Giáo án Địa lý 10 bài 8: Tác động của nội lực đến địa hình mặt Trái đất

Hoạt động của GV và HS

Nội dung chính

HĐ1: cá nhân.

+ GV: yêu cầu HS đọc mục I.trong SGK để phát biểu khái niệm nội lực và nguyên nhân sinh ra nội lực.

+ HS: trả lời.

+ GV: giảng giải, làm rõ khái niệm và nguyên nhân sinh ra nội lực.

HĐ2: Cá nhân.

- GV hỏi: Dựa vào SGK, vốn hiểu biết, em hãy cho biết tác động của nội lực đến địa hình bề mặt Trái Đất thông qua những vận động nào?

- GV nói: Vận động kiến tạo làm cho vỏ Trái Đất có những biến đổi lớn: nơi được nâng lên, nơi hạ xuống thấp, có nơi bị nứt nẻ, đứt gãy… Những vận động này có thể theo chiều thẳng đứng hoặc theo chiều nằm ngang.

GV vẽ hình về sự chuyển động của các dòng đối lưu trong lớp Manti để hướng HS quan sát và nhấn mạnh: Sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo xảy ra do nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân trực tiếp là do sự chuyển động của các dòng đối lưu. Nơi các dòng đối lưu đi lên thì vỏ Trái Đất được nâng lên, nơi các dòng đối lưu đi xuống thì vỏ Trái Đất hạ xuống.

B1: GV hướng dẫn HS đọc kênh chữ của mục II.1 SGK trả lời câu hỏi:

- Những biểu hiện của vận động theo phương thẳng đứng và hệ quả của nó.

- Kết quả của những vận động đó? Vận động theo phương thẳng đứng hiện naycòn diễn ra hay không?

B2: HS suy nghĩ để tra lời

B3: GV bổ sung và chuẩn kiến thức.

HĐ3: cặp đôi.

B1: GV yêu cầu HS đọc mục II.2 kết hợp quan sát hình 8.1 trong SGK, cho biết:

- Hiện tượng uốn nếp, đứt gãy là gì, nguyên nhân của những hiện tượng này?

- Sự khác nhau giữa vận động theo phương thẳng đứng và vận động theo phương nằm ngang (về hình thức, nguyên nhân và kết quả).

B2: HS thảo luận, sau đó đại diện báo cáo kết quả, những HS khác thảo luận, bổ sung.

B3: GV tóm tắt, chuẩn kiến thức.

I. Nội lực.

+ Nội lực: là lực phát sinh ở bên trong Trái Đất.

+ Nguồn năng lượng sinh ra nội lực chủ yếu là nguồn năng lượng ở trong lòng đất.

II. Tác động của nội lực.

Thông qua các vận động kiến tạo, hoạt động động đất, núi lửa…

1. Vận động theo phương thẳng đứng.

+ Là những vận động nâng lên, hạ xuống của vỏ Trái Đất theo phương thẳng đứng.

+ Diễn ra trên một diện tích lớn.

+ Thu hẹp, mở rộng diện tích lục địa một cách chậm chạp và lâu dài.

+ Kết quả: Biển tiến hay biển thoái, lục địa được mở rộng hay thu hẹp

2. Vận động theo phương nằm ngang.

Làm cho vỏ Trái Đất bị nén ép, tách giãn… gây ra hiện tượng uốn nếp, đứt gãy.

a) Hiện tượng uốn nếp.

+ Là hiện tượng các lớp đá bị uốn thành nếp, nhưng tính chất liên tục của nó không bị phá vở.

+ Do tác động của lực nằm ngang, xảy ra ở vùng đá có độ dẻo cao, đá bị xô ép, uốn cong thành nếp uốn.

+ Tạo thành các nếp uốn, các dãy núi uốn nếp.

b) Hiện tượng đứt gãy.

+ Do tác động của lực nằm ngang.

+ Xảy ra ở vùng đá cứng.

+ Đá bị gãy, vỡ và chuyển dịch.

+ Tạo ra các địa hào, địa luỹ…

Vận động kiến tạo

Khái niệm

Tác động của vận động đến địa hình