Soạn bài Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại lớp 9 Kết nối tri thức

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc
Nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.

A. Trước khi đọc Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại

Câu 1 trang 116 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Em thường tìm sách để đọc từ những nguồn nào? Hãy chia sẻ một vài kinh nghiệm tìm sách để đọc của em.

Trả lời:

- Em thường tìm sách để đọc ở:

• Thư viện của trường, thư viện thành phố
• Tủ sách của gia đình, người thân, nhà văn hóa
• Các trang web đọc sách online uy tín trên internet

- Một vài kinh nghiệm tìm sách để đọc của em:

• Tìm sách theo các từ khóa cụ thể, chẳng hạn như tên tác giả, tên chủ đề của cuốn sách, giai đoạn lịch sử mà cuốn sách ra đời
• Tìm sách theo gợi ý của những người có cùng sở thích khi đọc sách để tìm được các cuốn sách hay
• Không tìm sách ở các địa chỉ kém uy tín để tránh đọc phải sách lậu

Câu 2 trang 116 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Xây dựng mục tiêu và kế hoạch đọc sách của em trong dự án Văn học - lịch sử tâm hồn. Chú ý chọn đọc những tác phẩm tiêu biểu của văn học Việt Nam thuộc các bộ phận và thời kì, giai đoạn theo dòng lịch sử văn học.

Trả lời:

- Mục tiêu đọc sách trong dự án Văn học - lịch sử tâm hồn:

• Nâng cao vốn hiểu biết về các tác phẩm văn học, các nhà văn cũng như các thể loại văn học nổi bật của từng giai đoạn lịch sử văn học Việt Nam
• Hiểu được mối liên hệ giữa văn học và lịch sử của đất nước, từ đó xây dựng được hành trình văn học cho riêng mình
• Nâng cao khả năng cảm thụ văn học và nuôi dưỡng đam mê văn học

- Kế hoạch đọc sách trong trong dự án Văn học - lịch sử tâm hồn:

• Mỗi giai đoạn lịch sử và mỗi thể loại văn học sẽ chọn đọc được từ 1 đến 2 tác phẩm nổi bật
• Với mỗi tác phẩm đã đọc sẽ có một bài ghi chép ngắn về ý nghĩa của tác phẩm và cảm nhận chung về tác phẩm đó

B. Đọc văn bản Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại

Theo dõi 1 trang 117 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Những biểu hiện cho thấy đặc điểm “cổ xưa” và “non trẻ” của văn học Việt Nam.

Trả lời:

- Biểu hiện cho thấy văn học Việt Nam "cổ xưa": 

• gắn với lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc Việt bắt đầu từ thời kì các vua hùng
• gắn với văn học dân gian truyền miệng vốn có vị trí quan trọng, nó lưu giữ tinh thần, trí tuệ, ngôn ngữ và là nền tảng của văn học viết của người Việt

- Biểu hiện cho thấy văn học Việt Nam "non trẻ":

• So với các nền văn học khác như Ấn Độ, Trung Hoa, Hy Lạp.. là các nền văn học già có từ trước Công Nguyên
• Văn học viết Việt Nam chỉ mới xuất hiện từ thế kỉ X - sau khi giành lại độc lập từ các triều đại Trung Hoa

Theo dõi 2 trang 117 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Quá trình hình thành của văn học viết Việt Nam: thời gian, nguồn gốc và loại chữ viết, số lượng văn bản.

Trả lời:

Sự ra đời và phát triển của văn học viết bằng chữ Nôm:

• Thời gian: thế kỉ X sau khi giành độc lập từ các triều đại Trung Hoa
• Nguồn gốc và loại chữ viết: chữ Hán
• Số lượng văn bản: suốt nghìn năm Bắc thuộc, số bài văn do người Việt viết còn lại vẻn vẹn có 25 văn bản.

Theo dõi 1 trang 118 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Sự ra đời và phát triển của văn học viết bằng chữ Nôm: thời gian, nguồn gốc và loại chữ viết, số lượng văn bản.

Trả lời:

Sự ra đời và phát triển của văn học viết bằng chữ quốc ngữ:

• Thời gian ra đời: Sau những mầm mồng đầu tiên từ thế kỉ XII-XIII, đến thế kỉ XV đã có những tác phẩm hoàn chỉnh. Từ thế kỉ XVI trở đi đã có một dòng văn học tiếng Việt phát triển rầm rộ, đạt điển cực thịnh trong thế kỉ XVIII
• Nguồn gốc: Chữ Nôm được mô phỏng từ chữ Hán, thiên về biểu ý và biểu âm
• Thể loại: truyện thơ nôm, ngâm khúc, hát nói (Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi, Truyện Kiều của Nguyễn Du...)

Theo dõi 2 trang 118 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Sự ra đời và phát triển của văn học viết bằng chữ quốc ngữ: thời gian, nguồn gốc và thể loại.

Trả lời:

Sự ra đời và phát triển của văn học viết bằng chữ quốc ngữ:

• Thời gian: Cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, chữ Hán và các kì thi Hán học bị bãi bỏ, chữ quốc ngữ thịnh hành và cùng với nó, một nền văn học hiện đại dần dần xuất hiện
• Nguồn gốc: Các giáo sĩ phương Tây đã tạo ra chữ kiểu La-tinh để ghi âm tiếng Việt
• Thể loại: du kí, phóng sự, kịch nói, tiểu thuyết, truyện ngắn, phê bình, khảo luận, luận văn, xã luận, thơ tự do...

Theo dõi 1 trang 119 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Sự thay đổi của chữ viết và đặc điểm văn học.

Trả lời:

• Sự thay đổi của chữ viết: chính thức hoàn toàn chuyển từ chữ Hán sang chữ quốc ngữ trong sáng tác văn học và đời sống
• Sự thay đổi của đặc điểm văn học: Chịu ảnh hưởng của văn học phương Tây và tự thay đổi mình trong cả tư duy và diễn đạt. Ý thức lô-gic và lí tính gia tăng rõ rệt ngay trong cấu trúc ngôn ngữ. Nên văn học trung đại cổ xưa đã hóa thân thành nền văn học hiện đại theo mô hình châu Âu, trở thành một bộ phận của văn học thế giới

Theo dõi 2 trang 119 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Vị trí và đặc điểm của văn học Việt Nam thế kỉ XX.

Trả lời:

Vị trí và đặc điểm của văn học Việt Nam thế kỉ XX: Có vị trí và ý nghĩa đặc biệt:

• Từ đầu thế kỉ XX đến năm 1945: nền văn học hiện đại và chớm có khuynh hướng hiện đại đại chủ nghĩa
• Từ khi thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, văn học thiên về phục vụ công cuộc chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc
• Sau năm 1954, đất nước chia làm hai miền, văn học miền Bắc vẫn đi vào con đường văn học vô sản, xã hội chủ nghĩa, còn ở miền Nam văn học đi theo ảnh hưởng của văn học Âu Mỹ đương đại
• Sau năm 1975: đất nước thống nhất nhưng gặp nhiều khó khăn về kinh tế, khó khăn do chiến tranh biên giới, nên văn học cũng bộc lộ những yếu kém của chính sách văn nghệ, dẫn đến cuộc đổi mới có tính cởi trói cuối năm 1896
• Cuối những năm 90 thế kỉ XX, sang đầu thế kỉ XXI: văn học có những đổi thay mới, vừa duy trì chủ nghĩa hiện thực vừa có dấu hiệu hiện đại chủ nghĩa và hậu hiện đại

C. Sau khi đọc Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại

Câu 1 trang 120 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Vì sao có thể nhận định rằng nền văn học Việt Nam “vừa cổ xưa vừa non trẻ”?

Trả lời:

Có thể nhận định rằng nền văn học Việt Nam “vừa cổ xưa vừa non trẻ” vì: 

• Văn học Việt Nam gắn với lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc Việt bắt đầu từ thời kì các vua hùng, gắn với văn học dân gian truyền miệng vốn có vị trí quan trọng, nó lưu giữ tinh thần, trí tuệ, ngôn ngữ và là nền tảng của văn học viết của người Việt
• So với các nền văn học khác như Ấn Độ, Trung Hoa, Hy Lạp.. là các nền văn học già có từ trước Công Nguyên, văn học viết Việt Nam chỉ mới xuất hiện từ thế kỉ X - sau khi giành lại độc lập từ các triều đại Trung Hoa

Câu 2 trang 120 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Nền văn học viết Việt Nam đã hình thành và phát triển qua những thời kì nào? Nêu rõ nguồn gốc, đặc điểm của chữ viết và thể loại ở từng thời kì.

Trả lời:

✿ Nền văn học viết Việt Nam đã hình thành và phát triển qua những thời kì sau: 

• Thời kì trung đại (từ khoảng thế kỉ X đến cuối thế kỉ XIX)
• Thời kì hiện đại (từ đầu thế kỉ XX đến nay)

✿ Nêu rõ nguồn gốc, đặc điểm của chữ viết và thể loại ở từng thời kì như sau:

Đang cập nhật...

Câu 3 trang 120 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Văn học viết bằng chữ Hán và văn học viết bằng chữ Nôm có quan hệ với nhau như thế nào? Nêu rõ điểm tương đồng và khác biệt của hai bộ phận văn học này trong thời kì trung đại.

Đang cập nhật...

Câu 4 trang 120 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Những yếu tố lịch sử, xã hội nào có ảnh hưởng quan trọng, tạo nên các đặc điểm nổi bật của văn học Việt Nam thế kỉ XX?

Đang cập nhật...

Câu 5 trang 120 Ngữ Văn 9 Tập 2 Kết nối tri thức: Tính truyền thống và hiện đại của nền văn học Việt Nam được biểu hiện rõ nhất qua những đặc điểm nào?

Đang cập nhật...

D. Viết kết nối với đọc Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại

Viết đoạn văn (khoảng 10-15 câu) với câu chủ đề: “Trong mỗi thời kì, văn học Việt Nam đều có những tác phẩm tiêu biểu, độc đáo về nghệ thuật và chứa đựng giá trị nội dung sâu sắc”

Trả lời:

HS tham khảo các đoạn văn hay tại đây: Viết đoạn văn với câu chủ đề: “Trong mỗi thời kì, văn học Việt Nam đều có những tác phẩm tiêu biểu, độc đáo về nghệ thuật và chứa đựng giá trị nội dung sâu sắc”