Chùm sáng là gì?

Chúng tôi xin giới thiệu bài Chùm sáng là gì? được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Vật lý lớp 7. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Chùm sáng là gì?

Trả lời:

Chùm sáng gồm rất nhiều tia sáng hợp thành.

Khi vẽ chùm sáng, ta chỉ cần vẽ hai tia ngoài cùng của mỗi chùm sáng.

1. Phân loại chùm sáng

Chùm ѕáng là gồm ᴄáᴄ tia ѕáng giao nhau, không giao nhau, loe rộng ra trên đường truуền ᴄủa ᴄhúng.

3 loại thường gặp ᴠà đặᴄ điểm:

- Chùm ѕáng ѕong ѕong gồm ᴄáᴄ tia ѕáng không giao nhau trên đường truуền ᴄủa ᴄhúng

- Chùm ѕáng hội tụ gồm ᴄáᴄ tia ѕáng giao nhau trên đường truуền ᴄủa ᴄhúng

- Chùm ѕáng phân kì gồm ᴄáᴄ tia ѕáng lóe rộng ra trên đường truуền ᴄủa ᴄhúng

2. Ứng dụng của chùm sáng

+ Chùm sáng song song:

- Chúng ta có thể nhận thấy những sản phẩm từ năng lượng thiên nhiên là mặt trời: máy năng lượng mặt trời, ô tô sử dụng năng lượng mặt trời,...

+ Chùm tia sáng phân kỳ:

- Dùng làm kính chữa tật cận thị.

- Sử dụng ở lỗ nhìn trên cánh cửa ra vào nhà.

+ Chùm sáng hội tụ:

- Dùng làm vật kính và thị kính ở kính hiển vi và kính thiên văn.

- Dùng làm vật kính ở máy ảnh.

- Dùng làm kính lúp.

- Dùng làm kính chữa tật lão thị, viễn thị.

3. Ta nhìn thấy chùm sáng hay tia sáng

Trong thực tế, ta không thể nhìn thấy một tia sáng mà chỉ nhìn thấy chùm sáng gồm rất nhiều tia sáng hợp thành.

4. Nguồn sáng

- Có nhiều loại nguồn sáng. Một vật thể ở nhiệt độ nhất định phát ra một quang phổ đặc trưng của bức xạ vật đen. Một nguồn nhiệt đơn giản là ánh sáng mặt trời, bức xạ do sắc quyển của Mặt trời phát ra ở khoảng 6.000 kelvin (5.730 độ Celsius; 10.340 độ Fahrenheit) đạt cực đại trong vùng nhìn thấy của quang phổ điện từ khi được vẽ bằng đơn vị bước sóng và khoảng 44% năng lượng ánh sáng mặt trời chiếu tới mặt đất có thể nhìn thấy được. Một ví dụ khác là bóng đèn sợi đốt, chỉ phát ra khoảng 10% năng lượng dưới dạng ánh sáng nhìn thấy và phần còn lại là tia hồng ngoại. Nguồn ánh sáng nhiệt phổ biến trong lịch sử là các hạt rắn phát sáng trong ngọn lửa, nhưng chúng cũng phát ra phần lớn bức xạ của chúng trong tia hồng ngoại, và chỉ một phần nhỏ trong quang phổ nhìn thấy được.

- Đỉnh của quang phổ vật đen nằm trong vùng hồng ngoại sâu, ở bước sóng khoảng 10 micromet, đối với các vật thể tương đối mát như con người. Khi nhiệt độ tăng, đỉnh chuyển sang các bước sóng ngắn hơn, đầu tiên tạo ra ánh sáng màu đỏ, sau đó là màu trắng, và cuối cùng là màu trắng xanh khi cực điểm di chuyển ra khỏi phần nhìn thấy của quang phổ và đi vào vùng tử ngoại. Những màu này có thể được nhìn thấy khi kim loại được nung nóng đến "nóng đỏ" hoặc "nóng trắng". Sự phát xạ nhiệt màu trắng xanh không thường được nhìn thấy, ngoại trừ ở các ngôi sao (màu xanh lam tinh khiết thường thấy trong ngọn lửa khí hoặc ngọn đuốc của thợ hàn trên thực tế là do phát xạ phân tử, đặc biệt là bởi các gốc CH (phát ra dải bước sóng khoảng 425 nm, và không được nhìn thấy trong các ngôi sao hoặc bức xạ nhiệt thuần túy).

- Nguyên tử phát ra và hấp thụ ánh sáng với năng lượng đặc trưng. Điều này tạo ra " vạch phát xạ " trong quang phổ của mỗi nguyên tử. Sự phát xạ có thể là tự phát, như trong điốt phát sáng, đèn phóng điện (như đèn neon và bảng hiệu đèn neon, đèn hơi thủy ngân, v.v.) và ngọn lửa (ánh sáng từ chính khí nóng — vì vậy, ví dụ, natri trong ngọn lửa khí phát ra ánh sáng vàng đặc trưng). Sự phát xạ cũng có thể được kích thích, như trong tia laser hoặc máy nghiền vi sóng.

- Sự giảm tốc của một hạt mang điện tự do, chẳng hạn như một electron, có thể tạo ra bức xạ nhìn thấy được: bức xạ cyclotron, bức xạ synchrotron và bức xạ bremsstrahlung đều là những ví dụ về điều này. Các hạt di chuyển trong môi trường nhanh hơn vận tốc pha của ánh sáng trong môi trường đó có thể tạo ra bức xạ Cherenkov nhìn thấy được. Một số hóa chất tạo ra bức xạ có thể nhìn thấy bằng phát quang hóa học. Ở các sinh vật, quá trình này được gọi là quá trình phát quang sinh học. Ví dụ, đom đóm tạo ra ánh sáng bằng phương tiện này, và thuyền di chuyển trong nước có thể làm nhiễu động sinh vật phù du tạo ra ánh sáng hắt lên.

- Một số chất nhất định tạo ra ánh sáng khi chúng được chiếu sáng bởi bức xạ có năng lượng cao hơn, một quá trình được gọi là huỳnh quang. Một số chất phát ra ánh sáng chậm sau khi bị kích thích bởi bức xạ có năng lượng lớn hơn. Đây được gọi là hiện tượng lân quang. Các vật liệu lân quang cũng có thể bị kích thích bằng cách bắn phá chúng bằng các hạt hạ nguyên tử. Cathodoluminescence là một ví dụ. Cơ chế này được sử dụng trong máy thu hình ống tia âm cực và màn hình máy tính.

- Một số cơ chế khác có thể tạo ra ánh sáng:

+ Phát quang sinh học

+ Bức xạ Cherenkov

+ Điện phát quang

+ Khoa học viễn tưởng

+ Sonoluminescence

+ Triboluminescence

- Khi khái niệm ánh sáng được dự định bao gồm các photon năng lượng rất cao (tia gamma), các cơ chế tạo ra bổ sung bao gồm:

+ Sự hủy diệt hạt - phản hạt

+ Phân rã phóng xạ

---------------------------------------------

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Chùm sáng là gì? Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Vật Lý lớp 7, Giải bài tập môn Vật lý lớp 7, Giải vở bài tập Vật Lý 7, Tài liệu học tập lớp 7, ngoài ra các bạn học sinh có thể tham khảo thêm đề học kì 1 lớp 7 và đề thi học kì 2 lớp 7 mới nhất được cập nhật.