Chứng minh công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới

Chúng tôi xin giới thiệu bài Chứng minh công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh học tốt môn Lịch sử lớp 10 hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo.

Câu hỏi: Chứng minh công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới.

Trả lời

Công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới, vì:

- Công xã Pa-ri đã đập tan bộ máy nhà nước tư sản cũ, lập nền chuyên chính của giai cấp vô sản. Cơ quan cao nhất là Hội đồng Công xã, gồm nhiều ủy ban, đứng đầu mỗi ủy ban là một ủy viên công xã, chịu trách nhiệm trước nhân dân và có thể bị bãi miễn.

- Quân đội và bộ máy cảnh sát cũ bị giải tán, thay thế là lực lượng vũ trang nhân dân.

- Công xã tách nhà thờ khỏi các hoạt động của trường học và nhà nước, nhà trường không dạy Kinh Thánh.

– Công xã còn thi hành nhiều chính sách tiến bộ khác: công nhân được làm chủ những xí nghiệp mà chủ bỏ trốn; đối với những xí nghiệp còn chủ ở lại, Công xã kiểm soát chế độ tiền lương, giảm bớt lao động đêm, cấp cúp phạt công nhân.

– Đề ra chủ trương giáo dục bắt buộc và không mất tiền cho toàn dân, cải thiện điều kiện làm việc cho nữ công nhân.

Như vậy, cơ cấu tổ chức và hoạt động thực tế chứng tỏ Công xã Pa-ri là một nhà nước khác hẳn các kiểu nhà nước của những giai cấp bóc lột trước đó. Đây là một nhà nước kiểu mới – nhà nước vô sản, do dân và vì dân.

1. Công xã Pa-ri là gì?

Khi tổng kết kinh nghiệm từ thực tiễn của công xã Pari, C.Mác đã nhận định rằng:

“ Về thực chất nó là một chính phủ của giai cấp công nhân, là kết quả của cuộc đấu tranh của giai cấp những người sản xuất chống lại giai cấp chiếm đoạt, là hình thức chính trị rốt cuộc đã tìm ra được khiến cho có thể thực hiện được việc giải phóng lao động về mặt kinh tế.”

Từ thực tiễn ra đời, ta thấy công xã Pari là một nhà nước kiểu mới, một nền dân chủ kiểu mới. Như vậy, một nền dân chủ xã hội chủ nghĩa đã được thực tiễn cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động sáng tạo ra.

2. Hoàn cảnh ra đời

- Để giảm bớt mâu thuẫn trong nước và ngăn cản sự phát triển của nước Đức thống nhất, Pháp tuyên chiến với Phổ, song chiến tranh đã gây cho Pháp nhiều khó khăn.

- Ngày 2.9.1870, Hoàng đế Na-pô-lê-ông III cùng toàn bộ 10 vạn quân chủ lực bị quân Phổ bắt làm tù binh. Nhân cơ hội này, ngày 4.9.1870, nhân dân Pa-ri đứng lên khởi nghĩa chính quyền của Na-pô-lê-ông IIl bị lật đổ, nhưng giai cấp tư sản đã cướp mất thành quả cách mạng của quần chúng nhân dân, thành lập chính phủ lâm thời tư sản, mang tên “Chính phủ vệ quốc".

- Khi quân Phổ kéo vào nước Pháp và bao vây Pa-ri. Chính phủ tư sản hèn nhát vội vàng xin đình chiến. Trước tình hình đó, quần chúng nhân dân lại đứng lên quyết chiến đấu để bảo vệ Tổ quốc.

- Vào sáng ngày 18/03/1871, Chi-e cho quân tấn công Mông-mác nhưng thất bại, vì thế quần chúng nhân dân đã làm chủ Paris.

- Vào ngày 26/03/1871, nhân dân Paris đã bầu Hội đồng công xã.

- Vào ngày 28/03/1871, công xã Paris đã chính thức tuyên bố thành lập

- Do những mâu thuẫn giữa Chính phủ tư sản (ở Véc-xai) với nhân dân lao động ngày càng trở nên gay gắt, do đó Chi-e đã tiến hành âm mưu bất hết các ủy viên của Ủy ban Trung ương (những người đã đại diện cho nhân dân).

- Vào ngày 18-3-1871, Chi-e cho quân đánh úp đồi Mông-mác (phía Bắc Paris). Đây được xem là nơi tập trung đại bác của Quốc dân quân, tuy nhiên thất bại. Chi-e đã phải cho quân chạy về Véc-xai, vì thế mà nhân dân nhanh chóng làm chủ Paris, đồng thời cũng đảm nhiệm vai trò Chính phủ lâm thời.

- Vào ngày 26/03/1871, nhân dân Paris đã tiến hành bầu cử Hội đồng Công xã theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu. Do đó mà những người trúng cử phần đông là những công nhân và trí thức (người đại diện cho nhân dân lao động Paris). Đó là bỏ những lá phiếu bầu cử người mình tin tưởng nhận trọng trách lãnh đạo đất nước. Hội đồng Công xã Paris gồm 85 đại biểu đã được thành lập với tỷ lệ 25 người là công nhân Công xã ra đời đã ban hành nhiều sắc lệnh quan trọng với mục tiêu xây dựng một nhà nước kiểu mới vì lợi ích của quần chúng nhân dân lao động.

3. Tổ chức bộ máy và chính quyền

Bộ máy chính quyền của Công xã Paris đã mang ý nghĩa vô cùng lớn lao bởi đây là cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế giới đã xóa bỏ được giai cấp tư sản và thiết lập chính quyền của giai cấp vô sản. Lần đầu tiên trong lịch sử, bộ máy nhà nước được có các ủy ban nhân dân để lãnh đạo và quản lý nhân dân, các tổ chức vì mục đích nhân dân cũng được thành lập. Bọn quý tộc tư sản và chính quyền tư sản phản cách mạng nhanh chóng được loại bỏ toàn bộ quyền lợi, lợi ích hoàn toàn thuộc về tay giai cấp lao động cụ thể là công nhân và nông dân.

Cơ quan cao nhất của Nhà nước mới là Hội đồng Công xã, vừa ban bố pháp luật, vừa lập các ủy ban thi hành pháp luật.

Công xã ra sắc lệnh giải tán quân đội và bộ máy cảnh sát của chế độ cũ, thành lập lực lượng vũ trang và lực lượng an ninh của nhân dân. Công xã đã ban bố và thi hành các sắc lệnh phục vụ quyền lợi của nhân dân :

- Tách nhà thờ khỏi hoạt động của Nhà nước, nhà trường không được dạy kinh Thánh.

- Giao cho công nhân quản lí những xí nghiệp của bọn chủ bỏ trốn.

- Quy định về tiền lương tối thiểu, giảm lao động ban đêm, cấm cúp phạt, đánh đập công nhân.

- Hoãn trả tiền thuê nhà, hoãn trả nợ.

- Quy định giá bán bánh mì.

- Thực hiện chế độ giáo dục bắt buộc, miễn học phí.

Công xã Pa-ri trở thành một Nhà nước kiểu mới.

4. Ý nghĩa lịch sử – Bài học rút ra

* Ý nghĩa

- Công xã Paris đã mang ý nghĩa vô cùng lớn lao bởi đây là cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế giới đã xóa bỏ được giai cấp tư sản và thiết lập chính quyền của giai cấp vô sản.

- Tuy thất bại nhưng Công xã Paris có ý nghĩa và ảnh hưởng to lớn đối với cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản trên toàn thế giới, đồng thời cũng cổ vũ tinh thần chiến đấu của công nhân trên thế giới.

- Những chính sách mà Công xã Paris đã đề ra cho thấy sự sáng tạo về một nhà nước kiểu Mới dựa trên cơ sở dân chủ vô sản qua hoạt động lợi ích của đại đa số người nhân dân lao động.

* Bài học

- Cách mạng vô sản muốn giành thắng lợi phải có đảng cách mạng chân chính lãnh đạo, thực hiện liên minh công nông;

- Phải kiên quyết trấn áp kẻ thù, xây dựng nhà nước của dân, do dân và vì dân.

----------------------------------------

Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các bạn nội dung bài Chứng minh công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới. Để có kết quả học tập tốt và hiệu quả hơn, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Lịch sử 10 Cánh Diều, Giải bài tập Lịch Sử 10, Lịch sử 10 Kết nối tri thức, Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo, Trắc nghiệm Lịch sử 10. Tài liệu học tập lớp 10 mà VnDoc tổng hợp biên soạn và đăng tải.