Soạn bài Người thầy đầu tiên lớp 7 Kết nối tri thức

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc.
Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép với mục đích thương mại.

1. Trước khi đọc bài Người thầy đầu tiên

Hãy kể ngắn gọn về một thầy, cô giáo mà em đặc biệt yêu quý.

Gợi ý trả lời:

Cô giáo mà em yêu quý nhất là cô Hà Lê - giáo viên chủ nhiệm của em ở lớp 6. Cô là người dịu dàng, hiền lành, quan tâm và chăm sóc học sinh như một người mẹ. Cô đã giúp em làm quen với môi trường và cách học mới ở lớp 6 một cách dịu dàng và kiên trì. Em rất hạnh phúc và cảm thấy may mắn khi được là học sinh của cô.

2. Đọc văn bản Người thầy đầu tiên

Nhận biết 1 trang 65 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Người kể chuyện ở đây là ai?

Hướng dẫn trả lời:

Người kể chuyện là một người họa sĩ cùng quê với An-tư-nai

Nhận biết 2 trang 70 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Người kể chuyện ở phần (4) là ai?

Hướng dẫn trả lời:

Người kể chuyện ở phần (4) vẫn là người kể chuyện ở phần (1) [người họa sĩ cùng quê với An-tư-nai]

Suy luận trang 70 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Người kể chuyện băn khoăn, trăn trở về điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Người kể chuyện băn khoăn, trăn trở về việc vẽ tranh sẽ chẳng ra gì hết, bởi người kể chuyện có cảm giác thỉnh thoảng không tin vào năng lực của chính mình, tự hỏi vì sao số phận lại đặt cây bút vẽ vào tay mình để làm gì.

3. Sau khi đọc bài Người thầy đầu tiên

Câu 1 trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Xác định người kể chuyện và ngôi kể trong từng phần của đoạn trích.

Hướng dẫn trả lời:

Câu 2 trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Các nhân vật người kể chuyện trong đoạn trích có mối quan hệ với nhau như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Mối quan hệ của các nhân vật người kể chuyện trong đoạn trích:

• Sinh ra và lớn lên ở làng Ku-ku-rêu và quen biết nhau
• Hiện đang sinh sống ở Mát-xcơ-va
• Được mời về dự lễ khánh thành ngôi trường mới của quê hương

Câu 3 trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Qua cuộc trò chuyện giữa các bạn nhỏ và thầy Đuy-sen ở phần (2), em hình dung như thế nào về hoàn cảnh sống của An-tư-nai?

Hướng dẫn trả lời:

Hoàn cảnh sống của An-tư-nai: Là một bé gái mồ côi cha mẹ, sống với chú thím. Cô có cuộc sống khó khăn và vất vả, thiếu thốn về vật chất cũng như tình cảm gia đình. Dù vậy, cô vẫn là một người chăm chỉ, tốt bụng và có lòng tự trọng.

Câu 4 trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Em hãy đọc kĩ phần (3) của đoạn trích và trả lời các câu hỏi sau:

1. Hình ảnh thầy Đuy-sen hiện lên qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật nào?
2. Những chi tiết tiêu biểu nào được nhà văn sử dụng để khắc họa nhân vật thầy Đuy-sen?
3. Khái quát đặc điểm tính cách nhân vật thầy Đuy-sen.

Hướng dẫn trả lời:

a) Hình ảnh thầy Đuy-sen hiện lên qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật: An-tư-nai

b) Những chi tiết tiêu biểu được nhà văn sử dụng để khắc họa nhân vật thầy Đuy-sen là:

- Chi tiết miêu tả ngôn ngữ đối thoại:

• trò chuyện, thuyết phục các bạn nhỏ đến trường học tập
• động viên, khích lệ cô bé An-tư nai

- Chi tiết miêu tả hành động:

• một mình thầy sửa sang nhà kho cũ thành lớp học
• thầy bế các em nhỏ qua suối giữa mùa đông buốt giá
• kiên trì dạy chữ cho các bạn nhỏ, bất chấp hoàn cảnh thiếu thốn, khó khăn, khắc nghiệt
• luôn mong mỏi các học trò của mình có tương lai tốt đẹp

- Chi tiết miêu tả cảm xúc, suy nghĩ của cô bé An-tư-nai về thầy Đuy-sen:

• cảm nhận về lòng nhân hậu, trái tim giàu tình yêu thương của thầy
• mong ước thầy là người thân ruột thịt của mình

c) Khái quát đặc điểm tính cách nhân vật thầy Đuy-sen:

• một người thầy giáo có mục đích và lý tưởng sống cao đẹp
• có tinh thần kiên nhẫn, cương nghị, nhất quán với lý tưởng của mình
• giàu lòng nhân hậu, kiên nhẫn và vị tha, luôn yêu thương và hết lòng vì học trò của mình

Câu 5 trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: An-tư-nai đã dành cho thầy Đuy-sen tình cảm như thế nào? Nhờ “người thầy đầu tiên” ấy, cuộc đời An-tư-nai đã thay đổi ra sao?

Hướng dẫn trả lời:

- An-tư-nai đã dành cho thầy Đuy-sen tình cảm yêu thương và quý mến, kính trọng vô cùng

• Cô bé đã thầm nghĩ "Ước gì thầy là anh ruột của tôi! Ước gì tôi được bá cổ thầy, nhắm nghiền mắt lại và thủ thỉ với thầy những lời đẹp đẽ nhất! Trời ơi, ước gì thầy Đuy-sen là anh ruột tôi!"
• Cô bé hiểu được tấm lòng của thầy, hiểu được những điều thầy làm là vì ước mơ về tương lai tốt đẹp cho các học trò nên tự nguyên đến trường, tự nguyện đi xa leo đồi lội suối, bạt hơi vì gió rét, chân ngập trong những cồn tuyết

- Nhờ "người thầy đầu tiên" ấy, An-tư-nai đã quyết tâm chăm chỉ học tập và trở thành một viện sĩ trong tương lai

Câu 6 trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Ở phần (4), nhân vật người họa sĩ đã có những ý tưởng gì cho bức tranh vẽ thầy Đuy-sen? Em ủng hộ ý tưởng nào của họa sĩ?

Hướng dẫn trả lời:

- Ở phần (4), nhân vật người họa sĩ đã có nhiều ý tưởng cho bức tranh vẽ thầy Đuy-sen:

• Ý tưởng 1: Vẽ hai cây phong mà thầy Đuy-sen và An-tư-nai trồng, cùng hình ảnh đứa trẻ với đôi mắt hân hoan nhìn vào cõi xa xăm kì ảo
• Ý tưởng 2: Vẽ cảnh tượng thầy Đuy-sen bế trẻ em qua con suối mùa đông
• Ý tưởng 3: Vẽ lại khoảnh khắc thầy Đuy-sen tiễn An-tư-nai lên tỉnh học, sao cho bức tranh ấy khắc họa được tiếng gọi cất lên từ tâm hồn cao cả của người thầy giáo, mà cho đến nay An-tư-nai vẫn còn nghe vẳng lại, sẽ vang dội mãi trong lòng mỗi người

- Em ủng hộ ý tưởng vẽ cảnh thầy Đuy-sen cất tiếng gọi An-tư-nai lần cuối. Bởi hình ảnh này chứa rất nhiều cảm xúc của nhân vật, đồng thời cũng là một bước ngoặt trọng đại trong đời của nhân vật đó.

Câu 7 trang 71 Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: Theo em, cách nhà văn thay đổi kiểu người kể chuyện ở các phần trong đoạn trích có tác dụng gì?

Hướng dẫn trả lời:

Cách nhà văn thay đổi kiểu người kể chuyện ở các phần trong đoạn trích có tác dụng:

• Dùng ngôi kể của người họa sĩ để giới thiệu về câu chuyện, giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn
• Dùng ngôi kể của An-tư-nai kể lại câu chuyện về thầy Đuy-sen và cô, giúp tăng tính chân thực của câu chuyện

5. Nội dung văn bản Người thầy đầu tiên lớp 7

Câu chuyện kể về thầy giáo Đuy-sen tốt bụng, giàu tình yêu thương và hi sinh cho học trò của mình. Nhờ có thầy, mà cô bé A-tư-nai được học chữ, được cảm nhận tình yêu thương của một người thầy, một người cha. Chính thầy Đuy-sen đã giúp cô bé có một tương lai tốt đẹp hơn. Cùng với đó, câu chuyện còn vạch trần mặt tối của xã hội lúc bấy giờ. Nơi vẫn còn tư tưởng trọng năm khinh nữ, khiến các bé gái hiếm có cơ hội được đến trường. Đồng thời lên án mạnh mẽ giai cấp quý tộc có hành vi khinh thường, đàn áp người dân nghèo tội nghiệp.