Soạn bài Tiếng đàn mưa lớp 9 Kết nối tri thức

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc
Nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.

A. Trước khi đọc Tiếng đàn mưa

Hãy chia sẻ cảm nhận về một âm thanh hoặc bản nhạc từng khiến em xúc động.

Trả lời:

Gợi ý:

Một âm thanh khiến em xúc động là tiếng bà nội kể chuyện cổ tích cho em nghe trước khi đi ngủ lúc còn bé. Tiếng bà khàn khàn và ấm áp, lúc trầm lúc bổng, khiến em say sưa lắng nghe rồi chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay. Giờ đây bà đã đi xa, em chẳng thể nghe tiếng bà kể chuyện thêm một lần nào nữa. Mỗi lần xem lại đoạn video của bà, nghe giọng bà thủ thỉ, em lại xúc động vô cùng.

B. Đọc văn bản Tiếng đàn mưa

Hình dung trang 46 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Những sự vật, hiện tượng phụ họa cùng mưa.

Trả lời:

Những sự vật, hiện tượng phụ họa cùng mưa là: hoa xuân, thềm lan, ngoài nội, trên ngàn, nước non, ý khách, bóng dương tà (bóng tà dương), khách tha hương, hàng lệ rơi

Theo dõi 1 trang 46 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Những nơi mưa rơi xuống.

Trả lời:

Những nơi mưa rơi xuống là: lầu, thềm lan, nẻo dặm ngàn, nước non, ngoài nội, trên ngàn, đầm, nẻo đồi,

Theo dõi 2 trang 46 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Cách sử dụng các biện pháp tu từ.

Trả lời:

- Các biện pháp tu từ được sử dụng: điệp ngữ, ẩn dụ

- Cách sử dụng:

• Lồng ghép vào câu thơ khéo léo, ý nhị, không phô trương nên không dễ để nhận ra
• Sử dụng vừa đủ, không quá nhiều, khiến khổ thơ trở nên khô cứng hay quá mức bác học, vẫn để cảm xúc làm chủ bài thơ thay vì các biện pháp nghệ thuật

Suy luận trang 46 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Nguyên nhân khiến nhân vật “khách tha hương” rơi lệ.

Trả lời:

• Khách tha hương là vị khách đến từ nơi xa, đã có một thời gian dài đi xa quê hương của mình
• Cơn mưa và cảnh vật trong cơn mưa chính là nguyên nhân khiến "khách tha hương" rơi lệ, bởi nó gợi về cảnh mưa rơi ở quê hương trong kí ức vị khách - điều đã rất lâu chưa được chứng kiến

C. Trả lời câu hỏi Tiếng đàn mưa

Câu 1 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: hỉ ra những đặc điểm của thể thơ song thất lục bát thể hiện trong bài thơ Tiếng đàn mưa.

Trả lời:

- Về số chữ, số câu: đan xen các cặp câu 7 tiếng (song thất) với cặp câu 6 chữ và 8 chữ (lục bát)

- Về vần:

• Vần lưng:
  • Tiếng thứ 6 (hoặc thứ 4) của câu 8 tiếng - hiệp vần với tiếng cuối của câu 6 tiếng (trước nó) - hiệp vần với tiếng thứ 3 (hoặc thứ 5) của câu 7 tiếng
  • Tiếng thứ 3 (hoặc thứ 5) của câu thơ 7 tiếng - hiệp vần với tiếng cuối của câu 7 tiếng (liền trước đó)
• Vần chân: gieo ở tiếng cuối của tất cả các câu thơ

- Về thanh điệu: Thanh (B) và trắc (T) ở các tiếng ở một số vị trí trong câu thơ là cố định

- Về ngắt nhịp:

• Câu 7 tiếng thường ngắt nhịp lẻ trước chẵn sau: 3/2/2 hoặc 3/4
• Câu 6 và 8 thì ngắt theo thể lục bát

Câu 2 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Bố cục của bài thơ gốm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần.

Trả lời:

Câu 3 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Những từ ngữ nào được sử dụng nhiều lần trong bài thơ? Việc lặp lại những từ ngữ ấy có tác dụng gì?

Trả lời:

- Những từ ngữ được sử dụng nhiều lần trong bài thơ:

• mưa (16 lần)
• mưa hoa (2 lần)
• mưa xuống (6 lần)
• mưa rơi (4 lần)
• bóng (5 lần)

- Việc lặp lại như vậy giúp nhấn mạnh cơn mưa xuân đang diễn ra, bao phủ toàn bộ không gian trong thời điểm chiều hôm, từ đó khắc họa bối cảnh thiên nhiên làm nền cho tâm trạng của người khách tha hương

Câu 4 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Nêu những đặc điểm chung của những sự vật, hiện tượng phụ họa cùng mưa trong bài thơ. Theo em, tác giả muốn khắc họa tâm trạng gì qua những sự vật, hiện tượng ấy?

Trả lời:

• Những đặc điểm chung của những sự vật, hiện tượng phụ họa cùng mưa trong bài thơ là: đều được khắc họa ở trạng thái rơi rụng, đi xuống, chìm xuống
• Tác giả muốn khắc họa tâm trạng đau buồn, ủ ê, ngày càng sầu muộn của người khách tha hương khi nhìn cảnh chiều mưa mà nhớ về quê hương

Câu 5 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Chỉ ra mối liên hệ giữa hình ảnh nước non ở ba khổ thơ đầu với nội dung của hai câu thơ cuối.

Trả lời:

Mối liên hệ giữa hình ảnh nước non ở ba khổ thơ đầu với nội dung của hai câu thơ cuối:

Câu 6 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Em có ấn tượng nhất với điều gì ở bài thơ? Vì sao?

Trả lời:

HS tự chọn một hình ảnh yêu thích để trả lời.

Gợi ý:

• Em ấn tượng nhất với hình ảnh mưa rơi, hoa rụng, bóng chiều tà đổ xuống là lệ rơi của khách tha hương.
• Vì các hình ảnh này đồng điệu, dung hòa với nhau giúp khắc họa nỗi buồn mênh mang, man mác, đẹp mà buồn vô cùng lãng mạn

D. Viết kết nối với đọc Tiếng đàn mưa

Viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) nêu cảm nghĩ của em về bài thơ Tiếng đàn mưa.

Trả lời:

HS tham khảo các đoạn văn mẫu hay tại đây: Viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) nêu cảm nghĩ của em về bài thơ Tiếng đàn mưa