Phân tích bài thơ “Thuyền và biển”

Phân tích bài thơ “Thuyền và biển” - Xuân Quỳnh là bài viết bao gồm dàn ý và văn mẫu hay do VnDoc biên soạn nhằm giúp các bạn học sinh có thêm tư liệu học tập môn Ngữ văn 11 Kết nối tri thức. Mời các bạn tham khảo!

I. Dàn ý Phân tích bài thơ “Thuyền và biển”

Dàn ý phân tích Thuyền và biển mẫu 1

1. Mở bài

Dẫn dắt và giới thiệu về tác phẩm.

2. Thân bài

a. Khái quát chung về tác giả Xuân Quỳnh và hoàn cảnh ra đời của bài thơ.

b. Phân tích tác phẩm

- Ba khổ thơ đầu: tình yêu khi vừa mới chớm nở.

- Bốn khổ thơ tiếp theo: khi cả hai đã yêu nhau và dần trở nên sâu đậm

- Khổ thơ cuối: khi tình yêu phải chia xa.

c. Tổng kết

- Giá trị nghệ thuật:

+ Sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật: so sánh, nhân hóa, các phép điệp từ

+ Thể thơ 5 chữ, đặc sắc

+ Hình ảnh gợi hình, gợi cảm.

- Giá trị nội dung:

Xuân Quỳnh đã mượn hình ảnh của tự nhiên để thể hiện khát khao hạnh phúc, tình yêu sâu nặng và chung thủy, vượt qua mọi giới hạn của không gian và thời gian.

3. Kết bài

Nêu cảm nhận chung về bài thơ và rút ra ý nghĩa, bài học.

Dàn ý phân tích Thuyền và biển mẫu 2

I. Mở bài

-Giới thiệu vấn đề cần phân tích: bài thơ Thuyền và biển.

-Giới thiệu nhà thơ Xuân Quỳnh

II. Thân bài

-Giới thiệu tổng quan về tác giả Xuân Quỳnh, những tác phẩm tiêu biểu đã viết và vai trò của bà trong văn học Việt Nam.

- Trình bày hoàn cảnh và ngữ cảnh sáng tác của bài thơ, nhấn mạnh tầm quan trọng của tình yêu trong cuộc sống và tác phẩm văn học.

Phân tích chi tiết bài thơ:

+ Bắt đầu với 6 câu đầu "em sẽ kể...còn xa": Tác giả sử dụng hình ảnh tuyệt đẹp của thuyền và biển để tượng trưng cho tình yêu chân thành, sâu sắc và không thể tách rời. Bằng cách này, bài thơ tạo ra một hình ảnh mạnh mẽ về sự khăng khít và bền chặt của tình yêu.

+ Tiếp theo là 4 câu "những đêm...sóng vỗ": Thuyền và biển, như tình anh và em, đã đối mặt với những cảm xúc của tình yêu, nhưng vẫn còn một chút ngại ngùng và e ngại khi đối diện với nhau. Điều này thể hiện rõ ràng qua những cung bậc cảm xúc trong tình yêu.

+ Rồi đến 8 câu tiếp theo "cũng có khi...về đâu": Tình yêu của em êm đềm, nhẹ nhàng và sâu lắng, trong khi biển lại mạnh mẽ, có thể trở nên hung hãn. Mặc dù như vậy, qua những điệu bộ, những hành động và ánh mắt, hai người đã hiểu rõ tâm tư của nhau và tạo nên một mối quan hệ đáng tự hào và tin tưởng khi ở bên nhau.

+ Các câu còn lại: Thể hiện khát khao sống một cuộc sống trọn vẹn với tình yêu, không thể rời xa nhau dù chỉ trong một khoảnh khắc. Nhà thơ mong muốn được bên nhau mãi mãi và tận hưởng tình yêu trong toàn bộ cuộc đời.

III. Kết bài

- Đánh giá khái quát lại vấn đề và liên hệ cảm nhận của bản thân.

II. Văn mẫu Phân tích bài thơ "Thuyền và biển"

1. Phân tích Thuyền và biển mẫu 1

Nhận xét về thơ Xuân Quỳnh, Kiều Vân đã viết: “Cũng giống như hầu hết các nữ sĩ Đông, Tây, kim, cổ, Xuân Quỳnh làm thơ cốt để diễn tả cuộc sống của mình trên mọi phương diện: những khát khao, những tình cảm, những suy nghĩ và cả “sự sống” của người phụ nữ. Vì lẽ đó, thơ của chị hầu hết là thơ trữ tình. Đất nước, thiên nhiên, thời đại đều được phản ánh vào thơ chị thông qua lăng kính trữ tình đó”. Và một lần nữa, trái tim thơ rất mực nồng hậu ấy đã gửi gắm những suy tư về tình yêu của mình vào câu chuyện “Thuyền và biển”.

Xuân Quỳnh (1942 - 1988) quê ở Hà Đông - thành phố Hà Nội, là nhà thơ nữ nổi tiếng của văn học Việt Nam hiện đại. Chị sáng tác cả trong thời chiến và thời bình. Những vần thơ viết về bom đạn chiến tranh, tình yêu quê hương đất nước trong chiến đấu của Xuân Quỳnh đã góp phần quan trọng vào văn học cách mạng của nước nhà. Tuy nhiên, phải đến khi đất nước độc lập, được trở về với đời sống riêng tư, sống trọn với tình yêu và gia đình thì hồn thơ của Xuân Quỳnh mới thực sự thăng hoa. “Đường đi của thơ là con đường đưa thẳng vào tình cảm, không quanh co, qua những chặng, những trung gian, những cột cây số” (Nguyễn Đình Thi). Những vần thơ của chị nhận được sự yêu mến từ công chúng bởi sự giản dị, tình cảm, chân thật, tựa như một cuốn nhật kí tự thuật về bản thân và cuộc đời. Bài thơ “Thuyền và biển” là một trong những thi phẩm nổi tiếng nhất của Xuân Quỳnh.

Là một người phụ nữ đa cảm và nhạy bén, Xuân Quỳnh thường rung động trước những cảnh sắc thiên nhiên. Thơ chị có màu xanh hoa cúc ngập tràn thung lung nhỏ, có mùa hạ “mật trào lên vị quả”, có cả hương hoa ngâu ngan ngát trào lên khung cửa,… Có thể thấy, Xuân Quỳnh biến thiên nhiên, sự vật thành những hình tượng nghệ thuật giàu giá trị thẩm mỹ để gửi gắm tâm tư, tình cảm. Với bài thơ “Thuyền và biển” cũng vậy. Hai hình tượng thuyền và biển là biểu tượng cho hai con người trong tình yêu.

Mở đầu bài thơ là lời tâm tình, thủ thỉ của cô gái với người mình yêu:

Em sẽ kể anh nghe

Chuyện con thuyền và biển:

“Từ ngày nào chẳng biết

Thuyền nghe lời biển khơi

Cánh hải âu, sóng biếc

Đưa thuyền đi muôn nơi

Lòng thuyền nhiều khát vọng

Và tình biển bao la

Thuyền đi hoài không mỏi

Biển vẫn xa… còn xa

Cô gái kể về một câu chuyện xa xăm, nhuốm màu huyền thoại. Từ thuở xa xưa lắm, ai biết tự bao giờ, ta đã thấy những con thuyền căng buồm trên biển lớn. Thuyền lướt trên những ngọn sóng, băng qua đại dương muôn trùng, đồng hành cùng cánh chim hải âu để chinh phục những miền đất mới. Lòng biển thẳm sâu như cất giấu điều bí mật của Trái Đất. Và cũng từ khi nào mà ta biết thương, biết nhớ, biết giận hờn và đau đớn vì tình yêu? Câu chuyện tình yêu của anh và em cũng giống như hành trình của thuyền và biển. Thuyền không chịu khuôn mình vào dòng chảy nhỏ bé của sông hồ nên đã chọn đi ra biển lớn. Thuyền “đi hoài không mỏi” dù chẳng biết đâu là bến bờ. Cái bao la của biển hòa hợp với khát vọng khôn cùng của thuyền. Điều này giống với tâm lí thường tình của con người trong đời sống. Tình yêu chỉ thực sự tồn tại giữa những trái tim cùng chung nhịp đập, có cùng chí hướng. Hành trình khám phá tâm hồn một con người sẽ luôn mới mẻ và hấp dẫn, chỉ khi ta yêu người đó. Dấu “…” kết hợp với những từ “vẫn”, “còn” và điệp từ “xa” lặp lại hai lần trong câu thơ diễn tả sự xa xôi của biển và ước mong chinh phục biển lớn của con thuyền, tượng trưng cho khát vọng hạnh phúc ở người con gái. Từ ca dao, dân ca đến văn học hiện đại, có rất nhiều tác phẩm lấy thuyền và biển để ẩn dụ cho muôn vàn những cung bậc tình cảm:

Thuyền ơi có nhớ bến chăng,

Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền

(Ca dao)

Anh xin làm sóng biếc

Hôn mãi cát vàng em

Hôn thật khẽ, thật êm

Hôn êm đềm mãi mãi

(Xuân Diệu)

Xuân Quỳnh đã lựa chọn hình tượng chuẩn xác để diễn tả một cách duyên dáng, ý nhị mà không kém phần thiết tha, mãnh liệt về tình yêu.

Nếu hai đoạn đầu của bài thơ kể về những tháng ngày gặp gỡ của thuyền và biển tựa như những ngày đầu tình yêu chớm nở thì hai khổ thơ sau, nhà thơ đã khắc họa những nét tâm lí của người đang yêu qua hoạt động của sóng biển:

Những đêm trăng hiền từ

Biển như cô gái nhỏ

Thầm thì gửi tâm tư

Quanh mạn thuyền sóng vỗ

Cũng có khi vô cớ

Biển ào ạt xô thuyền

(Vì tình yêu muôn thuở

Có bao giờ đứng yên?)

Nghệ thuật so sánh giữa biển và “cô gái nhỏ” thật đáng yêu và tinh tế. Xuân Quỳnh như đang đối thoại, hòa vào làm một với biển khơi để khám phá con người trong tình yêu. Biển luôn chứa đựng rất nhiều bất ngờ không thể đoán định, giống như người đang yêu cũng khó nắm bắt chính mình. Có những ngày sóng yên biển lặng, êm đềm vỗ về vào mạn thuyền tựa như người con gái dịu dàng, thỏ thẻ lời yêu. Nhưng cũng có khi biển ào ạt, sóng cuộn trào mạnh mẽ. Sự “vô cớ” ấy của biển chính là những giận hờn, âu lo, là sự táo bạo, quyết liệt trong tâm hồn cô gái. Trong “Sóng”, nhà thơ không thể lí giải cội nguồn của sóng, gió và tình yêu, chỉ dành bất lực thú nhận:

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau

Với “Thuyền và biển”, Xuân Quỳnh đã tìm ra câu trả lời cho những cảm xúc thất thường, những xáo động nội tâm ấy: “Vì tình yêu muôn thuở/Có bao giờ đứng yên?”. Câu trả lời nằm ở bản chất vốn có của tình yêu. Một tình yêu thực thụ sẽ luôn làm náo động hồn ta, khiến ta trải qua đầy đủ những cung bậc từ nỗi nhớ, sự yêu thương, niềm hạnh phúc đến lo lắng, trách cứ, giận hờn. Câu hỏi tu từ ở cuối khổ thơ càng cho thấy sự ý thức rõ ràng của nhà thơ về tình yêu. Nếu thứ tình cảm ấy “đứng yên” lạnh lẽo, chẳng khiến ta khát khao hay mong đợi thì đó đích thị không phải tình yêu. Khổ thơ cho thấy quan niệm về tình yêu hiện đại, mới mẻ nhưng cũng rất mực đằm thắm, chân thành của Xuân Quỳnh.Là một người đã từng trải qua những đổ vỡ trong hôn nhân, chị không mất đi niềm tin vào chữ “Yêu” mà ngược lại, càng khao khát yêu và được yêu hơn nữa. Với Xuân Quỳnh, yêu và làm thơ là hai phạm trù không thể tách rời. Đọc các tác phẩm khác của chị, ta có thể ý thức về tình yêu chân chính, quyết tâm đến cùng vì tình yêu trọn vẹn được thể hiện rất rõ:

Dòng sông này, bãi cát, cánh buồm quen

Hoa lau trắng suốt một thời quá khứ

Tôi đã đi đến tận cùng xứ sở

Đến tận cùng đau đớn, đến tình yêu.

(Thơ tình cho bạn trẻ)

Gió thổi nơi này không lạnh tới nơi kia

Lời nói tâm tình trở nên nhạt nhẽo

Nghe tiếng con tàu em không thể hiểu

Tấm lòng anh trong mỗi chuyến đi xa.

(Nếu ngày mai em không làm thơ nữa)

Tình yêu khó hiểu, khó ước đoán đến như vậy đấy. Tuy nhiên, chính sự khó nắm bắt ấy lại tạo nên nét hấp dẫn riêng biệt cho tình yêu cũng như cách thuyền và biển gắn bó:

Chỉ có thuyền mới hiểu

Biển mênh mông nhường nào

Chỉ có biển mới biết

Thuyền đi đâu, về đâu

Khổ thơ đã cho ta thấy quy luật tất yếu của cuộc sống và tình yêu. Chỉ những con thuyền lênh đênh trên sóng gió mới biết được biển khơi bao la đến nhường nào. Chỉ có những con sóng mới có thể hướng thuyền đến bến bờ mong đợi, đưa thuyền đi muôn nơi. Biển không nắm bắt được chính mình nhưng luôn sẵn sàng dùng sự mênh mông, rộng lớn của mình để che chở thuyền. Con người trong tình yêu cũng vậy. Giữa hai người đang yêu bao giờ cũng tồn tại một sợi dây linh diệu kết nối hai tâm hồn. Ta có thể không hiểu được mình nhưng luôn chờ đợi được thấu cảm từ đối phương và ngược lại.

Xuân Quỳnh đã đưa người đọc khám phá chuyến hành trình của con thuyền trên biển và cũng là hành trình phát triển của tình yêu. Hai khổ thơ trên chính là tình yêu trong những ngày tháng mặn nồng nhất. Tuy nhiên, đi liền với khát khao hạnh phúc, trái tim nhạy cảm của người phụ nữ bao giờ cũng ngập tràn dự cảm về sự chia ly:

Những ngày không gặp nhau

Biển bạc đầu thương nhớ

Những ngày không gặp nhau

Lòng thuyền đau - rạn vỡ

Nếu từ giã thuyền rồi

Biển chỉ còn sóng gió

Nếu phải cách xa anh

Em chỉ còn bão tố.

Những tháng ngày xa cách biển, thuyền không còn bến bờ để ngóng trông, hi vọng nên “Lòng thuyền đau - rạn vỡ”. Biển sẽ mãi gầm gào sóng gió vì không còn mạn thuyền để vỗ về những lúc yên bình. Thuyền và biển vốn dĩ là hai sự vật không thể tách rời. Tuy nhiên, dường như soi chiếu vào thuyền và biển, mượn câu chuyện của biển khơi để nói lên lòng mình vẫn là chưa đủ với người con gái. Thế nen, đến cuối bài thơ, cô gái đã tách mình ra, tự bộc bạch thẳng thắn lời yêu: “Nếu phải cách xa anh/Em chỉ còn bão tố”. Hai câu thơ cuối như là lời lo âu, sợ hãi trước tương lai không thể đoán định lại vừa là sự khẳng định sự chung thủy và niềm khao khát yêu thương mãnh liệt.

Như vậy, với thể thơ năm chữ, cặp hình tượng thuyền - biển giàu sức gợi, ngôn ngữ giản dị, giọng điệu tâm tình, kết hợp hài hòa giữa yếu tộ tự sự và trữ tình Xuân Quỳnh đã đem đến những quan niệm cao đẹp về tình yêu hiện đại. Thuyền, hay biển vốn không phải là những hình tượng nghệ thuật lạ lẫm nhưng vẫn mang những đặc sắc riêng khi được cảm nhận bằng nhãn quan của một trái tim phụ nữ nhạy cảm và tinh tế.

Xuân Quỳnh đã đóng góp cho văn học Việt Nam và cho đời sống muôn ngàn những mảnh ghép của tình yêu. Tình yêu, trong thơ chị, dù được thể hiện dưới hình thức nào, vẫn luôn bỏng cháy và đằm thắm hết mực. Niềm khao khát yêu mà chị đã thắp lên trong lòng người đọc sẽ vẫn xanh tươi qua thời gian, kéo dài như hành trình miên viễn của thuyền và biển…

2. Phân tích Thuyền và biển mẫu 2

Như Tolkien đã từng viết “Thế giới thực sự đầy hiểm họa, và tồn tại rất nhiều nơi tăm tối; nhưng vẫn có nhiều thứ đẹp đẽ, và dù tất cả các miền đất, tình yêu trộn lẫn với đâu khổ, tình yêu có lẽ vẫn sinh trưởng nhanh hơn” Thật vậy, làm sao có ai có thể sống mà không yêu, bởi vậy nên mỗi con người đều mong muốn, khao khát có được một tình yêu trọn vẹn.

Đúng như lời nhận định của nhạc sỹ Trịnh Công Sơn “Thơ Xuân Quỳnh là thơ của một cánh chuồn chuồn bay tìm chỗ nương thân trong nắng nôi giông bão của cuộc đời”. Bà viết về rất nhiều cỏ, hoa lá, thuyền...khi nói về những thứ nhỏ nhoi, dễ đi vào lãng quên ấy lại chính là Xuân Quỳnh đang viết về cuộc đời, số phận lênh đênh của chính mình. Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam, bà luôn mang trong mình một tình yêu bất diệt. Khi đến với bài thơ “ Thuyền và biển” của Xuân Quỳnh ta càng cảm nhận được rõ những băn khoăn, khát khao, trăn trở... về tình yêu lý tưởng của nhà thơ. Bài thơ chính là kết quả của chiến đi thực tế lên vùng đất Thái Bình. Bà viết nên bài thơ với nỗi nhớ nhung, cùng với nhiều cung bậc cảm xúc.

Câu chuyện tình yêu được kể lại qua sự mượn hình ảnh của thuyền và biển, nhằm thể hiện sự khăng khít, bền chặt, chung thủy của tình yêu. Ngay từ những câu đầu của bài thơ, một phần nào đó người đọc cũng hình dung ra được tình cảm chân thành, sâu sắc mà tác giả đã dành cho người bạn đời của mình. Tình yêu luôn đem đến cho ta sự ngọt ngào, hạnh phúc nhưng khi lìa xa nó lại khiến ta đau khổ, nỗi ở trong nồi buồn, luyến tiếc về tình yêu ấy:

Em sẽ kể anh nghe

Chuyện con thuyền và biển:

Câu mở đầu tuy đơn giản, không cầu kì, mĩ từ nhưng lại chất chứa bên trong đó biết bao nhiêu là nỗi nhớ của nhà thơ.

Lòng thuyền nhiều khát vọng

Và tình biển bao la

Thuyền đi hoài không mỏi

Biển vẫn xa... còn xa

Biển tình mênh mông, con thuyền thì căng buồm ra khơi nghe theo lời vẫy gọi của biển cả. Vì thuyền, biển sẵn sàng vỗ sóng “đưa thuyền đi muôn nơi” đi theo tiếng gọi thiêng liêng của tình yêu đó. Nếu thuyền có thật “nhiều khát vọng” thì biển cũng “bao la”. Thuyền thì đi hoài không đến, nhưng biển lại vẫn ở rất rất xa. Giống như thuyền hỏi thì biển đáp lại. Nó thể hiện một sự gắn bó không thể tách rời, luôn cùng nhau tồn tại lênh đênh trôi ra cuối dòng đại dương xa xăm kia. Chỉ có thuyền mới khơi được sóng dậy, và cũng chỉ có sóng mới đưa thuyền đi với những “khát vọng” kia. Và cứ thế, cũng chẳng biết tự bao giờ thuyền và biển lại phải lòng nhau, nhưng vẫn còn ngại ngùng e thẹn, khi cạnh nhau. Khi đứng trước biển khơi, Xuân Quỳnh như hòa mình vào biển cả để thấu hiểu tâm tư của biển:

Những đêm trăng hiền từ

Biển như cô gái nhỏ bé

Thầm thì gửi tâm tư

Quanh mạn thuyền sóng vỗ

Biển bao la, sóng nước mạnh mẽ lại được tác giả ví như “một cô gái bé nhỏ” xinh xắn, nhỏ nhắn, đáng yêu. Cô gái ấy nhờ sóng gửi ” tâm tư” của mình đến với thuyền đang ngoài đại dương xanh xanh kia. Tình em thì dịu nhẹ, êm đềm còn tình sóng thì lại hung bạo, dữ dội một cách bất ngờ:

Cũng có khi vô cớ

Biển ào ạt xô thuyền

(Vì tình yêu muôn thuở

Có bao giờ đứng yên?)

Tình yêu và lòng người cũng giống nhau sẽ chẳng bao giờ chịu đứng yên mà tình yêu tự tìm đến với chính họ. Muốn có tình yêu, thì dĩ nhiên là phải kiếm tìm, phải tìm được tình yêu đem lại cho nhau bình yên, một tình yêu cả hai phải cố gắng vì nhau, vun đắp. Biển lúc ấy không khác gì hình ảnh của người con gái đang yêu. Tất cả diễn tả một mạch cảm xúc sâu sắc. Khi yêu con người thường để mặc mình cho tình yêu đưa lối, tình yêu là một thế giới đầy sắc màu và nhiều cung bậc cảm xúc rất khó để biểu đạt ra hết được vậy mà Xuân Quỳnh đã thành công trong việc miêu tả tình yêu ấy. Nhà thơ khéo léo khi không diễn tả tâm trạng kẻ ở người đi mà diễn tả chung tình trạng của những người đang yêu và đang được yêu. Tình yêu được định nghĩa bằng sự cảm thông, thống hiểu và hi sinh:

Chỉ có thuyền mới thấu hiểu

Biển mênh mông

Chỉ có biển mới biết

Thuyền đi đâu về đâu

Xuân Diệu đã từng nói :” Làm sao sống mà không yêu không nhớ một kẻ nào”. Khi họ thực sự yêu nhau thì luôn đặt nhau tong tâm trí, là luôn hiểu được ý nghĩa của đối phương. Chỉ đơn giản là một cử chỉ, một lời nói, một cái nhìn đều mang một ý nghĩa đặc biệt mà chỉ có những người thực sự yêu nhau mới hiểu được. Nhà thơ đã rất khéo léo khi tách từ” hiểu biết” và sử dụng thêm biện pháp điệp từ để khẳng định chuyện này là của riêng giữa tình anh và em và không có thêm một người nào nữa. Đấy chính là sự hãnh diện, cảm thấy bản thân được trân trọng trong tình yêu. Tất cả tượng trưng cho một tình yêu bền chặt, không gì có thể tách rời được. Có lẽ chính vì vậy mà những vần thơ của bà luôn ngọt ngào, da diết và dào dạt cảm xúc. Ngày lúc ấy, trái tim Xuân Quỳnh lại khao khát một tình yêu lí tưởng, được yêu chân thành, và trọn vẹn trong từng giây phút:

Những ngày không gặp nhau

Biển bạc đầu thương nhớ

Những ngày không gặp nhau

Lòng thuyền đau – rạn vỡ

Nếu từ giã thuyền rồi

Biển chỉ còn sóng gió

Một lời khẳng định tựa như hơi thở, thiếu anh chẳng khác gì cá thiếu nước, giống như em cũng không thể thiếu được anh. Một tình yêu trọn vẹn thủy chung, chân thành và cao thượng. Chính vì vậy, mà thuyền và biển đã làm say lòng những người yêu thơ, nó đã làm xao xuyến biết bao trái tim của người nghệ sĩ. Sự xa cách tính từng ngày làm cho “kẻ đầu bạc thương nhớ” ngươi thì “rạn vỡ” tâm can. Đây chính là một tình yêu chân thành một tình yêu biết nhớ, biết thương, biết đau. Bài thơ thực sự là một lời tự sự của tình yêu, đầy da diết và mãnh liệt, đã làm nổi bật được tình yêu chân thành của nhà thơ.

Bằng tài năng của mìn nhà thơ đã sử dụng nhiều hình ảnh nhân hóa, so sánh, nhiều thủ pháp nghệ thuật giúp cho độc giả khi đọc bài thơ Thuyền và biển của nhà thơ Xuân Quỳnh sẽ cảm thấy đây như là hai người đang yêu nhau. Lúc đầu là sự theo đuổi của chàng trai rồi sau đó là tình yêu nồng cháy, cuồng nhiệt, sâu đậm giữa anh và em. Qua đây tác giả vẫn muốn nói tình yêu sẽ có ngọt bùi nhưng đôi lúc vẫn sẽ có đan xen chút đắng cay đó mới chính là dư vị của tình yêu.

Qua bài thơ ta cảm nhận được sự bình dị, gần gũi cũng như sự tinh tế về cái nhìn tình yêu đôi lứa. Tuy nhiên, ẩn sau đó chính là những triết lí sâu sắc được hình thành từ cuộc sống hàng ngày. Tình yêu trong Xuân Quỳnh vẫn mãi nồng nàn, thật say đắm, nhưng ẩn sâu bên trong là những bão tố, rạn nứt. Đối với thi sĩ luôn khao khát một tình yêu được bất tận như đại dương xanh bao la kia. Chị muốn vượt qua giới hạn của người phụ nữ, muốn trải lòng với mặt biển bao la, nơi tình yêu hạnh phúc của người phụ nữ với tâm hồn nhạy cảm, thổn thức.

3. Phân tích Thuyền và biển mẫu 3

Bài thơ Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh là một tác phẩm thơ tình sâu lắng, lấy hình ảnh của con thuyền và biển để mô tả một mối quan hệ tình yêu. Tác giả đã vận dụng khéo léo hình ảnh và cảm xúc nhân vật vào trong tác phẩm, khiến cho người đọc cảm nhận được tình yêu của đôi trai gái trẻ.

“Từ ngày nào chẳng biết

Thuyền nghe lời biển khơi

Cánh hải âu, sóng biếc

Đưa thuyền đi muôn nơi

Lòng thuyền nhiều khát vọng

Và tình biển bao la

Thuyền đi hoài không mỏi

Biển vẫn xa… còn xa”

Từ những câu thơ đầu tiên, chúng ta đã được đưa vào khung cảnh tình yêu vừa mới chớm nở của chàng trai. Chàng trai đầy khát vọng và nhớ thương đã cố gắng kể lại cho cô gái nghe câu chuyện của con thuyền và biển. Nhưng cô gái lại cố tình làm ngơ, không chú ý đến chàng trai và có vẻ như cô không quan tâm đến tình cảm mà chàng dành cho mình. Trong bài thơ, chàng trai đại diện cho thuyền, còn cô gái được so sánh với biển. Hình ảnh của biển mang đến cho tình yêu những màu sắc diệu kỳ, sự hiền từ và tâm tư của người phụ nữ. Mặc dù có lúc biển hiền hòa, đưa thuyền đi muôn nơi, nhưng đôi khi biển cũng trở nên dữ dội, xô đẩy thuyền một cách vô cớ. Dường như, đó chính là tâm trọng của những người con gái đang chìm đắm trong tình yêu, được miêu tả rất chân thực.

“Những đêm trăng hiền từ

Biển như cô gái nhỏ

Thầm thì gửi tâm tư

Quanh mạn thuyền sóng vỗ

Cũng có khi vô cớ

Biển ào ạt xô thuyền”

Khi tình yêu đã trở nên sâu đậm, chỉ có thuyền mới hiểu biết và cảm nhận được biển. Thuyền là nơi mà biển trút hết tâm sự và nỗi niềm của mình. Tương tự, biển cũng hiểu và biết rõ thuyền đi đâu và về đâu. Mối liên kết giữa thuyền và biển trở nên mạnh mẽ và đặc biệt, chỉ có thuyền và biển mới thấu hiểu lẫn nhau. Trong những ngày không gặp nhau, cả biển và thuyền đều cảm thấy nhớ nhung và đau khổ. Biển vỗ sóng vào bờ đến bạn đầu, biểu thị sự nhớ thương của biển đối với thuyền. Thuyền cũng trở nên đau khổ và rạn vỡ khi không có biển bên cạnh. Hình ảnh này như một lưỡi dao sắc bén đâm thẳng vào tâm can của người đọc, đem lại cảm giác đau thương và hỗn loạn của tình yêu xa cách.

Cuối cùng, nếu mối tình của thuyền và biển phải chia xa, biển sẽ chỉ còn lại những cơn sóng gió. Điều này ám chỉ rằng nếu thuyền rời xa biển, biển sẽ trở thành người cô đơn và đau khổ nhất. Biển luôn ở yên, trong khi thuyền có thể đi đâu và về đâu. Khi thuyền không còn bên cạnh, biển chỉ còn sóng gió và hư vô. Bài thơ kết thúc bằng lời thổ lộ của người con gái. Nếu phải xa anh, cuộc đời cô chỉ còn bão tố. Đây là một tuyên bố mạnh mẽ về tình yêu mãnh liệt và sự phụ thuộc của cô đối với anh. Bằng cách dùng hình ảnh mạnh mẽ này, tác giả đã thành công trong việc đẩy tình yêu lên cao trào và tạo nên ấn tượng mạnh mẽ cho độc giả.

Từ đầu đến cuối, bài thơ Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh đã tạo nên một không gian tình yêu đầy sâu lắng và đau khổ. Thông qua các hình ảnh của thuyền và biển, tác giả tài hoa đã mang đến cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ tình yêu, những khát vọng và những biến đổi không ngừng của nó.

4. Phân tích Thuyền và biển mẫu 4

Tình yêu là một trong những đề tài thơ ca vô tận, và bài thơ “Thuyền và biển” của nhà thơ Xuân Quỳnh thực sự là một trong những bài thơ tình đẹp và kinh điển trong văn học Việt Nam. Bài thơ này đã mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu lắng, những tâm sự chân thành và khát khao mãnh liệt về tình yêu, cũng như những trăn trở, âu lo mà tình yêu mang lại.

Mở đầu bài thơ, chúng ta được nghe lời kể về một câu chuyện đầy cảm xúc:

“Em sẽ kể cho anh nghe Câu chuyện về con thuyền và biển:

Câu chuyện về thuyền và biển ban đầu có vẻ rất đơn giản, mộc mạc. Nhưng nó chứa đựng bên trong mình những tình cảm và cảm xúc phức tạp:

“Từ ngày nào chẳng biết ….. Biển vẫn còn xa… rất xa

Câu chuyện về tình yêu trong bài thơ “Thuyền và biển” được miêu tả thông qua hình ảnh của thuyền và biển để kể lại câu chuyện về tình yêu, sự gắn bó và bền vững của tình yêu. Đoạn đầu của bài thơ là lời kể về một tình yêu mới nở rộ. Chúng ta không biết từ khi nào thuyền và biển đã yêu nhau, cũng như chàng trai yêu cô gái, trong khi cô gái lại còn e ấp và ngượng ngùng.

Những đêm trăng hiền từ ….. Có bao giờ đứng yên?)

Hai khổ thơ tiếp theo trong bài thơ sử dụng nghệ thuật so sánh giữa hình tượng biển và cô gái nhỏ, tạo nên nhiều cung bậc cảm xúc trong tình yêu. Đứng trước biển, nhà thơ Xuân Quỳnh như thấu hiểu tâm hồn của biển: biển gồm cả những con sóng nổi và những con sóng chìm. Chính vì mang trong mình cả hai loại sóng đó mà lòng biển không bao giờ yên ổn. Đại dương bao la và thăm thẳm chính là tâm trạng lớn, mang đầy những cảm xúc đa dạng.

Biển cũng giống như một người con gái đang yêu và cũng như chính tình yêu: không bao giờ đứng yên; từng phút từng giây, những khát khao, những nỗi nhớ và niềm yêu thương cứ tràn ngập trong những con sóng tình yêu để tạo nên một bí ẩn, và cũng để biển có lúc:

“Chỉ có thuyền mới hiểu Biển mênh mông nhường nào Chỉ có biển mới biết Thuyền đi đâu, về đâu…”

Một sự tương phản tinh tế giữa dịu dàng và mạnh mẽ, giữa sự đối lập và sự thống nhất, đó chính là bản chất của một trái tim yêu đằm thắm, chân thành. Trái tim của nữ thi sĩ được thể hiện qua những khát khao về một tình yêu lý tưởng. Với trái tim đang sôi nổi, Xuân Quỳnh khao khát một tình yêu lý tưởng, trọn vẹn, chân thành và sâu sắc:

“Những ngày không gặp nhau ….. Biển chỉ còn sóng gió”

Những cung bậc cảm xúc trong tình yêu được Xuân Quỳnh miêu tả một cách rõ nét và cụ thể hơn, đó là những lúc “không gặp nhau”. Đó là nỗi đau khi tình yêu “rạn vỡ”, những cảm xúc tình yêu đó chỉ có biển, chỉ có thuyền, chỉ có những đôi tình nhân mới có thể hiểu hết và cảm nhận được.

Nếu từ giã thuyền rồi Biển chỉ còn sóng gió”

Nếu phải xa cách anh Em chỉ còn bão tố

Tình yêu hạnh phúc và ngọt ngào đúng như vậy, nhưng khi phải chia xa, rạn vỡ, đó là nỗi đau, những cơn sóng gió, bão tố làm cho trái tim, tâm hồn đau đớn, xót xa.

Những cung bậc tình yêu, những cảm xúc ngọt ngào, hạnh phúc trong tình yêu làm tan chảy bao trái tim. Tình yêu của thuyền và biển là một tình yêu khăng khít, lâu dài, chính xác như tình yêu mà tác giả dành cho người bạn đời của mình. Sự ngọt ngào trong tình yêu luôn làm trái tim hạnh phúc, lâng lâng khó tả. Tuy nhiên, tình yêu cũng có những khía cạnh đau thương, khi rạn vỡ, khi chia xa, không gì có thể sánh bằng.

Để tìm hiểu sâu hơn về bài thơ “Thuyền và biển”, chúng ta cũng có thể xem xét về tình yêu trong cuộc sống thực. Tình yêu là một cuộc hành trình đầy thử thách và khám phá. Nhưng đó cũng là hành trình đầy ý nghĩa và đáng trân trọng. Tình yêu có thể mang lại hạnh phúc và sự trọn vẹn, nhưng cũng có thể gây ra đau khổ và xót xa. Tuy nhiên, dù có những sóng gió và khó khăn, tình yêu vẫn có thể tồn tại và trưởng thành, giống như thuyền và biển trong bài thơ.

Với cách miêu tả tinh tế và sâu sắc của mình, nhà thơ Xuân Quỳnh đã lồng ghép những cung bậc tình yêu một cách tinh tế và tạo nên một tác phẩm thơ ca đẹp đầy ý nghĩa. Bài thơ “Thuyền và biển” không chỉ là một câu chuyện về tình yêu, mà còn là một tương tác giữa con người và thiên nhiên, giữa những khát khao và hi vọng của con người. Với tình yêu và sự gắn bó, thuyền và biển trở thành biểu tượng của sự mãnh liệt và bền vững của tình yêu.

Vì vậy, bài thơ “Thuyền và biển” của Xuân Quỳnh không chỉ là một bài thơ tình đẹp, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời về tình yêu và sự gắn bó. Nó đã và đang tiếp tục làm say đắm và chinh phục trái tim của nhiều người, làm cho chúng ta cảm nhận được sức mạnh và ý nghĩa của tình yêu trong cuộc sống.

5. Phân tích Thuyền và biển mẫu 5

Bài thơ "Thuyền và Biển" của Xuân Quỳnh là một tác phẩm tình thơ sâu lắng và tinh tế, sử dụng hình ảnh thuyền và biển để miêu tả mối quan hệ tình yêu đầy sắc màu. Tác giả đã khéo léo lồng ghép hình ảnh và cảm xúc của nhân vật vào từng câu chữ, khiến người đọc cảm nhận được tình yêu cháy bỏng và đầy khát vọng của đôi trai gái trẻ.

“Từ ngày nào chẳng biết
Thuyền nghe lời biển khơi
Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi

Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa... còn xa"

Ngay từ những câu thơ đầu, ta đã được đắm mình trong không gian tình yêu chớm nở của chàng trai. Với khát vọng và nhớ nhung, chàng trai cố gắng kể cho cô gái nghe câu chuyện về thuyền và biển, như một cách để bày tỏ tình cảm. Tuy nhiên, cô gái dường như không mấy quan tâm đến những tình cảm chân thành ấy, tạo nên một tình huống trớ trêu và đầy ẩn ý. Trong bài thơ, chàng trai tượng trưng cho thuyền, còn cô gái là biển, mang đến cho tình yêu những sắc màu diệu kỳ, sự hiền hòa và sâu lắng của tâm tư người phụ nữ. Dù có lúc biển hiền hòa, đưa thuyền đi muôn nơi, nhưng đôi khi biển cũng trở nên dữ dội, xô đẩy thuyền một cách vô cớ, thể hiện tâm trạng phức tạp của người con gái đang yêu:

"Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ

Cũng có khi vô cớ
Biển ào ạt xô thuyền
(Vì tình yêu muôn thuở
Có bao giờ đứng yên?)"

Khi tình yêu đã trở nên sâu đậm, chỉ có thuyền mới thấu hiểu được biển. Thuyền là nơi biển gửi gắm hết tâm tư và nỗi niềm. Tương tự, biển cũng hiểu rõ và biết thuyền đi đâu, về đâu. Mối liên kết giữa thuyền và biển trở nên đặc biệt và mạnh mẽ, chỉ có họ mới thấu hiểu lẫn nhau. Trong những ngày không gặp nhau, cả thuyền và biển đều cảm thấy nhớ nhung và đau khổ. Biển vỗ sóng vào bờ, biểu thị sự thương nhớ sâu đậm đối với thuyền. Thuyền cũng trở nên đau khổ và rạn vỡ khi không có biển bên cạnh. Hình ảnh này như một lưỡi dao sắc bén đâm thẳng vào tâm can người đọc, đem lại cảm giác đau thương và hỗn loạn của tình yêu xa cách:

"Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau - rạn vỡ

Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió”

Cuối cùng, nếu mối tình của thuyền và biển phải chia xa, biển sẽ chỉ còn lại những cơn sóng gió, biểu hiện sự cô đơn và đau khổ tột cùng. Biển luôn ở lại, trong khi thuyền có thể đi đến nơi khác, nhưng khi thuyền không còn bên cạnh, biển chỉ còn lại sự trống rỗng và bão tố. Bài thơ kết thúc bằng lời thổ lộ của người con gái, rằng nếu phải xa anh, cuộc đời cô chỉ còn lại bão tố. Đây là một tuyên bố mạnh mẽ về tình yêu mãnh liệt và sự phụ thuộc sâu sắc của cô gái đối với chàng trai. Bằng hình ảnh mạnh mẽ này, Xuân Quỳnh đã thành công trong việc đẩy tình yêu lên cao trào, tạo nên ấn tượng mạnh mẽ cho độc giả.

Từ đầu đến cuối, bài thơ "Thuyền và Biển" đã tạo nên một không gian tình yêu sâu lắng và đầy đau khổ. Thông qua hình ảnh thuyền và biển, tác giả tài hoa đã mang đến cho chúng ta cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ tình yêu, những khát vọng và những biến đổi không ngừng của nó. Xuân Quỳnh đã chạm đến trái tim người đọc, làm nổi bật lên sự phức tạp, niềm hạnh phúc và nỗi đau của tình yêu, tạo nên một tác phẩm vĩ đại và đầy cảm xúc trong lòng người thưởng thức.

Mời các bạn cùng tải về bản PDF để xem đầy đủ nội dung