm nhân tố sau, nhóm nhân tố nào quyết định đến việc tổ chức lãnh thổ công nghiệp?

Vị trí địa lí.
Tài nguyên thiên nhiên.
Kinh tế - xã hội.
Khí hậu.

Câu 8. Trung tâm công nghiệp có ý nghĩa quốc gia ở nước ta hiện nay là

Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng.
Hà Nội, Cần Thơ.
Hà Nội, Hải Phòng.

Câu 9. Nhân tố có vai trò quan trọng hàng đầu ảnh hưởng đến sự phân bố các khu công nghiệp và khu chế xuất là

Vị trí địa lí.
Tài nguyên khoáng sản.
Tài nguyên đất, nước, khí hậu.
Dân cư và nguồn lao động.

Câu 10. Hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp nào trẻ tuổi nhất ở nước ta?

Điểm công nghiệp.
Khu công nghiệp.
Trung tâm công nghiệp.
Vùng công nghiệp.

Câu 11. Khu chế xuất là một dạng đặc biệt của hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp nào?

Khu công nghệ cao.
Trung tâm công nghiệp.
Cụm công nghiệp.
Khu công nghiệp tập trung.

Câu 12. Nếu xét về vai trò của trung tâm công nghiệp trong sự phân công lao động theo lãnh thổ thì TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội được xếp vào nhóm các trung tâm công nghiệp có