Đề cương ôn tập học kì 2 môn Sinh học lớp 10

Đề cương ôn tập học kì 2 môn Sinh học lớp 10 vừa được VnDoc.com sưu tầm và xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết hệ thống lý thuyết đã học, nhằm giúp các bạn củng cố lại kiến thức và rèn luyện kỹ năng làm bài tập. Hy vọng tài liệu sẽ giúp các bạn đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới. Mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết và tải về bài viết dưới đây nhé.

Ngoài ra, VnDoc.com đã thành lập group chia sẻ tài liệu học tập THPT miễn phí trên Facebook: Tài liệu học tập lớp 10. Mời các bạn học sinh tham gia nhóm, để có thể nhận được những tài liệu mới nhất.

ĐỀ CƯƠNG SINH HỌC 10 HKII

Phần I: Phân bào

Câu 1: Diễn biến kì trung gian

  • Pha G1: Tổng hợp các chất cần thiết cho sự sinh trưởng
  • Pha S: Nhân đôi AND, làm cơ sở cho nhân đôi NST thành NST kép, trung thể nhân đôi
  • Pha G2: Tổng hợp protein cấu tạo nên thoi phân bào và những gì còn lại của quá trình phân bào.

Câu 2: Diễn biến của quá trình nguyên phân:

a) Phân chia nhân:

  • Kì đầu (2n kép): Các NST kép sau khi nhân đôi ở kì trung gian dần được co xoắn. màng nhân dần tiêu biến, thoi phân bào dần xuất hiện.
  • Kì giữa (2n kép): Các NST kép co xoắn cực đại và tập trung 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo. Thoi phần bào được đính vào giữa của NST tại tâm động.
  • Kì sau (4n đơn): các nhiễm sắc tử tách nhau ra và di chuyển trên thoi phân bào về 2 phía cực của tế bào.
  • Kì cuối (2n đơn): NST dãn xoắn dần và màng nhân xuất hiện.

b) Phân chia tế bào chất: bắt đầu ở KS chủ yếu ở KC

  • Cách phân chia:
    • Tb động vật: thắt màng tế bào ở vị trí mặt phẳng xích đạo.
    • Tb thực vật: tạo thành tế bào ở mặt phẳng xích đạo.

→ Do tb thực vật có thành xenlulozo

Câu 3: Ý nghĩa của quá trình nguyên phân:

a) Ý nghĩa sinh học:

  • Đối với sinh vật nhân thực đơn bào: Nguyên phân là cơ chế sinh sản
  • Đối với sinh vật nhân thực đa bào:
    • Tăng số lượng tế bào giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển.
    • Đóng vai trò quan trọng giúp cơ thể tái sinh những mô hoăc cơ quan bị tổn thương.
    • Nguyên phân là phương thức truyền đạt và ổn định bộ NST đặc trưng của loài từ tế bào này sang tế bào khác, từ thế hệ cơ thể này sang thế hệ cơ thể khác ở loài sinh sản vô tính
  • Ở các sinh vật sinh sản sinh dưỡng, NP là hình thức sinh sản tạo ra các cá thể con có kiểu gen giống kiểu gen của cá thể mẹ.

b) Ứng dụng thực tiễn:

Phương pháp giâm, chiết, ghép cành và nuôi cấy mô đều dựa trên cơ sở của quá trình nguyên phân.

Câu 4: Diễn biến của quá trình giảm phân:

a) Giảm phân I: (phân bào giảm nhiễm)

  • Kì trung gian: NST nhân đôi thành NST kép
  • Kì đầu I:
    • Các NST kép bắt đôi với nhau theo từng cặp tương đồng và có thể trao đổi đoạn cromatit với nhau (hiện tượng trao đổi chéo) (*). Sau khi tiếp hợp NST kép dần co xoắn.
    • Thoi phân bào dần hình thành và 1 số sợi thoi được đính với tâm động của các NST.
    • Cuối kì đầu, màng nhân và nhân con dần tiêu biến.
  • Kì giữa I:
    • Các cặp NST kép tương đồng sau khi bắt đôi và co xoắn cực đại di chuyển về mpxđ của tế bào và tập trung thành 2 hàng. (*)
    • Dây tơ phân bào từ mỗi cực tb chỉ đính vào 1 phía của mỗi NST kép trong cặp tương đồng
  • Kì sau I:
    • Mỗi NST kép trong cặp NST kép tương đồng di chuyển theo dây tơ phân bào về mỗi cực của tế bào. (*)
  • Kì cuối I:
    • Các NST kép dần dần dãn xoắn (nhẹ)
    • Màng nhân và nhân con dần xuất hiện
    • Thoi phân bào tiêu biến.
    • Phân chia tb chất tạo nên 2 tb con có số lượng NST kép giảm 1 nữa (n kép)

b) Giảm phân II: (phân bào nguyên nhiễm)

  • Kì đầu II: NST vẫn ở trạng thái n NST kép
  • Kì giữa II: Các NST kép xếp 1 hàng trên mặt phẳng xích đạo
  • Kì sau II: Các NST kép tách ra thành NST đơn, phân li về 2 cực
  • Kì cuối II: Kết quả tạo 4 tế bào có bộ NST n đơn

Câu hỏi thêm:

1. So sánh Nguyên phân và giảm phân:

  • Giống nhau:
    • Đều có bộ máy phân bào (thoi phân bào)
    • Lần phân bào II của giảm phân diễn biến giống nguyên phân: NST kép xếp thành một hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào ở kì giữa, các nhiễm sắc tử tách nhau ra và di chuyển trên thoi phân bào về 2 cực của tế bào ở kì sau.
    • NST đều trải qua các biến đổi: tự nhân đôi, đóng xoắn, tập hợp ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào, phân li về các cực của tế bào, tháo xoắn
    • Sự biến đổi của màng nhân, trung thể, thoi vô sắc, tế bào chất và vách ngăn tương tự nhau.
    • Đều giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định bộ NST của loài trong các hình thức sinh sản (vô tính & hữu tính).
  • Khác nhau:

Đề cương ôn tập học kì 2 môn Sinh học lớp 10

2. Hiện tượng các NST tương đồng bắt đôi với nhau có ý nghĩa gì?

  • Trao đổi chéo giữa 2 cromatit không phải chị em làm đa dạng về giao tử -> đa dạng tổ hợp -> đa dạng di truyền gen, cung cấp nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống.

3. Hoạt động nào quan trọng nhất trong phân chia nhân?

  • Sự nhân đôi của NST trong pha S của KTG và Sự phân li đồng đều của các NS tử ở KS
  • Quan trọng nhất, đảm bảo duy trì ổn định bộ NST của tb con so với tb mẹ.

4. Tại sao các NST phải co xoắn tối đa trước khi bước vào kì sau?

-> Vì tạo thuận lợi cho các nhiễm sắc tử dễ dàng tách nhau tại tâm động và trượt được trên thoi phân bào tiến về 2 cực của tế bào mà không bị rối, đứt đoạn.

Phần 2: Chuyển hóa vật chất và năng lượng ở vi sinh vật:

Câu 1: Các loại môi trường nuôi cấy vi sinh vật:

  • Môi trường dùng chất tự nhiên: gồm các chất tự nhiên: dịch trái cây, nước thịt, hệ tiêu hóa (ruột) của con người,...
  • Môi trường tổng hợp: gồm các chất đã biết thành phần hóa học và số lượng: NaCl-5.0, CaCl2-0.1,....
  • Môi trường bán tổng hợp: gồm các chất tự nhiên và các chất hóa học: Glucozo 15g/l, KH2PO4 1,0g/l, bột gạo 10g

Câu 2: Các kiểu dinh dưỡng ở VSV:

Kiểu dinh dưỡng

Nguồn năng lượng

Nguồn cacbon chủ yếu

Ví dụ

Quang tự dưỡng

Ánh sáng

CO2

Vi khuẩn lam, tảo đơn bào, vi khuẩn lưu huỳnh màu tía và màu lục

Hóa tự dưỡng

Chất vô cơ

CO2

Vi khuẩn nitrat hóa, vi khuẩn oxi hóa hidro, oxi hóa lưu huỳnh

Quang dị dưỡng

Ánh sáng

Chất hữu cơ

Vi khuẩn không chứa lưu huỳnh màu tía và màu lục

Hóa dị dị dưỡng

Chất hữu cơ

Chất hữu cơ

Nấm, động vật nguyên sinh, phần lớn vi khuẩn không quang hợp.

Câu 3: Lên men etylic và lên men lactic

a) Lên men etylic

Đề cương ôn tập học kì 2 môn Sinh học lớp 10

b) Lên men lactic

Đề cương ôn tập học kì 2 môn Sinh học lớp 10

Câu hỏi thêm:

1. So sánh lên men etylic và lên men lactic:

  • Giống:
    • Đều là quá trình phân giải polisaccarit
    • Đều trong điều kiện kị khí
    • Sản phẩm là chất hữu cơ
  • Khác:

Đặc điểm so sánh

Lên men lactic

Lên men rượu

Loại VSV

VK lactic đồng hình

Nấm men rượu, nấm (đường hóa) và vi khuẩn

Sản phẩm

Lên men đồng tính: hầu như chỉ có axit lactic

Lên men dị hình: ngoài axit lactic còn có CO2 và axit axetic, etanal

Etanal, CO2

Nhận biết

Có mùi chua

Có mùi rượu

Ứng dụng

Sản xuất rượu, bia, siro, làm nở bột mì,…

Làm sữa chua, muối chua, ủ chua các loại rau quả, thức ăn gia súc,...

2. Vì sao sữa đang từ trạng thái lỏng trở thành sệt?

-> Vì do khí axit lactic được hình thành, pH của sữa giảm, lượng nhiệt được sinh ra, protein của sữa kết tủa gây trạng thái đặc sệt.

3. Vì sao sữa chua là loại thực phẩm rất bổ dưỡng?

-> Trong quá trình làm sữa chua đã sử dụng nấm men và vi khuấn lactic cho nên trong sữa chua thành phẩm có 1-2% rượu, 1% axit lactic, rất nhiều loại vitamin dễ tiêu hóa, hấp thụ được ngay.

Câu hỏi ôn tập

Kiến thức lý thuyết

1/ Chu kì tế bào là gì? Nêu diễn biến cơ bản của các pha trong kì trung gian?

2/ Trình bày diễn biến cơ bản của tế bào trong quá trình nguyên phân. Tại sao nguyên phân có thể tạo ra 2 tế bào con có bộ NST giống y hệt tế bào mẹ?

3/ Phân biệt giảm phân I và giảm phân II.

4/ So sánh giảm phân với nguyên phân?

5/ Nêu ý nghĩa của nguyên phân? Giảm phân?

6/ Kể tên các loại môi trường sống của vi sinh vật trong tự nhiên, trong phòng thí nghiệm? Cho ví dụ.

7/ Nêu các tiêu chí cơ bản để phân thành các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật?

8/ Phân biệt hô hấp hiếu khí với hô hấp kị khí? Phân biệt hô hấp với lên men?

9/ Trình bày quá trình phân giải prôtêin, phân giải polisaccarit và ứng dụng của các quá trình này? Giải thích tại sao vi sinh vật phải phân giải ngoại bào?

10/ Phân biệt quá trình tổng hợp với quá trình phân giải các chất ở vi sinh vật?

11/ Trình bày đặc điểm của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục.

12/ Nêu nguyên tắc và ứng dụng của nuôi cấy không liên tục, và nuôi cấy liên tục?

13/ Vi khuẩn có những hình thức sinh sản nào? Phân biệt bào tử sinh sản với nội bào tử?

14/ Nhân tố sinh trưởng là gì? Phân biệt vi sinh vật nguyên dưỡng và vi sinh vật khuyết dưỡng?

15/ Dựa vào ảnh hưởng của các nhân tố hóa học và vật lí đến sinh trưởng của vi sinh vật hãy phân tích các biện pháp để kiểm soát sự sinh trưởng của vi sinh vật?

16/ Mô tả đặc điểm cấu tạo của vi rút? Vi rút có những loại cấu trúc nào?

17/ Nêu 3 đặc điểm cơ bản của vi rút? Phân biệt vi rút với vi khuẩn?

18/ Vi rút có phải là sinh vật không? Giải thích tại sao?

19/ Nêu 5 giai đoạn nhân lên của vi rút trong tế bào? Vì sao mỗi loại vi rút chỉ có thể xâm nhập vào một số loại tế bào nhất định?

20/ Nêu tác hại và ứng dụng của vi rút trong sản xuất và đời sống của con người?

21/ Thế nào là bệnh truyền nhiễm? Vi sinh vật gây bệnh có thể lan truyền theo các con đường nào?

22/ Thế nào là miễn dịch? Có những kiểu miễn dịch nào, cho ví dụ?

23/ Phân biệt miễn dịch đặc hiệu và miễn dịch không đặc hiệu?

24/ Phân biệt miễn dịch thể dịch và miễn dịch tế bào?

25/ Plasmit là gì? Plasmit có vai trò gì đối với vi khuẩn?

26/ Tại sao khi tiến hành ghép các mô, cơ quan từ người này sang người kia thì cơ thể lại xảy ra hiện tượng đào thải?

27/ Tại sao tế bào bạch cầu lại có thể thay đổi hình dạng mạnh mẽ mà không làm đứt tế bào?

Trên đây VnDoc.com vừa giới thiệu tới bạn đọc bài Đề cương ôn tập học kì 2 môn Sinh học lớp 10. Chắc hẳn qua bài viết bạn đọc đã nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức của bài học rồi đúng không ạ? Bài viết cho chúng ta thấy được những nội dung ôn tập cho thi học kì 2 môn Sinh học như phân bào, chuyển hóa vật chất và năng lượng ở vi sinh vật, các câu hỏi ôn tập về kiến thức lý thuyết... Mong rằng qua bài viết này các bạn có thêm tài liệu học tập môn Sinh học lớp 10 nhé. Để giúp bạn đọc có thêm nhiều tài liệu học tập hơn nữa, VnDoc.com mời bạn đọc cùng tham khảo thêm tài liệu học tập các môn được chúng tôi biên soạn và tổng hợp tại các mục sau Toán lớp 10, Ngữ văn 10, Tiếng Anh lớp 10, đề thi học kì 1 lớp 10, đề thi học kì 2 lớp 10....

Để giúp bạn đọc có thể giải đáp được những thắc mắc và trả lời được những câu hỏi khó trong quá trình học tập. VnDoc.com mời bạn đọc cùng đặt câu hỏi tại mục hỏi đáp học tập của VnDoc. Chúng tôi sẽ hỗ trợ trả lời giải đáp thắc mắc của các bạn trong thời gian sớm nhất có thể nhé.

Đánh giá bài viết
56 73.431
Sắp xếp theo

    Đề thi học kì 2 lớp 10 môn Sinh Học Kết nối

    Xem thêm