Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận

Chúng tôi xin giới thiệu tới các bạn bài Lý thuyết Ngữ văn 7: Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận được VnDoc sưu tầm và tổng hợp nhằm giúp ích cho các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo để giảng dạy và học tập tốt Ngữ văn lớp 7. Mời các bạn tham khảo chuẩn bị tốt cho bài giảng sắp tới đây.

I. Kiến thức cơ bản bài Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận

Bố cục văn bản nghị luận có ba phần:

- Mở bài: Nêu vấn đề có ý nghĩa đối với đời sống xã hội (luận điểm xuất phát, tổng quát)

- Thân bài: Trình bày nội dung chủ yếu của bài (có thể có nhiều đoạn nhỏ, mỗi đoạn có một luận điểm phụ)

- Kết bài: Nêu kết luận nhằm khẳng định tư tưởng, thái độ, quan điểm

Để xác lập luận điểm trong từng phần và mối quan hệ giữa các phần, người ta có thể sử dụng các phương pháp lập luận khác nhau như suy luận nhân quả, suy luận tương đồng…

II. Bài tập vận dụng bài Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận

Cho đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Ngạn ngữ có câu: Thời gian là vàng. Nhưng vàng thì mua được mà thời gian không mua được. Thế mới biết vàng có giá mà thời gian là vô giá.

Thật vậy, thời gian là sự sống. Bạn vào bệnh viện mà xem, người bệnh nặng, nếu kịp thời chạy chữa thì sống, để chậm là chết.

Thời gian là thắng lợi. Bạn hỏi các anh bộ đội mà xem, trong chiến đấu, biết nắm thời cơ, đánh địch đúng lúc là thắng lợi, để mất thời cơ là thất bại.

Thời gian là tiền. Trong kinh doanh, sản xuất hàng hóa đúng lúc là lãi, không đúng lúc là lỗ.

Thời gian là tri thức. Phải thường xuyên học tập thì mới giỏi. Học ngoại ngữ mà bữa đực, bữa cái, thiếu kiên trì thì học mấy cũng không giỏi được.

Thế mới biết, nếu biết tận dụng thời gian thì làm được bao nhiêu điều cho bản thân và xã hội. Bỏ phí thời gian thì có hại và về sau hối tiếc cũng không kịp.

- Đoạn văn trên nêu tư tưởng gì? Tư tưởng đó thể hiện trong những luận điểm nào? Liệt kê những câu mang luận điểm.

- Bài có bố cục mấy phần, hãy chỉ ra cách lập luận được sử dụng trong bài.

Gợi ý

- Đoạn văn trên nêu lên giá trị của thời gian (thời gian là vàng). Tư tưởng đó thể hiện trong những luận điểm:

- Thời gian là vàng

- thời gian là sự sống

- Thời gian là thắng lợi

- Thời gian là tiền

- Thời gian là tri thức

- Bỏ phí thời gian thì có hại và về sau hối tiếc cũng không kịp.

Bài có bố cục gồm ba phần mở bài, thân bài, kết bài

Mở bài: tác giả đặt vấn đề thời gian là vô giá

Thân bài: Giá trị thời gian quy đổi ra những những thứ giá trị: tiền, tri thức, vàng, sự sống, thắng lợi

Kết bài: Khẳng định giá trị vô tận của thời gian, nhắc nhở con người sống biết quý trọng thời gian.

Bài văn trình bày theo trình tự hợp lý, cách lập luận chặt chẽ, thuyết phục

Với nội dung bài Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận các bạn học sinh cùng quý thầy cô cần nắm vững kiến thức về xác lập luận điểm trong từng phần và mối quan hệ giữa các phần, người ta có thể sử dụng các phương pháp lập luận khác nhau như suy luận nhân quả, suy luận tương đồng…

Như vậy VnDoc đã giới thiệu nội dung bài lý thuyết Ngữ văn 7: Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận cho các bạn tham khảo chuẩn bị cho bài học sắp tới. Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục Lý thuyết môn Ngữ Văn 7, Soạn bài lớp 7, Văn mẫu lớp 7, Giải Vở bài tập Ngữ Văn 7, Soạn văn 7 siêu ngắn. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo.