Luyện nói: Bài văn giải thích một vấn đề

Ngữ văn 7 tập 2 trang 98

Luyện nói: Bài văn giải thích một vấn đề

I. CHUẨN BỊ Ở NHÀ
- Câu 1 trang 98 Ngữ văn 7 tập 2
- Câu 2 trang 98 Ngữ văn 7 tập 2
II. THỰC HÀNH TRÊN LỚP
III. YÊU CẦU

Luyện nói: Bài văn giải thích một vấn đề trang 98 SGK Ngữ văn 7 được Thư viện đề thi VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các em học sinh tham khảo chuẩn bị tốt cho bài giảng của học kì mới sắp tới đây của mình. Mời các bạn cùng tải bài lớp 7 bài Luyện nói bài văn giải thích một vấn đề dưới đây.

I. CHUẨN BỊ Ở NHÀ

Câu 1 trang 98 Ngữ văn 7 tập 2

Lập dàn bài cho một trong các đề văn sau và chuẩn bị phát biểu miệng.

a) Trường em tổ chức một cuộc thi giải thích tục ngữ. Để tham dự cuộc thi đó, em hãy tìm và giải thích một câu tục ngữ mà em tâm đắc.

b) Vì sao những tấn trò mà Va-ren bày ra với Phan Bội Châu lại được Nguyễn Ái Quốc gọi là những trò lố?

c) Vì sao nhà văn Phạm Duy Tốn lại đặt nhan đề Sống chết mặc bay cho truyện ngắn của mình?

d) Em thường đọc những sách gì? Hãy giải thích vì sao em thích đọc loại sách ấy.

Hướng dẫn trả lời chi tiết:

a) Gợi ý: Chọn câu tục ngữ "Không thầy đố mày làm nên":

- Giải thích nghĩa đen:

Thầy: Là người dạy ta tri thức.
Đố mày: Lời thách đố, khẳng định vai trò người thầy.
Mày: Người bị bậc cha chú quở trách.
Làm nên: thành công trong sự nghiệp, chuyên môn, tạo dựng nhân cách tốt

- Giải thích nghĩa bóng: Vai trò quan trọng của người thầy đối với việc làm nên nhân cách, sự nghiệp cho mỗi con người.

- Giải thích chi tiết nội dung câu tục ngữ:

Nhấn mạnh vai trò, vị thế của người thầy đối với sự thành công của mỗi con người
Quở trách những người nông cạn và có thái độ không tôn trọng thầy

- Liên hệ câu ca dao khác cùng nội dung:

Muốn sang phải bắc cầu kiều
Muốn con hay chữ hãy yêu lấy thầy.

>> Xem các bài văn mẫu tại đây Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ Không thầy đố mày làm nên

b)

- Giải thích từ "trò lố"

Lố là hành động quá đà, quá đáng - Là sự lố lăng, kệch cỡm.
Trò lố là những sự việc đươc bày trò có tính toán nhưng không che dấu được sự kệch cỡm, lố lăng.

- Những tấn trò mà Va-ren bày ra với Phan Bội Châu lại được Nguyễn Ái Quốc gọi là những trò lố vì:

Hắn đưa ra những lời hứa nửa chính thức rằng sẽ chăm sóc cho Phan Bội Châu - một lời hứa mập mờ và lố bịch - thực chất là chỉ hứa cho đến khi hắn đảm bảo được công việc của mình
Va-ren là một kẻ đã ruồng bỏ quá khứ, ruồng bỏ giai cấp của mình để đi theo Pháp - lại ra sức thể hiện, hứa hẹn trước mặt một nhà yêu nước vĩ đại là Phan Bội Châu
Sự im lặng, dửng dưng của Phan Bội Châu trước sự hiện diện và diễn thuyết của Va-ren

⇒ Tất cả đã biến Va-ren và những điều mà hắn làm thành một trò đùa, một trò lố như tên hề.

>> Xem các bài văn mẫu tại Em hãy giải thích vì sao những tấn trò của Va-ren hay Phan Bội Châu được Nguyễn Ái Quốc gọi là trò lố

c)

- Nhan đề Sống chết mặc bay là một thành ngữ trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam.

- Giải thích thành ngữ Sống chết mặc bay: chê trách những kẻ ích kỉ chỉ nghĩ tới quyền lợi, lợi ích của bản thân mình, không chú ý, quan tâm gì tới người khác, thậm chí bỏ mặc, từ chối giúp đỡ khi được cầu cứu. Câu này có dị bản là Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi.

- Phạm Duy Tốn đạt nhan đề Sống chết mặc bay cho truyện ngắn của mình vì:

Tên quan huyện trong truyện hoàn toàn thờ ơ với nỗi cực khổ của người dân trong lúc hộ đê và trong cảnh vỡ đê (kể lại các chi tiết chính).
Trong truyện không có thầy (thầy cúng, thầy lang băm) nhưng tên quan phụ mẫu ở đây hạnh phúc trên nỗi đau của người dân lại rất phù hợp với nội dung tác phẩm.

>> Xem các bài văn mẫu tại đây Giải thích nhan đề Sống chết mặc bay

d)

- Giới thiệu về sở thích đọc sách và loại sách thích đọc.

- Giới thiệu sơ qua về loại sách đó: Những cuốn sách hạt giống tâm hồn thường viết về những câu chuyện nhỏ trong cuộc sống, đề cập đến nhiều vấn đề, nhiều khía cạnh như tình yêu, tình bạn, lòng biết ơn…

- Giới thiệu về 1 vài tựa sách thuộc loại sách này: Từ những điều kì diệu, Cho lòng dũng cảm và tình yêu cuộc sống, Tìm lại bình yên, Hạnh phúc không khó tìm, Điểm tựa của niềm tin…

- Đưa ra lí do vì sao thích đọc:

Trong sách viết hoặc tuyển chọn những câu chuyện ngắn hay, giàu ý nghĩa…
Loại sách này viết về nhiều vấn đề, nhiều khía cạnh, nhiều kiến thức cần thiết cho cuộc sống…
Những cuốn sách này cung cấp nhiều triết lí, nhiều điều bổ ích có thể vận dụng vào cuộc sống hàng ngày.
Những cuốn sách này cho em thấy cuộc đời có nhiều điều tươi đẹp, và giúp định hướng tư tưởng, lối sống tốt đẹp cho bản thân.…
Cá nhân em cho rằng đọc sách là thói quen tốt, những cuốn sách đó rất bổ ích, giúp ta biết nhiều điều trong cuộc sống. Em sẽ tiếp tục đọc và vận dụng vào cuộc sống…
Khẳng định đọc sách là thói quen tốt và những cuốn sách hạt giống tâm hồn là một lựa chọn tốt cho việc đọc sách.

>> Xem các bài văn mẫu tại đây Em thích đọc sách gì, giải thích tại sao em lại thích đọc loại sách đó

Câu 2 trang 98 Ngữ văn 7 tập 2

Gợi ý:

a) Với đề (a), hãy chọn một trong những câu tục ngữ đã học, tra các từ điển giải thích tục ngữ để hiểu nghĩa, khai thác các yếu tố, hình ảnh thú vị và ý nghĩa sâu xa của nó.

b) Với đề (b), trước hết nên giải thích thế nào là trò lố, rồi mới giải thích tại sao những trò của Va-ren lại được gọi là trò lố.

Khi giải thích tại sao những trò của Va-ren là trò lố, nêu rõ Va-ren đã giở những trò gì trước, rồi sau đó mới giải thích những trò đó lố ở chỗ nào.

c) Với đề (c), trước hết nên tra từ điển để biết ý nghĩa và nguồn gốc của cụm từ sống chết mặc bay (xem Từ điển thành ngữ và tục ngữ Việt Nam...), từ đó tìm hiểu vì sao tác giả có cách lựa chọn và sử dụng theo chủ ý của mình, cách sử dụng đó có phù hợp với nội dung truyện ngắn không.

d) Với đề (d), nên nói đúng sự thật và phát biểu cách hiểu của em.