Giáo án Địa lý 10 bài 31: Vai trò và đặc điểm của công nghiệp - Các nhân tố ảnh hưởng tới pháp triển và phân bổ công nghiệp

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cơ bản

HĐ1: Cả lớp

GV: yêu cầu hs dựa vào sự hiểu biết của bản thân và kiến thức sgk đẻ trả lời các câu hỏi sau:

-Ngành công ghiệp có vai trò gì(đối với đời sống con người, sự phát triển các ngành kinh tế, sự phát triển của xã hội)

-Nêu vai trò cụ thể ở Việt Nam để chứng minh

-So sánh vai trò của công nghiệp với vai trò của nông nghiệp

-Tại sao tỉ trọng của ngành công nghiệp trong cơ cấu GDP là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá trình độ phát triển kinh tế.

HS trả lời, các hs khác bổ sung

GV chuẩn kiến thức.

HĐ2: Nhóm

Gv chia lớp thành 3 nhóm lớn. Sau đó chia thành nhiều nhóm nhỏ

-Nhóm 1: Dựa vào sơ đồ về sản xuất công nghiệp, hãy nêu rõ hai giai đoạn của sản xuất công nghiệp. Hai giai đoạn có đặc điểm nào giống nhau? Lấy ví dụ

-Nhóm 2: Hãy lấy ví dụ để chứng minh sản xuất công nghiệp có tính tập trung cao độ. Vì sao sản xuất công nghiệp có thể tập trung được như vậy?

-Nhóm 3: Hãy lấy ví dụ để chứng minh sản xuất công nghiệp bao gồm nhiều ngành phức tạp, được phân công tỉ mỉ và có sự phối hợp giữa nhiều ngành để tạo ra sản phẩm. Các ngành công nghiệp được phân loại như thế nào?

HS đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung

Gv chuẩn kiến thức

HĐ3: Nhóm

Gv chia lớp thành 5 nhóm lớn, sau đó, chia thành các nhóm nhỏ

Nhóm1: Phân tích sự ảnh hưởng của vị trí tới sự phát triển và phân bố công nghiệp. Lấy ví dụ thực tế ở địa phương để chứng minh.

Nhóm 2: Phân tích sự ảnh hưởng của khoáng sản, khí hậu và nước tới sự phát triển và phân bố công nghiệp. Lấy ví dụ thức tế ở địa phương để chứng minh.

Nhóm 3: Phân tích sự ảnh hưởng của đất, rừng và biển tới phát triển và phân bố công nghiệp. Lấy ví dụ thực tế ở địa phương để chứng minh.

Nhóm 4: Phân tích sự ảnh hưởng của dân cư-lao động và tiển bộ khoa học-kĩ thuật tới sự phát triển và phân bố công nghiệp. Lấy ví dụ thực tế ở địa phương để chứng minh.

Nhóm 5: Phân tích sự ảnh hưởng của thị trường, cơ sở vật chất –kĩ thuật và đường lối chính sách tới sự phát triển và phân bố công nghiệp. Lấy ví dụ thực tế để chứng minh.

Hs đại diện các nhóm trả lời, các nhóm khác bổ sung

GV chuẩn kiến thức

I. Vai trò và đặc điểm của ngành công nghiệp:

1. Vai trò:

Đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân

-Cung cấp khối lượng của cải vật chất lớn cho xã hội: sản phẩm tiêu dùng, tư liệu sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật cho các ngành kinh tế.

-Thúc đẩy các ngành kinh tế phát triển

-Tạo điều kiện khai thác có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.

-Mở rộng thị trường, tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập

2. Đặc điểm:

a. Sản xuất công nghiệp bao gồm hai giai đoạn

(Sơ đồ trong sgk, trang 119)

b. Sản xuất công nghiệp có tình tập cao độ

-Tập trung tư liệu sản xuất, nhân công và sản phẩm.

-Trên một diện tích nhất định có thê xay dựng nhiều xí nghiệp, tập trung nhiều lao động, tạo ra khối lượng sản phẩm lớn.

c. Sản xuất công nghiệp bao gồm nhiều ngành phức tạp, được phân công tỉ mỉ và có sự phối hợp giữa nhiều ngành để tạo ra sản phẩm cuối cùng.

-Dựa vào tính chất tác động vào đối tượng lao động: công nghiệp khai thác và công nghiệp chế biến.

-Dựa vào công dụng kinh tế: công nghiệp nặng và công nghiệp nhẹ

II. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát và phân bố công nghiệp

1.Vị trí địa lí:

Góp phần tạo nên thuận lợi hoặc gây khó khăn cản trở cho sự phát triển công nghiệp

2. Tự nhiên

-Khoáng sản: Chi phối tới quy mô, cơ cấu và tổ chức các xí nghiệp công nghiệp

-Khí hậu và nước:vừa tác động trực tiếp vừa tác động gián tiếp

-Đất, rừng, biển:

+Đất-tạo mặt bằng để xây dựng xí nghiệp

+Rừng, biển-cung cấp nguyên liệu…

3. Nhân tố kinh –xã hội

-Dân cư-lao động: trình độ lao động cho phép phát triển và phân các ngành công nghiệp phù hợp.

-Tiến bộ khoa học-kĩ thuật: Cho phép khai thác, sử dụng tài nguyên, phân bố các ngành công nghiệp hợp lí. Nâng cao năng suất, chất lượng

-Thị trường: tác động tới hướng chuyên môn hóa sản phẩm

-Cơ cở hạ tầng, cơ sở vật chất kĩ thuật: tạo cơ sở cho sự phát triển công nghiệp

-Đường lối chính sách: định hướng, chỉ đạo chiến lược phát triển