Giải Tiếng việt lớp 5 VNEN Bài 27A: Nét đẹp xưa và nay
Giải Tiếng việt lớp 5 VNEN: Bài 27A: Nét đẹp xưa và nay bao gồm lời giải và đáp án đầy đủ các phần Sách VNEN Tiếng việt 5 tập 2 trang 95 giúp các em học sinh ôn tập toàn bộ nội dung Tiếng việt lớp 5. Mời các em học sinh cùng tham khảo chi tiết.
Bài 27A: Nét đẹp xưa và nay
A. Hoạt động cơ bản Bài 27A Tiếng việt lớp 5 VNEN
Câu 1. Quan sát các bức tranh dưới đây và trả lời câu hỏi:
- Mỗi bức tranh vẽ gì?
- Em thích bức tranh nào nhất? Vì sao?
Đáp án:
Các bức tranh vẽ:
- Tranh 1: Cậu bé ôm con gà
- Tranh 2: Con gà trống
- Tranh 3: Đấu vật
- Tranh 4: Lợn mẹ và lợn con
Trong các bức tranh trên, em thích nhất là bức tranh con gà trống. Vì đó là một bức tranh vẽ con gà trống rất đẹp, rất uy nghi, hùng dũng...
Câu 2: Nghe thầy cô (hoặc bạn) đọc bài sau:
TRANH LÀNG HỒ
Từ những ngày còn ít tuổi, tôi đã thích những tranh lợn, gà, chuột, ếch, tranh cây dừa, tranh tố nữ của làng Hồ. Mỗi lẫn Tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ giải trên các lề phố Hà Nội, lòng tôi thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân. Họ đã đem vào cuộc sống một cách nhìn thuần phác, càng ngắm càng thấy đậm đà, lành mạnh, hóm hỉnh và tươi vui.
Phải yêu mến cuộc đời trồng trọt, chăn nuôi lắm mới khắc được những tranh lợn ráy có những khoáy âm dương rất có duyên, mới vẽ được những đàn gà con tưng bừng như ca múa bên gà mái mẹ.
Kĩ thuật tranh làng Hồ đã đạt đến sự trang trí tinh tế: những bộ tranh tố nữ áo màu, quần hoa chanh nền đen lĩnh của một thứ màu đen rất Việt Nam. Màu đen không pha bằng thuốc mà luyện bằng bột than của những chất liệu gợi nhắc thiết tha đến đồng quê đất nước: chất rơm bếp, than của cói chiếu và than của lá tre mùa thu rụng lá. Cái màu trắng điệp cũng là một sự sáng tạo góp phần vào kho tàng màu sắc của dân tộc trong hội họa. Màu trắng ấy càng ngắm càng ưa nhìn; những hạt cát của điệp trắng nhấp nhánh muôn ngàn hạt phấn làm tăng thêm vẻ thâm thúy cho khuôn mặt, tăng thêm sống động cho dáng người trong tranh.
(Theo Nguyễn Tuân)
Câu 3. Thay nhau đọc từ ngữ và lời giải nghĩa
- Làng Hồ: Làng Đông Hồ thuộc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, có nghề làm tranh từ lâu đời. Tranh làng Hồ in trên giấy dó được nhiều người yêu thích
- Tranh tố nữ: tranh vẽ người con gái đẹp
- Nghệ sĩ tạo hình: Người chuyên vẽ tranh, tạc tượng,…
- Thuần phác: Chất phác, mộc mạc
- Tranh lợn ráy: tranh vẽ con lợn đứng bên bụi ráy (một thứ cây trồng ở nơi đất ẩm, gần giống cây khoai sọ, dùng làm thức ăn cho lợn)
- Khoáy âm dương: Khoáy vẽ trên mình con lợn trong tranh, hình tròn, giữa có nét cong như chữ S chia hình tròn thành hai mảnh – một mảnh màu sáng (dương) và một mảng màu tối (âm)
- Lĩnh: Một thứ lụa đen bóng
- Màu trắng điệp: màu trắng do bột lấy ở vỏ sò, vỏ điệp ở biển trộn nó với hồ loãng nấu bằng bột gạo nếp tạo thành.
Câu 4. Cùng luyện đọc
Câu 5. Thảo luận, thực hiện các nhiệm vụ sau:
(1) Hãy kể tên một số bức tranh làng Hồ lấy đề tài trong cuộc sống hàng ngày của làng quê Việt Nam.
(2) Nêu những đặc điểm của kĩ thuật tạo màu của tranh làng Hồ.
(3) Tìm những từ ngữ ở hai đoạn cuối thể hiện sự đánh giá của tác giả đối với tranh làng Hồ.
(4) Nêu lí do vì sao tác giả biết ơn những người nghệ sĩ dân gian làng Hồ?
(5) Mỗi bạn chọn một đoạn mình thích và đọc trước nhóm, giải thích vì sao mình thích đoạn văn đó.
Đáp án:
(1) Một số bức tranh làng Hồ lấy đề tài trong cuộc sống hàng ngày của làng quê Việt Nam: Đàn lợn, mẹ con đàn gà, cưỡi trâu thả diều, Đám cưới chuột, Hứng dừa, đánh ghen...
(2) Những đặc điểm của kĩ thuật tạo màu của tranh làng Hồ là: màu đen không pha thuốc mà luyện bằng bột than của rơm bếp, cói chiếu, lá tre mùa thu. Còn màu trắng điệp thì làm bằng vỏ sò trộn với hồ nếp, nhấp nhánh muôn ngàn hạt phấn.
(3) Những từ ngữ ở hai đoạn cuối thể hiện sự đánh giá của tác giả đối với tranh làng Hồ là
- Tranh lợn ráy có những khoáy âm dương rất có duyên.
- Đàn gà con tưng bừng như ca múa bên gà mái mẹ.
- Kĩ thuật tranh đã đạt tới sự trang trí tinh tế.
- Cái màu trắng điệp cũng là một sự sáng tạo góp phần vào kho tàng màu sắc của dân tộc trong hội họa
(4) Tác giả biết ơn những người nghệ sĩ dân gian làng Hồ vì họ đã đem vào cuộc sống một cách nhìn thuần phác, hóm hỉnh và tươi vui và những bức tranh làng Hồ với các đề tài và màu sắc gắn với cuộc sống người dân Việt Nam.
(5) Em thích tất cả các đoạn văn trong bài, tuy nhiên em thích nhất là đoạn thứ ba. Vì khi đọc đoạn thứ ba, em mới trầm trồ và hiểu được nét đặc biệt trong các pha màu của tranh làng Hồ. Chính sự đặc biệt đó đã tạo ra được những bức tranh tinh tế, thể hiện cuộc sống người dân Việt Nam.
B. Hoạt động thực hành bài 27A Tiếng việt lớp 5 VNEN
Câu 1. Nhớ viết "Cửa Sông" (4 khổ thơ cuối)
Cửa Sông
Nơi biển tìm về với đất
Bằng con sóng nhớ bạc đầu
Chất muối hòa trong vị ngọt
Thành vũng nước lợ nông sâu.
Nơi cá đối vào đẻ trứng
Nơi tôm rảo đến búng càng
Cần câu uốn cong lưỡi sóng
Thuyền ai lấp lóa đêm trăng.
Nơi con tàu chào mặt đất
Còi ngân lên khúc giã từ
Cửa sông tiễn người ra biển
Mây trắng lành như phong thư.
Dù giáp mặt cùng biển rộng
Cửa sông chẳng dứt cội nguồn
Lá xanh mỗi lần trôi xuống
Bỗng… nhớ một vùng núi non
Câu 2. Tìm các tên riêng có trong đoạn trích sau và viết vào vở:
Đỉnh E-vơ-rét trong dãy Hi-ma-lay-a là đỉnh núi cao nhất thế giới. Những người đầu tiên chinh phục được độ cao 8848 mét này là Ét- mân Hin-la-ri (người Niu Di-lân) và Ten-sinh No-rơ-gay (một thổ dân vùng Hi-ma-lay-a). Ngày nóc nhà thế giới này bị chinh phục là 29-5-1953.
(Theo từ điển bách khoa toàn thư)
Đáp án:
Các tên riêng có trong đoạn trích trên là:
- Tên người: Ét- mân Hin-la-ri; Ten-sinh No-rơ-gay
- Tên địa danh, địa lí: E-vơ-rét; Hi-ma-lay-a; Niu Di-lân
Câu 3. Trao đổi về cách viết hoa các tên riêng trong đoạn trích.
Đáp án:
Khi ta viết hoa các tên riêng trong đoạn trích bằng tiếng nước ngoài mà phiên âm không qua âm Hán - Việt thì với mỗi bộ phận tạo thành tên riêng, ta viết hoa chữ cái đầu và có gạch nối giữa các âm tiết. Ví dụ: Ô-xtrây-li-a, Ca-na-da....
Câu 4.
a. Chọn câu ca dao/ tục ngữ ở cột B nêu được truyền thông quý báu của dân tộc ta ở cột A
b. Trao đổi nội dung, ý nghĩa của mỗi câu tục ngữ, ca dao
Đáp án:
a. Nối:
b. Nội dung, ý nghĩa của mỗi câu ca dao, tục ngữ:
- Một cây làm chẳng nên non/ Ba cây chụm lại nên hòn núi cao: Câu này có ý nghĩa khuyên chúng ta nên sống đoàn kết một lòng đề tạo nên sức mạnh chống lại mọi khó khăn, nguy hiểm.
- Anh em như thể tay chân/ Rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần: Câu ca dao khuyên bảo mỗi người phải biết quan tâm, yêu thương và đùm bọc lần nhau, nhất là lúc gian nan, hoạn nạn.
- Giặc đến nhà đàn bà cũng đánh: Đây là câu nói thể hiện truyền thống yêu nước của Phụ nữ Việt Nam đã được kiểm chứng qua các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm.
- Có công mài sắt, có ngày nên kim: Câu tục ngữ khuyên chúng ta nên biết cố gắng, chăm chỉ, kiên trì thực hiện thỉ dù là công việc hay thử thách gian nan nhất ta cũng có thể vượt qua được một cách dễ dàng.
Câu 5. Chọn từ ngữ trong ngoặc đơn điền vào từng chỗ trống trong các câu sau cho thích hợp
(thương, cầu kiều, khác giống, ăn cơm, cá ươn)
(1) Muốn sang thì bắc .....
Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy.
(2) Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng ........ nhưng chung một giàn.
(3) Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải ...... nhau cùng.
(4) Cá không ăn muối ........
Con cưỡng cha mẹ trăm đường con hư.
(5) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
....... nhớ kẻ đâm, xay, giần, sàng.
Đáp án:
(1) Muốn sang thì bắc cầu Kiều
Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy.
(2) Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
(3) Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
(4) Cá không ăn muối cá ươn
Con cưỡng cha mẹ trăm đường con hư.
(5) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Ăn cơm nhớ kẻ đâm, xay, giần, sàng.
C. Hoạt động ứng dụng bài 27A Tiếng việt lớp 5 VNEN
Câu 1. Tìm hiểu một số câu ca dao, tục ngữ nói về truyền thống tốt đẹp của dân tộc
Đáp án:
Một số câu ca dao, tục ngữ nói về truyền thống tốt đẹp của dân tộc:
- Lá lành đùm lá rách
- Ăn quả nhớ kẻ trông cây
- Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ
- Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
- Nhiều điều phủ lấy giá gương/ Người trong một nước thì thương nhau cùng
- Nghèo cho sạch, rách cho thơm
- Râu tôm nấu với ruột bầu/ Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon
Câu 2. Nói với người thân cảm nghĩ một bức tranh làng Đông Hồ mà em thích
Bức tranh Đông Hồ em yêu thích nhất đó chính là tranh "Gà mẹ gà con".
Theo em thấy, bức "Gà mẹ gà con" được coi là một trong những tranh gà đẹp nhất của dòng tranh Đông Hồ còn giữ lại cho đến nay. Các nghệ nhân đã tạo nên một bức tranh sinh động, có sức hấp dẫn đặc biệt với người xem. 10 chú gà con đứng quanh gà mẹ nhưng đều có những nét chuyển động khác nhau: Con đang rỉa lông, con đùa chạy, con nấp dưới bụng gà mẹ, con lại trèo lên lưng gà mẹ…. Mỗi con mỗi vẻ khác nhau nhưng hầu hết đều hướng mắt về phía miếng mồi mà gà mẹ vừa kiếm được. Ngoài ý nghĩa tượng trưng cho sự giàu có, no đủ, bức tranh này biểu trưng cho mong ước con đàn cháu đống, tình mẫu tử thiêng liêng, gia đình đoàn tụ, sum vầy.
-----------------------------------------------------------------------------
Ngoài giải bài tập Tiếng việt 5 VNEN: Bài 27A: Nét đẹp xưa và nay, VnDoc còn giúp các bạn giải vở bài tập Tiếng việt lớp 5 và SGK Tiếng Việt lớp 5.
