Nguồn âm là gì? Cho ví dụ?

Nguồn âm là gì? Cho ví dụ? được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Vật lý lớp 7. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Nguồn âm là gì? Cho ví dụ?

Trả lời

Vật phát ra âm gọi là nguồn âm. Khi phát ra âm, các vật đều dao động.

Ví dụ:

Cái mõ đang được gõ, cái trống đang được đánh;

1. Khái niệm nguồn âm

Các vật phát ra âm gọi là nguồn âm

Ví dụ: Tiếng nói của mỗi người, tiếng đàn, tiếng chiêng kêu khi gõ vào, tiếng âm thoa dao động khi dùng búa gõ, …

+ Nguồn âm tự nhiên: Tiếng sấm, tiếng mưa, tiếng lá cọ vào nhau, …

+ Nguồn âm nhân tạo: Tiếng trống, tiếng còi ô tô, tiếng loa, ….

+ Khi thổi sáo hay chiếc còi, cột không khí trong sáo, còi báo động và phát ra âm thanh

- Dây đàn khi gẩy.

- Mặt trống khi đánh, chuông đồng khi gõ.

- Kèn khi thổi, loa phát thanh khi đang hoạt động.

2. Đặc điểm chung của các nguồn âm

- Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, thành cốc, mặt trống … gọi là dao động

- Khi phát ra âm, các vật đều dao động.

- Các vật phát ra âm đều dao động.

Dao động là gì?

Dao động là sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng.

Thế nào là vị trí cân bằng?

Vị trí cân bằng là vị trí lúc vật đứng yên.

Ví dụ:

+ Khi chưa kéo dây thun (dây thun đứng yên) ta nói lúc đó dây thun đang ở vị trí cân bằng (không phát ra âm thanh).

+ Khi kéo dây thun rồi thả tay ra lúc đó dây thun rung động và phát ra âm thanh

⇒ Dây thun là nguồn âm

3. Cách nhận biết các vật được gọi là nguồn âm

Dựa vào định nghĩa và đặc điểm của nguồn âm để nhận biết một vật có phải nguồn âm hay không: Tất cả các vật dao động đều phát ra âm thanh. Mọi vật phát ra âm thanh đều được gọi là nguồn âm. Hay đã là nguồn âm thì vật đó đang dao động.

Bài tập về nguồn âm

Câu 1: Trong các trường hợp dưới đây, vật phát ra âm khi nào?

1. Khi làm vật chuyển động.
2. Khi bẻ gãy vật.
3. Khi uốn cong vật.
4. Khi làm vật dao động.

Đáp án: D. Khi làm vật dao động.

Vật phát ra âm khi vật dao động.

Câu 2: Hãy chọn câu trả lời sai?

1. Nguồn âm là vật phát ra âm thanh.
2. Khi gõ dùi vào trống thì mặt trống rung động phát ra âm thanh.
3. Khi dùng búa cao su gõ nhẹ vào âm thoa thì âm thoa dao động phát ra âm thanh.
4. Khi thổi sáo thì nguồn phát ra âm thanh là các lỗ sáo.

Đáp án: D. Khi thổi sáo thì nguồn phát ra âm thanh là các lỗ sáo.

Khi thổi sáo thì nguồn phát ra âm thanh là các cột không khí ở trong sáo chứ không phải là các lỗ sáo. Các lỗ sáo chỉ có tác dụng điều chỉnh cho các cột không khí này dài, ngắn khác nhau mà thôi.

Câu 3: Vật nào sau đây được gọi là nguồn âm?

1. Cây súng
2. Cái trống
3. Cái còi đang thổi
4. Âm thoa

Đáp án: C. Cái còi đang thổi

Vật phát ra âm thanh khi vật dao động. Trong các vật trên, chỉ có cái còi đang thổi là nguồn âm. Vì các vật còn lại đang không ở trạng thái dao động.

Câu 4: Khi người ta dùng dùi gõ vào các thanh đá thuộc bộ đàn đá thì ta nghe thấy âm thanh phát ra. Vật phát ra âm thanh đó là

1. Dùi gõ
2. Các thanh đá
3. Lớp không khí
4. Dùi gõ và các thanh đá

Đáp án: B. Các thanh đá

Vật phát ra âm thanh là các thanh đá khi người ta dùng dùi gõ vào đàn đá

Câu 5: Chọn câu sai?

1. Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, thành cốc, mặt trống … gọi là dao động.
2. Ba chiếc kim đồng hồ đang quay, chứng tỏ nó đang dao động.
3. Nếu ta thổi vào miệng một lọ nhỏ, cột không khí trong lọ sẽ dao động và phát ra âm.
4. Khi một vật phát ra âm, chắc chắn vật dao động.

Đáp án: B. Ba chiếc kim đồng hồ đang quay, chứng tỏ nó đang dao động.

Ba chiếc kim đồng hồ chỉ quay theo một chiều nhất định, chúng không chuyển động qua lại quanh một vị trí cân bằng, do đó ta chỉ nói rằng chúng chuyển động chứ không phải dao động.

Bài 6: Lựa chọn phương án đúng?

Dùng búa gõ xuống mặt bàn. Ta nghe thấy âm thanh phát ra thì:

1. Mặt bàn không phải là vật dao động vì ta thấy mặt bàn đứng yên.
2. Mặt bàn là vật dao động vì mặt bàn dao động rất nhanh, ta không thấy được.
3. Búa là vật dao động vì nhờ có búa mới tạo ra âm thanh.
4. Tay là nguồn âm vì tay dùng búa gõ xuống bàn làm phát ra âm thanh.

Đáp án: B. Mặt bàn là vật dao động vì mặt bàn dao động rất nhanh, ta không thấy được.

Ta nghe thấy âm thanh của mặt bàn vì mặt bàn là vật dao động, dao động rất nhanh nên ta không thấy được.

----------------------------------------

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Nguồn âm là gì? Cho ví dụ? Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Vật Lý lớp 7, Giải bài tập môn Vật lý lớp 7, Giải vở bài tập Vật Lý 7, Tài liệu học tập lớp 7, ngoài ra các bạn học sinh có thể tham khảo thêm đề học kì 1 lớp 7 và đề thi học kì 2 lớp 7 mới nhất được cập nhật.