Công nghệ 12 Cánh diều bài 18

Kĩ thuật nuôi một số loài thủy sản phổ biến

Giải bài tập Công nghệ lớp 12 bài 18: Kĩ thuật nuôi một số loài thủy sản phổ biến sách Cánh diều hay, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi trong chương trình học từ đó học tốt môn Công nghệ lớp 12.

Bài: Kĩ thuật nuôi một số loài thủy sản phổ biến

1. Kĩ thuật nuôi cá rô phi trong lồng
2. Kĩ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng
3. Kĩ thuật nuôi nghêu Bến Tre trên bãi triều

Mở đầu trang 94 Công nghệ 12: Các cơ sở nuôi thủy sản ở địa phương em thường nuôi những loài thủy sản nào? Cơ sở đó áp dụng phương thức nuôi nào?

Lời giải:

- Các cơ sở nuôi thủy sản ở địa phương em thường nuôi những loài thủy sản sau với phương thức nuôi:

Thủy sản	Phương thức
Cá rô phi	Phương thức nuôi lồng
Nghêu	Nuôi tự nhiên trên bãi triều

1. Kĩ thuật nuôi cá rô phi trong lồng

Câu hỏi trang 94 Công nghệ 12: Hãy nêu những yêu cầu của lồng nuôi cá rô phi.

Lời giải:

Những yêu cầu của lồng nuôi cá rô phi:

- Hình thức:

+ Khung hình vuông: kích thước 3 m × 3m × 3m

+ Khung chữ nhật: kích thước 6 m × 3m × 3m

+ Khung hình tròn: đường kính từ 8 đến 16 m

- Thành phần:

+ khung lồng: quyết định số lượng phao

+ lưới lồng: dệt bằng sợi PE không co rút. Cỡ mắt lưới phụ thuộc vào kích cỡ cá lúc thả.

+ neo: neo chắc chắn vào bờ, núi đá hoặc các khối bê tông chìm dưới nước.

Luyện tập trang 94 Công nghệ 12: Vì sao không nên đặt lồng nuôi cá ở nơi có nước chảy mạnh?

Lời giải:

Không nên đặt lồng nuôi cá ở nơi có nước chảy mạnh vì:

- Tiêu hao nhiều năng lượng để duy trì vị trí, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và phát triển.

- Dễ bị stress do môi trường sống không ổn định, dẫn đến giảm sức đề kháng, dễ mắc bệnh.

- Cuốn trôi thức ăn, khiến cá thiếu hụt dinh dưỡng.

- Lồng bị rách, sập, dẫn đến thất thoát cá.

- Lồng bị va đập mạnh vào nhau hoặc vào các vật cản khác do dòng nước chảy xiết, gây hư hại lồng.

- Cuốn theo thức ăn thừa và chất thải của cá, gây ô nhiễm môi trường nước.

Câu hỏi 1 trang 95 Công nghệ 12: Nên lựa chọn cá rô phi giống có những đặc điểm gì? Nêu cách thả giống.

Lời giải:

* Nên lựa chọn cá rô phi giống có những đặc điểm sau:

- Kích cỡ đồng đều, từ 8 đến 12 cm (từ 15 đến 20 g/con).

- Hoạt động nhanh nhẹn

- Cá giống phải khoẻ mạnh

- Không dị hình, xây sát

* Cách thả giống:

- Mật độ thả cá: từ 40 đến 50 con/m³.

- Thời điểm thả: thời điểm mát trong ngày để tránh hiện tượng cá bị sốc nhiệt.

- Thời gian thả: tốt nhất là vào tháng 4 đến tháng 6

Câu hỏi 2 trang 95 Công nghệ 12: Nêu cách quản lí và chăm sóc cá rô phi nuôi lồng.

Lời giải:

Cách quản lí và chăm sóc cá rô phi nuôi lồng:

Cách quản lí và chăm sóc	Tác dụng
Sử dụng thức ăn công nghiệp dạng viên nổi	Hạn chế sự thất thoát thức ăn và giảm thiểu ô nhiễm nước.
Định kì kiểm tra tăng trưởng của cá	Điều chỉnh lượng thức ăn cho cá hằng ngày
Bổ sung các chế phẩm sinh học vào thức ăn	Tăng sức đề kháng hoặc hỗ trợ tiêu hoá cho cá.
Định kì vệ sinh lưới lồng	Duy trì sự thông thoáng.
Tại mỗi lồng có thể treo túi vôi bên trong	Sát khuẩn và hạn chế kí sinh trùng.
Thường xuyên theo dõi chất lượng nước, tình trạng lưới lồng, dây neo và các hiện tượng bất thường.	có biện pháp xử lí kịp thời
Khi có hiện tượng cá chết, cần phải xác định nguyên nhân và có biện pháp xử lí thích hợp.	Hạn chế tối đa lây nhiễm.

Luyện tập 1 trang 95 Công nghệ 12: Giả sử, em có 10 lồng nuôi cá với kích thước mỗi lồng là 3m × 3m × 3 m, phần lồng nổi trên mặt nước là 0,5 m. Nếu thả cá rô phi đơn tính với mật độ 50 con/m³ thì cần bao nhiêu con giống?

Lời giải:

Chiều cao phần lồng ngập dưới nước là:

3 - 0,5 = 2,5 (m)

Thể tích phần lồng ngập dưới nước:

3 × 3 × 2,5 = 22,5 (m³)

Số lượng cá giống cần thiết cho 1 lồng:

50 × 22,5 = 1 125 (con)

Số lượng cả cần thả vào 10 lồng là:

1 125 × 10 = 11 250 (con)

Luyện tập 2 trang 95 Công nghệ 12: Hãy tính tổng lượng thức ăn trong ngày cho 10 lồng cá khi biết mỗi lồng có 1 800 con, mỗi con nặng 200 g, lượng thức ăn cho ăn bằng 5% khối lượng cơ thể.

Lời giải:

Khối lượng cá trong mỗi lồng:

200 × 1 800 = 360 000 g = 360 (kg)

Lượng thức ăn cho mỗi lồng:

360 × 5% = 18 (kg)

Tổng lượng thức ăn cho 10 lồng cá:

18 × 10 lồng = 180 (kg)

Câu hỏi trang 96 Công nghệ 12: Thời điểm nào thì có thể thu hoạch cá? Cách thu hoạch như thế nào?

Lời giải:

- Thời điểm cần thu hoạch cá khi đảm bảo:

+ Thời gian nuôi: 4 đến 5 tháng

+ Khối lượng cá thương phẩm: từ 500 g/con đến 700 g/con.

- Cách thu hoạch cá:

Phương pháp thu hoạch

Cách tiến hành

Thu hoạch toàn bộ

+ Dùng lưới hoặc đăng để bắt hết cá trong ao.

+ Phân loại cá theo kích thước và chất lượng.

+ Sử dụng phương pháp vận chuyển phù hợp để đảm bảo cá sống khỏe mạnh.

Thu hoạch tỉa

+ Dùng lưới hoặc đăng để bắt những con cá đạt kích thước thương phẩm.

+ Giữ lại những con cá nhỏ để nuôi tiếp.

+ Thu hoạch tỉa nhiều lần trong vụ nuôi.

2. Kĩ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng

Câu hỏi 1 trang 96 Công nghệ 12: Quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng gồm những công đoạn nào?

Lời giải:

Quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng gồm các công đoạn sau:

Quy trình	Công đoạn
Bước 1	Chuẩn bị
Bước 2	Lựa chọn và thả giống
Bước 3	Quản lí và chăm sóc
Bước 4	Thu hoạch

Câu hỏi 2 trang 96 Công nghệ 12: Hãy nêu tên và yêu cầu về kĩ thuật của các hạng mục ao trong trại nuôi tôm thẻ chân trắng.

Lời giải:

Tên và yêu cầu về kĩ thuật của các hạng mục ao trong trại nuôi tôm thẻ chân trắng:

Tên hạng mục

Yêu cầu

- Ao lắng thô

- Ao lắng tinh

- Ao nghèo

- Ao nuôi

- Mương cấp nước

- Mương xả nước

- Khu chứa nước thải

- Các công trình phụ trợ

- Ao nuôi cần có rốn siphon ở giữa

- Ao được lót bạt toàn bộ

- Mực nước tăng dần theo kích cỡ tôm.

- Có hệ thống sục khí đáy

- Máy quạt nước bố trí đối xứng tạo xoáy gom các chất thải vào hố siphon.

Câu hỏi trang 98 Công nghệ 12: Quản lí, chăm sóc tôm thẻ chân trắng như thế nào trong các giai đoạn nuôi?

Lời giải:

Quản lí, chăm sóc tôm thẻ chân trắng trong các giai đoạn nuôi:

- Lượng thức ăn cho ăn dựa vào điều kiện thời tiết, tình trạng bắt mồi của tôm.

- Sau 25 ngày, nếu đạt 1 500 đến 2 000 con/kg thì chuyển giai đoạn 2.

- Giai đoạn 2 và 3: bổ sung thêm các sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa, khoáng, vitamin.

Vận dụng trang 98 Công nghệ 12: Khi gặp các trường hợp dưới đây, người nuôi tôm cần phải làm gì?

1. Độ pH của nước nuôi quá cao.

2. Lượng oxygen trong nước quá thấp.

3. Lượng NH3 trong nước quá cao

Lời giải:

Khi gặp các trường hợp dưới đây, người nuôi tôm cần:

Trường hợp	Biện pháp
Độ pH của nước nuôi quá cao.	- Thay nước: Bơm nước mới vào ao để giảm độ pH. - Sử dụng các chất điều chỉnh pH: Dùng axit nitric, axit sunfuric hoặc các chế phẩm sinh học để giảm độ pH. - Tăng cường sục khí: Giúp tăng lượng oxy trong nước và giảm độ pH.
Lượng oxygen trong nước quá thấp	- Tăng cường sục khí: Bật quạt nước, máy sục khí để tăng lượng oxy trong nước. - Thay nước: Bơm nước mới vào ao để bổ sung oxy. - Giảm mật độ nuôi: Giảm số lượng tôm trong ao để giảm nhu cầu oxy. - Sử dụng các chế phẩm sinh học: Dùng các chế phẩm sinh học có khả năng phân hủy thức ăn thừa và tảo để tăng lượng oxy trong nước.
Lượng NH3 trong nước quá cao	- Thay nước: Bơm nước mới vào ao để giảm lượng NH3. - Sử dụng các chất khử NH3: Dùng zeolite, baking soda, hoặc các chế phẩm sinh học để khử NH3. - Giảm lượng thức ăn: Cho tôm ăn lượng thức ăn vừa đủ, tránh thức ăn dư thừa. - Siphon đáy ao: Loại bỏ thức ăn dư thừa và phân tôm để giảm lượng NH3.

Tìm hiểu thêm trang 98 Công nghệ 12: Tìm hiểu thêm về các biểu hiện bất thường của tôm trong ao nuôi.

Lời giải:

Các biểu hiện bất thường của tôm trong ao nuôi:

- Biểu hiện chuyển màu: đỏ, vàng, đen, hoặc trắng.

- Vỏ mềm, mỏng, dễ bong tróc.

- Xuất hiện đốm, mảng bất thường trên vỏ tôm

- Bơi lờ đờ, tập trung ở bờ ao, hoặc nổi đầu trên mặt nước.

- Bỏ ăn, giảm sức bắt mồi.

- Chết rải rác hoặc chết hàng loạt.

- Tôm bị cong thân, teo đốt, hoặc phát triển không đồng đều.

- Xuất hiện các ký sinh trùng trên cơ thể tôm.

- Gan, tụy, đường ruột của tôm có màu sắc bất thường.

Câu hỏi trang 99 Công nghệ 12: Nêu cách thu hoạch tôm thẻ chân trắng.

Lời giải:

Cách thu hoạch tôm thẻ chân trắng:

Biện pháp

Cách thực hiện

Thu hoạch toàn bộ

+ Dùng lưới hoặc đăng để bắt hết cá trong ao.

+ Phân loại cá theo kích thước và chất lượng.

+Sử dụng phương pháp vận chuyển phù hợp để đảm bảo cá sống khỏe mạnh.

Thu hoạch tỉa

+ Dùng lưới hoặc đăng để bắt những con cá đạt kích thước thương phẩm.

+ Giữ lại những con cá nhỏ để nuôi tiếp.

+ Thu hoạch tỉa nhiều lần trong vụ nuôi.

Vận dụng trang 99 Công nghệ 12: Tìm hiểu một mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng. Cho biết quy trình nuôi, mức độ thâm canh và hiệu quả của mô hình đó

Lời giải:

Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng:

Mô hình	Đặc điểm
Quy trình nuôi	- Giai đoạn 1 (tôm giống): + Nuôi trong ao lót bạt HDPE, diện tích 1.000m². + Mật độ thả: 1.000 - 1.500 con/m². + Thời gian nuôi: 30 - 45 ngày. + Thức ăn: Sử dụng thức ăn viên chuyên dụng cho tôm giống, độ đạm 35%. + Quản lý môi trường: Thay nước 20% mỗi ngày, sục khí 24/24h. - Giai đoạn 2 (tôm thương phẩm): + Chuyển tôm từ ao ương sang ao nuôi thương phẩm. + Mật độ thả: 30 - 40 con/m². + Thời gian nuôi: 90 - 120 ngày. + Thức ăn: Sử dụng thức ăn viên chuyên dụng cho tôm thương phẩm, độ đạm 30%. + Quản lý môi trường: Thay nước 30% mỗi tuần, sục khí 24/24h.
Mức độ thâm canh	- Mô hình này áp dụng các kỹ thuật tiên tiến như lót bạt HDPE, sục khí 24/24h, cho ăn tự động,... - Mật độ thả cao, năng suất cao. - Cần đầu tư nhiều vốn, kỹ thuật cao và quản lý chặt chẽ.
Hiệu quả	- Năng suất: 20 - 30 tấn/ha/vụ. - Lợi nhuận: 5 - 10 tỷ đồng/ha/vụ.

3. Kĩ thuật nuôi nghêu Bến Tre trên bãi triều

Câu hỏi trang 99 Công nghệ 12: Cần phải lựa chọn bãi nuôi nghêu như thế nào?

Lời giải:

Cần phải lựa chọn bãi nuôi nghêu như sau:

- Tỉ lệ cát bùn thích hợp: cát 70%, bùn 30%.

- Cỡ hạt: từ 0,062 đến 0,250 mm

- Độ mặn từ: 15 % đến 25 %.

-Nền đáy: bằng phẳng, không quá dốc.

- Bãi nuôi: không bị phơi đáy quá 4 giờ/ngày

- Nhiệt độ của không khí: tốt nhất trong khoảng 25 – 28°C, cao nhất không quá 37°C

Câu hỏi trang 100 Công nghệ 12: Nêu cách lựa chọn và thả giống nghêu.

Lời giải:

* Cách lựa chọn giống nghêu:

- Loại giống: sáng màu, không bị đóng rêu và há miệng.

- Mật độ: tùy theo tốc độ dòng chảy và chất lượng nước

- Loại giống:

+ Loại giống: 20 000 con/kg thì có thể thả mật độ 5 000 con/m².

+ Loại giống: 10 000 con/kg thì thả với mật độ 3 000 con/m².

+ Loại giống: 1 000 con/kg thì thả cỡ 350 đến 400 con/m².

* Cách thả giống nghêu:

- Mùa vụ: từ tháng 5 đến tháng 6

- Cách thả: Rải đều nghêu giống lên mặt bãi vào sáng sớm hoặc chiều mát trước khi triều lên ngập bãi.

Câu hỏi 1 trang 100 Công nghệ 12: Sau khi thả, nghêu được chăm sóc và quản lí như thế nào?

Lời giải:

Sau khi thả, nghêu được chăm sóc và quản lí như sau:

Chăm sóc, quản lí	Ý nghĩa
Tiến hành kiểm tra tỉ lệ vùi cát	ước tính mật độ khi triều xuống
Cào và san thưa	Tránh nghêu tập trung quá dày.
Nghêu lớn cần san thưa	Nghêu tăng trưởng tốt hơn
San lấp các khu vực trũng cục bộ, thường xuyên theo dõi, kiểm tra dịch hại, vệ sinh bãi nuôi	Đảm bảo dòng nước thông thoáng.
Định kì kiểm tra sinh trưởng của nghêu	Để có những điều chỉnh kịp thời.