Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống xã hội) lớp 9 Kết nối tri thức

A. Yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống xã hội)

• Nêu được vấn đề cần giải quyết trong đời sống xã hội (liên quan đến sự phát triển đất nước, đời sống của cộng đồng, quyền lợi và nghĩa vụ của cá nhân,...) để bàn luận.
• Trình bày được bản chất, phạm vi tác động của vấn đề đối với đời sống xã hội (theo hướng tích cực hoặc tiêu cực); tổ chức được hệ thống luận điểm chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, bằng chứng xác thực và tiêu biểu.
• Nêu được ý kiến trái chiều về vấn đề được bàn luận để phản bác một cách có cơ sở.
• Đề xuất được các giải pháp khả thi để giải quyết những bất cập trong phạm vi vấn đề.

B. Lập dàn ý bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống xã hội)

- Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần giải quyết trong đời sống xã hội, nêu sự cần thiết phải bàn luận về vấn đề

- Thân bài:

• Trình bày ý kiến của bản thân về vấn đề, triển khai thành hệ thống luận điểm:
  • Luận điểm 1: Bản chất của vấn đề đời sống được bàn luận, biểu hiện của vấn đề trong thực tế xã hội (dùng lí lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ)
  • Luận điểm 2: Sự tác động của vấn đề đối với cá nhân, cộng đồng, đất nước theo hướng tích cực hoặc tiêu cực (dùng lí lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ)
  • Luận điểm 3: Trách nhiệm của mỗi người trước vấn đề (dùng lí lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ)
• Nêu ý kiến trái chiều về vấn đề để phản bác
• Đề xuất giải pháp khả thi để giải quyết vấn đề đời sống được bàn luận

- Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng đắn và giải quyết thỏa đáng vấn đề nêu ra

C. Hướng dẫn các bước Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống xã hội)

Bước 1: Trước khi viết

- Lựa chọn đề tài: Cần chú ý phạm vi nội dung mà phần Viết giới hạn (vấn đề cần giải quyết trong đời sống xã hội). Gợi ý:

• Bảo vệ, khôi phục rừng và trồng cây phủ xanh đồi trọc
• Công cuộc chuyển đổi số và vai trò của mỗi người
• Giữ gìn nguồn nước cho hôm nay và mai sau
• Văn hóa giao thông và trách nhiệm của mỗi người
• Vai trò của thực phẩm sạch trong cuộc sống hằng ngày

- Tìm ý: Phải tìm hiểu kĩ vấn đề để nắm được bản chất và các khía cạnh của nó. Gợi ý:

• Vấn đề cần được giải quyết là gì?
• Ý kiến của em về vấn đề như thế nào?
• Có thể xuất hiện ý kiến nào trái ngược với quan điểm của người viết?
• Cần có giải pháp nào để giải quyết vấn đề?

- Lập dàn ý: Lập dàn ý đủ ba phần dựa trên các ý đã tìm được

Bước 2: Viết bài

Những lưu ý khi viết bài:

• Bám sát yêu cầu của kiểu bài và dàn ý đã lập để triển khai các phần của bài viết
• Rút kinh nghiệm từ việc viết bài văn nghị luận xã hội (ở các bài trước), từ việc đọc văn bản nghị luận ở bài học này cũng như qua tìm hiểu bài viết tham khảo, em cần vận dụng linh hoạt kĩ thuật viết các phần của bài văn
• Có thể mở bài bằng lối trực tiếp (giới thiệu nhanh vấn đề nghị luận) hoặc gián tiếp (dùng một mẩu chuyện, một thông tin, một câu nói nổi tiếng hoặc nêu ý tương phản... để dẫn đến vấn đề bàn luận)
• Khi triển khai các luận điểm của thân bài, cần đặc biệt chú ý sử dụng lí lẽ và bằng chứng để tăng sức thuyết phục của bài văn nghị luận
• Kết bài nên liên hệ tới trách nhiệm của mỗi người trong việc giải quyết vấn đề

Bước 3: Chỉnh sửa bài viết