Giải bài tập Ngữ văn lớp 9 bài 23: Viếng lăng Bác

Giải bài tập Ngữ văn bài 23: Viếng lăng Bác

Giải bài tập Ngữ văn lớp 9 bài 23: Viếng lăng Bác là tài liệu tham khảo hay được VnDoc.com sưu tầm, giúp bạn thuận tiện hơn trong quá trình học bài và chuẩn bị cho bài học mới trên lớp. Mời các bạn tham khảo.

Viếng lăng Bác

Viễn Phương

I. Kiến thức cơ bản

• Tác giả: Viễn Phương quê ở tỉnh An Giang. Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ, ông hoạt động ở Nam Bộ, là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam thời kì chống Mỹ cứu nước.

Năm 1976, sau khi cuộc kháng chiến chống Mĩ kết thúc thắng lợi, đất nước thống nhất, lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng vừa khánh thành, Viễn Phương ra thăm miền Bắc, vào lăng viếng Bác Hồ. Bài thơ Viếng lăng Bác được sáng tác trong dịp đó và in trong tập thơ “Như mây mùa xuân” (1978).

• Tác phẩm: Bài thơ Viếng lăng Bác thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ là của mọi người đối với Bác Hồ khi vào lăng viếng Bác.

Bài thơ có giọng điệu trang trọng và tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm, ngôn ngữ bình dị mà cô đúc.

II. Hướng dẫn đọc hiểu văn bản

Câu 1. Đọc nhiều lần bài thơ, tìm hiểu cảm xúc bao trùm của tác giả và trình tự biểu hiện trong bài.

+ Cảm hứng bao trùm bài thơ: “Là niềm xúc động thiêng liêng, thành kính. Lòng biết ơn tự hào pha lẫn nỗi xót đau khi tác giả từ miền Nam ra viếng lăng Bác. Cảm hứng ấy đã chi phối giọng điệu của bài thơ. Đó là giọng thành kính trang nghiêm phù hợp với không khí thiêng liêng lăng, nơi vị lãnh tụ yên nghỉ. Cùng với giọng suy tư trầm lắng là nỗi đau xót lẫn niềm tự hào.” (Theo Ngữ văn 9 – sách giáo viên).

+ Trình tự biểu hiện của bài thơ theo trình tự của cuộc vào lăng viếng Bác:

- Đầu tiên là cảnh ở bên ngoài lăng với hình ảnh đậm nét nhất là hàng tre trong sương sớm.

- Tiếp đến gần hơn là hình ảnh đoàn người xếp hàng vào lăng viếng Bác.

- Tiếp theo là cảm xúc và những suy ngẫm của tác giả khi đã bước vào ở trong lăng được ngắm nhìn Bác.

- Cuối cùng là niềm mong ước tha thiết của tác giả muốn ở bên Bác mãi mãi khi cuộc thăm lăng kết thúc, khi sắp trở về quê hương.

Câu 2. Phân tích hình ảnh hàng tre bên lăng Bác được miêu tả ở khổ thơ đầu. Tác giả đã làm nổi bật những nét nào của cây tre và điều đó mang ý nghĩa ẩn dụ như thế nào? Câu thơ cuối bài trở lại hình ảnh của cây tre đã bổ sung thêm phương diện ý nghĩa gì nữa của hình ảnh cây tre Việt Nam?

+ Hình ảnh hàng tre trong khổ thơ đầu: Ấn tượng mạnh nhất đối với tác giả khi đặt chân đến lăng Bác là hình ảnh hàng tre chờn vờn trong sương sớm, hàng tre ấy mang nhiều ẩn dụ sâu sắc:

- Tre là một loại cây rất bình dị lại được trồng ngay ở giữa Thủ đô lộng lẫy uy nghi, cùng với bao loại cây quý hiếm khác trước lăng Người, phải chăng đó là sự ẩn dụ về con người của Bác giản dị mà vô cùng thanh cao.

- Tre còn là hình ảnh biểu tượng cho làng quê Việt Nam, đất nước thân yêu từ ngàn đời nay hình ảnh cánh đồng lúa, lũy tre xanh, con cò trắng đã khắc ghi trong trái tim mỗi người.

- Tre còn là hình ảnh biểu tượng cho tính cách của dân tộc Việt Nam: Anh dũng, quật cường sức sống bền bỉ dẻo dai “bão táp mưa sa vẫn đứng thẳng hàng”.

+ Hình ảnh hàng tre ở khổ thơ cuối: Tạo ra đầu cuối có sự tương ứng, làm đậm nét hình ảnh. Nhưng cây tre ở đây lại mang nét nghĩa mới, nó tượng trưng cho tấm lòng trung hiếu của con cháu đối đất nước, đối với Bác quyết đi theo con đường mà Bác đã lựa chọn. Và phải chăng đó còn là hình ảnh những người lính cảnh vệ đang canh giấc ngủ bình yên cho Bác mà nhà thơ Viễn Phương muốn gởi gắm.

Câu 3. Tình cảm của nhà thơ là của mọi người đối với Bác đã được thể hiện như thế nào trong các khổ thơ 2, 3, 4? Chú ý phân tích những hình ảnh ẩn dụ đặc sắc trong các khổ thơ này.

+ Lòng tôn kính Bác:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

Sự tôn kính của nhà thơ và mọi người đối với Bác đã được thể hiện qua phép ẩn dụ đặc sắc. Mặt trời của thiên nhiên đem ánh sáng xua tan đêm tối, mang tới sự sống cho muôn loài. Mặt trời Bác Hồ đem ánh sáng cách mạng xua tan bóng đêm nô lệ, đem lại độc lập tự do cho dân tộc. Một ẩn dụ thật độc đáo vừa thể hiện vĩ đại của Bác vừa thể hiện sự tôn vinh lòng ngưỡng mộ của tác giả và của mọi người đối với Bác.

Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan

Giải bài tập Ngữ văn lớp 9 bài 23: Mùa xuân nho nhỏ