Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 22 lớp 9 Tập 1 Kết nối tri thức

Soạn Văn 9 Thực hành tiếng Việt trang 22 Kết nối tri thức Tập 1

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc
Nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.

Phân biệt nghĩa của các yếu tố Hán Việt trong mỗi trường hợp sau:

Trả lời:

Phân biệt nghĩa của các yếu tố Hán Việt trong mỗi trường hợp như sau:

Câu	Từ ngữ	Nghĩa của từ ngữ
a	sinh trong từ sinh thành	Nghĩa là đẻ
a	sinh trong từ sinh viên	Nghĩa là học trò
b	bá trong từ bá chủ	Nghĩa là thủ lĩnh liên minh các chư hầu
b	bá trong cụm từ nhất hô bá ứng	Nghĩa là trăm (số lượng)
c	bào trong từ đồng bào	Nghĩa là cùng huyết thống
c	bào trong từ chiến bào	Nghĩa là loại áo dài ống tay rộng người xưa hay mặc
d	bằng trong từ công bằng	Nghĩa là ngang, đều
d	bằng trong từ bằng hữu	Nghĩa là bạn bè

Tìm một từ Hán Việt có yếu tố đồng âm khác nghĩa với yếu tố được in đậm trong các câu sau:

Thành càng kinh ngạc mừng rỡ, vội bắt dế bỏ vào lồng. (Bồ Tùng Linh, Dế chọi)
Vào tới cung cho chọi thử với đủ thứ dế kì lạ của các nơi dâng lên như hồ điệp (dế bướm), đường lang (dế bọ ngựa), du lợi đạt (dế đánh dầu), thanh ti đầu (dế trán tơ xanh) thì con nào cũng thua. (Bồ Tùng Linh, Dế chọi)
Song Trương có tính đa nghi, đối với vợ phòng ngừa quá sức. (Nguyễn Dữ - Chuyện người con gái Nam Xương)
Bấy giờ chàng mới tỉnh ngộ, thấu nỗi oan của vợ, nhưng việc trót đã qua rồi! (Nguyễn Dữ - Chuyện người con gái Nam Xương)

Trả lời:

Từ đồng âm khác nghĩa với kinh trong "kinh ngạc" là kinh trong "kinh nghiệm"
Từ đồng âm khác nghĩa với kì trong "kì lạ" là kì trong "kì vọng"
Từ đồng âm khác nghĩa với nghi trong "đa nghi" là nghi trong "thích nghi"
Từ đồng âm khác nghĩa với ngộ trong "tỉnh ngộ" là ngộ trong "hội ngộ"

Đặt 4 câu, mỗi câu sử dụng một từ tìm được ở bài tập 2.

Trả lời:

HS tham khảo các câu văn sau:

Tôi rất kinh ngạc khi phát hiện những quả ổi trên cây đã chín từ bao giờ.
Tôi đã rất kì vọng vào cuộc thi lần này, bởi nó rất quan trọng với tôi.
Với khả năng thích nghi nhanh chóng, tôi đã quen với khí hậu ở Sa Pa chỉ sau một ngày.
Sau nhiều năm, tôi và các bạn học cùng lớp cấp 1 đã hội ngộ ở lễ kỉ niệm thành lập trường.

Những từ in đậm trong các câu sau có yếu tố Hán Việt bị dùng sai. Hãy tìm hiểu nghĩa của các yếu tố đó để chỉnh sửa.

Mỗi tác phẩm văn học là một chính thể, trong đó, các bộ phận có quan hệ với nhau rất chặt chẽ.
Trên thế giới có nhiều hình thức tổ chức nhà nước, thể hiện sự đa dạng về chỉnh thể.

Trả lời:

- Nghĩa của các từ in đậm:

Chính thể: hình thức tổ chức của một nhà nước
Chỉnh thể: khối thống nhất gồm các bộ phận có quan hệ chặt chẽ, không thể tách rời

- Chỉnh sửa lại cách dùng từ như sau:

Mỗi tác phẩm văn học là một chỉnh thể, trong đó, các bộ phận có quan hệ với nhau rất chặt chẽ.
Trên thế giới có nhiều hình thức tổ chức nhà nước, thể hiện sự đa dạng về chính thể.

Nghĩa của từ cải biên khác với nghĩa của từ cải biến như thế nào? Điều gì tạo nên sự khác nhau về nghĩa giữa hai từ đó?

Trả lời:

- Nghĩa của từ cải biên khác với nghĩa của từ cải biến như sau:

Cải biên: sửa đổi hoặc biên soạn lại cho phù hợp với yêu cầu mới, thường dùng để nói về việc xử lí tác phẩm nghệ thuật cũ
Cải biến: làm cho một vật biến đổi thành cái khác trước đó một cách rõ rệt, có thể dùng để nói về nhiều loại đối tượng, không chỉ giới hạn về tác phẩm nghệ thuật

- Điều tạo nên sự khác nhau về nghĩa của hai từ trên chính là yếu tố riêng biên và biến: