Công nghệ 12 Cánh diều bài 8

Bảo vệ và khai thác tài nguyên rừng

Công nghệ 12 Cánh diều bài 8: Bảo vệ và khai thác tài nguyên rừng được VnDoc sưu tầm và xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo để có thêm tài liệu giải SGK Công nghệ 12 sách Cánh diều.

Bài: Bảo vệ và khai thác tài nguyên rừng

1. Một số biện pháp bảo vệ tài nguyên rừng
2. Phương thức khai thác rừng

Mở đầu trang 38 Công nghệ 12: Theo em, vì sao nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam đã thực hiện lệnh đóng cửa rừng tự nhiên.

Lời giải:

Nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam đã thực hiện lệnh đóng cửa rừng tự nhiên vì:

- Để bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái rừng, đảm bảo nguồn tài nguyên rừng cho thế hệ tương lai.

- Giúp phát triển kinh tế gắn với bảo vệ rừng, phát triển các ngành nghề dựa trên rừng như du lịch sinh thái, lâm sản ngoài gỗ.

- Xác định được tầm quan trọng của rừng trong việc bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, và phát triển kinh tế.

- Giúp kiểm soát chặt chẽ hoạt động khai thác rừng, ngăn chặn khai thác gỗ trái phép.

1. Một số biện pháp bảo vệ tài nguyên rừng

Câu hỏi trang 38 Công nghệ 12: Nêu một số biện pháp bảo vệ tài nguyên rừng phổ biến ở nước ta

Lời giải:

Một số biện pháp bảo vệ tài nguyên rừng phổ biến ở nước ta:

- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về bảo vệ rừng.

- Tăng cường lực lượng tuần tra, bảo vệ rừng.

- Kiểm soát hoạt động chăn, thả gia súc, vật nuôi, phòng trừ sinh vật gây hại rừng.

- Chủ động thực hiện tốt công tác phòng cháy, chữa cháy rừng.

- Duy trì và củng cố hệ thống các khu bảo tồn thiên nhiên.

- Hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách liên quan đến quản lí, bảo vệ và phát triển rừng.

- Tăng cường trồng cây xanh, trồng rừng.

Câu hỏi trang 38 Công nghệ 12: Hãy nêu một số biện pháp để nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên rừng cho người dân.

Lời giải:

Một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên rừng cho người dân:

- Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ rừng cho người dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.

- Lồng ghép tuyên truyền trong các buổi họp thôn, bản, các lễ hội truyền thống..... xây dựng các bảng tin, biển tuyên truyền.

Luyện tập trang 39 Công nghệ 12: Vì sao cần quan tâm nâng cao ý thức về bảo vệ rừng cho đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống gần rừng?

Lời giải:

Cần quan tâm nâng cao ý thức về bảo vệ rừng cho đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống gần rừng vì:

- Giúp bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, và cung cấp nguồn tài nguyên quý giá cho con người.

- Là nguồn cung cấp thức ăn, nước uống, thuốc men, và vật liệu xây dựng nhà cửa.

- Khai thác rừng bừa bãi, dẫn đến suy thoái tài nguyên rừng.

- Nâng cao nhận thức cho đồng bào dân tộc thiểu số về tầm quan trọng của rừng, lợi ích lâu dài của việc bảo vệ rừng, và hậu quả của việc phá rừng.

- Tuyên truyền, giáo dục về luật bảo vệ rừng, và hướng dẫn đồng bào cách khai thác rừng hợp lý, bền vững.

Vận dụng trang 39 Công nghệ 12: Theo em, biện pháp phù hợp và hiệu quả để nâng cao ý thức bảo vệ rừng cho học sinh trung học phổ thông là gì? Vì sao?

Lời giải:

- Theo em, biện pháp phù hợp và hiệu quả để nâng cao ý thức bảo vệ rừng cho học sinh trung học phổ thông là cần tích hợp cả giáo dục trong nhà trường, trải nghiệm thực tế và tuyên truyền thông tin.

- Giải thích:

Biện pháp	Giải thích
Giáo dục trong nhà trường	+ Tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ rừng vào chương trình giảng dạy của các môn học như Sinh học, Địa lý, Giáo dục công dân. + Tổ chức các hoạt động ngoại khóa như hội thi, trò chơi, vẽ tranh về bảo vệ rừng. + Mời các chuyên gia về bảo vệ rừng đến nói chuyện, chia sẻ với học sinh.
Trải nghiệm thực tế	+ Tổ chức cho học sinh tham quan, trải nghiệm thực tế tại các khu rừng, vườn quốc gia. + Cho học sinh tham gia vào các hoạt động trồng rừng, bảo vệ rừng.
Tuyên truyền thông tin	+ Sử dụng các kênh thông tin như báo chí, truyền hình, mạng xã hội để tuyên truyền về tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng. + Lồng ghép thông điệp bảo vệ rừng vào các hoạt động văn hóa, thể thao.

2. Phương thức khai thác rừng

Câu hỏi trang 39 Công nghệ 12: Nêu đặc điểm của phương thức khai thác rừng trắng.

Lời giải:

Đặc điểm của phương thức khai thác rừng trắng:

- Địa hình có độ dốc lớn, lượng mưa cao dễ gây ra xói mòn và thoái hoá đất nếu tái sinh không thành công. Ở Việt Nam, khai thác trắng thường áp dụng đối với rừng sản xuất là rừng trồng thuần loài đều tuổi.

- Sau khi khai thác xong sẽ tiến hành tái sinh, thời kì tái sinh rõ ràng. Sau chặt trắng, có thể áp dụng phương thức tái sinh nhân tạo để tạo rừng mới đều tuổi.

- Hoàn cảnh rừng sau chặt trắng thường bị biến đổi sâu sắc, tán rừng bị mất, đất rừng bị phơi trống hoàn toàn.

Luyện tập 1 trang 40 Công nghệ 12: Nêu biện pháp để phục hồi lại rừng sau khai thác trắng.

Lời giải:

Biện pháp để phục hồi lại rừng sau khai thác trắng:

- Trồng rừng

- Bảo vệ rừng

- Khuyến khích các hoạt động phát triển kinh tế gắn với bảo vệ rừng.

Luyện tập 2 trang 40 Công nghệ 12: Nơi có rừng phòng hộ có được áp dụng phương thức khai thác trắng không? Vì sao?

Lời giải:

- Theo em, nơi có rừng phòng hộ không được áp dụng phương thức khai thác trắng.

- Giải thích:

+ Chức năng của rừng phòng hộ là bảo vệ nguồn nước, chống xói mòn đất, sạt lở đất, và bảo vệ môi trường.

- Khai thác trắng sẽ phá hủy hoàn toàn thảm rừng, dẫn đến mất đi chức năng phòng hộ của rừng.

- Khai thác trắng có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng như lũ lụt, hạn hán, sạt lở đất.

Câu hỏi trang 40 Công nghệ 12: Nêu đặc điểm của phương thức khai thác dần.

Lời giải:

Đặc điểm của phương thức khai thác dần:

- Quá trình tái sinh được tiến hành song song với quả trình khai thác.

- Những cây rừng thành thục được khai thác nhiều lần (3 đến 4 lần) trong giới hạn thời gian là một cấp tuổi.

- Mặt đất rừng luôn có cây che phủ và được bảo vệ có hiệu quả hơn so với chặt trắng.

Luyện tập trang 40 Công nghệ 12: Nêu biện pháp để phục hồi lại rừng sau khi khai thác dần.

Lời giải:

Biện pháp để phục hồi lại rừng sau khi khai thác dần:

- Giống cây phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương và mục đích trồng rừng.

- Thực hiện một số biện pháp chăm sóc rừng sau trồng: Tưới nước, bón phân, làm cỏ, vun gốc, phòng trừ sâu bệnh kịp thời.

- Cấm chăn thả gia súc, phát dọn dây leo, bụi rậm, vun gốc, bón phân cho cây tái sinh.

- Chỉ cho phép khai thác rừng theo kế hoạch được phê duyệt.

- Tuyên truyền, giáo dục về phòng chống cháy rừng, tổ chức các đội phòng cháy chữa cháy rừng.

- Khống chế dịch hại, ngăn chặn hoạt động khai thác lâm sản trái phép.

Câu hỏi trang 41 Công nghệ 12: Nêu đặc điểm của phương thức khai thác chọn.

Lời giải:

Đặc điểm của phương thức khai thác chọn:

- Thời kì tái sinh không rõ ràng. Rừng hình thành sau khai thác chọn là rừng khác tuổi.

- Rừng duy trì được cấu trúc nhiều tầng.

- Hạn chế được xói mòn đất, tiểu hoàn cảnh rừng ít bị xáo trộn

Luyện tập 1 trang 41 Công nghệ 12: Nêu biện pháp để phục hồi lại rừng sau khai thác chọn.

Lời giải:

Biện pháp để phục hồi lại rừng sau khai thác chọn:

- Giống cây phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương và mục đích trồng rừng.

- Tưới nước, bón phân, làm cỏ, vun gốc, phòng trừ sâu bệnh kịp thời.

- Cấm chăn thả gia súc, phát dọn dây leo, bụi rậm, vun gốc, bón phân cho cây tái sinh.

- Chỉ cho phép khai thác rừng theo kế hoạch được phê duyệt.

- Tuyên truyền, giáo dục về phòng chống cháy rừng, tổ chức các đội phòng cháy chữa cháy rừng.

- Khống chế dịch hại, ngăn chặn hoạt động khai thác lâm sản trái phép.

Luyện tập 2 trang 41 Công nghệ 12: So sánh một số đặc điểm cơ bản của các phương thức khai thác rừng theo mẫu Bảng 8.1

Bảng 8.1. Phân biệt các phương thức khai thác rừng

Các phương thức khai thác rừng	Một số đặc điểm cơ bản
Các phương thức khai thác rừng	Số lần khai thác	Khoảng thời gian khai thác	Hoàn cảnh rừng thay đổi sau khai thác.
Khai thác trắng	?	?	?
Khai thác dần	3 – 4 lần	?	?
Khai thác chọn	?	?	?

Lời giải:

So sánh một số đặc điểm cơ bản của các phương thức khai thác rừng:

Các phương thức khai thác rừng	Đặc điểm cơ bản
Các phương thức khai thác rừng	Số lần khai thác	Khoảng thời gian khai thác	Hoàn cảnh rừng sau khai thác
Khai thác trắng	1 lần	Không quy định	Rừng bị biến đổi sâu sắc, tán rừng bị mất, đất rừng bị phơi trống hoàn toàn
Khai thác dần	3 – 4 lần		Rừng giả khai thác xong, rừng non cũng bắt đầu khép tán
Khai thác chọn	Không quy định		Rừng duy trì được cấu trúc nhiều t