Công nghệ 12 Cánh diều bài 19
Công nghệ 12 Cánh diều bài 19: Quy trình nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP được VnDoc sưu tầm và xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo để có thêm tài liệu giải SGK Công nghệ 12 sách Cánh diều.
Bài: Quy trình nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP
Mở đầu trang 101 Công nghệ 12: Hãy kể tên các tiêu chuẩn của Việt Nam và quốc tế được áp dụng trong thủy sản.
Lời giải:
Các tiêu chuẩn của Việt Nam và quốc tế được áp dụng trong thủy sản:
- Tiêu chuẩn GlobalGAP cho nuôi trồng thủy sản.
- Tiêu chuẩn ASC cho nuôi trồng tôm.
- Tiêu chuẩn ASC cho nuôi trồng cá hồi.
- TCVN 4378:2001: Cơ sở chế biến thủy sản - Điều kiện đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm.
- TCVN 5287:2008: Thủy sản đông lạnh - Phương pháp xác định vi sinh vật.
- TCVN 3701:2009: Thủy sản và sản phẩm thủy sản - Xác định hàm lượng natri clorua.
- QCVN 8-2:2011/BYT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn cho phép của kim loại nặng trong thực phẩm.
1. Quy trình nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP
Câu hỏi trang 102 Công nghệ 12: Cơ sở hạ tầng của cơ sở nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đảm bảo những yêu cầu nào?
Lời giải:
Cơ sở hạ tầng của đơn vị nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn của VietGAP phải đảm bảo các yêu cầu sau:
- Bờ ao được xây dựng bằng các vật liệu:
+ Không gây ô nhiễm môi trường
+ Không gây độc hại cho thuỷ sản nuôi
+ Không rò rỉ nước.
- Hệ thống nước cấp, nước thải riêng biệt.
- Có nơi chứa và xử lí nước thải, bùn thải từ ao nuôi.
- Có nơi chứa và xử lí nước thải, chất thải sinh hoạt nếu có người lao động ở tại cơ sở nuôi.
- Khu vực chứa rác thải nguy hại riêng biệt với nơi chứa, xử lí thuỷ sản chết; tách biệt với khu nuôi trồng và không làm ảnh hưởng đến môi trường.
- Khu vực chứa vật tư đầu vào theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, đảm bảo không có sự xâm nhập của địch hại và tránh nhầm lẫn khi sử dụng.
- Có sơ đồ chỉ dẫn khu nuôi thuỷ sản phù hợp với thực tế và có biển báo cho từng khu vực
- Có các biện pháp đảm bảo ngăn ngừa địch hại và các vật nuôi khác (chó, mèo, vịt, gà,...) xâm nhập vào cơ sở nuôi.
Câu hỏi trang 102 Công nghệ 12: Hãy nêu các yêu cầu về trang thiết bị, máy móc, dụng cụ của cơ sở nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP.
Lời giải:
Các yêu cầu về trang thiết bị, máy móc, dụng cụ của cơ sở nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP:
- Phù hợp với yêu cầu sản xuất của nuôi trồng thuỷ sản và phù hợp để xử lí các sự cố xảy ra trong quá trình nuôi trồng
- Được làm bằng vật liệu dễ vệ sinh, không gây ô nhiễm môi trường, không gây mất an toàn thực phẩm đối với thuỷ sản nuôi.
- Được vận hành, bảo dưỡng, bảo quản theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Câu hỏi trang 103 Công nghệ 12: Nhân sự trong cơ sở nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đáp ứng những yêu cầu nào?
Lời giải:
Nhân sự trong cơ sở nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đáp ứng những yêu cầu sau:
Nhân sự | Yêu cầu |
Người quản lí cơ sở nuôi | Có kiến thức về nuôi trồng thuỷ sản, được tập huấn thực hành nuôi trồng thuỷ sản tốt theo tiêu chuẩn VietGAP. |
Người lao động làm việc tại cơ sở nuôi | - Đủ 16 tuổi trở lên, được trang bị bảo hộ lao động phù hợp, đảm bảo điều kiện làm việc - Được tập huấn về nuôi trồng thuỷ sản, về thực hành nuôi trồng thuỷ sản tốt theo tiêu chuẩn VietGAP và an toàn lao động theo đúng các vị trí làm việc. |
Cơ sở nuôi | Đảm bảo yêu cầu về đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, an toàn lao động và trách nhiệm xã hội. |
Câu hỏi trang 103 Công nghệ 12: Giống thuỷ sản cần đảm bảo những yêu cầu nào theo tiêu chuẩn VietGAP?
Lời giải:
Giống thủy sản cần đảm bảo những yêu cầu nào theo tiêu chuẩn VietGAP:
- Con giống: Thuộc Danh mục các loài thuỷ sản được phép kinh doanh, đảm bảo chất lượng và được kiểm dịch theo quy định, không sử dụng con giống biến đổi gene, không sử dụng con giống khai thác từ bãi đẻ, khu vực di cư sinh sản.
- Vận chuyển: đảm bảo không ảnh hưởng đến sức sống về chất lượng con giống.
- Khi thả: lưu ý cân bằng giữa môi trường ao (bể) nuôi và môi trường nước vận chuyển, tránh gây sốc cho con giống.
- Mật độ và mùa vụ thả: phải tuân theo quy trình nuôi.
Câu hỏi trang 103 Công nghệ 12: Việc sử dụng thức ăn khi nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đảm bảo những yêu cầu gì?
Lời giải:
Việc sử dụng thức ăn khi nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đảm bảo những yêu cầu:
- Phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng, độ tuổi của đối tượng nuôi.
- Không chứa chất cấm theo quy định của pháp luật
- Không sử dụng hormone và chất kích thích sinh trưởng trong quá trình nuôi
- Không sử dụng sản phẩm hết hạn, không rõ nhãn, không đảm bảo chất lượng.
- Bảo quản theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Công bố tiêu chuẩn áp dụng nhằm đảm bảo các chỉ tiêu an toàn đáp ứng quy định của pháp luật
Câu hỏi trang 104 Công nghệ 12: Môi trường nuôi thuỷ sản được kiểm soát như thế nào trong tiêu chuẩn VietGAP?
Lời giải:
Việc kiểm soát môi trường nuôi thủy sản trong tiêu chuẩn VietGAP:
- Nước cấp vào ao nuôi phải được xử lí và kiểm soát các chỉ tiêu về an toàn thực phẩm.
- Chất lượng nước nuôi phải thích hợp với loài thuỷ sản và không là mối nguy gây mất an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh.
- Cơ sở nuôi cần định kì kiểm tra chất lượng nước ao nuôi về một số chỉ tiêu lí – hoá phù hợp với - loài thuỷ sản và hình thức nuôi trồng.
- Các chỉ tiêu môi trường theo dõi bao gồm: pH, hàm lượng oxygen hoà tan, lượng chất rắn lơ lửng, hàm lượng amonia, hydro sulfide, độ mặn
Câu hỏi trang 104 Công nghệ 12: Việc quản lí dịch bệnh trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP được thực hiện như thế nào?
Lời giải:
Việc quản lí dịch bệnh trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP được thực hiện như sau:
- Thường xuyên theo dõi, kịp thời phát hiện dấu hiệu bị sốc, bị bệnh, nghi ngờ bị bệnh, các dấu hiệu bất thường khác trên thuỷ sản nuôi và thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn ngừa phát sinh dịch bệnh.
- Thực hiện cách lì, ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh giữa các ao nuôi và từ ao nuôi ra bên ngoài.
- Nếu mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh thuỷ sản phải công bố dịch thì phải báo cáo ngay cho các cơ quan có trách nhiệm nơi gần nhất.
- Sử dụng thuốc thú y thuỷ sản nằm trong danh mục thuốc được lưu hành theo phác đồ của cán bộ chuyên môn, không sử dụng thuốc trong danh mục cấm và phải tuân thủ thời gian ngừng sử dụng thuốc thú y thuỷ sản, kháng sinh trước khi thu hoạch theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc cơ quan quản lí
Tìm hiểu thêm trang 104 Công nghệ 12: Tìm hiểu chứng nhận nuôi thủy sản GlobalGAP, ASC, MSC.
Lời giải:
Chứng nhận nuôi thủy sản GlobalGAP, ASC, MSC:
Chứng nhận | Đặc điểm |
GlobalGAP | + Là tiêu chuẩn quốc tế về thực hành nông nghiệp tốt (Good Agricultural Practices) được áp dụng cho nhiều loại nông sản, bao gồm cả thủy sản. + Mục đích: Đảm bảo sản xuất thủy sản an toàn, bền vững và có trách nhiệm với môi trường. |
ASC | + Là viết tắt của Aquaculture Stewardship Council, là tổ chức phi lợi nhuận phát triển tiêu chuẩn cho nuôi trồng thủy sản bền vững. + Mục đích: Khuyến khích thực hành nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm, bảo vệ môi trường và hệ sinh thái. |
MSC | + Là viết tắt của Marine Stewardship Council, là tổ chức phi lợi nhuận phát triển tiêu chuẩn cho nghề cá bền vững. + Mục đích: Bảo vệ nguồn lợi thủy sản và hệ sinh thái biển. |
Câu hỏi trang 104 Công nghệ 12: Trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP, chất thải được thu gom và xử lí như thế nào?
Lời giải:
Theo quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP, chất thải được thu gom và xử lí như sau:
- Thu gom và xử lí đạt tiêu chuẩn theo quy định trước khi xả ra môi trường.
- Đối với chất thải rắn: thu gom, lưu giữ, vận chuyển đến nơi quy định bằng phương tiện, thiết bị chuyên dụng.
- Đối với chất thải nguy hại: phân loại, thu gom, lưu giữ và xử lí theo quy định về quản lí chất thải nguy hại.
- Đối với thủy sản bị chết, bị nhiễm bệnh, nghi nhiễm bệnh trong Danh mục bệnh thuỷ sản: công bố dịch phải được xử lí đúng cách tránh gây lây lan dịch bệnh.
- Cơ sở nuôi phải thực hiện đầy đủ các quy định về vệ sinh, phải thực hiện tẩy trùng, cải tạo ao sau mỗi vụ nuôi trồng.
Luyện tập trang 105 Công nghệ 12: Vì sao nuôi trồng thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP không gây ô nhiễm môi trường?
Lời giải:
Nuôi trồng thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP không gây ô nhiễm môi trường vì những lí do sau:
- Kiểm soát nguồn gốc con giống giúp hạn chế nguy cơ dịch bệnh, giảm thiểu sử dụng hóa chất và thuốc thú y, góp phần bảo vệ môi trường.
- Giảm thiểu lượng thức ăn dư thừa, hạn chế ô nhiễm môi trường nước do chất thải từ thức ăn.
- Giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và hệ sinh thái.
- Giảm thiểu ô nhiễm môi trường nước, bảo vệ hệ sinh thái và sức khỏe cộng đồng.
Tìm hiểu thêm trang 105 Công nghệ 12: Tìm hiểu Danh mục bệnh thuỷ sản phải công bố dịch.
Lời giải:
Danh mục bệnh thuỷ sản phải công bố dịch
- Bệnh do virus:
+ Bệnh hoại tử gan tụy cấp (IHHNV) trên tôm sú;
+ Bệnh đầu vàng (YHV) trên tôm sú;
+ Bệnh đốm trắng (WSSV) trên tôm sú;
+ Bệnh do virus gây hoại tử cơ trên cua (IMNV);
+ Bệnh do virus gây hoại tử cơ trên cá (IMNV);
+ Bệnh do virus gây xuất huyết trên cá (SVC).
- Bệnh do vi khuẩn:
+ Bệnh do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus trên tôm sú;
+ Bệnh do vi khuẩn Vibrio alginolyticus trên tôm sú;
+ Bệnh do vi khuẩn Vibrio cholerae trên tôm sú;...
- Bệnh do nấm:
+ Bệnh do nấm Aphanomyces invadans trên tôm sú;
+ Bệnh do nấm Lagenidium giganteum trên tôm sú;
+ Bệnh do nấm Saprolegnia spp. trên cá;...
- Bệnh do ký sinh trùng:
+ Bệnh do trùng mỏ neo (Lernaea spp.) trên cá;
+ Bệnh do trùng dẹp (Gyrodactylus spp.) trên cá;
+ Bệnh do trùng bánh xe (Dactylogyrus spp.) trên cá;...
Câu hỏi trang 105 Công nghệ 12: Việc lưu trữ hồ sơ trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm mục đích gì?
Lời giải:
Việc lưu trữ hồ sơ trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm mục đích:
- Để truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản, từ con giống, thức ăn, thuốc thú y, đến quá trình nuôi trồng, thu hoạch và chế biến giúp đảm bảo an toàn thực phẩm, bảo vệ thương hiệu và uy tín của sản phẩm.
- Để các cơ quan chức năng đánh giá và kiểm tra việc tuân thủ các quy định của VietGAP giúp đảm bảo sản phẩm thủy sản được sản xuất theo đúng tiêu chuẩn, an toàn cho người tiêu dùng.
- Để người nuôi thủy sản ghi chép, theo dõi và đánh giá quá trình sản xuất giúp họ xác định được những điểm mạnh, điểm yếu và đưa ra các biện pháp cải tiến để nâng cao hiệu quả sản xuất.
- Để cung cấp bằng chứng cho các tuyên bố về chất lượng sản phẩm.
- Giúp đáp ứng yêu cầu của thị trường và nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm.
Câu hỏi trang 105 Công nghệ 12: Vì sao quy trình truy xuất nguồn gốc phải được vận hành thử trước khi chính thức thực hiện?
Lời giải:
Quy trình truy xuất nguồn gốc phải được vận hành thử trước khi chính thức thực hiện vì:
- Để xác định các vấn đề tiềm ẩn trong quy trình truy xuất nguồn gốc
- Để nâng cao hiệu quả của quy trình truy xuất nguồn gốc thông qua việc:
+ Cải thiện quy trình thu thập dữ liệu;
+ Hoàn thiện hệ thống lưu trữ dữ liệu;
+ Bổ sung thông tin thiếu hụt;
+ Đơn giản hóa quy trình truy xuất thông tin
- Để tạo sự tin tưởng cho các bên liên quan
- Để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ các quy định về truy xuất nguồn gốc. Việc tuân thủ quy định giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý.
Luyện tập trang 106 Công nghệ 12: Bảng 19.1 – 19.3 được sử dụng để ghi chép, theo dõi lưu trữ thông tin cho bước nào trong quy trình nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP.
Lời giải:
Bảng 19.1 – 19.3 được sử dụng để ghi chép, theo dõi lưu trữ thông tin cho bước quản lí và chăm sóc trong quy trình nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP.
>>> Bài tiếp theo: Công nghệ 12 Cánh diều bài 20
Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Giải SGK Công nghệ lớp 12 bài 19: Quy trình nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Trắc nghiệm Công nghệ 12, Công nghệ 12 Kết nối tri thức, Tài liệu học tập lớp 12.
