Phân tích nhân vật An trong Hai đứa trẻ (Thạch Lam)

Phân tích nhân vật An trong Hai đứa trẻ (Thạch Lam) là tài liệu lớp 11 hay giúp các bạn học tốt môn Ngữ văn 11, ôn thi tốt nghiệp THPT Quốc gia, luyện thi đại học môn Văn hiệu quả. Mời các bạn cùng tham khảo.

• Phân tích vẻ đẹp tính cách và tâm hồn nhân vật Liên trong truyện ngắn Hai đứa trẻ
• Cảm nhận diễn biến tâm trạng của Liên, An trong cảnh chờ tàu (Hai Đứa Trẻ - Thạch Lam)
• Soạn bài Hai đứa trẻ
• Tóm tắt tác phẩm Hai đứa trẻ của Thạch Lam (8 mẫu)
• Phân tích truyện ngắn Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam

1. Dàn ý phân tích nhân vật An trong Hai đứa trẻ

I/ Mở bài

- Thạch Lam là một trong những cây bút truyện ngắn xuất sắc của văn xuôi Việt Nam hiện đại. Ông là thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn nhưng có một gương mặt riêng so với các nhà văn của Tự lực văn đoàn. Văn của Tự lực văn đoàn thường đượm nỗi buồn lãng mạn còn văn của Thạch Lam lại chất chứa những nỗi đau hiện thực. Nó như một thứ “hương hoàng lan” được chưng cất từ những nỗi đời.

- Truyện ngắn Hai đứa trẻ in trong tập Nắng trong vườn (1938), rất tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật Thạch Lam. Đó là kiểu truyện ngắn trữ tình đượm buồn. Nét phong cách này thể hiện sâu sắc ở truyện ngắn “Hai đứa trẻ”, không chỉ ở nhân vật chính là Liên, mà còn ở em trai của Liên là An.

- Nhân vật An tuy chỉ là một cậu bé, nhưng giống như chị, An cũng có một tâm hồn nhạy cảm, trái tim trẻ thơ biết yêu thương và tâm hồn biết mơ ước, khát khao hạnh phúc.

II/ Thân bài

a. Luận điểm 1: Tâm hồn trẻ thơ mà nhạy cảm, tinh tế

- Nhận thức được những biến động rất khẽ của thời gian ("chiều, chiều rồi...", “trời nhá nhem tối”, “trời đã bắt đầu đêm").

- Cảm nhận được không gian phố huyện nhỏ hẹp, nghèo nàn, vừa thơ mộng lại đượm buồn.

- Tinh tế nhận ra những ánh sáng yếu ớt cuối ngày. Sự có mặt của ánh sáng làm nổi bật bóng tối. “Bóng tối như một cái gì đang hoạt động”, đang luồn lách, đang bám sát vào mọi cảnh vật, khiến cho tâm hồn trẻ thơ của An và chị cũng thấm buồn.

b. Luận điểm 2: Trái tim biết yêu thương, thông cảm với những kiếp sống tù đọng

- Giống như chị, An cũng biết thương chị Tí, ngày mò cua bắt ốc, đêm lại dọn hàng nước mà chẳng kiếm được bao nhiêu

- Thương những đứa trẻ nghèo lom khom nhặt nhạnh trên nền đất sau buổi chợ

- Thương gia đình bác xẩm “chưa hát vì chưa có người nghe"

- Thông cảm với bà cụ Thi hơi điên

=> Tuy không sâu sắc và tinh tế như Liên, nhưng An cũng có tâm hồn biết yêu thương những kiếp người khổ sở, tàn tạ nơi phố huyện nghèo, tù túng.

c. Luận điểm 3: Tâm hồn biết ước mơ về một tương lai tươi sáng

- Vì cảnh nhà sa sút, An cùng chị là Liên phải theo gia đình về vùng quê hẻo lánh, trông coi cửa hàng hộ mẹ, tối ngủ luôn ở cửa hàng.

- An không như Liên, tâm hồn trẻ thơ của cậu chưa hiểu và chịu đựng những nỗi đau như chị. Tuy sớm giã từ tuổi thơ êm đềm, cậu vẫn tìm được một niềm vui, một nỗi mong mỏi là được chờ đợi và ngắm nhìn đoàn tàu từ Hà Nội chạy qua trước cửa hàng mỗi đêm.

- An buồn ngủ ríu mắt nhưng vẫn dặn với chị: “Chừng nào tàu đến, chị đánh thức em dậy nhé!". An đợi tàu không phải để bán hàng mà vì muốn được nhìn chuyến tàu - hoạt động cuối cùng trong đêm.

- Khi tàu đến, An “nhỏm dậy”, “dụi mắt cho tỉnh hằn” cậu bé rất háo hức và vui mừng khi đoàn tàu đến, mặc cho cơn buồn ngủ còn chưa dứt hẳn.

- Câu hỏi của An thể hiện tâm trạng mong chờ một đoàn tàu náo nhiệt, đông đúc như mọi ngày -> hình ảnh đoàn tàu đã được An khắc ghi vào trong trí nhớ như một thói quen.

- Khi đoàn tàu đi khỏi, An giục chị đi ngủ -> nỗi buồn khi tàu đi khỏi của cậu bé không nhiều bằng chị. Đối với An, đoàn tàu như chỉ đơn giản là một sự gợi nhớ, một mơ ước của cậu bé.

- An không suy tư, không buồn và tâm trạng như Liên, nhưng đối với cậu, đoàn tàu cũng mang một ý nghĩa riêng, mang mong ước cũng như niềm vui nhỏ nhoi cho An trong cuộc sống tẻ nhạt ở phố huyện.

- Đoàn tàu gợi nhớ cho An về một cuộc đời xưa cũ, và khơi trong lòng cậu những ước mơ, khát khao mới, mơ về Hà Nội, về những đổi thay, thoát khỏi cuộc đời buồn chán, quẩn quanh nơi phố huyện tù túng.

d. Nghệ thuật

- Truyện không có cốt truyện, không hấp dẫn, không có nhiều chi tiết kịch tính, mà có nhiều hiện thực gần gũi, sinh động.

- Thiên về miêu tả nội tâm nhân vật, thể hiện cảm quan tinh tế, nhạy cảm trước mọi biến chuyển của tạo vật và lòng người

- Giọng văn nhẹ nhàng, tâm tình sâu sắc

- Lời văn trong sáng, giàu hình ảnh, giàu nhịp điệu

=> Thể hiện rõ phong cách Thạch Lam

III/ Kết bài

- Nhân vật An tuy không sâu sắc, nhạy cảm và chịu nhiều nỗi đau như nhân vật Liên, nhưng cậu cũng mang một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, một trái tim giàu tình yêu thương, biết mơ ước, biết khát khao được thay đổi cuộc đời.

2. Bài văn mẫu phân tích nhân vật An trong Hai đứa trẻ

Hai đứa trẻ được in trong tập Nắng trong vườn (1938) của nhà văn Thạch Lam, truyện đã có từ rất lâu thế nhưng đến hôm nay thì người đọc vẫn thấy được sự hấp dẫn của nó. Có thể nói một phần là do phong cách văn chương của Thạch Lam làm nên và một phần nữa là do nhà văn đã xây dựng thành công hình ảnh hai chị em Liên với những tâm trạng những tính cách và suy nghĩ của những đứa trẻ tưởng chừng ngây ngô nhưng lại rất sâu sắc.

Trước hết là giờ khắc ngày tàn trên không gian nơi phố huyện, hình ảnh của hai chị em Liên và An hiện lên với những nét ngây thơ nhưng cũng sâu sắc, suy tư. Sự vô tư thì là của An, cậu em út nhất, vì nó còn rất bé vì thế cho nên nó chưa hiểu được những gì đang diễn ra là buồn. Nó chỉ nghe theo lời mẹ dặn và nghe theo sự hướng dẫn của chị mà thôi. Chẳng qua nó ra cùng chị cũng chỉ để là ngắm tàu mà thôi. Trong cái suy nghĩ của nó những hình ảnh của giờ khắc ngày tàn thật sự không có gì ấn tượng. Còn Liên thì khác khi ngày tàn với những dấu hiệu âm thanh ấy đã khiến cho Liên cảm thấy lòng mình buồn man mác, một nỗi buồn không hiểu tại sao lại buồn. Liên cảm nhận được cái buồn trong chính những màu sắc của ngày tàn khi thấy những áng mây màu hồng, những hình cây tre cắt rõ rệt trên nền trời. Âm thanh rời rạc của tiếng trống thu không và những tiếng ếch nhái văng vẳng, tiếng muỗi vo ve cũng tác động rất lớn đến nhân vật Liên. Tất cả những tính từ để chỉ cho những âm thanh ấy đều gợi lên những sự rơi rụng. Phải chăng một bức họa đồng quê đẹp thật đấy nhưng cũng thật đượm buồn.

Thế rồi khi phiên chợ ngày cũng tan nốt, những người đi làm thì nói chuyện với nhau mấy câu thì cũng về. Tàn dư của phiên chợ ấy chính là những rác rưởi của ban ngày để lại. Có thể nói rằng chính những hình ảnh ấy đã mang đến cho những nhân vật của chúng ta những suy nghĩ mà cụ thể ở đây là Liên chứ còn An thì còn quá nhỏ để thấm thía những nỗi buồn lớn ấy. Những đứa trẻ lom khom đi nhặt nhạnh những thanh nứa thanh tre đã tác động đến tình thương người của cô gái nhỏ thế nhưng cô lại không thể giúp được gì bởi vì bản thân cô cũng không hơn gì chúng. Khi nhìn thấy những đứa trẻ bên đường vui chơi với nhau cả Liên và An đều muốn sang chơi nhưng hai chị em lại không thể vì còn phải trông gian hàng ấy. Có thể nói cả hai chị em vẫn còn là một đứa trẻ nên vẫn ham vui, vẫn muốn được chơi thế nhưng cuộc sống nghèo khổ đã ném hai chị em vào cuộc sống mưu sinh quá sớm khiến cho nhân vật Liên đã biết suy tư.

Đêm đến trên phố huyện những hình ảnh thiên nhiên với những con người nơi đây hiện lên thật sự rất buồn. Chính vì thế mà hai đứa trẻ cũng có những tâm trạng nhất định.

Hai chị em ngồi trên võng mà ngắm phố huyện trước hết là cảnh thiên nhiên, Liên gọi em ra chõng ngồi cho đỡ muỗi. Hai chị em ngồi bên nhau ngắm những ngọn đèn leo lét, những hột sáng, khe sáng. Cả hai như đang tìm kiếm những nguồn sáng để thắp sáng phố huyện trong chính tâm hồn mình. Thế rồi tìm đến cả những ánh sáng của hàng ngàn ngôi sao trên bầu trời thế nhưng lại không thể xua đi được bóng tối. Hai chị em thu vào mắt mình cái mịt mờ hun hút thăm thẳm của ban đêm. Con đường từ nhà ra ngõ rồi đến cửa sông tất cả đều tối hết cả.

Và trong cái đêm mùa hạ “êm như nhung và thoảng qua gió mát” ấy hình ảnh những con người xuất hiện qua cái nhìn của chị em Liên mà chủ yếu là Liên. An đã khá buồn ngủ, Liên dặn em nằm lên đùi mình ngủ khi nào tàu đến thì sẽ gọi dậy. Nào là chị Tý, gia đình bác Xẩm, bác Siêu và bà cụ Thi điên. Tất cả những con người ấy khiến cho chúng ta như thấy được những cuộc sống của con người trong phố huyện. Họ đại diện cho những con người nơi đây. Họ có thể đổi nghề cho nhau chứ không thể đổi phận cho nhau được. Thế nhưng tất cả những con người ấy vẫn cứ lầm lũi trong bóng tối để mong một điều gì đó tươi sáng hơn đến với cuộc sống của họ.

Thế rồi khi tàu sắp đến Liên gọi An dậy để đón tàu không giống như những con người nơi đây hai chị em muốn nhìn thấy đoàn tàu bởi vì chuyến tàu ấy từ Hà Nội xuống nó mang lại ánh sáng mang lại cả những kỉ niệm một thời tuổi thơ trên ấy. Đó là lúc cha của hai chị em còn làm ăn được. Tối đến hai chị em được đi chơi bờ hồ ăn những cây kem xanh đỏ. Thật sự có thể nói trong chính cuộc sống nghèo khổ ấy thì chính những đứa trẻ ấy cũng đã biết tìm đến những khát khao được như tuổi thơ nói cách khác thì là ước mong có một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Hai đứa trẻ đến nay vẫn còn hiện lên rất đẹp trong tâm trí của người đọc. Mỗi chúng ta khi đọc tác phẩm này đều không thể nào quên được nhưng suy nghĩ những hình ảnh của hai chị em. Có thể nói nhà văn Thạch Lam đã xây dựng thành công hai nhân vật đáng yêu đáng quý này.

------------------------

Trên đây VnDoc.com vừa giới thiệu tới bạn đọc Văn mẫu lớp 11: Phân tích nhân vật An trong Hai đứa trẻ (Thạch Lam). Các bài soạn bài lớp 11 được VnDoc sưu tầm sẽ giúp các bạn học tốt môn Ngữ văn 11. Ngoài ra bạn đọc có thể tham khảo thêm các đề thi học kì 1 lớp 11, đề thi học kì 2 lớp 11 mà chúng tôi chuẩn bị.