Giáo án Lịch sử 7 bài 15: Sự phát triển kinh tế và văn hóa thời Trần theo CV 5512 (Tiết 2)

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Dự kiến sản phẩm (Nội dung chính)

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

? Em hãy kể tên một vài tín ngưỡng cổ truyền trong nhân dân

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi mở - linh hoạt.

? Đạo phật thời Trần so với thời Lý ntn?

? So với đạo phật thì đạo nho có vị trí ntn?

? Em hãy nêu những tập quán sống giản dị trong nhân dân.

? Trong nhân dân có những hình thức sinh hoạt văn hoá nào?

? Em có nhận xét gì về các hoạt động văn hoá thời Trần?

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm trình bày.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày.

GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. Thời Trần các tín ngưỡng cổ truyền vẫn phổ biến trong nhân dân.

- Đạo được nâng cao, chú ý hơn do nhu cầu xây dựng bộ máy nhà nước của g/c thống trị

- Các nhà nho giữ vị trí cao trong bộ máy nhà nước được trọng dụng<Trương Hán Siêu, Chu Văn An>...

1. Đời sống văn hóa.

- Tín ngưỡng:

+ Thờ tổ tiên.

+ Thờ anh hùng.

+ Thờ người có công.

- Đạo phật, nho giáo phát triển mạnh.

- Tập quán: Nhân dân đi chân đất, quần đen, áo tứ thân, cạo trọc đầu.

- Hình thức sinh hoạt:

+ Nhân dân thích ca hát, nhảy múa.

+ Tập võ nghệ.

+ Đấu vật...

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Dự kiến sản phẩm (Nội dung chính)

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập Học sinh thảo luận nhóm.

?Văn học thời Trần có đặc điểm gì?

? Các tác phẩm văn học thời kì này nội dung ntn?

? Em hãy kể tên 1 số TP mà em biết.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi mở

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm trình bày.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày.

GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh.

- Phong phú mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc

- Tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc

- Hịch tướng sĩ, Phò giá về kinh, Phú sông BĐ

“Ta thường tới bữa quên ăn nửa đêm vỗ gối...”.

2. Văn học

-Văn học gồm chữ Hán và chữ Nôm.

- Chứa đựng nhiều nội dung phong phú làm rạng rỡ văn hóa Đại Việt

- Hịch tướng sĩ, Phò giá về kinh...

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Dự kiến sản phẩm (Nội dung chính)

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

? Giáo dục thời Trần có đặc điểm gì?

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi mở - linh hoạt).

? Quốc sử viện có nhiệm vụ gì? Ai đứng đầu?

? Em có nhận xét gì về tình hình phát triển giáo dục, khoa học, kĩ thuật, kinh tế thời Trần?

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm trình bày.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày.

GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh.

- Cơ quan viết sử của nước ta

- Lê Văn Hưu đứng đầu

- Phát triển mạnh trên mọi lĩnh vực và có nhiều đóng góp cho nền văn hoá dân tộc. Tạo bước phát triển cao cho nền văn minh Đại Việt.

3. Giáo dục và khoa học, kĩ thuật.

- Giáo dục:

+ Mở trường học nhiều nơi.

+ Tổ chức thi thường xuyên.

+ Lập cơ quan “Quốc sử viện”.

+ 1272 “Đại Việt sử kí” 30 quyển của Lê Văn Hưu.

- Quân sự, y học, khoa học, kĩ thuật đạt nhiều thành tựu.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Dự kiến sản phẩm (Nội dung chính)

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

Hãy kể tên các công trình kiến trúc, điêu khắc thời Trần?

? Quan sát H rồng thời thời Trần và hãy so sánh với hình rồng thời Lý.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi mở - linh hoạt).

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm trình bày.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày.

GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh.

- Rồng thời Trần tinh xảo, rõ nét hơn có sừng vảy bệ vệ, uy nghi hơn Lý.

4. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc.

- Tháp Phổ Minh, chùa thành Tây Đô.

- Nghệ thuật chạm khắc rồng...

Câu

1

2

3

4

ĐA

A

D

C

A

Họat động của thầy và trò

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1: Tìm hiểu về đời sống văn hóa. (10^/)

? Về văn hóa dưới thời Trần có đặc điểm gì?

? Kể tên một vài tín ngưỡng cổ truyền trong nhân dân?

HS: thờ tổ tiên, các anh hùng dân tộc… → ngày nay trở thành phong tục tập quán của nhân dân ta.

? Đạo Phật thời Trần so với thời Lý như thế nào?

? Nêu những dẫn chứng chứng tỏ đạo Phật phát triển?

HS: nhiều người đi tu kể cả giai cấp thống trị, chùa chiền mọc lên nhiều nơi.

HS: đọc phần chữ in nghiêng Sgk trang 71.

? So với đạo Phật, Nho giáo phát triển như thế

nào? Vì sao?

? Sinh hoạt văn hóa thời Trần được thể hiện như thế nào?

Giáo viên giảng: Ngoài ra nhân dân ta sống rất giản dị như đi chân đất, quần áo đơn giản…

=> Thể hiện tinh thần thượng võ, lòng yêu quê hương đất nước.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về văn học thời Trần. (5^/)

? Văn học thời Trần có đặc điểm gì?

? Tại sao văn học nước ta thời kỳ này phát triển mạnh, mang đậm lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc?

GV: (Vừa trải qua cuộc kháng chiến hào hùng, anh dũng…)

? Kể tên một số tác phẩm văn học thời ký này mà em biết?

HS: (Hịch tướng sĩ, phò giá về kinh. Phú sông Bạch Đằng)

Hoạt động 3: Tìm hiểu về giáo dục và khoa học kĩ thuật thời Trần. (10^/)

? Em hãy trình bày một vài nét về tình hình giáo dục thời Trần?

HS: đọc phần chữ in nghiêng Sgk trang 72.

? Em có nhận xét gì về tình hình giáo dục thời đó?

HS: (do nhu cầu của nhân dân,tìm đội ngũ tri thức cho đất nước → nhà nước rất quan tâm đến giáo dục)

? Trình bày một vài nét về tình hình khoa học, kĩ thuật thời Trần?

GV: cho học sinh nhắc lại người chỉ huy cuộc kháng chiến lần 2, 3 chống quân Mông – Nguyên?

? Em có nhận xét gì về giáo dục, khoa học kĩ thuật thời Trần? (phát triển mạnh, đóng góp nhiều cho nền văn hóa)

Hoạt động 4: Tìm hiểu về nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc thời Trần. (9^/)

? Về nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc có đặc điểm gì?

HS : quan sát hình 38 Sgk trang 73 → đối chiếu với hình 26 ở bài 22 – nhận xét gì?

GV : (tinh xảo, rõ nét hơn, trình độ càng cao hơn)

1. Đời sống văn hóa

- Tín ngưỡng cổ truyền được duy trì và có phần phát triển hơn trước.

- Đạo Phật phát triển nhưng không bằng thời Lý.

- Nho giáo ngày càng phát triển, địa vị ngày càng cao và được trọng dụng.

- Các hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian: Ca hát, nhảy múa, đấu vật… vẫn duy trì, phát triển.

2. Văn học

- Bao gồm cả chữ Hán và chữ Nôm

- Nội dung phong phú, mang đậm bản sắc dân tộc.

3. Giáo dục và khoa học kỷ thuật

a. Giáo dục

- Quốc Tử Giám được mở rộng.

- Trường học có nhiều loại: trường công, tư…

- Các khoa thi tuyển chọn nhân tài được tổ chức thường xuyên.

b. Khoa học, kĩ thuật

- Sử học: Lập cơ quan chuyên viết sử, năm 1272 bộ “ Đại Việt sử ký ” ra đời .

- Quân sự: Tác phẩm binh thư yếu lược của Trần Hưng Đạo.

- Y học: Tuệ Tĩnh là danh y nổi tiếng.

- Kĩ thuật: chế tạo súng thần cơ, thuyền lớn.

4. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc

- Nhiều công trình kiến trúc có giá trị ra đời

Tháp Phổ Minh, Thành Tây Đô…

- Nghệ thuật chạm khắc tinh tế.

Các lĩnh vực

Tình hình phát triển

Đời sống văn hoá

Văn học

Giáo dục

Khoa học kĩ thuật