Một chế độ đặc biệt chỉ có trong triều đình nhà Trần đó là chế độ gì?
Chúng tôi xin giới thiệu bài Một chế độ đặc biệt chỉ có trong triều đình nhà Trần đó là chế độ gì? được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy Lịch sử 7. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.
Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.
Một chế độ đặc biệt chỉ có trong triều đình nhà Trần đó là chế độ gì?
Câu hỏi: Một chế độ đặc biệt chỉ có trong triều đình nhà Trần đó là chế độ gì?
- Chế độ Thái thượng hoàng
- Chế độ lập Thái tử sớm
- Chế độ nhiều Hoàng hậu
- Chế độ Nhiếp chính vương
Lời giải:
Đáp án đúng: A. Chế độ Thái thượng hoàng
Thời Trần thực hiện chế độ Thái thượng hoàng. Các vua thường nhường ngôi sớm cho con và tự xưng là Thái thượng hoàng, cùng với vua (con) quản lý đất nước.
I. Hoàn cảnh lịch sử ra đời của nhà Trần
1.1. Nhà Lý sụp đổ
- Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu.
+ Chính quyền không chăm lo đến đời sống nhân dân, quan lại ăn chơi sa đọa.
+ Thiên tai, mất mùa, đói kém thường xuyên xảy ra.
+ Đời sống nhân dân khổ cực.
+ Khởi nghĩa nông dân nổ ra khắp nơi.
+ Các thế lực phong kiến nổi lên tranh giành quyền lực, chống phá triều đình.
- Trước tình hình đó nhà Lý phải dựa vào thế lực họ Trần để chống lại các lực lượng nổi loạn tạo điều kiện cho nhà Trần lên nắm quyền.
- Tháng 12/1226, Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần cảnh, nhà Lý sụp đổ, nhà Trần lên nắm quyền.
1.2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
- Năm 1226, nhà Trần được thành lập.
- Bộ máy quan lại thời Trần về cơ bản vẫn giống thời Lý, được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền.
- Trung ương:
+ Đứng đầu là vua, thực hiện chế độ Thái thượng hoàng.
+ Các chức đại thần văn, võ do người họ Trần nắm giữ.
- Thể chế quân chủ trung ương tập quyền, gồm 3 cấp:
+ Triều đình:
+ Đơn vị hành chính trung gian: 12 lộ (An phủ sứ), phủ (tri phủ), huyện, châu (tri châu, tri huyện).
+ Cấp hành chính cơ sở: xã (xã quan).
- Quý tộc nhà Trần nắm giữ chức vụ quan trọng.
- Đặt chức quan chuyên môn: Thái y viện, Quốc sử viện, Hà đê sứ.
1.3. Pháp luật thời Trần
- Ban hành Quốc triều hình luật.
- Nội dung:
+ Bảo vệ vua, giai cấp thống trị.
+ Xác nhận, bảo vệ quyền tư hữu tài sản.
+ Quy định mua bán ruộng đất.
- Đặt Thẩm hình viện để xét việc kiện cáo.
- Đặt chuông tại điện Long Trì để dân kêu oan.
=> Tiến bộ trong luật pháp và việc quản lí đất nước
II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế
1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
* Quân đội:
+ Cấm quân (quân túc vệ): chuyên bảo vệ kinh thành và nhà vua được tuyển chọn từ thanh niên khỏe mạnh ở quê hương nhà Trần - Tức Mạc - Nam Định.
+ Quân các lộ ở đồng bằng (Quân địa phương) gọi là chính binh, ở miền núi gọi là phiên binh, ở làng xã có hương binh.
- Thay phiên luyện tập quân sự và sản xuất, đó là chính sách: ”ngụ binh ư nông” và theo chủ trương: “Quân cốt tinh nhuệ chứ không cần nhiều”
- Thường xuyên được học binh pháp và luyện tập võ nghệ (Binh Thư Yếu Lược của Trần Quốc Tuấn là bước tiến mới về quân sự).
- Ngoài ra còn có quân của các vương hầu quý tộc, khi có chiến tranh.
- Cử các tướng giỏi phòng thủ biên giới phía Bắc.
Cách tổ chức quân đội như vậy đã làm tăng rất nhiều sức kháng chiến của nhân dân ta.
2. Phục hồi và phát triển kinh tế
- Nông nghiệp
- Đắp đê phòng lụt dưới sự chỉ dẫn của các quan Hà đê sứ, nạo vét kênh ngòi, đảm bảo giao thông và tưới tiêu cho đồng ruộng.
- Đẩy mạnh khẩn hoang, khuyến khích các vương hầu, công chúa, quý tộc mộ người đi khẩn hoang, để tăng diện tích gieo trồng.
* Sản lượng lương thực tăng, nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển.
- Thủ công nghiệp và thương nghiệp có nhiều tiến bộ
- Xưởng thủ công nhà nước - cục Bách tác - sản xuất đồ gốm, dệt, chế tạo vũ khí ..
- Thủ công nghiệp trong nhân dân như làm gốm có tráng men, đúc đồng, làm giấy......
- Ở các làng xã, chợ búa mọc lên ngày càng nhiều; Thăng Long có 61 phố phường.
- Tiền tệ và hệ thống đo lường được thống nhất.
- Cửa biển Vân Đồn, Hội Thống, Hội Triều là nơi buôn bán tấp nập với thương nhân nước ngoài.
Nhận xét:
* Nông nghiệp phát triển, thủ công nghiệp thương nghiệp, và buôn bán với người nước ngoài phát triển, nền kinh tế Đại Việt đang từng bước tiến lên.
* Kinh thành Thăng Long:
- Là trung tâm kinh tế: 61 phố phường buôn bán, xưởng thủ công nhà nước, các ngành nghề thủ công trong nhân dân....
- Trung tâm chính trị: có kinh thành, cơ quan nhà nước
- Là trung tâm văn hóa: điêu khắc có tháp Báo Thiên, chùa Một Cột.... các lễ hội có thể thao, ca hát....
---------------------------------
Ngoài Một chế độ đặc biệt chỉ có trong triều đình nhà Trần đó là chế độ gì? đã được VnDoc.com giới thiệu, mời các bạn cùng tham khảo thêm Giải bài tập SGK môn Lịch sử lớp 7, Giải bài tập SBT môn Lịch sử 7 để hoàn thành tốt chương trình học THCS.
