Tập làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ trang 48 lớp 7 Tập 1 Kết nối tri thức

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc. Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép với mục đích thương mại.

Các bước Tập làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ

Bước 1: Trước khi viết

a) Xác định đề tài và cảm xúc:

• Gợi ý các đề tài: nhà trường, gia đình, bạn bè, quê hương, đất nước, thiên nhiên...
• Gợi ý các cảm xúc: yêu mến, xúc động, lưu luyến, bâng khuâng, nhớ nhung, biết ơn, tự hào...

b) Tìm hình ảnh để biểu đạt cảm xúc:

- Sau khi đã xác định được để tài và tình cảm, cảm xúc, em hãy tìm hình ảnh để thể hiện cảm xúc đó. 

Ví dụ

• Viết về một vẻ đẹp của thiên nhiên, em có thể dùng hình ảnh bông hoa, chiếc lá, giọt sương, áng mây,... để gửi gắm cảm xúc của mình
• Viếtvề cảm xúc bâng khuâng, lưu luyến khi về nghỉ hè, chia tay thầy cô, bạn bè, mái trường, em có thể dùng hình ảnh hoa phượng rơi, chiếc trống trường nằm yên, sân trường vắng,.. để thể hiện cảm xúc.

- Tiếp theo, em hãy liên tưởng, tưởng tượng, kết nối sự vật, hiện tượng trong mối quan hệ với nhau và với con người để mạch cảm xúc, suy nghĩ được thể hiện và phát triển một cách tự nhiên.

Ví dụ: Miêu tả hình ảnh áng mây, em có thể triển khai cảm xúc theo hướng

• Tả cảnh mây bay (mây xuất hiện khi nào, ở đâu, mây màu gì, có hình thù như thế nào, bay lửng lơ chậm chạp hay bay nhanh hối hả
• Tả những sự vật, hiện tượng thiên nhiên xung quanh như mặt trời, mặt trăng, những vì sao, ánh sáng... có đặc điểm ra sao)
• Tưởng tượng về hành trình du lịch của áng mây (máy bay về đâu, gặp gỡ những ai, trò chuyện những gì, “cuộc đời của mây kết thúc thế nào,...).

- Thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của mình về sự vật, hiện tượng đó.

Ví dụ:

• Niềm xúc động trước sự mong manh của áng mây trước gió
• Suy ngẫm về vòng tuần hoàn của các hiện tượng thiên nhiên

c) Tập gieo vần: với 3 cách gieo vần cơ bản:

Vần cách	Vần liền	Vần hỗn hợp
Bà ngồi yên rất lâu Bóng tạc lên vách đất Dải khăn vuông đội đầu Gió lọt vào phơ phất...	Còn em, em kéo xe Chở phân ra lót ruộng - Ái chà, con cà cuống Bỏ ngay vào ống bơ!	Ông trăng tròn sáng tỏ Soi rõ sân nhà em Trăng khuya sáng hơn đèn Ơi ông trăng sáng tỏ Soi rõ sân nhà em...
hoặc Nhà trẻ con đã quen Không còn hờn khóc nữa Nhưng cứ độ tan tầm Con lại ra đứng cửa Mong mẹ và mong bố Mắt nhìn về phố đông Ôi tấm lòng thơ nhỏ Đã thuộc giờ ngóng trông Thành phố rộng mênh mông Bao la chiều gió thổi Ở cuối con đường kia Có con đang đứng đợi.	hoặc Ai là bạn gió Mà gió đi tìm Bay theo cánh chim Lùa trong tán lá Gió nhớ bạn quá Nên gõ cửa hoài.	hoặc Mặt trời thổi lửa Sông biển bốc hơi Hơi bay cao vút Thành mây lưng đồi Mây hồng nhẹ trôi Mây xanh đằm thắm Dịu dàng mây trắng Thẩn thơ mây vàng Mây đen lang thang Thân mình nặng trĩu Gió trêu tí xíu Đã vội khóc oà.

Bước 2: Viết bài:

- Suy nghĩ về đề tài mà em đã chọn: hình dung trong tâm trí các hình ảnh nổi bật, từng để lại cho em ấn tượng sâu đậm; xác định tình cảm, cảm xúc của em về đối tượng; lựa chọn những từ ngữ phù hợp nhất với hình ảnh và tình cảm, cảm xúc.

- Những dòng tiếp theo có thể triển khai cụ thể hơn, chẳng hạn miêu tả chi tiết các đặc điểm của đối tượng, kể về đối tượng; có thể diễn đạt dưới hình thức tâm tình, trò chuyện với đối tượng,

- Sử dụng những từ ngữ biểu đạt cảm xúc; sử dụng từ láy và những biện pháp tu từ như so sánh, nhân hoá, ẩn dụ, điệp ngữ,...

- Có thể kết thúc bài thơ theo nhiều cách khác nhau tạo những dòng thơ có hình ảnh ấn tượng, nêu cảm nghĩ của mình về sự vật, hiện tượng,... để tạo dư âm trong người đọc.

Bước 3: Chỉnh sửa

Kiểm tra và đối chiếu xem bài thơ đã đáp ứng đủ các yêu cầu của bài thơ bốn chữ/ năm chữ chưa.

Yêu cầu đối với bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ
Hình thức nghệ thuật	- Số tiếng trong mỗi dòng thơ: bốn tiếng hoặc năm tiếng
	- Các dòng thơ bắt vần với nhau (vần liền, vần cách, vần hỗn hợp)
	- Nhịp thơ phù hợp với tình cảm, cảm xúc
	- Hình ảnh để biểu đạt cảm xúc
	- Biện pháp tu từ để tăng tính gợi hình, gợi cảm
Nội dung	- Tình cảm, cảm xúc của em
	- Thông điệp mà em gửi gắm qua bài thơ