Giáo án Văn 9: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ theo Công văn 5512

HĐ của thầy và trò

ND (ghi bảng)

HOẠT ĐỘNG 1: MỞ ĐẦU

* Mục tiêu:

- Tạo tâm thế hứng thú cho HS.

- Kích thích HS tìm hiểu về tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le chiến tranh.

* Nhiệm vụ: HS theo dõi đoạn video và thực hiện yêu cầu của GV.

* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân, HĐ cả lớp.

* Yêu cầu sản phẩm: HS suy nghĩ trả lời.

* Cách tiến hành:

- GV chuyển giao nhiệm vụ:

? Kể tên các dạng văn bản nghị luận đã học trong chương trình Ngữ văn 9 – Học kì II?

- Nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí

- Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống

- Nghị luận về một tác phẩm truyện (Hoặc đoạn trích)

Gv: Nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích có điểm gì khác so với nghị luận về 1 đoạn thơ bài thơ. Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta cùng tìm hiểu trong tiết học hôm nay.

HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI.

* Mục tiêu: Giúp HS nắm được những kiến thức về Tìm hiểu bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ.

* Nhiệm vụ: HS tìm hiểu ở nhà.

* Phương thức thực hiện: hoạt động chung, hoạt động nhóm.

* Yêu cầu sản phẩm: phiếu học tập, câu trả lời của HS.

* Cách tiến hành:

Học sinh đọc văn bản: “Khát vọng hoà nhập dâng hiến cho đời” sgk/77

THẢO LUẬN THEO CẶP

1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:

a. Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì?

b. Văn bản nêu lên những luận điểm nào về hình ảnh mùa xuân.

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

+ HS đọc yêu cầu.

+ HS hoạt động cá nhân.

+ HS thảo luận.

+ Đại diện nhóm trình bày.

+ Dự kiến TL:

a. Vấn đề nghị luận: Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của Thanh Hải trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”

b. Có 3 luận điểm.

* Luận điểm 1: Hình ảnh mùa xuân trong thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa, trong đó hình ảnh nào cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu.

* Luận điểm 2:

Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên đất nước trong cảm xúc thiết tha trìu mến của nhà thơ.

* Luận điểm 3: Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng hoà mình dâng hiến được kết nối tự nhiên với hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên.

THẢO LUẬN NHÓM (7 phút)

Chia lớp thành 3 nhóm

- Nhóm 1: luận điểm 1

- Nhóm 2:luận điểm 2

- Nhóm 3: luận điểm 3

1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:

a. Xác định luận cứ trong các luận điểm?

b. Em có nhận xét gì về các luận cứ mà tác giả đưa ra?

c. Vậy Các luận cứ ấy có làm nổi bật được luận điểm không?

d. Văn bản có bố cục thành mấy phần. Em có nhận xét gì về bố cục này?

e. Em hãy nhận xét về cách diễn đạt của bài văn?

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

+ HS đọc yêu cầu.

+ HS hoạt động cá nhân.

+ HS thảo luận.

- Đại diện nhóm trình bày.

-Dự kiến TL:

a.

* Nhóm 1: luận điểm 1. Luận cứ:

- Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên.

- Hình ảnh mùa xuân của đất nước trong lao động và chiến đấu.

- Nguyện ước làm một mùa xuân nho nhỏ.

* Nhóm 2: luận điểm 2: Luận cứ:

- Hình ảnh: dòng sông xanh, hoa tím biếc, lộc...

- Âm thanh: tiếng chim chiền chiện lảnh lót vang trời.

- Ngôn từ: tha thiết, trìu mến của nhà thơ trong lời kêu, giọng hỏi

- Tư thế: tôi đưa tay tôi hứng...

* Nhóm 3: luận điểm 3: Luận cứ:

- Câu thơ, hình ảnh thơ đặc sắc.

- Cảm xúc, giọng điệu trữ tình

- Sự láy lại các hình ảnh của mùa xuân.

- 2 HS phản biện.

- GV đánh giá quá trình HĐ nhóm, đánh giá sản phẩm của HS.

b: Luận cứ là những câu thơ, hình ảnh thơ đặc sắc, là giọng điệu và kết cấu bài thơ.

c. Các luận cứ là các câu thơ, hình ảnh đặc sắc, giọng điệu kết cấu bài thơ. Các luận cứ trong từng đoạn đã làm sáng tỏ các luận điểm.

d. - Mở bài (đoạn 1): giới thiệu bài thơ, bước đầu đánh giá, khái quát cảm xúc.

- Thân bài (5 đoạn tiếp theo). Triển khai các luận điểm bằng cách trình bày sự cảm nhận, đánh giá cụ thể những đặc sắc nổi bật về nội dung, nghệ thuật bài thơ.

- Kết bài (còn lại): Khái quát giá trị, ý nghĩa bài thơ.

- Bố cục đủ 3 phần, giữa các phần của văn bản có sự liên kết tự nhiên về ý nghĩa và diễn đạt.

e. - Người viết đã trình bày những cảm nghĩ, đánh giá của mình bằng thái độ tin yêu, bằng tình cảm thiết tha trìu mến. Lời văn toát lên những rung động trước sự đặc sắc của hình ảnh, giọng điệu thơ, sự đồng cảm với nhà thơ Thanh Hải.

I. Tìm hiểu bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ.

1. Ví dụ

2. Nhận xét:

- Vấn đề nghị luận: Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của Thanh Hải trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”

- Có 3 luận điểm.

- Bố cục: 3 phần mạch lạc rõ ràng.

- Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ là trình bày nhận xét, đánh giá của mình về nội dung và nghệ thuật của bài thơ, đoạn thơ đó.

3. Ghi nhớ.

II. Luyện tập

Bài tập SGK/79