Giáo án môn Sinh học lớp 8 bài 59

Hoạt động của GV và HS

Ghi bảng

- GV yêu cầu HS quan sát tranh, nghiên cứu nội dung thông tin SGK

? Nêu vị trí, cấu tạo của tuyến yên?

- HS quan sát tranh, nghiên cứu nội dung thông tin SGK và trả lời câu hỏi.

- Yêu cầu HS nghiên cứu bảng 56.1 và trả lời câu hỏi:

? Tuyến yên tiết những loại hoocmon nào? Tác dụng của các loại hoocmon đó?

? Nêu chức năng của tuyến yên?

- HS nghiên cứu thông tin bảng 56.1, thảo luận nhóm thống nhất ý kiến.

- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- GV giúp HS hoàn thiện kiến thức và đưa thêm một số thông tin liên quan đến hoạt động của tuyến yên.

- GV mở rộng: Trong trường hợp bình thường rất ít thấy được vai trò của hormon chỉ khi có bệnh lý mới thấy rõ được: GH tiết quá nhiều gây bệnh người khổng lồ. GH tiết quá ít gây bệnh người lùn...

- Yêu cầu HS quan sát H 56.2 nghiên cứu thông tin và trả lời câu hỏi :

? Nêu vị trí, cấu tạo của tuyến giáp?

? Chức năng của tuyến giáp là gì?

? Hãy nêu ý nghĩa của cuộc vận động toàn dân dùng muối iốt?

? Phân biệt bệnh bazơđô với bệnh bướu cổ do thiếu muối iốt về nguyên nhân và hậu quả?

- HS quan sát kĩ hình vẽ, nghiên cứu thông tin, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi.

- Các HS khác nhận xét, bổ sung.

- GV cho HS quan sát tranh ảnh về 2 bệnh này.

-GV mở rộng: hai bệnh bướu cổ và bướu cổ lồi mắt đều do sự tăng cường hoạt động của tuyến giáp. Bệnh bướu cổ là do thiếu iốt trong khẩu phần ăn hằng ngày nên tuyến không tiết tiroxin. Vùng dưới đồi và tuyến yên nhận được thông báo ngược về nồng độ TH thấp trong máu đã tiết hormon tăng cường hoạt động của tuyến giáp dẫn đến phì đại tuyến.

Bệnh badơđô còn gọi là bệnh bướu cổ lồi mắt do rối loạn hoạt động của tuyến (mất khả năng tự miễn của cơ thể tạo ra một chất giồng TSH của tuyến yên làm tăng tiết tiroxin.

I. Tuyến yên.

- Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan tới vùng dưới đồi thuộc não trung gian.

- Gồm 3 thuỳ: thuỳ trước, thuỳ giữa, thuỳ sau.

- Chức năng:

+ Thuỳ trước: Tiết hoocmon kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác, ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, sự trao đổi glucozơ, chất khoáng.

+ Thuỳ sau: Tiết hoocmon (ADH và OT) điều hoà trao đổi nước, sự co thắt các cơ trơn (ở tử cung).

+ Thuỳ giữa: Chỉ phát triển ở trẻ nhỏ, có tác dụng đối với sự phân bố sắc tố da.

- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của hệ thần kinh.

II. Tuyến giáp.

- Tuyến giáp nằm trước sụn giáp của thanh quản, nặng 20 – 25 gam.

- Tiết hoocmon tirôxin (có thành phần chủ yếu là iốt), có vai trò quan trọng trong trao đổi chất và quá trình chuyển hoá các chất trong tế bào.

- Bệnh liên quan đến tuyến giáp: bệnh bướu cổ, bệnh bazơđô (nguyên nhân, hậu quả SGK).

- Tuyến giáp và tuyến cận giáp có vai trò trao đổi muối canxi và photpho trong máu.

+ Thiếu muối iốt sẽ làm giảm chức năng tuyến giáp, gây bệnh bướu cổ.